Kiến thức : - Giúp học sinh nhí l¹i bảng giá trị lượng giác cđa mt s cung (gc) ®Ỉc biƯt. Nắm được định nghĩa, tính tuần hoàn và các tính chất của hàm số y = sinx ; y = cosx ; y = tanx ; y = cotx.
- Biết được tập xác định của các hàm số lượng giác
* Kỹ năng : -Học sinh diễn tả được tính tuần hoàn, chu kỳ tuần hoàn, mối quan hệ giữa y = sinx và y = cosx; y = tanx và y = cotx.
* Thái độ : Tự giác, tích cực trong học tập, phân biệt rõ các khái niệm cơ bản và biết vận dụng trong từng trường hợp cụ thể
II. Phương pháp dạy học :
*Diễn giảng gợi mở – vấn đáp và hoạt động nhóm.
III. Chuẩn bị của GV - HS :
Bảng phụ ; phấn màu ; máy tính
Chương I : HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC VÀ PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC §1 HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC TiÕt 1: §Þnh nghÜa c¸c hµm sè lỵng gi¸c Ngµy gi¶ng: I. Mục tiêu : * Kiến thức : - Giúp học sinh nhí l¹i bảng giá trị lượng giác cđa mét sè cung (gãc) ®Ỉc biƯt. Nắm được định nghĩa, tính tuần hoàn và các tính chất của hàm số y = sinx ; y = cosx ; y = tanx ; y = cotx. - Biết được tập xác định của các hàm số lượng giác * Kỹ năng : -Học sinh diễn tả được tính tuần hoàn, chu kỳ tuần hoàn, mối quan hệ giữa y = sinx và y = cosx; y = tanx và y = cotx. * Thái độ : Tự giác, tích cực trong học tập, phân biệt rõ các khái niệm cơ bản và biết vận dụng trong từng trường hợp cụ thể II. Phương pháp dạy học : *Diễn giảng gợi mở – vấn đáp và hoạt động nhóm. III. Chuẩn bị của GV - HS : Bảng phụ ; phấn màu ; máy tính . . . III. Tiến trình dạy học : 1. Oån định tổ chức: 2. Vào bài mới : Hoạt động 1 : GV treo bảng phụ , yêu cÇu học sinh điền vào ô trống. Cung GTLG sinx cosx tanx cotx Hoạt động 2 : I. HÀM SỐ SIN VÀ HÀM SỐ CÔSIN Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi b¶ng - treo b¶ng phơ + GV treo hình 1 và diễn giảng Có thể đặt tương ứng mỗi số thực x với một điểmM duy nhất trên đường tròn lượng giác mà số đo của cung AM bằng x ( rad). Điểm M có tung độ hoàn toàn xác định đó chính là giá trị sinx. + GV nêu hàm số sin + Gv nêu hàm số cosin +Gv nêu câu hỏi : 2 có phải là giá trị nào của hàm số y = sinx ; y = cosx +GV nêu chú ý * Quy tắc đặt tương ứng mỗi số thực x với số thực sinx sin : R ® R x ® y = sinx được gọi là hàm số sin kí hiệu là y = sinx Tập xác định của hàm số y = sinx là R * Quy tắc đặt tương ứng mỗi số thực x với số thực cosx sin : R ® R x ® y = cosx được gọi là hàm số cos kí hiệu là y = cosx Tập xác định của hàm số y = cosx là R * Chú ý : " Ỵ R ta có -1 sinx 1; -1 cosx 1 1. Hµm sè sin vµ hµm sè cosin a. Hµm sè sin: * §N: (SGK trang 5) *TX§: D = R b.Hµm sè c«sin * §N: (SGK trang 5) *TX§: D = R Hoạt động 2 : Hàm số tang và hàm