Giáo án Ngữ văn: Quá trình văn học và phong cách văn học (tiết 1)

Quá trình văn học và phong cách văn học
(tiết 1)
I.Mục tiêu bài học
1. Kiến thức: Giúp hs
- Nắm được khái niệm quá trình văn học,bước đầu có ý niệm về các trào lưu văn học tiêu biểu.
- Hiểu được khái niệm phong cách văn học,biết nhận diện những biểu hiện của phong cách văn học.
2. Kĩ năng.
- Rèn kĩ năng phân tích,đánh giá.
3. Thái độ.
- Tích cực,
II.Chuẩn bị của giáo viên và học sinh.
1. Giáo viên: Sgk,giáo án,tài liệu tham khảo.
2. Học sinh: Sgk,vở ghi, vở soạn,sách tham khảo.
III.Tiến trình bài học.
1. Kiểm tra bài cũ.
2. Bài mới.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
 Yêu cầu cần đạt
*Hoạt động 1:Tìm hiểu khái niệm quá trình văn học.
GV: Quá trình văn học là gì?
HS:Trả lời.
- Các thời kì:Cổ đại,trung đại,cận đại,hiện đại,đương đại;Trong từng thời kì lại có các giai đoạn cụ thể nối tiếp.
GV: Hãy phân biệt quá trình văn học và lịch sử văn học.
HS: Trả lời.
GV:Hướng dẫn,bổ sung kiến thức.
GV:Hãy nêu quy luật chung của quá trình văn học.
HS:Trả lời
GV:Bổ sung-phân tích và chứng minh để hs nắm rõ được 3 quy luật cơ bản của quá trình văn học.
-Đây là mối quan hệ giữa quá trình văn học và LS đất nước,đời sống XH,tiến trình văn hoá dt.Mỗi biến động LS của xã hội thường tạo nên những chuyển biến trong quá trình của văn học.
-Kế thừa là dựa trên nền tảng truyền thống,sử dụng các yếu tố truyền thống,là cơ sở tồn tại của văn học.Cách tân là làm ra cái mới chưa từng có ;làm cho văn học luôn vận động và phát 
triển
_Giữ gìn được những yếu tố tốt đẹp của văn học dân tộc,đồng thời tiếp thu những tinh hoa văn học TG để làm VHDT ngày càng phát triển.
*Hoạt động 2:Tìm hiểu về trào lưu văn học.
GV:Trào lưu văn học là gì?
HS:Trả lời.
GV:Bổ sung.
-Mỗi trào lưu văn học có thể có nhiều khuynh hướng hoặc trường phái VH...
GV:hãy nêu những đặc trưng cơ bản của các trào lưu văn học hiện đại trên TG và các trào lưu văn học ở VN?
HS:Trả lời-Lấy dẫn chứng tù tác phẩm,tác giả đã học. 
GV:Phân tích - nhấn mạnh để HS hiểu được từng nét chính tạo nên đặc trưng của từng trào lưu. 
GV:Hãy nêu các trào lưu nổi bật của VHVN?Đặc trưng cơ bản của tưng trào lưu?
I. Quá trình văn học.
1. Khái niệm quá trình văn học.
- Văn học là một loại hình nghệ thuật,một hình thái ý thức xã hội đặc thù,luôn vận động biến chuyển.Diễn tiến của văn học như một hệ thống chỉnh thể với sự hình thành,tồn tại, thay đổi,phát triển qua các thời kì lịch sử được gọi là quá trình văn học.
VD:(Sgk-177)
a. Quá trình văn học và lịch sử văn học
- LSVH là sự vận động của chính bản thân văn học(tác giả,tp,trào lưu,khuynh hướng) qâu các thời kì lịch sử.
- QTVH là sự hình thành,tồn tại,thay đổi,biến chuyển của toàn bộ đời sống văn học(tác giả,tp,trào lưu,khuynh hướng;các tổ chức hoạt động nghiên cứu,phê bình ,dịch thuật,xuất bản,in ấn...)
b.Quy luật vận động của quá trình văn học.
+ Quy luật văn học gắn bó với đời sống
VD: CMT8/1945 mở ra một trang sử mới của dt,đồng thời đánh dấu một thời kì trong sự vận động của văn học.
+ Quy luật kế thừa và cách tân
VD: Phong trào thơ mới(1932-1945) kế thừa nhiều truyền thống thơ ca cổ điển(cảm xúc,hình ảnh,thể thơ...) đồng thời có những khám phá mới mẻ (thể thơ tự do,ý thức về cái tôi cá nhân...)
+ Quy luật bảo lưu và tiếp biến
VD: Sự giao lưu giữa VHVN với VH Trung Quốc,Pháp, Nga...
2. Trào lưu văn học.
 a. Khái niệm trào lưu văn học.
- Đó là một phong trào sáng tác tập hợp những tác giả,tác phảm gần gũi nhau về cảm hứng,tư tưởng,nguyen tắc,miêu tả hiện thực,tạo thành một dòng rộng lớn,có bề thế trong đời sống văn học của một dt,hoặc một thời đại.
b. Đặc trưng cơ bản của một số trào lưu văn học.
- Một số trào lưu VH trên TG:
+ VH thời pthục hưng Châu Âu thế kỷ XV-XVI: Đề cao con người,chống lại tư tưởng khắc nghiệt thời trung cổ.
VD:Rômêô và Giuliét(Sêchxpia)
+ CN cổ điển ở Pháp thế kỷ XVII:Luôn đề cao lí trí,sáng tác theo quy pham chặt chẽ.
VD: Lão hà tiện (Môlie)
+ CN lãng mạn hình thành ở các nước Tây âu sau CMTS Pháp năm1789:đề cao nhữnh nguyên tắc chủ quan ,lấy đè tài trong TG tưởng tượng xây dựng hình tượng sao cho phù hợp với lý tưởng và ước mơ của nhà văn.
VD:Những người khốn khổ (V.Huygô)
+ CN hiện thực phê phán thế kỷ 
XI X:Chủ ý chọn lọc đề tài trong cuộc sống hiện thực để sáng tạo các điển hình.
VD: Thuốc (Lỗ Tấn)
+ CN hiện thực xã hội chủ nghĩa TK XX:Miêu tả cuộc sống trong quá trình phát triển cách mạng ,đề cao vai trò lịch sử của nhân dân.
+ CN hiện thực ra đời 1924 ở Pháp : Quan niệm TG trên hiện thực mới là mảnh đất sáng tạo của nghệ sĩ.
+ CN hiện thực huyền ảo trong VH Mĩ La Tinh sau đại chiến TG II:Quan niệm thực tại bao gồm cả đời sống tâm linh,niềm tin tôn giáo...
CN hiện sinh ra đời ở Châu Âu sau đại chiến TG II:Miêu tả cuộc sống con người như một sự tồn tại huyền bí,xa lạ và phi lí.
- Một số trào lưu VH ở VN: Từ 1930-1945 có hai trào lưu xuất hiện công khai nổi bật.
+Trào lưu lãng mạn:Phong trào thơ mới và một số truyện lãng mạn.
+ Trào lưu hiện thực phê phán:Tiểu thuyết,truyện ngắn,phóng sự
Sau CMT8/1945 đã hình thành trào lưu VH HTXHCN
3.Củng cố :
Nhấn mạnh nội dung bài học.
4.Dặn dò:
Học bài,chuẩn bị bài mới.