Giáo án Sinh 12 cơ bản bài 8: Quy luật Menđen: quy luật phân ly

Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết 8
CHƯƠNG II: TÍNH QUY LUẬT CỦA HIỆN TƯỢNG DI TRUYỀN.
BÀI 8: Quy luật Menđen: quy luật phân ly
I. Mục tiêu:
- Học sinh phải giải thích được tại sao Menđen lại thành công trong việc phát hiện ra các quy luật di truyền ? 
- Rèn luyện kỹ năng suy luận lôgic và khả năng vận dụng kiến thức toán học trong việc giải quyết vấn đề của sinh học.
II. Phương pháp: 
Hỏi đáp - Thảo luận.
III. Phương tiện dạy học:
- Tư liệu về tiểu sử Menđen.
- Tranh vẽ phóng hình 8.1, 8.2 SGK .
III. Tiến trình dạy và học
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Giảng bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung
▼ Nghiên cứu nội dung mục I em hãy nêu trong phương pháp nghiên cứu di truyền của Menđen gồm những bước nào? 
? Thế nào là dòng thuần chủng? Menđen tạo ra các dòng thuần chủng bằng cách nào?
? Menđen đã xử lý kết quả lai của các thế hệ F1, F2, F3 như thế nào?
? Menđen đã làm thí nghiệm và chứng minh cho giả thuyết ntn? 
- Gọi HS tóm tắt thí nghiệm
? Để giải thích tỉ lệ F2 3đỏ:1trắng Menden đã làm gì?
? Cho F2 tự thụ phấn kết quả ntn?
- F2 H.trắng TTP ® F3: 100% trắng.
 F2 có 2/3 H.đỏ TTP® F3: đỏ lẫn trắng (3:1)
 Và 1/3 H.đỏ TTP® F3: 100%đỏ 
(=> 1 đỏ TC : 2 đỏ không TC : 1 trắng TC)
? Menđen vận dụng quy luật thống kê xác suất để giải thích tỉ lệ 1:2:1 theo giả thuyết ntn?
? Quan hệ DT giữa bố mẹ với con thực hiện thông qua vật chất nào? 
? Nếu giả thuyết trên là đúng thì cây F1 cho mấy loại giao tử? Tỉ lệ mỗi loại?
? Có thể kiểm tra điều này bằng cách nào?
? Thế nào là phép lai phân tích?
( Đem lai 1 cơ thể có kiểu hình trội với 1 cơ thể có kiểu hình lặn về tính trạng đó nếu các cơ thể lai đồng tính thì cơ thể có kiểu hình trội thuần chủng còn các cơ thể lai phân tính( có cả kiểu hình trội và lặn) thì cơ thể đem lai không thuần chủng)
? Hãy phát biểu nội dung quy luật phân li theo thuật ngữ của DT học hiện đại?
(Menđen gọi NTDT thì ngày nay ta gọi là alen)
? Thực chất của qluật phân li là gì?
? Quan niệm hiện đại về di truyền học đã chứng minh sự đúng đắn giả thuyết của Menđen như thế nào ? 
*Yếu tố nào đã dẫn đến sự phân tính của các cơ thể lai?
( Sự phân ly đồng đều của các alen trong quá trình hình thành giao tử và sự tổ hợp của chúng trong TT là cơ chế truyền đạt tính trạng)
I. Phương pháp nghiên cứu di truyền học của Menđen:
 Phương pháp lai và phân tích con lai:
- Bước 1: Tạo các dòng thuần chủng về từng tính trạng.
- Bước 2: Lai các dòng thuần chủng khác biệt nhau bởi 1 hoặc nhiều tính trạng rồi phân tích kết quả lai ở đời F1, F2, F3.
- Bước 3: Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai, sau đó đưa ra giả thuyết giải thích kết quả.
- Bước 4: Tiến hành thí nghiệm chứng minh cho giả thuyết của mình.
Thí nghiệm: (SGK)
- Tỷ lệ phân ly ở F2 xấp xỉ 3:1.
- Cho các cây F2 tự thụ phấn rồi phân tích tỷ lệ phân ly ở F3 (?) =>Menđen thấy tỷ lệ 3:1 ở F2 thực chất là tỷ lệ 1:2:1
II. Hình thành học thuyết khoa học:
1.Giả thuyết của Menđen:
-Mỗi tính trạng đều do 1 cặp nhân tố di truyền quy định(cặp alen) và trong tế bào các nhân tố di truyền không hoà trộn vào nhau.
- Giao tử chỉ chứa 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền.
- Khi thụ tinh các giao tử kết hợp với nhau 1 cách ngẫu nhiên
2.Chứng minh giả thuyết: (HS kẻ bảng 8)
- Xác suất giao tử F1 chứa alen A= a=50%( 0,5).
-Xác suất hợp tử chứa AA là: 0,5 x 0,5 = 0,25 
-Xác suất hợp tử chứa aa là: 
0,5 x 0,5 = 0,25 
-Xác suất hợp tử chứa Aa là: 
0,25+0,25 = 0,5 
3.Quy luật phân ly: (SGK)
- Mỗi tính trạng do 1 cặp alen quy định, 1 có nguồn gốc từ bố , 1 có nguồn gốc từ mẹ. Các alen của bố và mẹ tồn tại trong tế bào cơ thể con 1 cách riêng rẽ không hoà trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử các thành viên của 1 cặp alen phân ly đồng đều về các giao tử, nên 50% giao tử chứa alen này và 50% giao tử chứa alen kia.
III. Cơ sở tế bào học của quy luật phân ly:
-Trong tế bào sinh dưỡng các gen và NST luôn tồn tại thành từng cặp.
-Khi giảm phân tạo giao tử mỗi alen (trong cặp alen), mỗi NST (trong cặp tương đồng) cũng phân ly đồng đều về các giao tử.
=> Gen nằm trên NST - Mỗi gen chiếm 1 vị trí xác định trên NST được gọi là locut.
- Một gen có thể tồn tại ở các trạng thái khác nhau và mỗi trạng thái đó gọi là alen.
3. Củng cố:
- Câu hỏi và bài tập cuối bài.
4. Dặn dò:
	- Học bài- Đọc “Em có biết”
- Tìm hiểu quy luật phân li độc lập.
RÚT KINH NGHIỆM
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ngày........,tháng......., 2009
	 Tổ trưởng kí duyệt