số côtang Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi b¶ng - treo b¶ng phơ + Gv nêu hàm số tang cosx ¹ 0 khi nào ? Nêu tập xác định của hàm số y = tanx +Gv nêu hàm số côtang sinx ¹ 0 khi nào ? Nêu tập xác định của hàm số y = cotx * Thực hiện Ý2: Gv nêu câu hỏi Hãy so ssánh sin và sin(-) ; cos và cos (-) nêu nhận xét * Hàm số tang là hàm số được xác định bởi công thức ( cosx ). Kí hiệu y = tanx Tập xác định D = R\ * Hàm số côtang là hàm số được xác định bởi công thức ( sinx ). Kí hiệu y = cotx Tập xác định D = R\ + Hs thực hiện Nêu nhận xét : sinx = - sin(-x) cosx = cos ( -x) 2.Hµm sè tang vµ hµm sè c«tang: a.Hµm sè tang: *§N: (SGK trang 6) *TX§: D = R\ b.Hµm sè c«tang: * §N: (SGK trang 6) *TX§: D = R\ *Hµm sè y=sinx lµ hµm lỴ, hµm sè y=cosx lµ hµm ch½n; do ®ã hµm sè y=tanx vµ y=cotx lµ hµm lỴ. Hoạt động 3 : II. TÍNH TUẦN HOÀN CỦA HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC GV cho HS thực hiện Ý3 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi b¶ng - treo b¶ng phơ + Hãy chỉ ra một vài số T mà sin(x + T) = sinx + Hãy chỉ ra một vài số T mà cos(x + T) = cosx + Hãy chỉ ra một vài số T mà tan(x + T) = tanx + Hãy chỉ ra một vài số T mà cot(x + T) = cotx GV kết luận : người ta chứng minh được rằng T = 2p là số dương nhỏ nhất thoả mãn đẳng thức sin(x +T)= sinx, "Ỵ R. Hàm số y = sinx thoả mãn đẳng thức trên được gọi là hàm số tuần hoàn và 2p được gọi là chu kỳ của nó. Hàm số y = cosx là hàm số tuần hoàn với chu kỳ 2p. Các hàm số y = tanx và y = cotx là những hàm số tuần hoàn với chu kỳ p + Theo tính chất của giá trị lượng giác ta có những số T có dạng 2p, 4p. . .k2p +Theo tính chất của giá trị lượng giác ta có những số T có dạng p, 2p. . .kp II.TÝnh tuÇn hoµn cđa hµm s« lỵng gi¸c: -Hµm sè y=sinx vµ h/s y = cosx cã chu k× tuÇn hoµn lµ 2 -Hµm sè y=tanx vµ h/s y = cotx cã chu k× tuÇn hoµn lµ . Hoạt động 4 : CỦNG CỐ Một số câu hỏi trắc nghiệm ôn tập (Học sinh chọn câu trả lời đúng nhất ) Câu 1: a. Tập xác định của hàm số y = tanx là R b. Tập xác định của hàm số y = cotx là R c. Tập xác định của hàm số y = cosx là R* d. Tập xác định của hàm số y = là R Câu 2 a.Tập xác định của hàm số y = tanx là D = R\* b. Tập xác định của hàm số y = cotx là R c. Tập xác định của hàm số y = cosx là R \ d. Tập xác định của hàm số y = là R 3.Hướng dẫn về nhà : Học sinh về nhà làm bài tập số 1 , 2 ở sách giáo khoa trang 17. --------------------------------------- HÕt tiÕt 1 ---------------------------------------------- §1 HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC TiÕt 2: Sù biÕn thiªn vµ ®å thÞ hµm sè lỵng gi¸c Ngµy gi¶ng: I. Mục tiêu : * Kiến thức : - Giúp học sinh nắm được sự biến thiên và đồ thị các hàm số y = sinx ; y = cosx ; - Biết được tập giá trị của các hàm số lượng giác y=sinx vµ y=cosx * Kỹ năng : -Học sinh biÕt xÐt sù biÕn thiªn vµ vÏ ®ỵc ®å thÞ h/s trªn, mối quan hệ giữa y = sinx và y = cosx; * Thái độ : Tự giác, tích cực trong học tập, phân biệt rõ các khái niệm cơ bản và biết vận dụng trong từng trường hợp cụ thể II. Phương pháp dạy học : *Diễn giảng gợi mở – vấn đáp và hoạt động nhóm. III. Chuẩn bị của GV - HS : Bảng phụ ; phấn màu ; máy tính . . . III. Tiến trình dạy học : 1.ỉn ®Þnh: 2.KiĨm tra bµi cị: 3.Bµi so¹n: Hoạt động 1 : III. SỰ BIẾN THIÊN VÀ ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi b¶ng - treo b¶ng phơ 1. Hàm số y = sinx Gv nêu câu hỏi : + Hàm số y = sinx nhận giá trị trong tập nào? +Hàm số y = sinx là hàm số chẵn hay hàm số lẻ? Nêu chu kỳ của hàm số. Gv cho Hs quan sát hình 3 và trả lời các câu hỏi sau: +Trong đoạn hàm số đồng biến hay nghịch biến?.Trong đoạn hàm số đồng biến hay nghịch biến?. + Bảng biến thiên x 0 p y= sinx 1 0 0 + Đồ thị hàm số y = sinx 2. Hàm số y = cosx Gv nêu câu hỏi : + Hàm số y = cosx nhận giá trị trong tập nào? +Hàm số y = cosx là hàm số chẵn hay hàm số lẻ? Nêu chu kỳ của hàm số. + Quan sát hình 6 Hs trả lời các câu hỏi sau: +Trong đoạn hàm số đồng biến hay nghịch biến?. Trong đoạn hàm số đồng biến hay nghịch biến?. x -p 0 p y =cosx 1 -1 -1 + Tập giá trị của hàm số y = sinx là đoạn Trên hình 3 ta thấy, với x1,x2 tuỳ ý thuộc thì x1 sinx4 . Vậy hàm số y = sinx đồng biến trên và nghịch biến trên + Tập giá trị của hàm số y = cosx là đoạn + Hàm số y = cosx đồng biến trên đoạn và nghịch biến trên đoạn . III.Sù biÕn thiªn vµ ®å thÞ cđa c¸c hµm sè lỵng gi¸c: 1.Hµm sè y = sinx: +X® mäi x R vµ -1 sinx 1 +Lµ h/s lỴ + Chu k× tuÇn hoµn lµ 2 +H/s ®ång biÕn trªn vµ nghÞch biÕn trªn +V× y=sinx lµ h/s lĨ nªn lÊy ®èi xøng ®å thÞ h/s trªn qua gèc täa ®é O ta ®ỵc ®å thÞ h/s trªn . Khi ®ã ta cã ®å thÞ h/s y=sinx trªn ( +V× chu k× tuÇn hoµn cđa h/s lµ 2 nªn ®Ĩ cã ®å thÞ h/s y=sinx trªn R ta tÞnh tiÕn liªn tiÕp ®å thÞ h/s trªn theo c¸c vÐc t¬ (2;0) vµ vÐc t¬ -(-2;0) (H×nh 5) *TGT: 2.Hµm sè y = cosx: +X® mäi x R vµ -1 cosx 1 +Lµ h/s ch½n + Chu k× tuÇn hoµn lµ 2 +Víi mäi x R, ta cã: . Tõ ®ã b»ng c¸ch tÞnh tiÕn ®å thÞ h/sy=sinx theo vÐc t¬ ta ®ỵc ®å thÞ h/s y = cosx (H×nh 6) *TGT: *§å thÞ h/s y=sinx vµ h/s y=cosx ®ỵc gäi chung lµ c¸c ®êng h×nh sin. Hoạt động 2 : CỦNG CỐ Một số câu hỏi trắc nghiệm ôn tập (Học sinh chọn câu trả lời đúng nhất ) Câu 1 : a. Hàm số y = tanx luôn luôn đồng biến trên tập xác định b. Hàm số y = cotx luôn luôn nghịch biến trên tập xác định c. Hàm số y = sin x luôn luôn đồng biến trên tập xác định d. Cả 3 câu trên đều sai. Câu 2 :Hãy điền vào chỗ trống trong bảng sau: x 0 p sin 2x cos 