Giáo án Sinh học 12 tiết 7: Thực hành quan sát các dạng đột biến số lượng nhiễm sắc thể trên tiêu bản cố định và tiêu bản tạm thời

TIẾT 7: THỰC HÀNH : QUAN SÁT CÁC DẠNG ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NST TRÊN TIÊU BẢN CỐ ĐỊNH VÀ TIÊU BẢN TẠM THỜI 
I.MỤC TIÊU: 
1.Kiến thức: 
- HS thực hiện được: 
+ Quan sát được bộ NST dưới kính hiển vi 
+ Xác định được  một số dạng đột biến NST trên tiêu bản cố định 
+ Xác địmh được các cặp NST tương đồng của người trên ảnh chụp 
2.Kĩ năng: 
- Rèn luyện kĩ năng làm tiêu bản NST và xác định số lượng NST dưới KHV 
3.Thái độ: 
- Làm việc khoa học, cẩn thận, chính xác 
II.THIẾT BỊ: 
-SGK 
III.TRỌNG TÂM: 
- Cách làm tiêu bản tạm thời, quan sát NST trên tiêu bản tạm thời 
IV. TIẾN TRINH BÀI HỌC: 
1.Ổn định lớp: 
2. Bài cũ:   - Kiểm tra sự chuẩn bị của HS 
3. Bài mới: 
Hoạt động của GV-HS
 Nội dung
- GV Nêu mục đích và yêu cầu của thí nghiệm 
- HS : phải quan sát thấy, đếm được số lượng và vẽ được hình thái của bộ NST trên các tiêu bản có sẵn 
- GV :hướng dẫn các bước tiến hành và thao tác mẫu 
? HS thực hành theo hướng dẫn từng nhóm 
- GV Nêu mục đích và yêu cầu của thí nghiệm 
- HS phải làm thành công tiêu bản tạm thời NST của tế bào tinh hoàn châu chấu đực 
- GV :hướng dẫn các bước tiến hành và thao tác mẫu 
? HS thực hành theo hướng dẫn từng nhóm 
- GV lưu ý: HS phân biệt châu châu đực và châu chấu cái; kĩ thuật mổ tránh nát tinh hoàn, nhanh tay và nhẹ nhàng, kĩ thuật lên kính và quan sát 
I. Quan sát các dạng đột biến NST trên tiêu bản cố định: 
a. GV hướng dẫn: 
-Đặt tiêu bản trên kính hiển vi và nhìn tử ngoài để điều chỉnh cho vùng có mẫu vật có tiêu bản vào giữa vùng sáng 
- Quan sát toàn bộ tiêu bản từ đầu này đến đầu kia dưới vật kính 10x để sơ bộ xác định vị trí của những tế bào đã nhìn thấy NST 
- chỉnh vùng tế bào vào giữa trường kính và chuyển sang quan sát dưới vật kính 40x 
b.HS thực hành: 
- Thảo luận nhóm để xác định kết quả quan sát được 
- Vẽ hình thái NST và đếm số lượng NST ở một tế bào thuộc mỗi loại vào vở 
II. Làm tiêu bản tạm thời và quan sát NST 
a. GV hướng dẫn: SGK 
b.HS thực hành: 
 - Làm theo hướng dẫn 
-Đếm số lượng và quan sát kĩ hình thái của từng NST để vẽ vào vở 
V. CỦNG CỐ: 
- GV tổng kết, nhận xét chung. Đánh giá từng nhóm. Rút kinh nghiệm thực tế từ thực hành 
 VII. BÀI TẬP VỀ NHÀ: 
- Từng HS viết báo cáo thực hành vào vở 
STT
Tiêu bản
Kết quả quan sát
Giải thích
1
người bình thường
2
bệnh nhân Đao
3
bệnh tơcnơ
- Mô tả cách làm tiêu bản tạm thời và quan sát NST ở tế bào tinh hoàn châu chấu đực 
- Đọc bài 8 
-VIII.RÚT KINH NGHIỆM 
                                                                                     Ngày soạn: 27/10/08 
TIẾT 14: THỰC HÀNH: LAI GIỐNG 
I.MỤC TIÊU: 
1.Kiến thức: 
- Thực hiện thành công các bước tiến hành lai giống trên 1 số đối tượng cây trồng ở địa phương: Cà chua. 
2.Kĩ năng: 
- HS rèn luyện  kĩ năng bố trí thí nghiệm trong nghiên cứu di truyền học: bố trí thí nghiệm lai, tạo dòng thuần chủng, đánh giá kết quả thí nghiệm bằng phương pháp thống kê 
- Rèn luyện phương pháp nghiên cứu di truyền học thông qua băng hình, ghi lại kết quả tạo giống 
3.Thái độ: 
- HS có ý thức chủ động tạo giống mới có nhiều ưu điểm => làm tăng độ đa dạng sinh học 
- HS có lòng yêu thiên nhiên, niềm tin vào khoa học 
II. CHUẨN BỊ NỘI DUNG THỰC HÀNH: 
- Cây cà chua bố mẹ, kẹp kéo, kim mũi mác, đĩa kính đồng hồ, bao cách li, đĩa petri, bút lông, bút chì 
- Chuẩn bị cây bố mẹ: 
+ Chọn giống: chọn các giống cây khác nhau rõ ràng về hình dạng hoặc màu sắc quả 
+ Gieo hạt những cây dùng làm bố trước những cây dùng làm mẹ thì  8-15 ngày 
+ Khi cây bố ra hoa thì tỉa b7t1 số hoa trong chùm và ngắt bỏ những quả non để tập trung lấy phấn tốt 
+ Khi cây mẹ ra được 9 lá thỉ bấm ngọn, để 2 cành, mỗi cành lấy 3 chùm hoa, mỗi chùm lấy 3-5 quả 
III. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH: 
1. GV hướng dẫn hs thực hành: 
Hoạt động của GV- HS
Nội dung
- GV hỏi: tại sao phải gieo hạt cây làm bố trước cây làm mẹ? 
? Mục đích của việc ngắt bỏ những chùm hoa và quả non trên cây bố, bấm ngọn và ngắt cành, tỉa hoa trên cây mẹ 
- GV hướng dẫn HS thực hiện khử nhị trên cây mẹ 
? Tại sao phải khử nhị trên cây mẹ 
- GV thực hiện mẫu: kĩ thuật chọn nhị hoa để khử, các thao tác khi khử nhị 
?Mục đích của việc dùng bao cách li sau khi đã khử nhị 
- GV hướng dẫn chọn hoa trên cây mẹ để thụ phấn 
- GV thực hiện thao tác mẫu 
+ Lưu ý không chọn hoa đầu nhuỵ khô, màu xanh nhạt là hoa còn non, đầu nhuỵ màu nâu và bắt đầu héo thụ phấn không có kết quả 
+ có thể thay bút lông bằng chiếc lông gà 
- GV hướng dẫn HS phương pháp thu hoạch và cất giữ hạt lai 
- GV hướng dẫn xử lí kết quả lai theo phương pháp thống kê 
* Qua các thao tác thực hành trên cây lai giống => GDHS +có ý thức chủ động tạo giống mới có nhiều ưu điểm => làm tăng độ đa dạng sinh học 
+ có lòng yêu thiên nhiên, niềm tin vào khoa học 
1. Khử nhị trên cây mẹ: 
- Chọn những hoa còn là nụ có màu vàng nhạt để khử nhị ( hoa chưa thụ phấn) 
Dùng kim mũi mác tách một bao phấn ra nếu phấn còn là chất trắng sữa hay hạt màu xanh là được, nếu phấn hạt màu trắng thì không được 
- Dùng ngón trỏ và ngón cái của tay trái giữ lấy nụ hoa 
- Tay phải cầm kẹp tách bao hoa ra, tỉa từng nhị một, cần làm nhẹ tay, tránh để đầu nhuỵ và bầu nhuỵ bị thương tổn 
- Trên mỗi chùm chọn lấy 4-6 hoa cùng lúc và là những hoa mập để khử nhị, cắt tỉa bỏ những hoa khác 
- Bao các hoa đã khử nhị bằng bao cách li 
2. Thụ phấn: 
- Chọn những hoa đã nở xoè, đầu nhuỵ to màu xanh thẫm, có dịch nhờn 
- Thu hạt phấn trên cây bố: chọn hoa vừa nở, cánh hoa và boa phấn vàng tươi, khi chín hạt phấn chín tròn và trắng 
- Dùng kẹp ngắt nhị bỏ vào đĩa đồng hồ 
- dùng bút lông chà nhẹ lên bao phấn để hạt phấn bung ra 
- Dùng bút lông chấm hạt phấn cây bố lên đầu nhuỵ hoa của cây mẹ đã khử nhị 
- Bao chùm hoa đã thụ phấn bằng túi cách 
li,buộc nhãn và ghi ngày và công thức lai 
3.Chăm sóc và thu hoạch hạt lai: 
- Tưới nước đầy đủ 
- Khi quả lai chín thì thu hoạch cẩn thận, tránh nhầm lẫn công thức lai 
- Bổ từng quả trải hạt lên tờ giấy lọc, ghi công thức lai và số thứ tự quả lên tờ giây đó 
- Phơi khô hạt ở chổ mát, khi cần gieo thì ngâm tờ giấy đó vào nước lã hạt sẽ tách ra 
4. Xử lí kết quả lai: 
- kết quả  thí nghiệm cả nhóm được tổng hợp lại và tiến hành theo phương pháp thống kê
2.HS thực hành: 
- thực hành theo tổ , tiến hành các thao tác thí nghiệm  ở nhà 
3. Viết báo cáo: HS viết báo cáo về các bước tiến hành thí nghiệm và kết quả nhận được 
IV.  RÚT KINH NGHIỆM: