Chương I: CƠ CHẾ DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
Bài 1: GEN, MÃ DI TRUYỀN VÀ QUÁ TRÌNH NHÂN ĐÔI CỦA ADN
I. Mục tiêu.
Qua bài học, học sinh phải:
1. Kiến thức.
- Học sinh trình bày được khái niệm cấu trúc chung của gen và nêu được hai loại gen chính.
- Học sinh nêu và giải thích được mã di truyền.
- HS mô tả quá trình nhân đôi ADN ở Ecoli và phân biệt được sự khác nhau giữa nhân sơ và nhân chuẩn.
2. Kỹ năng.
- Phát triển năng lực quan sát, phân tích, so sánh, khái quát hoá.
- Rèn kỹ năng làm việc độc lập với sách giáo khoa.
3. Thái độ.
- Nâng cao nhận thức đúng đắn và khoa học về gen và mã di truyền.
- Hình thành thái độ yêu thích khoa học tìm tòi nghiên cứu.
Chương I: CƠ CHẾ DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ Bài 1: GEN, Mà DI TRUYỀN VÀ QUÁ TRÌNH NHÂN ĐÔI CỦA ADN I. Mục tiêu. Qua bài học, học sinh phải: 1. Kiến thức. - Học sinh trình bày được khái niệm cấu trúc chung của gen và nêu được hai loại gen chính. - Học sinh nêu và giải thích được mã di truyền. - HS mô tả quá trình nhân đôi ADN ở Ecoli và phân biệt được sự khác nhau giữa nhân sơ và nhân chuẩn. 2. Kỹ năng. - Phát triển năng lực quan sát, phân tích, so sánh, khái quát hoá. - Rèn kỹ năng làm việc độc lập với sách giáo khoa. 3. Thái độ. - Nâng cao nhận thức đúng đắn và khoa học về gen và mã di truyền. - Hình thành thái độ yêu thích khoa học tìm tòi nghiên cứu. II. Phương tiện dạy học. Tranh vẽ hoặc máy chiếu, phiếu học tập. III. Phương pháp dạy học. Vấn đáp tìm tòi. IV. Tiến trình tiết học. 1. Ổn định lớp - kiểm diện. 2. Kiểm tra bài cũ. Thay bằng: Giới thiệu chung chương trình sinh học 12. 3. Bài mới. Hoạt động dạy - học Nội dung - Em hiểu thế nào là gen ? + Đưa k/n gen - Yêu cầu h/s q/s hình 1.1và nghiên cứu sgk. trả lời câu hỏi : - Cấu trúc của gen? - Vị trí nhiệm vụ từng vùng ? - Trả lời câu hỏi + HS tìm hiểu sự giống và khác nhau về gen của SV nhân sơ và nhân chuẩn ? HS trả lời : - GV đưa thêm thông tin về exon và intron - Có những loại gen nào ? - Vai trò của từng loại ? -VD? +HS : trả lời - Y/c h/s tìm hiểu tại sao mã di truyền lại có 3 nucleotit mã hoá 1 aa?(cho h/s xây dựng về mã di truyền ) + Tự đọc sách thảo luận tìm câu trả lời - Chia nhóm yêu cầu h/s tự đưa ra đặc điểm của mã di truyền vào phiếu học tập - Treo sơ đồ nhân đôi của ADN ở ecoli hoặc máy tính đưa quá trình nhân đôi ADN chiếu cho h/s quan sát - Đưa ra nguyên tắc nhân đôi ADN - Chia nhóm học tập y/c h/s tìm hiểu thảo luận và lên trình bày qt nhân đôi ADN ở SV nhân sơ - Hai mạch của ADN có chiều ngược nhau mà ezim ADN polimeraza chỉ xúc tác theo chiều 5’ – 3’ , vậy quá trình liên kết các nuclêôtit diễn ra trên 2 mạch của ADN là giống nhau hay khác nhau ? Nguyên tắc bán bảo toàn thể hiện như thế nào trong quá trình tổng hợp ADN ? - Hãy nghiên cúu hình vẽ và nội dung trong SGK để tìm ra sự giống và khác nhau trong cơ chế tự nhân đôi của ADN ở sv nhân sơ và sv nhân thực ? I. Khái niệm và cấu trúc của gen. 1. Khái niệm. Gen là một đoạn ADN mang thông tin mã hoá cho một sản phẩm xác định như chuỗi polipeptit hay ARN. 2. Cấu trúc của gen. a. Cấu trúc chung của gen cấu trúc Mỗi gen gồm 3 vùng trình tự nucleotit: - Vùng điều hoà: Mang mã gốc của gen, mang tín hiệu khởi động, kiểm soát quá trình phiên mã. - Vùng mã hoá: Mang thông tin mã hoá các axit amin. - Vùng kết thúc: Mang tín hiệu kết thúc phiên mã. b. Cấu trúc không phân mảnh và phân mảnh của gen. - Ở sinh vật nhân sơ: Các gen có vùng mã hoá liên tục gọi là gen không phân mảnh. - Ở sinh vật nhân thực: Hầu hết các gen có vùng mã hoá không liên tục (các đoạn êxon xen kẽ các đoạn intron) gọi là gen phân mảnh. 1. Các loại gen: Có nhiều loại như gen cấu trúc, gen điều hoà ... II. Mã di truyền Mã di truyền là trình tự các nuclêôtit trong gen quy định trình tự các aa trong phân tử prôtêin. Mã di truyền được đọc trên cả mARN và ADN. Mã di truyền là mã bộ ba. Có tất cả 43 = 64 bộ ba, trong đó có 61 bộ ba mã hoá cho 20 loại axit amin. * Đặc điểm của mã di truyền - Mã di truyền là mã bộ ba, cứ 3 nu đứng kế tiếp nhau mã hoá một axit amin. - Có tính đặc hiệu, tính thoái hoá, tính phổ biến. - Trong 64 bộ ba có 3 bộ ba kết thúc (UAA, UAG, UGA) và một bộ ba mở đầu (AUG) mã hoá aa mêtiônin ở sv nhân thực (ở sv nhân sơ là foocmin mêtionin). III. Quá trình nhân đôi của ADN. 1. Nguyên tắc: ADN có khả năng nhân đôi để tạo thành 2 phân tử ADN con giống nhau và giống ADN mẹ theo nguyên tắc bổ sung và bán bảo toàn. 2. Quá trình nhân đôi của ADN. a. Nhân đôi ADN ở sinh vật nhân sơ (VK E. coli). - Nhờ các enzim tháo xoắn phân tử ADN được tách làm 2 mạch tạo ra chạc chữ Y (một mạch có đầu 3’- OH, một mạch có đầu 5’- P). Enzim ADN pôlimeraza bổ sung Nu vào nhóm 3’- OH. - Trên mạch có đầu 3’- OH (mạch khuôn), sẽ tổng hợp mạch mới một cách liên tục bằng sự liên kết các nuclêôtit theo nguyên tắc bổ sung. - Trên mạch có đầu 5’- P (mạch bổ sung), việc liên kết các nuclêôtit được thực hiện gián đoạn theo từng đoạn Okazaki (ở tế bào vi khuẩn dài 1000 – 2000Nu). Sau đó enzim ligaza sẽ nối các đoạn Okazaki lại với nhau tạo thành mạch mới. - Hai phân tử ADN được tạo thành. Trong mỗi phân tử ADN được tạo thành thì một mạch là mới được tổng hợp còn mạch kia là của ADN mẹ ban đầu (bán bảo toàn). b. Nhân đôi ADN ở sinh vật nhân thực. - Cơ chế giống với sự nhân đôi ADN ở sinh vật nhân sơ. Tuy nhiên có một số điểm khác: + Nhân đôi ở sv nhân thực có nhiều đơn vị nhân đôi, ở sv nhân sơ chỉ có một. + Nhân đôi ở sv nhân thực có nhiều enzim tham gia. V. Củng cố. - Gen là gì ? Cấu trúc như thế nào ? Có những loại gen nào ? - Trình bày đặc tính của mã di truyền ? - Tóm tắt quá trình tự nhân đôi ở sv nhân sơ ? So sánh với quá trình đó ở sv nhân thực ? VI. Hướng dẫn về nhà. - Học bài và trả lời các bài tập cuối bài. - Xem bảng mã di truyền. - Soạn trước bài 2: Phiên mã và dịch mã. Bài 2: PHIÊN Mà VÀ DỊCH Mà I. Mục tiêu. Qua bài học, học sinh phải: 1. Kiến thức. - Học sinh trình bày được khái niệm phiên mã, dịch mã. - Học sinh nêu cơ chế phiên mã. - HS mô tả quá trình dịch mã. 2. Kỹ năng. - Phát triển năng lực quan sát, phân tích, so sánh, khái quát hoá. - Rèn kỹ năng làm việc độc lập với sách giáo khoa. 3. Thái độ. - Nâng cao nhận thức đúng đắn và khoa học về gen và mã di truyền. - Hình thành thái độ yêu thích khoa học tìm tòi nghiên cứu. II. Phương tiện dạy học. Tranh vẽ hoặc máy chiếu, phiếu học tập. III. Phương pháp dạy học. Vấn đáp tìm tòi. IV. Tiến trình tiết học. 1. Ổn định lớp - kiểm diện. 2. Kiểm tra bài cũ. a. Gen là gì ? Trình bày cấu trúc chung của gen mã hoá prôtêin ? b. Trình bày quá trình tự nhân đôi của ADN ở sinh vật nhân sơ ? 3. Bài mới. Hoạt động dạy - học Nội dung - Quá trình phiên mã hay sao mã là quá trình truyền thông tin từ đâu đến đâu ? Quá trình đó xảy ra ở đâu và vào trhời điểm nào ? Kết quả tạo ra sản phẩm gì ? Enzim nào tham gia vào quá trình phiên mã ? - Điểm khởi đầu đứng trước gen phía đầu 3’ của mạch khuôn, đoạn ARN polimeraza hoạt động tương ứng với 1 gen. Quá trình tổng hợp mARN diễn ra theo nguyên tắc nào ? - Thế nào là quá trình dịch mã ? - Trong quá trình dịch mã có những thành phần nào tham gia ? - Hãy nghiên cứu SGK và tóm tắt diễn biến quá trình dịch mã ? - Trong tb chất nhờ các en đặc hiệu và năng lượng ATP, các aa đựoc hoạt hoá và gắn với tARN tạo nên phức hợp aa- tARN . - Hoàn thiện kiến thức. Và giải thích thêm cho học sinh - Các bộ ba trên mARN gọi là các codon - Bộ ba trên t ARN là các anticodon - Lk giữa các aa gọi là lk peptit được hình thành do enzim xúc tác. - Rib dịch chuyển trên m ARN theo chiều 5’-3’ theo từng nấc , mỗi nấc ứng với 1 codon. - Các codon kết thúc là UAG, UGA, UAA. Qua cơ chế phiên mã và dịch mã em hãy cho biết mối quan hệ giữa ADN – mARN – tính trạng. I. Cơ chế phiên mã: 1. Khái niệm: Sự truyền thông tin di truyền từ phân tử ADN mạch kép sang phân tử ARN mạch đơn là quá trình phiên mã (còn gọi là sự tổng hợp ARN). - Quá trình phiên mã diễn ra trong nhân tb , ở kì trung gian giữa 2 lần phân bào, lúc NST đang giãn xoắn. 2. Diễn biến của cơ chế phiên mã Gồm 3 giai đoạn: khởi đầu, kéo dài và kết thúc. - Phiên mã ở SV nhân thực tạo ra mARN sơ khai gồm các exon và intron. Sau đó các intron bị loại bỏ chỉ còn lại các exon tạo thành mARN trưởng thành. II. Cơ chế dịch mã. 1. Khái niệm: - Là quá trình chuyển mã di truyền chứa trong mARN thành trình tự các aa trong chuỗi polipeptit của prôtêin. 2. Diễn biến: a. Hoạt hoá aa: - Trong tb chất nhờ các enzim đặc hiệu và năng lượng ATP, các aa đựơc hoạt hoá và gắn với tARN tạo nên phức hợp aa - tARN. b. Dịch mã và hình thành chuỗi polipeptit: Giai đoạn mở đầu - tARN mang aa mở đầu tiến vào vị trí codon mở đầu sao cho anticodon trên tARN của nó khớp bổ sung với codon mở đầu trên mARN. Giai đoạn kéo dài chuỗi pôlipeptit - tARN mang aa thứ nhất đến codon thứ nhất sao cho anticodon của nó khớp bổ sung với codon thứ nhất trên mARN. Enzim xúc tác tạo liên kết péptit giữa aa 1 và aa mở đầu - Ribôxôm dịch chuyển đi 1 bộ ba đồng thời tARN mang aa mở đầu rời khỏi RBX. - tARN mang aa thứ hai đến codon thứ hai sao cho anticodon của nó khớp bổ sung với codon thứ hai trên mARN. Enzim xúc tác tạo liên kết péptit giữa aa 2 và aa 1. - Sự dịch chuyển của RBX lại tiếp tục theo từng bộ ba trên mARN. Giai đoạn kết thúc chuỗi pôlipeptit - Quá trình dịch mã tiếp diễn cho đến khi RBX gặp codon kết thúc trên mARN thì quá trình dịch mã dừng lại. - RBX tách khỏi mARN và chuỗi polipeptit được giải phóng, aa mở đầu cũng rời khỏi chuỗi polipeptit để trở thành prôtêin hoàn chỉnh. 3. Poliriboxom: - Trên mỗi phân tử mARN thường có một số RBX cùng hoạt động được gọi là poliriboxom. Như vậy, mỗi một phân tử mARN có thể tổng hợp được từ 1 đến nhiều chuỗi polipeptit cùng loại rồi tự huỷ. - RBX có tuổi thọ lâu hơn và đa năng hơn. 4. Mối liên hệ ADN – mARN – tính trạng: Cơ chế của hiện tượng di truyền ở cấp độ phân tử: ADN m ARN Prôtêin tính trạng. V. Củng cố. - Bài tập : A. Với các codon sau trên mARN, hãy xác định các bộ ba đối mã của các tARN vận chuyển aa tương ứng: Các codon trên mARN : AUG UAX XXG XGA UUU Các bộ ba đối mã trên tARN: ................................................ B. Với các nuclêôtit sau trên mạch khuôn của gen, hãy xác định các codon trên mARN, các bộ ba đối mã trên tARN và các aa tương ứng trong prôtêin đựoc tổng hợp: Các bộ ba trên ADN : TAX GTA XGG AAT AAG Các codon trên mARN : ............................................... Các anticodon trên tARN: ............................................... Các aa: ............................................... VI. Hướng dẫn về nhà. Tuần: 02 Ngày soạn: 29/8/2008 Tiết: 03 Ngày dạy: 01/9/2008 [ Bài 3. ĐIỀU HÒA HOẠT ĐỘNG CỦA GEN I. Mục tiêu. Qua bài học, học sinh phải: 1. Kiến thức. - Nêu được khái niệm và các cấp độ điều hòa hoạt động của gen. - Sự điều hòa hoạt động của gen ở sinh vật nhân sơ. - Ý nghĩa của sự điều hòa hoạt động của gen. - Giải thích được tại sao trong tế bào lại chỉ tổng hợp prôtêin khi cần thiết. 2. Kỹ năng. - Phát triển tư duy phân tích logic và khả năng khái quát hoá. - Rèn kỹ năng làm việc độc lập với sách giáo khoa. 3. Thái độ. - Nâng cao nhận thức đúng đắn và khoa học về điều hoà hoạt động cua gen. - Hình thành thái độ yêu thích khoa học tìm tòi nghiên cứu. II. Phương tiện dạy học. Tranh vẽ hoặc máy chiếu. III. Phương pháp dạy học. Vấn đáp tìm tòi. IV. Tiến trình tiết học. 1. Ổn định lớp - kiểm diện. 2. Kiểm tra bài cũ. Vẽ và giải thích sơ đồ mối liên hệ giữa ADN – mARN – Prôtêin ? Trong tế bào lúc nào thì gen hoạt động tạo ra sản phẩm ? 3. Bài mới. Làm thế nào để tế bào có thể điều khiển cho gen hoạt động đúng vào thời điểm cần thiết ? Đó là cơ chế điều hòa hoạt động của gen mà bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu. Hoạt động ... * Híng dÉn vÒ nhµ : lµm bµi tËp,häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi tríc khi ®Õn líp. heheïfgfg BµI TËP CH¦¥NG SINH THÁI Gåm 1 tiÕt TiÕt thø 67 Ngµy so¹n : 16/04/2009 I- Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i 1. KiÕn thøc: - Kh¾c s©u ®îc nh÷ng kiÕn thøc sinh thái ®· häc - NhËn d¹ng ®îc c¸c d¹ng bµi tËp c¬ b¶n về sinh thái 2.Kü n¨ng : RÌn luyÖn kü n¨ng lµm bµi tËp . 3. Gi¸o dôc : HS cã thÓ vËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp sinh thái II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc : 1. GV: GA, SGK ,SGV,SBT . 2. HS : Häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi III. Ph¬ng ph¸p chñ yÕu : Lµm bµi tËp IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. KiÓm tra bµi cò : Không kiểm tra 2. Néi dung bµi gi¶ng : (đvđ) : C¸c d¹ng bµi tËp sinh thái có khác bài tập di truyền ta cùng tìm hiểu một số dạng toán sinh thái khác nhau Hoạt động của thầy và trß Nội dung Ho¹t ®éng 1 : (30’) T×m hiÓu c¸c d¹ng bµi tËp tù luËn GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu bµi tËp theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn - Chia b¶ng thµnh 3 cét vµ gäi 3 hs lªn b¶ng lµm bµi mçi em lµm 1 c©u 1 ,2 hoÆc 3,nh÷ng hs ë díi tiÕp tôc lµm. - HS : Nghiªn cøu lµm bµi tËp - GV : Qu¸n xuyÕn líp vµ gi¶i thÝch c¸c th¾c m¾c nÕu c¸c em hái GV : NhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng vµ ®a ra ®¸p ¸n ®óng nhÊt : GV : Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu bµi tËp theo sù híng dÉn cña gi¸o viªn - Chia b¶ng thµnh 2 cét vµ gäi 2 hs lªn b¶ng lµm bµi mçi em lµm 1 c©u 4 ,5 ,nh÷ng hs ë díi tiÕp tôc lµm. - HS : Nghiªn cøu lµm bµi tËp - GV : Qu¸n xuyÕn líp vµ gi¶i thÝch c¸c th¾c m¾c nÕu c¸c em hái GV : NhËn xÐt bµi lµm trªn b¶ng vµ ®a ra ®¸p ¸n ®óng nhÊt : Ho¹t ®éng 2 : (15’) T×m hiÓu c¸c d¹ng bµi tËp tr¾c nghiÖm GV vµ HS cïng lµm các câu hỏi trắc nghiệp trong sgk phần sinh thái I.Bµi tËp tù luËn : Bµi tËp 1 : Ở một loài côn trùng , để hoàn thành một chu kỳ sống (từ trứng đến trưởng thành) ở nhiệt độ 180C là 17 ngày,,còn ở nhiệt độ 250C là 10 ngày. Hãy xác định ngưỡng nhiệt phát triển của loài côn trùng trên Nếu vào mùa đông,nhiệt độ môi trường giảm xuống còn 100C thì loài côn trùng này có bị đình dục không? Vì sao? Bµi tËp 2 : Một hệ sinh thái nhiệt đới nhhạn được năng lượng từ mặt trời 106 K.calo/m2/ngày. chỉ có 3,5% năng lượng đó được dùng cho quang hợp. Phần lớn năng lượng bị mất mát tới 90%. Sinh vật tiêu thụ bậc 1 chỉ sử dụng 35K.calo, sinh vật têu thụ bậc 2 chỉ sử dụng 3,5 K.calo, sinh vật tiêu thụ bậc 3 chỉ sử dụng được 0,52 K.calo. Hãy xác định Sản lượng sinh vật toàn