2x tan 3x cot 2x 3.Hướng dẫn về nhà : Học sinh về nhà làm bài tập số 3 , 4, 8 ;ở sách giáo khoa trang 17. --------------------------------------- HÕt tiÕt 2 ---------------------------------------------- §1 HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC TiÕt 3: Sù biÕn thiªn vµ ®å thÞ hµm sè lỵng gi¸c Ngµy gi¶ng: I. Mục tiêu : * Kiến thức : - Giúp học sinh n¾m ®ỵc sù biÕn thiªn vµ ®å thÞ của hàm số y = tanx ; y = cotx ; - Biết được tập gÝa trÞ của các hàm số lượng giác y=tanx vµ y=cotx * Kỹ năng : -Học sinh biÕt xÐt sù biÕn thiªn vµ vÏ ®ỵc ®å thÞ h/s trªn, mối quan hệ giữa y = tanx và y = cotx; * Thái độ : Tự giác, tích cực trong học tập, phân biệt rõ các khái niệm cơ bản và biết vận dụng trong từng trường hợp cụ thể II. Phương pháp dạy học : *Diễn giảng gợi mở – vấn đáp và hoạt động nhóm. III. Chuẩn bị của GV - HS : Bảng phụ ; phấn màu ; máy tính . . . III. Tiến trình dạy học : 1.ỉn ®Þnh: 2.KiĨm tra bµi cị: 3.Bµi so¹n: Hoạt động1 : III. SỰ BIẾN THIÊN VÀ ĐỒ THỊ CỦA HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Ghi b¶ng - treo b¶ng phơ 3. Hàm số y = tanx Gv nêu các câu hỏi sau: + Nêu tập xác định của hàm số y = tanx + Hàm số y = tanx là hàm chẵn hay hàm số lẻ? Nêu chu kỳ của hs? Gv cho Hs quan sát hình 7 và nêu câu hỏi sau : + Trên nửa khoàng hàm số đồng biến hay nghịch biến? + Bảng biến thiên x 0 y = tanx +¥ 1 0 4. Hàm số y = cotx Gv nêu các câu hỏi sau: + Nêu tập xác định của hàm số y = cotx + Hàm số y = cotx là hàm chẵn hay hàm số lẻ? Nêu chu kỳ của hs? + Tập gía trị của hàm số y = cotx ? + Xét sự biến thiên của hàm số y = cotx trên khoảng (0 ; p ) x 0 y = cotx +¥ 0 -¥ Tập xác định D = R\là hàm số lẻ có chu kỳ là p. + Với x1 , x2 Ỵ cung AM2 = x2, cung AM2 = x2 ta thấy x1 < x2 Þ= tanx1 < tanx2 = do đó hàm số y = tanx đồng biến trên nửa khoảng + Đồ thị hàm số y = tanx Tập xác định D = R\ Hàm số y = cotx là hàm số lẻ, tuần hoàn với chu kỳ p. + Tập giá trị của hàm số y =cotx là khoảng ( - ¥ ; + ¥). + Với hai số x1 , x2 sao cho 0 < x1 < x2 < p. Do đó cotx1 - cotx2 = = hay cotx1 > cotx2. Vậy hàm số y = cotx nghịch biến trên khoảng (0 ; p ) * Đồ thị hàm số y = cotx III.Sù biÕn thiªn vµ ®å thÞ cđa c¸c hµm sè lỵng gi¸c: 1.Hµm sè y = sinx: 2.Hµm sè y = cosx: 3.Hµm sè y = tanx: *TX§: D = R\ *Lµ h/s lỴ *Lµ h/s tuÇn hoµn víi chu k× a.Trªn h/s ®ång biÕn, v× lµ h/s lỴ nªn muèn cã ®å thÞ h/s y=tanx trªn ta lÊy ®èi xøng phÇn ®å thÞ h/s trªn qua gèc to¹ ®é O. b. V× h/s tuÇn hoµn víi chu k× nªn ta tÞnh tiÕn ®å thÞ h/s y= ... ủa giáo viên Hoạt động của học sinh GV tổ chức cho HS thực hiện HĐ1: Tính bằng máy tính bỏ túi GV nêu định lý 1: GV cho HS thực hiện VD: Tính HS ghi nhận kiến thức Hoạt động 2: Đạo hàm của hàm số y = sinx (10’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh GV nêu định lý 2 và chú ý VD1: Tìm đạo hàm hàm số sau: GV hướng dẫn HS HS ghi nhận nội dung định lý 2: VD1: Hoạt động 3: Đạo hàm hàm số y = cosx (23’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh GV nêu định lý 3 và chú ý VD2: Tìm đạo hàm hàm số sau: GV hướng dẫn HS làm tương tự BT3: Tìm đạo hàm hàm số sau: HS ghi nhận nội dung định lý 3 và chú ý: VD2: BT3: Tìm đạo hàm hàm số sau: III. Củng cố (1’) HS nắm vững cơng thức tính đạo hàm của hàm số sin và cos IV. Hướng dẫn HS học và làm BT ở nhà (1’) HS nắm vững các cơng thức tính đạo hàm và biết vận dụng linh hoạt vào việc làm BT BTVN: 1, 4 (trừ d) Phê duyệt của tổ chuyên mơn (BGH): Ngày .........tháng.......năm 2009. ------------------------------------------------- Hết tiết 69 ---------------------------------------------------- Ngày giảng:................... Tiết 70 ĐẠO HÀM CÁC HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC (t2) A. Mục tiêu: I. Yêu cầu bài dạy: 1. Về kiến thức: HS nắm được - Đạo hàm hàm số y = tanx - Đạo hàm hàm số y = cotx 2. Về kỹ năng: - Tính đạo hàm các hàm số lượng giác - Tính đạo hàm các hàm hợp cĩ chứa các hàm số lượng giác 3 . Về tư duy, thái độ: Thái độ cẩn thận, chính xác. Tư duy tốn học một cách lơgíc và sáng tạo II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Đồ dùng dạy học 2. Học sinh: Đồ dùng học tập III. Gợi ý về phương pháp giảng dạy: Gợi mở vấn đáp thơng qua các hoạt động tư duy B. Tiến trình bài giảng: I. Kiểm tra bài cũ: 1. Câu hỏi: Tính các đạo hàm sau: (7’) 2. Đáp án: II. Dạy bài mới: Hoạt động 1: Đạo hàm của hàm số y = tanx (12’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Tổ chức cho HS thực hiện hoạt động 4: Tính đạo hàm hàm số GV dẫn dắt vào định lý 4 và chú ý VD1: Tính đạo hàm hàm số sau HS ghi nhận nội dung kiến thức VD1: Hoạt động 2: Đạo hàm của hàm số y = cotx (24’) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh GV dẫn dắt vào định lý 4 và chú ý VD1: Tính đạo hàm hàm số sau BT3: HS ghi nhận nội dung kiến thức VD1: BT3: III. Củng cố (1’) HS nắm vững cơng thức tính đạo hàm của hàm số lượng giác IV. Hướng dẫn HS học và làm BT ở nhà (2’) HS nắm vững các cơng thức tính đạo hàm và biết vận dụng linh hoạt vào việc làm BT BTVN: 2, 4, 6,7 Phê duyệt của tổ chuyên mơn (BGH): Ngày .........tháng.......năm 2009. ------------------------------------------------- Hết tiết 70 ---------------------------------------------------- Ngày giảng:................... Tiết 71: BÀI TẬP A. Mục tiêu: I. Yêu cầu bài dạy: 1. Về kiến thức: - Ơn lại các cơng thức tính đạo hàm 2. Về kỹ năng: - Tính đạo hàm của hàm số và giải quyết các bài tốn liên quan 3 . Về tư duy, thái độ: Thái độ cẩn thận, chính xác. Tư duy tốn học một cách lơgíc và sáng tạo II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Đồ dùng dạy học 2. Học sinh: Đồ dùng học tập III. Gợi ý về phương pháp giảng dạy: Gợi mở vấn đáp thơng qua các hoạt động tư duy B. Tiến trình bài giảng: I. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong giờ dạy II. Dạy bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Bài 4: Tìm đạo hàm các hàm số sau Bài 2: Giải các bất phương trình sau Bài 5: Tính biết : Bài 7: Giải phương trình f’(x)=0 biết: Bài 8: Giải bất phương trình f’(x) > g’(x) biết rằng: Bài 4: Bài 2: Giải các bất phương trình sau Bài 5: Tính Bài 7: Giải phương trình f’(x)=0 biết: Bài 8: Giải bất phương trình f’(x) > g’(x) biết rằng: III. Củng cố HS nắm chắc các quy tắc tính đạo hàm IV. Hướng dẫn HS học và làm bài tập ở nhà Nắm vững các cơng thức tính đạo hàm và vận dụng linh hoạt vào việc giải bài tập Làm các BT cịn lại và đọ trước bài mới Phê duyệt của tổ chuyên mơn (BGH): Ngày .........tháng.......năm 2009. ------------------------------------------------- Hết tiết 71 ---------------------------------------------------- Ngày giảng:................... Tiết 72: VI PHÂN A. Mục tiêu: I. Yêu cầu bài dạy: 1. Về kiến thức: HS nắm được - Định nghĩa vi phân - Ứng dụng của vi phân vào phép tính gần đúng 2. Về kỹ năng: - Tìm vi phân của hàm số và giải các bài tốn liên quan 3 . Về tư duy, thái độ: Thái độ cẩn thận, chính xác. Tư duy các vấn đề tốn học một cách lơgíc và sáng tạo II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Đồ dùng dạy học 2. Học sinh: Đồ dùng học tập III. Gợi ý về phương pháp giảng dạy: Gợi mở vấn đáp thơng qua các hoạt động tư duy B. Tiến trình bài giảng: I. Kiểm tra bài cũ: khơng II. Dạy bài mới: Hoạt động 1: Định nghĩa vi phân Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Tổ chức HS thực hiện hoạt động 1: Cho hàm số GV nêu định nghĩa vi phân của hàm số GV chú ý cho HS: - với y = x ta cĩ: - Với y =f(x) ta cĩ: GV tổ chức củng cố kiến thức cho HS thơng qua các VD: VD: Tìm vi phân của các HS sau HS thực hiện HĐ1; HS ghi nhận kiến thức KH: VD: Tìm vi phân của các HS sau Hoạt động 2: Ứng dụng vi phân vào phép tính gần đúng Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Nhắc lại định nghĩa đạo hàm tại một điểm theo định nghĩa Với đủ nhỏ thì: GV: Đĩ là cơng thức tính gần đúng đơn giản nhất VD: Tính giá trị gần đúng của HS ghi nhận kiến thức: VD: Với ta cĩ: Hoạt động 3: Củng cố Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Bài 1a: Tính vi phân của các hàm số sau: Bài 2a: Tìm dy biết Bài 1a: Bài 2a: III. Củng cố Nắm vững định nghĩa và cách tìm vi phân của hàm số Thấy được ứng dụng của vi phân vào phép tính gần đúng IV. Hướng dẫn HS học và làm BT ở nhà Thành thạo cách tính đạo hàm của hàm số BTVN: BT cịn lại Phê duyệt của tổ chuyên mơn (BGH): Ngày .........tháng.......năm 2009. ------------------------------------------------- Hết tiết 72 ---------------------------------------------------- Ngày giảng:................... Tiết 73: ĐẠO HÀM CẤP HAI A. Mục tiêu: I. Yêu cầu bài dạy: 1. Về kiến thức: hs nắm được - Định nghĩa của đạo hàm cấp hai - Ý nghĩa hình học của đạo hàm cấp hai 2. Về kỹ năng: - Tính đạo hàm cấp hai của hàm số 3 . Về tư duy, thái độ: Thái độ cẩn thận, chính xác. Tư duy tốn học một cách lơgíc và sáng tạo II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Đồ dùng dạy học 2. Học sinh: Đồ dùng học tập III. Gợi ý về phương pháp giảng dạy: Gợi mở vấn đáp thơng qua các hoạt động tư duy B. Tiến trình bài giảng: I. Kiểm tra bài cũ: Khơng II. Dạy bài mới: Hoạt động 1: Định nghĩa Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Tổ chức cho HS thực hiện HĐ1: Tính đạo hàm y’ và đạo hàm của y’ biết: GV nêu định nghĩa đạo hàm cấp 2, cấp 3 và cấp n VD: Cho hàm số . Tính đao hàm cấp 1, 2, 5 của hàm số HS ghi nhận kiến thức - Đạo hàm cấp 2 KH: hoặc - Đạo hàm cấp 3 KH: hoặc hoặc - Đạo hàm cấp n KH: hoặc VD: Hoạt động 2: Ý nghĩa hình học của đạo hàm cấp hai Ho¹t ®éng cđa GV Ho¹t ®éng cđa h¹oc sinh §Þnh nghÜa ®¹o hµm ®ỵc x©y dùng trªn c¬ së xÐt bµi to¸n vËn tèc tøc thêi cđa mét chÊt ®iĨm chuyĨn ®éng th¼ng. VËy: gia tèc tøc thêi cã tÝnh ®ỵc kh«ng? nã cã liªn quan ®Õn ®¹o hµm kh«ng? GV tr×nh bµy. Gv tr×nh bµy ®Ị bµi. Hs nhËn d¹ng, tãm t¾t? H·y nªu c¸ch tÝnh vËn tèc? (ý nghÜa vËt lý cđa ®¹o hµm cÊp 1) Nªu c¸ch tÝnh gia tèc cđa chuyĨn ®éng t¹i t0 = 4s? (ý nghÜa c¬ häc cđa ®¹o hµm cÊp 2) Hs nhËn d¹ng bµi tËp? nªu ph¬ng ph¸p cm? ý nghÜa c¬ häc cđa ®¹o hµm cÊp 2: XÐt chuyĨn ®éng th¼ng x¸c ®Þnh bëi c«ng thøc s = f(t), trong ®ã f(t) lµ hsè cã ®¹o hµm th×: v(t) = f’(t). Khi ®ã, gia tèc trung b×nh cđa chuyĨn ®éng trong thêi gian Dt lµ Dv/Dt vµ lµ gia tèc tøc thêi t¹i thêi ®iĨm t0 cđa chuyĨn ®éng lµ ®¹o hµm bËc nhÊt cđa vËn tèc vµ lµ ®¹o hµm bËc hai cđa hsè biĨu thÞ chuyĨn ®éng. Tøc lµ: j(t) = f’’(t) * VÝ dơ: a, Cho chuyĨn ®éng cã ph¬ng tr×nh: s = 3t2/2 + 2t3/3 (t tÝnh b»ng gi©y, s tÝnh b»ng mÐt) T×m vËn tèc vµ gia tèc khi t = 4s Gi¶i: Ta cã: v(t) = s’ = 3t + 2t2 Þ v(4) = 44m/s j’ = v’ = 3 + 4t Þ j’(4) = 19m/s2 Hoạt động 3: Củng cố Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Bài 1: a) cho b) . Tính Bài 1 a) b) III. Củng cố HS nắm được định nghĩa và cách tính đạo hàm cấp hai của hàm số Nắm được ý nghĩa hình học của đạo hàm cấp 2 IV. Hướng dẫn HS học và làm BT ở nhà Thành thạo cách tính đạo hàm bậc nhất của hàm số Hiểu và biết cách tính đạo hàm cấp cao của hàm số BTVN: 2 Phê duyệt của tổ chuyên mơn (BGH): Ngày .........tháng.......năm 2009. ------------------------------------------------- Hết tiết 73 ---------------------------------------------------- Ngày giảng:................... Tiết 74: ƠN TẬP CHƯƠNG V A. Mục tiêu: I. Yêu cầu bài dạy: 1. Về kiến thức: - Củng cố các kiến thức về đạo hàm của hàm số 2. Về kỹ năng: - Tính đạo hàm bậc nhất, đạo hàm bậc cao của hàm số - Giải quyết các bài tốn liên quan đến đạo hàm của hàm số: Giải bất phương trình, víêt phương trình tiếp tuyến của đường cong 3 . Về tư duy, thái độ: Thái độ cẩn thận, chính xác. Tư duy tốn học một cách lốic và sáng tạo II. Chuẩn bị: 1. Giáo viên: Đồ dùng dạy học 2. Học sinh: Đồ dùng học tập III. Gợi ý về phương pháp giảng dạy: Gợi mở vấn đáp thơng qua các hoạt động tư duy B. Tiến trình bài giảng: I. Kiểm tra bài cũ: Kết hợp trong giờ học II. Dạy bài mới: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Bài 1: Tìm đạo hàm của các hàm số sau Bài 2: Tính đạo hàm của các hàm số sau: Bài 5: Giải phương trình , biết rằng: Bài 7: Viết phương trình tiếp tuyến Của hypebol tại A(2; 3) b) Của đường cong tại điểm cĩ hồnh độ c) Của parabol tại điểm cĩ tung độ Bài 9: Cho hai hàm số: Viết phương trình tiếp tuyến với đồ thị cuả mỗi hàm số đã cho tại giao điểm của chúng. Tính gĩc giữa hai tiếp tuyến kể trên. Hãy tìm toạ độ giao điểm của đồ thị hai hàm số? Viết phương trình tiếp tuyến tại giao điểm đồ thị hai hàm số? Nhắc lại cơng thức tính gĩc giữa hai đường thẳng? Bài 1: Tìm đạo hàm của các hàm số sau Bài 2: Bài 5: Giải phương trình Bài 7: a) Vậy PTTT: b) Gọi là tiếp điểm Vậy PTTT: c) Gọi tiếp điểm . Vậy ta cĩ pt: Vậy PTTT: Vậy PTTT: Kết luận: Phương trình tiếp tuyến của parabol tại điểm cĩ tung độ là: và Bài 9: Phương trình hồnh độ giao điểm của hai hàm số là: Toạ độ giao điểm của đồ thị y = f(x) và đồ thị y = g(x) là Vậy phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số y = f(x) là: Vậy phương trình tiếp tuyến của đồ thị hàm số y = g(x) là: *) Gĩc giữa hai tiếp tuyến: Tiếp tuyến của đồ tji y = f(x) cĩ véc tơ pháp tuyến Tiếp tuyến của đồ tji y = f(x) cĩ véc tơ pháp tuyến III. Củng cố HS ơn tập lại các quy tắc tính giới hạn của hàm số Ơn lại các kiến thức: Tiếp tuyến của đường cong, phương trình của đường thẳng, gĩc giữa hai đường thẳng IV. Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập ở nhà Ơn tập lại kién thức tồn bộ chương Làm các bài tập cịn lại và các bài tập tương tự Chuẩn bị kiểm tra một tiết Phê duyệt của tổ chuyên mơn (BGH): Ngày .........tháng.......năm 2009. ------------------------------------------------- Hết tiết 74 ----------------------------------------------------
Tài liệu đính kèm: