Giáo án Địa lí 12 bài 11: Thiên nhiên phân hoá đa dạng

Giáo án 12 – tiết12 – tuần12	Đồng Huy Hùng
Ngày soạn: 20/10/2008
BÀI 11: THIÊN NHIÊN PHÂN HOÁ ĐA DẠNG
 I. Mục tiêu bài học:
Sau bài học, HS cần :
1. Kiến thức:
- Hiểu được sự phân hoá thiên nhiên theo vĩ độ là do sự thay đổi khí hậu từ Bắc vào Nam mà ranh giới là dãy Bạch Mã
- Biết được sự khác nhau về khí hậu và thiên nhiên phần phía bắc và phía Nam lãnh thổ
- Hiểu được sự phân hoá thiên nhiên theo kinh độ ( Đông – Tây ) trước hết do sự phân hoá địa hình và sự tác động kết hợp của địa hình với hoạt động của các luồng gió qua lãnh thổ
- Biết được biểu hiện của sự phân hoá thiên nhiên từ Đông sang Tây theo 3 vùng: vùng biển và thềm lục địa, vùng đồng bằng ven biển và vùng đồi núi
2. Kỹ năng:
- Đọc hiểu các trang bản đồ: hình thể, khí hậu, đất, thực vật và động vật trong Atlat địa lý Việt Nam để hiểu các kiến thức nêu trong bài
- Nhận xét về chế độ nhiệt và chế độ mưa ở hai biểu đồ khí hậu trong bài tập
- Biết liên hệ thực tế để thấy được sự thay đổi thiên nhiên từ Bắc vào Nam
II. Phương tiện dạy học:
- Bản đồ tự nhiên Việt Nam
- Tranh ảnh, băng hình về cảnh quan thiên nhiên
- Atlat địa lý Việt Nam
III. Hoạt động dạy học:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
- Hãy nêu biểu hiện của thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa qua các thành phần địa hình, sông ngòi ở nước ta?
- Hãy nêu biểu hiện của thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa qua các thành phần đất, sinh vật và cảnh quan thiên nhiên ở nước ta?
- Hãy nêu ảnh hưởng của thiên nhiên nhiệt đới ẩm gió mùa đến hoạt động sản xuất và đời sống?
3. Bài mới :
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
 HĐ 1: Nhóm
Bước 1: Chia lớp thành 4 nhóm, giao nhiệm vụ cho từng nhóm ( xem phiếu học tập cuối bài)
Nhóm 1,2: Tìm hiểu thiên nhiên phần lãnh thổ phía Bắc
Nhóm 3,4: Tìm hiểu thiên nhiên phần lãnh thổ phía Nam
Bước 2: Đại diện các nhóm trình bày, GV chuẩn kiến thức ( Thông tin phản hồi cuối bài)
HĐ 2: Cả lớp
GV: đặt câu hỏi: Dựa vào kiến thức đã học, cho biết:
- Tại sao miền Bắc có 3 tháng nhiệt độ dưới 180c ( Do nằm gần chí tuyến Bắc, lại chịu tác động mạnh mẽ của gió mùa đông bắc)
- Nếu không có mùa đông lạnh thì sinh vật của miền Bắc có đặc điểm gì ( miền Bắc sẽ không có cây cận nhiệt đới, cây ôn đới và các loài thúcó lông dày)
- 2 HS trả lời, các HS khác nhận xét, bổ sung, GV chuẩn kiến thức
Sự phân hoá khí hậu là nguyên nhân chính làm cho thiên nhiên phân hoá theo vĩ độ ( Bắc – Nam). Sự khác nhau về thiên nhiên giữa hai phần Bắc – Nam lãnh thổ thể hiện sự thay đổi cảnh sắc thiên nhiên theo mùa, ở thành phầncác loài động, thực vật tự nhiên và nuôi trồng
HĐ 3: Cá nhân/ cặp
Bước 1: GV hình thành sơ đồ sự phân hoá thiên nhiên theo Đông – Tây ( xem sơ đồ cuối bài)
GV yêu cầu HS :
- Quan sát bản đồ Địa lý tự nhiên Việt Nam, hãy nhận xét về sự thay đổi thiên nhiên từ Đông sang Tây
- Nêu các biểu hiện sự phân hoá thiên nhiên vùng biển và thềm lục địa, vùng đồng bằng ven biển, vùng đồi núi
- Giải thích sự khác nhau về khí hậu và thiên nhiên vùng núi Đông Bắc và Tây Bắc? 
GV: Ba cấp độ của sơ đồ đã thể hiện sự phân hoá sâu sắc của thiên nhiên nước theo Đông- Tây
Bước 2: HS lên trình bày, GV chuẩn kiến thức
1. Thiên nhiên phân hoá theo Bắc – Nam:
a. Phần lãnh thổ phía Bắc ( từ dãy Bạch Mã trở ra)
- Khí hậu:
- Cảnh quan:
b. Phần lãnh thổ phía Nam ( từ dãy Bạch Mã trở vào)
- Khí hậu:
- Cảnh quan:
2. Thiên nhiên phân hoá theo Đông –Tây:
a. Vùng biển và thềm lục địa:
b. Vùng đồng bằng ven biển:
c. Vùng đồi núi:
Phiếu học tập:
Thiên nhiên phần phía Bắc lãnh thỗ
Thiên nhiên phần phía Nam lãnh thỗ
Khí hậu
Kiểu khí hậu
Nhiệt độ TB năm
Số tháng lạnh < 200c
Sự phân hoá mùa 
Cảnh quan
Đới cảnh quan 
Thành phần loài SV
Thông tin phản hồi
Thiên nhiên phần phía Bắc lãnh thỗ
Thiên nhiên phần phía Nam lãnh thỗ
Giới hạn
Từ dãy Bạch mã trở ra
Từ dãy Mạch mã trờ vào
Khí hậu
Kiểu khí hậu
Khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa có mùa đông lạnh
Khí hậu cận xích đạo gió mùa nóng quanh năm
Nhiệt độ TB năm
22-240c
Trên 250c
Số tháng lạnh <200c
3 tháng
Không có 
Sự phân hoá mùa
Mùa đông- mùa hạ
Mùa mưa- mùa khô
Cảnh quan
Đới cảnh quan
Đới rừng nhiệt đới gió mùa 
Đới rừng cận xích đạo gió mùa
Thành phần loài sinh vật
Các loài nhiệt đới chiếm ưu thế, cây cận nhiệt, cây ôn đới và các loài thú có lông dày
Các loài thực vật và động vật thuộc vùng xích đạo và nhiệt đới với nhiều loài
Thiên nhiên phân hoá theo
Đông - Tây
Vùng biển và thềm lục địa
Vùng đồng bằng ven biển
Vùng đồi núi
Thềm
lục địa phía Bắc- Nam đáy nông, mở rộng , có nhiều đảo ven bờ
Thềm lục địa Nam Trung Bộ thu hẹp, tiếp giáp vùng biển nước sâu
Đồng bằng ven biển hẹp, ngang bị chia cắt thành những ĐB nhỏ
Đồng bằng châu thổ, dt rộng, có các bãi triều thấp , phẳng
Vùng núi Tây Bắc có mùa đông ngắn, khí hậu phân hóa theo độ cao
Vùng cánh cung Đông Bắc có mùa đông đến sớm
Vùng
Tr. Sơn Bắc, thiên nhiên phân hoá giữa sườn tây và đông
Vùng Tây Nguyên sườn Đông khô hạn vào mùa hạ
IV. Đánh giá: 
 Câu 1:Đặc điểm khí hậu của thiên nhiên phần phía Nam lãnh thổ nước ta là:
a. Nóng quanh năm, chia thành hai mùa mưa và khô
b. Có mùa đông lạnh, ảnh hưởng mạnh mẽ của gió mùa đông bắc
c. Mang tính chất nhiệt đới gió mùa hải dươpng
d. Cả ý a và b đúng
Câu 2: Nhận định không đúng với đặc điểm khí hậu thiên nhiên phần phía Bắc lãnh thổ nước ta:
a. Toàn bộ miền Bắc có mùa đông lạnh kéo dài 3 tháng
b. Về phía Nam số tháng lạnh giảm còn 1 đến 2 tháng, ở Huế chỉ còn thời tiết lạnh
c. Thời kỳ bắt đầu mùa mưa có xu hướng chậm dần vế phía Nam
d. Tính bất ổn cao trong diễn biến thời tiết, khí hậu
V. Hoạt động nối tiếp:
- Làm bài tập SGK
- Xem bài : Thiên nhiên phân hoá đa dạng (TT)