phần và sản lượng sinh vật thực tế ở thực vật Tính hiệu xuất sinh thái giữa các bậc dinh dưỡng Bµi tËp 3 : Khi nghiªn cøu ¶nh hëng cña nhiÖt ®é lªn c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn kh¸c nhau cña s©u ®ôc th©n lóa (bím 2 chÊm), thu ®îc b¶n sè liÖu sau: Trøng S©u Nhéng Bím n (ngµy) 7,8 37,8 9,4 2 - 3 T (®é- ngµy) 79,2 495,7 98,6 32,3 Giai ®o¹n s©u non thêng cã 5 tuæi víi thêi gian ph¸t triÓn nh nhau. Bím trëng thµnh tËp trung ®Î trøng vµo ngµy thø 2 hoÆc thø 3 (sau khi giao phèi). Ngµy 20/3/2007 qua ®iÒu tra ph¸t hiÖn s©u ®ôc th©n lóa ë cuèi tuæi 2. NhiÖt ®é trung b×nh lµ 24, 60C. X¸c ®Þnh ngìng nhiÖt ph¸t triÓn ë mçi giai ®o¹n. X¸c ®Þnh vµo kho¶ng ngµy, th¸ng nµo s©u non 1 tuæi xuÊt hiÖn ë vïng nãi trªn? X¸c ®Þnh vµo kho¶ng ngµy, th¸ng nµo xuÊt hiÖn bím ë vïng nãi trªn? Bµi tËp 4 : Dïng ph¬ng ph¸p ®¸nh b¾t vµ th¶ l¹i ®Ó x¸c ®Þnh sè lîng c¸ tr¾m trong mét c¸i hå. KÕt qu¶ thùc hiÖn nh sau : lÇn ®Çu dïng líi ®¸nh b¾t ®îc 397 con, ®¸nh dÊu chóng vµ th¶ ra 5 th¸ng sau b¾t l¹i trªn cïng 1 diÖn tÝch, thu ®îc 479 con trong ®ã cã 103 con ®· ®îc ®¸nh dÊu. H·y x¸c ®Þnh sè c¸ tr¾m cã trong c¸i ao ®ã ? C©u 5 : Cã mét ®«i sãc con (1 ®ùc, 1 c¸i) ch¹y l¹c vµo 1 c¸nh ®ång cá .Cho biÕt tuæi ®Î cña sãc lµ 1 n¨m vµ 1 con sãc c¸i mçi n¨m ®Î 4 con (2 ®ùc, 2 c¸i) . H·y tÝnh sè lîng c¸ thÓ sãc sau 7 n¨m lu l¹c vµ em cã nhËn xÐt g× vÒ sù gia t¨ng sè lîng sãc theo lý thuyÕt ? II. Bµi tËp tr¾c nghiÖm kh¸ch quan : heheïfgfg OÂN TAÄP PHAÀN DI TRUYỀN HỌC Gåm 1 tiÕt TiÕt thø 68 Ngµy so¹n : 17/04/2009 I- Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i 1. KiÕn thøc: - Khắc sâu các kiến thức về di truền và biến dị - Khắc sâu các kiến thức về các qui luật di truyền - Khắc sâu các kiến thức về di truyền học quần thể và di truyền học người - Khắc sâu các kiến thức về các ứng dụng di truyền học vào đời sống sản xuất 2.Kü n¨ng : RÌn luyÖn kü n¨ng lµm bµi tËp trắc nghiệm khách quan và tự luận. 3. Gi¸o dôc : HS cã thÓ vËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp di truyền II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc : 1. GV: GA, SGK ,SGV,SBT . 2. HS : Häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi III. Ph¬ng ph¸p chñ yÕu : Lµm bµi tËp IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. KiÓm tra bµi cò : Không kiểm tra 2. Néi dung bµi gi¶ng : HOAÏT ÑOÄNG THAÀY VÀ TRÒ NOÄI DUNG GV : Yêu cầu hs nhắc lại các kiến thức sau : - Gen là gì? Cấu trúc của gen? - Đặc điểm của mã di truyền? - Nguyên tắc nhân đôi của ADN? - Thực chất của phiên mã là gì? - Mối quan hệ giữa phiên mã và dịch mã được thể hiện như thế nào ? - Ôpêrôn là gì ? 1 ôpêrôn có mấy thành phần? - Vai trò cấu trúc xoắn của NST? - Các dạng đột biến gen - Các dạng đột biến cấu trúc NST - Các dạng đột biến số lượng NST - Phân li độc lập là gì? - Cho biết số giao tử, hợp tử, kiểu gen, kiểu hình, dòng thuần được tạo ra trong trường hợp nhiều gen qui định một tính trạng? - Đặc điểm của liên kết gen? - Đặc điểm của hoán vị gen? - Qui luật di truyền trên NST X, Y ? - Tương tác kiểu bổ sung có tỉ lệ nào? - Tương tác kiểu át chế có tỉ lệ nào? - Tương tác kiểu cộng gộp có tỉ lệ nào? -Di truyền ngoài nhân có đặc điểm gì? - Đặc điểm của thường biến ? - Đặc điểm của giới hạn sinh thái? - Đặc điểm của quần thể tự phối ? - Đặc điểm của quần thể giao phối? - Ưu thế lai là gì? - Cách tạo ưu thế lai? - Các thành tựu của công nghệ tế bào đã đạt được trong các năm qua ? - Kỹ thuật di truyền và ứng dụng của nó trong thực tiễn ? - Phương pháp nghiên cứu phả hệ - Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh - Phương pháp nghiên cứu tế bào HS : Nghiên cứu, trả lời GV : Kết luận, bổ sung Chương I : Cơ chế di truyền và biến dị 1. Gen,mã di truyền và quá trình nhân đôi của ADN - K/N về gen, mã di truyền - Nhân đôi ADN của sinh vật nhân sơ và nhân chuẩn 2. Cơ chế phiên mã và dịch mã - Thực chất của phiên mã - Mối quan hệ giữa phiên mã và dịch mã 3. Cơ chế điều hòa hoạt động của gen 4. NST và cấu trúc NST 5. Các dạng đột biến gen và đột biến NST - Các dạng đột biến gen - Các dạng đột biến cấu trúc NST - Các dạng đột biến số lượng NST Chương II. Tính qui luật của hiện tượng di truyền 1. các qui luật của Menđen - Qui luật phân li - Qui luật phân li độc lập 2. Các qui luật của Mocgan - Liên kết gen - Hoán vị gen - Di truyền liên kết với giới tính 3. Tương tác gen - Tương tác kiểu bổ sung - Tương tác kiểu át chế - Tương tác kiểu cộng gộp 4. Di truyền ngoài nhân - K/N di truyền ngoài nhân - Đặc điểm của di truyền ngoài nhân 5. Ảnh hưởng của môi trường đến sự biểu hiện tính trạng Chương III. Di truyền học quần thể 1. Cấu trúc di truyền của quần thể tự phối Đặc điểm của quần thể tự phối 2. Cấu trúc di truyền của quần thể giao phối Đặc điểm của quần thể giao phối Chương IV. Ứng dụng di truyền hoc 1. Chọn giống dựa trên nguồn biến dị tổ hợp Ưu thế lai 2. Tạo giống bằng công nghệ tế bào Các thành tựu của công nghệ tế bào 3. Tạo giống bằng công nghệ gen Kỹ thuật di truyền và ứng dụng của nó Chương V. Di truyền học người 1. Di truyền y học - Phương pháp nghiên cứu phả hệ - Phương pháp nghiên cứu trẻ đồng sinh - Phương pháp nghiên cứu tế bào 2. Bảo vệ vốn gen của loài người heheïfgfg OÂN TAÄP PHAÀN TIEÁN HOÙA VAØ SINH THAÙI HOÏC Gåm 1 tiÕt TiÕt thø 69 Ngµy so¹n : 19/04/2009 I- Môc tiªu: Sau khi häc xong bµi nµy häc sinh ph¶i 1. KiÕn thøc: - Khaùi quaùt hoùa toaøn boä noäi dung kieán thöùc cuûa phaàn tieán hoùa. - Phaân bieät thuyeát tieán hoùa cuûa Lamac vaø thuyeát tieán hoùa cuûa Ñacuyn. - Bieát ñöôïc noäi dung cuûa hoïc thuyeát tieán hoùa toång hôïp vaø cô cheá tieán hoùa daãn ñeán hình thaøn loaøi môùi. - Bieát ñöôïc noäi dung sinh thaùi hoïc töø caù theå ñeán quaàn theå,quaàn xaõ vaø heä sinh thaùi 2.Kü n¨ng : RÌn luyÖn kü n¨ng lµm bµi tËp . 3. Gi¸o dôc : HS cã thÓ vËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó gi¶i c¸c d¹ng bµi tËp sinh thái II. Ph¬ng tiÖn d¹y häc : 1. GV: GA, SGK ,SGV,SBT . 2. HS : Häc bµi cò vµ chuÈn bÞ bµi míi III. Ph¬ng ph¸p chñ yÕu : ôn tập IV. TiÕn tr×nh bµi d¹y : 1. KiÓm tra bµi cò : Không kiểm tra 2. Néi dung bµi gi¶ng : HOAÏT ÑOÄNG THAÀY VÀ TRÒ NOÄI DUNG Hoạt động 1: 22’ Toùm taét kieán thöùc coát coát loõi vaø caâu hoûi oân taäp. Chia lôùp thaønh 2 nhoùm lôùn , Thaûo luaän 7! vôùi noäi dung: + N1: toùm taét noäi dung: -baèng chöùng tieán hoùa. -Thuyeát tieán hoaù cuûa Lamac, DacuynVaø hieän ñaïi -Caâu hoûi oân taäp 1,2,3 + N2: toùm taét noäi dung: - Tieán hoùa hoùa hoïc. - Tieán hoùa tieàn sinh hoïc. - Tieán hoùa sinh hoïc. - Caâu hoûi oân taäp 4, 5, 6. è GV theo doõi, quan saùt è GV cuûng coá , söûa baøi taäp. Hoạt động 2: 22’ Toùm taét kieán thöùc coát loõi vaø caâu hoûi oân taäp. GV tieáp tuïc chia 2 nhoùm lôùn, trả lời vôùi nội dung theo yêu cầu sau : - nội dung 1:Toùm taét kieán thöùc chöông I, II, III vaø caâu hoûi oân taäp soá 1. - nội dung 2: Toùm taét kieán thöùc chöông I, II, III vaø caâu hoûi oân taäp soá 2. è GV nhaän xeùt, cuûng coá. A.PHAÀN TIEÁN HOÙA Chöôùng I: Baèng chöùng vaø cô cheá tieán hoùa. 1)Baèng chöùng tieán hoùa: -Baèng chöùng giaûi phaåu so saùnh. -Baèng chöùng phoâi sinh hoïc. -Baèng chöùng ñòa lí sinh vaät hoïc. -Baèng chöùng teá baøo hoïc vaø sinh hoïc Phaân töû. 2)Toùm taét hoïc thuyeát tieán hoùa cuûa Lamac: -Moâi tröôøng soáng thay ñoåi chaämà hình ñaëc ñieåm thích nghi. 3)Toùm taét hoïc thuyeát tieán hoùa cuûa Ñacuyn: -Vai troø cuûa CLTN. - Nhöõng caù theå coù bieán dò thích nghi seõ Ñöôïc giöõ laïi,nhöõng caù theå coù bieán dò khoâng Thích nghi seõ bò ñaøo thaûi. 4)Toùm taét nội dung thuyeát tieán hoùa toång hôïp hieän ñaïi: -Tieán hoùa nhoû. -Tieán hoaù lôùn. -CLTN, nhaân toá tieán hoùa,di-nhaäp gen, caùc Yeáu toá ngaãu nhieân vaø ÑBàthay ñoåi taàn soá alenàthay ñoåi thaønh phaàn KG cuûa QT - Caùc cô cheá caùch li tröôùc vaø sau hôïp töû. 5) Söï hình thaønh loaøi môùi. - Thực chất của quá trình loài mới - Các con đường hình thành loài mới Chöông II:Söï phaùt sinh vaø phaùt trieån cuûa söï soáng treân Traùi Ñaát. 1)Tieán hoùa hoùa hoïc. 2)Tieán hoùa tieàn sinh hoïc. 3)Tieán hoùa sinh hoïc. B.PHAÀN SINH THAÙI HOÏC: I. Toùm taét kieán thöùc coát loõi: Chöông I:Caù theå vaø quaàn theå sinh vaät: - Kn vaø ñaëc ñieåm moâitröôøng soáng. - Kn vaø ñaëc ñieåm nhaân toá sinh thaùi - Kn vaø ñaëc ñieåm quaàn theå sinh vaät. Chöông II:Quaàn xaõ sinh vaät. - Kn vaø ñaëc ñieåm cuûa quaàn xaõ sinh vaät. -Kn vaø ñaëc ñieåm cuûa dieãn theá sinh thaùi. Chöông III:Heä sinh thaùi, sinh quyeån vaø baûo veä moâi tröôøng. - Kn vaø ñaëc ñieåm cuûa heä sinh thaùi. - Kn vaø ñaëc ñieåm cuûa sinh quyeån. àlieân heä baûo veä moâi tröôøng heheïfgfg
Tài liệu đính kèm: