Đề tài Phương pháp phân loại học sinh dựa vào trí tuệ cảm xúc trong công tác chủ nhiệm ở trường THPT

A – Më ®Çu.
I. LÝ do chän ®Ò tµi:
HiÖn nay, khi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ang biÕn ®æi m¹nh mÏ cïng víi quy luËt ph¸t triÓn cña nã, th× ng­êi gi¸o viªn, ®Æc biÖt lµ ng­êi gi¸o viªn chñ nhiÖm l¹i ngµy cµng cã mét träng tr¸ch to lín, quan träng. Võa ph¶i tham gia vµo qu¸ tr×nh trang bÞ kiÕn thøc cho häc sinh ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu cña môc tiªu vµ nhiÖm vô gi¸o dôc, võa ph¶i quan t©m tíi mäi mÆt cña tõng häc sinh líp chñ nhiÖm, gióp ®ì c¸c em rÌn luyÖn ý høc, th¸i ®é, h×nh thµnh nh÷ng phÈm chÊt, t×nh c¶m trong s¸ng, ®óng ®¾n. X©y dùng cho c¸c em hoµi b·o, lÝ t­ëng sèng cao ®Ñp, cã b¶n lÜnh ®Ò kh¸ng víi nh÷ng c¸m dç, nh÷ng ¶nh h­ëng tiªu cùc ®ang diÔn ra xung quanh. VËy lµm thÕ nµo ®Ó cïng mét lóc võa cã thÓ hoµn thµnh tèt nhiÖm vô chuyªn m«n l¹i võa lµm tèt c«ng t¸c chñ nhiÖm? T«i thiÕt nghÜ, ®Ó trë thµnh mét ng­êi gi¸o viªn giái vÒ chuyªn m«n ®· khã, cßn ®Ó trë thµnh mét ng­êi gi¸o viªn chñ nhiªm giái, l¹i khã kh¨n h¬n rÊt nhiÒu. Bëi ta chØ cã thÓ trë thµnh mét ng­êi gi¸o viªn chñ nhiÖm tèt khi ta thùc sù lµ mét tÊm g­¬ng mÉu mùc trong cuéc sèng, gi¶i quyÕt tèt c¸c mèi quan hÖ kh«ng chØ ®èi víi häc sinh líp chñ nhiÖm mµ cßn ®èi víi gia ®×nh, ®ång nghiÖp, víi mäi ng­êi ë céng ®ång n¬i ë vµ toµn x· héi Kh«ng chØ thÕ, ng­êi gi¸o viªn chñ nhiÖm giái còng rÊt cÇn giái vÒ chuyªn m«n, v× trong con m¾t häc sinh, th­êng gi¸o viªn chñ nhiÖm líp ph¶i lµ mét ng­êi toµn diÖn.
Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi nµy, t«i kh«ng bµn vÒ lÜnh vùc chuyªn m«n, t«i chØ xin bµn vÒ viÖc lµm thÕ nµo ®Ó ng­êi gi¸o viªn chóng ta cã thÓ lµm tèt c«ng t¸c chñ nhiÖm.
§Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ó ®Æt ra ë trªn, ng­êi gi¸o viªn chñ nhiÖm ngoµi viÖc n¾m v÷ng c¸c kiÕn thøc, ph­¬ng ph¸p chñ nhiÖm ta cßn cÇn hiÓu biÕt vÒ trÝ tuÖ c¶m xóc, vµ cã thÓ sö dông trÝ tuÖ c¶m xóc ®Ó lµm tèt c«ng t¸c chñ nhiÖm. V× thÕ cho nªn, t«i ®· nghiªn cøu vÒ trÝ tuÖ c¶m xóc, vÒ hiÖu qu¶ cña nã ®Ó ¸p dông vµo c«ng t¸c chñ nhiÖm cña m×nh. Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi nµy, t«i xin tr×nh bµy vÒ ®Ò tµi kinh nghiÖm cña t«i: “Ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i häc sinh dùa vµo trÝ tuÖ c¶m xóc trong c«ng t¸c chñ nhiÖm ë tr­êng THPT”.
II. Môc ®Ých nghiªn cøu:
Trong qu¸ tr×nh tham gia vµo c«ng t¸c chñ nhiÖm líp ë tr­êng THPT Yªn Thñy B n¨m n¨m qua, t«i nhËn thÊy r»ng, c«ng t¸c chñ nhiÖm líp trong tr­êng THPT cã vai trß vµ vÞ trÝ quan träng trong sù nghiÖp gi¸o dôc cña nhµ tr­êng nãi riªng vµ cña x· héi nãi chung. Bëi chóng ta kh«ng chØ ®¬n gi¶n lµ ®µo t¹o mét häc sinh mµ lµ ®µo t¹o mét c«ng d©n t­¬ng lai cho ®Êt n­íc.
Thùc tÕ cho thÊy, tham gia vµo c«ng t¸c chñ nhiÖm mçi gi¸o viªn cã mét th¸i ®é kh¸c nhau. Cã ng­êi ch­a thùc sù quan t©m ®Õn c«ng t¸c nµy, thËm chÝ cã ng­êi cßn ®¸nh gi¸ thÊp vai trß cña c«ng t¸c nµy. Còng cã ng­êi rÊt nhiÖt t×nh, n¨ng næ nh­ng kÕt qu¶ l¹i kh«ng cao, th­êng c¶m thÊy bùc béi cã khi “ph¸t khãc” vµ “bã tay” víi häc sinh
Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i nhËn thÊy r»ng, b¶n chÊt cña vÊn ®Ò chÝnh lµ ë chç, ng­êi gi¸o viªn lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm hoÆc kh«ng n¾m v÷ng yªu cÇu vµ ph­¬ng ph¸p cña c«ng t¸c chñ nhiÖm, hoÆc cã thÓ n¾m ch¾c vÒ lÝ thuyÕt nh­ng ch­a biÕt ph©n lo¹i häc sinh ®Ó thóc ®Èy c¸c em. V× thÕ t«i ®· nghiªn cøu vÒ “trÝ tuÖ c¶m xóc” (Emotional quotient – EQ) ®Ó ¸p dông vµo c«ng t¸c chñ nhiÖm. Vµ t«i thÊy nã rÊt cã hiÖu qu¶. Nã cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c chñ nhiÖm mét c¸ch bÊt ngê, tõ ®ã thóc ®Èy ®­îc qóa tr×nh häc tËp cña häc sinh, ®Æc biÖt, cã thÓ gióp c¸c em v÷ng vµng h¬n, cã b¶n lÜnh h¬n trong cuéc sèng.
III. Kh¸ch thÓ vµ ®èi t­îng nghiªn cøu:
1.Kh¸ch thÓ nghiªn cøu:
T«i ®· nghiªn cøu vÒ qu¸ tr×nh lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm cña mét sè gi¸o viªn ë mét sè tr­êng THPT, c¸c gi¸o viªn trong tr­êng THPT Yªn Thñy B vµ qu¸ tr×nh lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm cña t«i trong 5 n¨m, thùc nghiÖm 2 n¨m t¹i tr­êng.
2. §èi t­îng nghiªn cøu:
Qua nghiªn cøu t«i thÊy, ®Ó lµm tèt c«ng t¸c chñ nhiÖm, ng­êi gi¸o viªn cÇn n¾m v÷ng vµ thùc hiÖn tèt 6 néi dung quan träng trong c«ng t¸c chñ nhiÖm (C«ng t¸c gi¸o viªn chñ nhiÖm líp ë tr­êng THPT). Trong 6 néi dung ®ã, néi dung “t×m hiÓu ph©n lo¹i häc sinh líp chñ nhiÖm” lµ néi dung ®Çu tiªn, thiÕt yÕu, quan träng v× nã ¶nh h­ëng tíi tÊt c¶ qu¸ tr×nh lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm . Muèn lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm tèt ch¾c ch¾n lµ ph¶i ph©n lo¹i häc sinh tèt. VËy lµm thÕ nµo ®Ó ph©n lo¹i häc sinh tèt? §Ó ph©n lo¹i häc sinh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cã thÓ cã nhiÒu c¸ch nh­ng theo t«i, mét trong nh÷ng c¸ch tèt nhÊt lµ ph¶i dùa vµo trÝ tuÖ c¶m xóc ®Ó ph©n lo¹i häc sinh.
IV. Gi¶ thuyÕt khoa häc:
 NÕu tÊt c¶ c¸c gi¸o viªn lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm biÕt dùa vµo chØ sè EQ ®Ó ph©n lo¹i häc sinh vµ quan t©m gi¸o dôc häc sinh vÒ chØ sè EQ th× ch¾c ch¾n sÏ thu ®­îc hiÖu qu¶ cao vµ c¸c häc sinh ®­îc gi¸o dôc n©ng cao chØ sè EQ sÏ b¶n lÜnh, v÷ng vµng vµ thµnh ®¹t trong cuéc sèng h¬n rÊt nhiÒu.
V. Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu:
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i ®· sö dông mét sè ph­¬ng ph¸p sau:
§iÒu tra s­ ph¹m.
So s¸nh.
Tæng hîp ®¸nh gi¸.
VI . C¬ së, ph¹m vi, thêi gian nghiªn cøu:
T«i ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu ®Ò tµi nµy trong 5 n¨m (2003 - 2008) vµ tiÕn hµnh thùc nghiÖm trong 2 n¨m (2006 - 2008) ë líp 11A1 t¹i tr­êng THPT Yªn Thñy B.
B – Qu¸ tr×nh nghiªn cøu.
Ch­¬ng I. C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn:
I.S¬ l­îc lÞch sö vÊn ®Ò nghiªn cøu.
ThÕ giíi biÕt ®Õn thuËt ng÷ “trÝ tuÖ c¶m xóc” lÇn ®Çu tiªn nhê vµo hai nhµ t©m lÝ häc ng­êi MÜ lµ Piter Salovey vµ John D.Mayer. Vµo n¨m 1993 hai nhµ khoa häc nµy cho xuÊt b¶n cuèn “ The intelligence of emotional intelligence” trong ®ã ®Ò cËp vµ lµm râ vÊn ®Ò “trÝ tuÖ c¶m xóc” .VÊn ®Ò chÝnh mµ cuèn s¸ch trªn muèn kh¼ng ®Þnh lµ: MÆc dï chóng ta th­êng quan niÖm r»ng c¶m xóc vµ trÝ tuÖ lµ hai thµnh tè t­¬ng kh¾c nhau, trªn thùc tÕ chóng cã quan hÖ qua l¹i, g¾n bã chÆt chÏ vµ t¸c ®éng trùc tiÕp lÉn nhau. Sù hßa hîp vµ t¸c ®éng qua l¹i cña hai thµnh tè trÝ tuÖ – c¶m xóc quyÕt ®Þnh thµnh c«ng cña con ng­êi trong nhiÒu lÜnh vùc cuéc sèng.
Vµi n¨m sau ®ã, Daniel Goleman, mét nhµ t©m lÝ häc ng­êi MÜ kh¸c ph¸t triÓn vµ diÔn gi¶i ý t­ëng cña hai t¸c gi¶ trªn trong cuèn “Emotional Intelligence” xuÊt b¶n n¨m 1996 d­íi mét h×nh thøc dÔ hiÓu h¬n. Goleman cho r»ng: cã nhiÒu lo¹i trÝ tuÖ, mét trong sè ®ã lµ “trÝ tuÖ c¶m xóc”, lo¹i trÝ tuÖ gióp Ých mét c¸ch ®¾c lùc cho con ng­êi trong nhiÒu lÜnh vùc cña cuéc sèng. “trÝ tuÖ c¶m xóc” - ®ã lµ mét con ®­êng kh¸c ®Ó trë nªn th«ng minh, mét kiÓu th«ngminh kh¸c.
HiÖn nay, lo¹i trÝ tuÖ nµy trë thµnh mét vÊn ®Ò ®­îc c¸c giíi chuyªn m«n kh¸c nhau quan t©m nghiªn cøu, øng dông kh¸ réng r·i ë nhiÒu n­íc kh¸c nhau. Cã nhiÒu nhµ nghiªn cøu cho ra dêi nh÷ng cuèn s¸ch bµn vÒ trÝ tuÖ c¶m xóc nh­: R.Busk (1991), E.L Yakovleva (1997), G.G Gorskova (1999), R.Bar-on (2000) vµ nhiÒu nhµ nghiªn cøu kh¸c
ë ViÖt Nam, “ trÝ tuÖ c¶m xóc” kh«ng chØ ®­îc nghiªn cøu d­íi gãc ®é t©m lÝ häc mµ c¶ d­íi gãc ®é khoa häc vÒ con ng­êi; T©m thÇn häc vµ Khoa häc tæ chøc qu¶n lÝ nh©n sù; Gi¸o dôc häcRiªng trong lÜnh vùc Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, gÇn ®©y còng cã nhiÒu ng­êi quan t©m tíi vÊn ®Ò nµy.
PGS.TS NguyÔn C«ng Khanh- §¹i Häc Quèc Gia Hµ Néi ®· cã mét c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ “TrÝ tuÖ c¶m xóc ë häc sinh THPT”. ¤ng ®­a ra c¸c ph­¬ng ph¸p ®o l­êng trÝ tuÖ c¶m xóc, tr×nh bµy c¸c mÉu nghiªn cøu vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu ë 1177 häc sinh tõ 8 tr­êng THPT ®¹i diÖn cho c¸c khu vùc thµnh phè, n«ng th«n, ®ång b»ng, trung du, miÒn nói ( chia thµnh 3 miÒn B¾c, Trung, Nam). Trong ®ã cã tr­êng THPT Kim B«i- Hßa B×nh lµ mét trong ba tr­êng ®¹i diÖn cho MiÒn B¾c. Qua nghiªn cøu, t¸c gi¶ kh¼ng ®Þnh, chØ sè trÝ tuÖ c¶ xóc cã liªn quan mËt thiÕt víi chØ sè IQ vµ CQ, ba chØ sè nµy ®Òu cã liªn quan ®¸ng kÓ tíi qu¸ tr×nh häc tËp cña c¸c em häc sinh. §Æc biÖt nã cã mét vai trß quan träng trong cuéc sèng, sù thµnh c«ng trong cuéc ®êi cña c¸c em.
Th¹c sÜ NguyÔn ThÞ Dung tr­êng Cao ®¼ng S­ Ph¹m T©y Ninh nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò trÝ tuÖ c¶m xóc vµ c«ng t¸c chñ nhiÖm líp cña gi¸o viªn tr­êng tiÓu häc.T¸c gi¶ kh¼ng ®Þnh: “TrÝ tuÖ c¶m xóc quan träng h¬n trÝ th«ng minh (IQ) ®èi víi sù thµnh c«ng cña c«ng t¸c chñ nhiÖm líp cña gi¸o viªn tr­êng tiÓu häc.KÕt luËn ®o nghiÖm nµy phï hîp víi nh÷ng kÕt luËn khoa häc cña c¸c nhµ t©m lÝ häc MÜ ®­ ra vµo n¨m 1997”.
Dùa vµo nh÷ng nghiªn cøu trªn ®©y cña c¸c t¸c gi¶, t«i nghiªn cøu vµ ¸p dông “trÝ tuÖ c¶m xóc” vµo c«ng t¸c chñ nhiÖm ë tr­êng THPT vµ thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ.Trong khu«n khæ cña ®Ò tµi nµy t«i chØ xin tr×nh bµy vÒ ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i häc sinh dùa vµo trÝ tuÖ c¶m xóc trong c«ng t¸c chñ nhiÖm ë tr­êng THPT.
II. C¬ së lÝ luËn cña v¸n ®Ò nghiªn cøu:
Qua c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ trÝ tuÖ c¶m xóc cña c¸c t¸c gi¶ ®· tr×nh bµy ë trªn, kh¸i niÖm vÒ trÝ tuÖ c¶m xóc ®­îc ®­a ra vµ ®­îc hiÓu kh¸ ®ång nhÊt.
Theo Peter Salovey vµ John D.Mayer trong cuèn “ The inter lligence of emotional intelligence “, ” TrÝ tuÖ c¶m xóc “ (EQ) lµ mét d¹ng trÝ tuÖ x· héi cung cÊp cho con ng­êi kh¶ n¨ng kiÓm ®Þnh, ph©n lo¹i c¶m xóc cña m×nh vµ cña ng­êi kh¸c, trªn c¬ së ®ã ®iÒu chØnh t­ duy vµ ®iÒu tiÕt hµnh vi cña m×nh. Theo hä: Nh÷ng ng­êi cã chØ sè c¶m xóc (Emotional quotient ) cao lµ ng­êi cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn nhanh trong nh÷ng lÜnh vùc nhÊt ®Þnh vµ biÕt c¸ch sö dông nh÷ng kh¶ n¨ng s½n cã cña m×nh,
Cßn Gioleman – nhµ t©m lý häc ng­êi Mü còng cho r»ng: “ EQ lµ c¸ch chóng ta nhËn thøc b¶n th©n vµ nh÷ng mèi quan hÖ còng nh­ t¸c ®éng qua l¹i cña chóng ta víi nh÷ng ng­êi kh¸c”. ¤ng ®­a ra cÊu tróc cña trÝ tuÖ c¶m xóc bao gåm 4 thµnh phÇn chñ yÕu: Sù tù nhËn thøc ( Self – awareness), Sù tù chñ ( Self – management), sù thÊu c¶m ( em pathy), vµ c¸c kü n¨ng x· héi (Social re lationship skills) .
	Hai c¸ch ®Þnh nghÜa trªn dï t­¬ng ®ång vÒ b¶n chÊt nh­ng xem ra ch­a ®­îc hoµn thiÖn. Sau b¶y n¨m nghiªn cøu vµ øng dông, ChÝnh Peter Salovey vµ John D.Mayer cïng ®ång nghiÖp cña m×nh lµ David Caruso ®· nhËn ra nh÷ng thiÕu sãt cña m×nh vµ bæ sung hoµn thiÖn c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cña hä tr­íc ®ã. Hä cho ra ®êi mét quan niÖm míi vÒ trÝ tuÖ c¶m xóc vµo n¨m 1997 thÓ hiÖn ë m« h×nh El97 – Quy tr×nh ph¸t triÓn trÝ tuÖ c¶m xóc, theo ®ã hä ®Þnh nghÜa: “ TrÝ tuÖ c¶m xóc lµ n¨ng lùc nhËn thøc ®Ých x¸c, ®¸nh gi¸ vµ béc lé xóc c¶m; n¨ng lùc tiÕp cËn vµ ph¸t triÓn hoÆc t¹o ra c¶m xóc khi nh÷ng xóc c¶m nµy t¹o ®iÒu kiÖn thóc ®Èy t­ duy; n¨ng lùc ®iÒu chØnh nh÷ng xóc c¶m ®Ó ®Èy nhanh sù ph¸t triÓn vÒ xóc c¶m vµ trÝ tuÖ”.
Theo ®Þnh nghÜa nµy ta thÊy cã 4 n¨ng lùc xóc c¶m :
NhËn thøc chÝnh x¸c xóc c¶m cña b¶n th©n, ng­êi kh¸c vµ m«i tr­êng nhËn thøc.
Sö dông xóc c¶m ®Ó ®Èy m¹nh t­ duy vµ ®Ó t¹o ra mét sù chia sÎ xóc c¶m t­¬ng øng.
HiÓu ®­îc nguyªn nh©n cña xóc c¶m vµ chóng biÕn ®æi qua thêi gian nh­ thÕ nµo.
KiÓm so¸t sù kÕt hîp cña lËp luËn vµ d÷ kiÖn vÒ nh÷ng xóc c¶m ®Ó ra nh÷ng quyÕt ®Þnh chiÕn l­îc.
Dùa vµo 4 n¨ng lùc xóc c¶m trªn ®©y, nghiªn cøu vÒ c«ng t¸c chñ nhiÖm ë tr­êng THPT, ta thÊy ng­êi GVCN còng cÇn ph¶i cã ®Çy ®ñ 4 n¨ng lùc xóc c¶m nµy.
Thø nhÊt: BiÕt nhËn thøc chÝnh x¸c xóc c¶m cña b¶n th©n, cña häc sinh vµ cña tËp thÓ líp chñ nhiÖm.
Thø hai: BiÕt sö dông xóc c¶m ®Ó ®Èy m¹nh t­ duy vµ biÕt chia sÎ xóc c¶m víi tõng häc sinh vµ tËp thÓ líp chñ nhiÖm.
Thø ba: HiÓu ®­îc nguyªn nh©n xóc c¶m cña m×nh, cña häc sinh vµ sù biÕn ®æi xóc c¶m qua thêi gian.
Thø t­: Sö dông xóc c¶m ®óng ®¾n ®Ó ra nh÷ng quyÕt ®Þnh chiÕn l­îc.
Theo 4 n¨n ...  c¬ t¸c ®éng tíi häc tËp cña c¸c em. B¹n còng cÇn ph¶i thËn träng, biÕt ®iÒu chØnh trÝ tuÖ c¶m xóc cña m×nh, biÕt giÊu kÝn trÝ tuÖ c¶m xóc cña m×nh v× rÊt cã thÓ c¸c em trong nhãm nµy sÏ ®iÒu chØnh c¶m xóc cña b¹n theo chiÒu h­íng cã lîi cho b¶n th©n mµ kh«ng tèt cho ng­êi kh¸c. Cßn ®èi víi häc sinh vïng n«ng th«n b¹n chí nªn bá qua víi ®èi t­îng nµy b¹n cµng cÇn ph¶i quan t©m gi¸o dôc c¸c em kÞp thêi uèn n¾n, ®Þnh h­íng vµ gi¸o dôc trÝ tuÖ c¶m xóc cho c¸c em. Nªn chØ cho c¸c em biÕt nh÷ng ®iÒu nªn lµm vµ kh«ng nªn lµm trong nh÷ng t×nh huèng c¶m xóc cô thÓ. §éng viªn c¸c em biÕt quan t©m chia sÎ c¶m xóc víi nh÷ng ng­êi xung quanh.
III.Ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i häc sinh dùa vµo chØ sè EQ liªn quan ®Õn nhãm nghÒ cña bè mÑ .
L©u nay ng­êi gi¸o viªn lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm th­êng Ýt quan t©m ®Õn nhãm nghÒ cña cha mÑ cña c¸c em häc sinh, mµ ®iÒu nµy l¹i v« cïng quan träng trong c«ng t¸c gi¸o dôc häc sinh. Thùc chÊt nghÒ nghiÖp cña bè mÑ lµ mét nh©n tè tæng hßa, ph¶n ¸nh trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp m«i tr­êng gia ®×nh, ®Æc thï cña mçi gia ®×nh, kinh tÕ, v¨n hãa x· héi. Qua nghiªn cøu vÒ nhãm nghÒ cña cha mÑ häc sinh, ng­êi ta ®­a ra 8 nhãm nghÒ kh¸c nhau nh­: C«ng nh©n, n«ng d©n, trÝ thøc, c¸n bé viªn chøc lùc l­îng vò trang, doanh nh©n, néi chî, nghÒ tù do. Qua kh¶o x¸t PGS.TS NguyÔn C«ng Khanh chøng minh chØ sè EQ cña häc sinh theo nhãm nghÒ cña bè mÑ lÇn l­ît ®­îc xÕp tõ cao suèng thÊp nh­ sau: Lùc l­îng vò trang, doanh nh©n, c«ng nh©n, trÝ thøc, néi trî, c¸n bé viªn chøc, nghÒ tù do, n«ng d©nNh­ vËy, nh÷ng häc sinh cã bè mÑ lµm nghÒ n«ng, cã ®iÓm sè EQ trung b×nh thÊp h¬n so víi c¸c em cã bè, mÑ lµm nghÒ kh¸c 
Dùa vµo ®Æc ®iÓm nµy, ng­êi lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm cÇn hiÓu râ nh÷ng häc sinh cã bè mÑ trong nhãm nghÒ lùc l­îng vò trang, doanh nh©n, c«ng nh©n, trÝ thøc lµ nh÷ng häc sinh cã chØ sè EQ cao, cã kh¶ n¨ng tù ®¸nh gi¸ vÒ b¶n th©n cao h¬n nh÷ng häc sinh cã bè mÑ trong nhãm nghÒ cßn l¹i. Tuy nhiªn ta còng cÇn nh×n nhËn chÝnh x¸c sù tù ®¸nh gi¸ vÒ b¶n th©n cña c¸c em ®Ó ®­a c¸c em vÒ víi kÕt qu¶ ®óng ho¹c gÇn ®óng cña xö lÝ trÝ tuÖ c¶m xóc. Cßn víi nhãm häc sinh cã bè mÑ trong nhãm nghÒ cßn l¹i, gi¸o viªn chñ nhiÖm cÇn ®Þnh h­íng cho c¸c em n¨ng lùc tù nh©n biÕt m×nh, n¨ng lùc tù kh¼ng ®Þnh, quyÕt ®o¸n vµ n¨ng lùc ®¸nh gi¸ m×nh mét c¸ch l¹c quan. §«i khi c¸c em cã sù tù ti vÒ nghÒ nghiÖp cña bè mÑ m×nh lóc nµy ng­êi gi¸o viªn chñ nhiÖm cÇn chØnh söa nh÷ng suy nghÜ sai lÖch cña c¸c em, xãa nhßa danh giíi gi÷a hai nhãm häc sinh trªn ®Ó c¸c em cã mét tËp thÓ líp ®oµn kÕt, m¹nh mÏ vµ ph¸t triÓn .
V. Ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i häc sinh dùa vµo sù t­¬ng quan gi÷a chØ sè EQ víi ®iÓm häc lùc c¸c m«n.
ChØ sè EQ cã quan hÖ víi ®iÓm häc lùc trung b×nh c¸c m«n häc. §iÒu nµy chøng tá c¸c m«n häc ®Òu gãp phÇn h×nh thµnh c¸c n¨ng lùc t­ duy, n¨ng lùc s¸ng t¹o vµ n¨ng lùc c¶m xóc vµ ng­îc l¹i, c¸c n¨ng lùc nµy gióp häc sinh thµnh c«ng trong häc ®­êng .
 	 Nghiªn cøu vÒ mèi t­¬ng quan gi÷a c¸c m«n häc ë tr­êng phæ th«ng, ta cã thÓ thÊy trong c¸c m«n häc, nÕu m«n To¸n cã t­¬ng quan chÆt chÏ víi chØ sè IQ vµ CQ, th× m«n Ng÷ V¨n l¹i cã mèi t­¬ng quan chÆt h¬n víi víi chØ sè EQ. ThÕ cã nghÜa lµ, nh÷ng häc sinh häc giái m«n Ng÷ v¨n sÏ lµ nh÷ng häc sinh cã chØ sè EQ cao, biÕt nhËn thøc vµ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c xóc c¶m cña b¶n th©n cao h¬n nh÷ng häc sinh giái to¸n. BiÕt biÓu lé t×nh c¶m xóc c¶m víi nh÷ng ng­êi kh¸c mét c¸ch ®óng ®¾n, phï hîp h¬n : NhËn biÕt tèt vÒ xóc c¶m cña ng­êi kh¸c tèt h¬n vµ tõ ®ã cã nh÷ng hµnh vi x· héi phï hîp ; cã kh¶ n¨ng cao h¬n trong viÖc ®iÒu chØnh xóc c¶m cña b¶n th©n vµ ng­êi kh¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó ®¹t ®Õn môc ®Ých hµnh ®éng cô thÓ
 	NÕu ®em so s¸nh hai líp chän v¨n vµ chän to¸n , b¹n sÏ dÔ dµng thÊy ®­îc ®iÒu nãi ë trªn. Khi b­íc vµo líp chän v¨n phÇn ®a c¸c gi¸o viªn cã c¶m gi¸c tho¶i m¸i vµ dÔ chÞu h¬n so víi líp chän to¸n. §iÒu ®ã mét phÇn lµ do chØ sè EQ cña c¸c em. C¸c líp to¸n th­êng trÇm tÝnh, Ýt nãi, khÐp m×nh, kh«ng gÇn gòi gi¸o viªn. §iÒu nµy còng ¶nh h­ëng tíi qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y cña gi¸o viªn bé m«n ë c¸c líp ®ã. Kh«ng chØ thÕ c¸c häc sinh trong cïng mét líp còng kh«ng th­êng xuyªn chia sÎ nh÷ng khã kh¨n, nh÷ng t©m t­ t×nh c¶m víi nhau Nh­ vËy sÏ khã lßng x©y dùng ®­îc nh÷ng tËp thÓ ®oµn kÕt v÷ng m¹nh. Tuy c¶m xóc cña tiÕt d¹y kh«ng hoµn toµn cè ®Þnh ë líp häc nµo nh­ng nã chÞu ¶nh h­ëng lín bëi sù ®iÒu chØnh c¶m xóc cña c¶ ng­êi d¹y vµ ng­êi häc. Mµ theo GS. TS Hµ NhËt Th¨ng, nh÷ng häc sinh häc tèt v¨n cã kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh c¶m xóc cña ng­êi kh¸c tèt h¬n c¸c häc sinh kh¸c.
 	 Khi lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm, b¹n nªn chó ý ®Õn ®iÒu nµy, cÇn quan t©m tíi lùc häc trung b×nh cña c¸c m«n, tõ ®ã t×m hiÓu vÒ trÝ tuÖ c¶m xóc cña c¸c em ®Ó l­u ý c¸c em ®iÒu hßa c¸c mèi quan hÖ xung quanh vµ tù ®iÒu chØnh qu¸ tr×nh häc tËp cña m×nh vµ cña tËp thÓ líp.
Ch­¬ng III. Thùc nghiÖm s­ ph¹m
T«i ®· tiÕn hµnh nghiªn cøu vµ thùc nghiÖm bèn ph­¬ng ph¸p trªn ®èi víi líp 11A1 (tr­êng THPT Yªn Thñy B) ë 2 giai ®o¹n: giai ®o¹n 1: tõ th¸ng 9 – 2007 ®Õn th¸ng 1 – 2008; giai ®o¹n 2: tõ th¸ng 2 – 2008 ®Õn th¸ng 5 – 2008.
ë giai ®o¹n thø nhÊt, t«i hoµn toµn kh«ng sö dông trÝ tuÖ c¶m xóc ®Ó lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm, kh«ng quan t©m tíi nh÷ng xóc c¶m cña c¸c häc sinh, chØ ¸p dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p chñ nhiÖm th«ng th­êng, ®ã lµ ®­a ra nh÷ng khu«n h×nh cô thÓ vÒ chØ tiªu, ý thøc, tr¸ch nhiÖm mµ yªu cÇu c¸c em ph¶i thùc hiÖn, ®­a ra nh÷ng khung h×nh ph¹t nÕu c¸c em vi ph¹mKh«ng quan t©m tíi trÝ tuÖ c¶m xóc cña c¸c em, kh«ng gÇn gòi chia sÎ nh÷ng khã kh¨n, niÒm vui, nçi buån víi c¸c emKÕt qu¶ thu ®­îc qua giai ®o¹n 1 so víi n¨m häc tr­íc cã kh¸c biÖt nhiÒu. T«i ®· tiÕn hµnh tæng hîp so s¸nh vµ thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ sau:
N¨m 2006 – 2007: Tæng sè häc sinh: 45 
VÒ häc lùc:
Gái: 2,2%
Kh¸: 15,6%
Tb: 71,1%
YÕu: 11,1%
KÐm: 0,0%
VÒ h¹nh kiÓm:
Tèt: 22,2%
Kh¸: 66,7%
Tb: 11,1%
YÕu: 0,0%
K× I n¨m 2007 – 2008:
VÒ häc lùc:
Giái:0.0%
Kh¸: 8.9%
TB: 57.8%
YÕu: 33.3%
KÐm: 0.0%
VÒ h¹nh kiÓm:
Tèt: 11.1%
Kh¸: 55.6%
Tb: 33.3%
YÕu: 0.0%
Ta cã b¶ng so s¸nh sau:
B¶ng so s¸nh vÒ häc lùc
B¶ng so s¸nh vÒ h¹nh kiÓm
 ë giai ®o¹n thø hai, t«i ®· sö dông 4 ph­¬ng ph¸p trªn vµo qu¸ tr×nh ph©n lo¹i häc sinh trong c«ng t¸c chñ nhiÖm ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh gi¸o dôc c¸c em tèt h¬n.
Sau 4 th¸ng thö nghiÖm kÕt qu¶ ®· ®­îc n©ng lªn râ rÖt:
 KÕt qu¶ häc kú II (2007-2008)
VÒ häc lùc: 
 Giái: 4,4%
 	 Kh¸: 31,1%
 	 Trung b×nh: 55,6%
 	 Y: 8,9%
VÒ h¹nh kiÓm:
Tèt: 48,9%
Kh¸: 42,2%
Tb: 8,9%
 Ta cã b¶ng so s¸nh nh­ sau:
B¶ng so s¸nh vÒ häc lùc
B¶ng so s¸nh vÒ h¹nh kiÓm
Qua thùc nghiÖm t«i nhËn thÊy r»ng : Khi sö dông trÝ tuÖ c¶m xóc vµo c«ng t¸c chñ nhiÖm kh«ng nh÷ng cã thÓ n©ng cao ®­îc chÊt l­îng gi¸o dôc häc sinh mµ cßn t¹o ra mét kh«ng khÝ tho¶i m¸i cho líp häc, gióp tËp thÓ cã sù g¾n bã ®oµn kÕt, v÷ng m¹nh, gióp c¸c em yªu tr­êng yªu líp h¬n, ®Æc biÖt c¸c gi¸o viªn bé m«n vèn t©m huyÕt nay l¹i cµng høng thó gi¶ng d¹y, gi¸o dôc ®èi víi líp h¬n.
Khi t©m sù víi c¸c häc sinh phÇn lín c¸c em ®Òu c¶m thÊy vui mõng v× sù ®oµn kÕt cña tËp thÓ, ®­îc c¸c thÇy c« giaã tin yªu vµ ®iÒu ®Æc biÖt quan träng lµ c¸c em ®­îc chia sÎ víi nh÷ng c¶m xóc th­êng ngµy cña c¸c thÇy c« gi¸o, ®iÒu mµ l©u nay c¸c em th­êng mong muèn.
Cßn ®èi víi c¸c thÇy c« gi¸o, hä ®Òu bµy tá c¶m xóc vui mõng, tinh thÇn phÊn trÊn khi b­íc vµo líp. NhiÒu khi c¸c thÇy c« v× th­¬ng yªu, g¾n bã mµ kh«ng qu¶n khã kh¨n, kh«ng kÓ giê giÊc mµ gi¶ng d¹y, gi¸o dôc thªm cho c¸c em. Vµ ®iÒu quan träng lµ c¸c thÇy c« cã thÓ t©m sù, giao l­u, chia sÎ niÒm vui nçi buån cña m×nh víi c¸c em, lu«n mong ®Õn tiÕt ®Ó b­íc vµo líp cña c¸c em. 
Nh­ vËy, c¶ phÝa gi¸o viªn vµ phÝa häc sinh nÕu ®­îc quan t©m tíi trÝ tuÖ c¶m xóc vµ ph¸t triÓn nã mét c¸ch ®óng ®¾n th× ch¾c ch¾n c«ng t¸c gi¸o dôc häc sinh trong c¸c tr­êng phæ th«ng sÏ ngµy cµng ®­îc n©ng cao h¬n.
C. KÕt luËn chung vµ kiÕn nghÞ
I – kÕt luËn chung
Nãi tãm l¹i, qua ph©n tÝch ë trªn t«i xin rót ra 1 sè kÕt luËn sau:
Thø nhÊt: Trong qu¸ tr×nh ph©n lo¹i häc sinh, ng­êi lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm nªn ¸p dông 4 ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i ®· tr×nh bµy ë trªn ®Ó ph©n lo¹i häc sinh mét c¸ch ®óng ®¾n. V× nÕu kh«ng dùa vµo trÝ tuÖ c¶m xóc ®Ó ph©n lo¹i, ng­êi gi¸o viªn khã lßng cã thÓ ph©n lo¹i chÝnh x¸c ®­îc c¸c ®èi t­îng häc sinh, vµ sÏ khã cã thÓ x©y dùng ®­îc mét tËp thÓ líp v÷ng m¹nh.
 Thø hai: Khi sö dông trÝ tuÖ c¶m xóc ®Ó ph©n lo¹i häc sinh, ng­êi gi¸o viªn cÇn linh ho¹t, kh«ng nhÊt thiÕt chØ sö dông 1 ph­¬ng ph¸p, hoÆc c¶ 4 ph­¬ng ph¸p mµ cÇn kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p hîp lÝ ®Ó lµm tèt c«ng t¸c chñ nhiÖm.
 	Thø ba: Tïy ®Æc ®iÓm tõng giai ®o¹n ph¸t triÓn cña tËp thÓ ®Ó thay ®æi chiÕn l­îc còng nh­ c¸ch ph©n lo¹i häc sinh cho phï hîp.
II. ý kiÕn ®Ò xuÊt 
§Ó gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng gi¸o dôc häc sinh trong c¸c tr­êng phæ th«ng vµ ®Ó gióp trÝ tuÖ c¶m xóc cña c¸c gi¸o viªn ngµy cµng cã hiÖu qu¶ cao h¬n trong c«ng t¸c chñ nhiÖm, t«i xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè ý kiÕn sau:
1.PhÝa ®ång nghiÖp trong nhµ tr­êng cÇn cã sù nghiªn cøu vÒ “trÝ tuÖ c¶m xóc”, ñng hé, quan t©m ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm cã thÓ hoµn thµnh tèt c«ng t¸c cña m×nh. B¶n th©n nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm còng cÇn giao l­u, chia sÎ kinh nghiÖm lÉn nhau ®Ó viÖc gi¸o dôc häc sinh cã hiÖu qu¶ h¬n.
2. §èi víi phÝa nhµ tr­êng : Xin ®Ò nghÞ th­êng xuyªn tæ chøc c¸c buæi hoat ®éng chuyªn ®Ò vÒ c«ng t¸c chñ nhiÖm, trong ®ã cã néi dung bµn vÒ trÝ tuÖ c¶m xóc ®Ó c¸c gi¸o viªn cã ®iÒu kiÖn t×m hiÓu thªm vÒ vÊn ®Ò míi mÎ nµy.
3. §èi víi phÝa Së ban ngµnh: Cho ®Õn nay, trong c¸c tr­êng phæ th«ng cã rÊt Ýt nh÷ng cuèn s¸ch nãi vÒ ph­¬ng ph¸p lµm c«ng t¸c chñ nhiÖm líp, ®Æc biÖt lµ c¸c tµi liÖu nãi vÒ t©m lÝ, trÝ tuÖ c¶m xóc. H¬n n÷a c¸c gi¸o viªn kh«ng th­êng xuyªn ®­îc dù c¸c héi th¶o, c¸c chuyªn ®Ò bµn vÒ c«ng t¸c chñ nhiÖm líp V× vËy xin kÝnh ®Ò nghÞ víi Së Gi¸o dôc vµ §µo t¹o, c¸c ban ngµnh h·y quan t©m t¹o ®iÒu kiÖn h¬n n÷a, cung cÊp tµi liÖu còng nh­ tæ chøc c¸c buæi chuyªn ®Ò vÒ ph­¬ng ph¸p chñ nhiÖm líp ®Ó n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng gi¸o dôc ë c¸c tr­êng phæ th«ng hiÖn nay.
Tµi liÖu tham kh¶o:
C«ng t¸c gi¸o viªn chñ nhiÖm líp ë tr­êng THPT – PGS.TS Hµ NhËt Th¨ng – NXB Gi¸o Dôc.
T¹p chÝ Gi¸o Dôc c¸c sè: 142 – k× 2 th¸ng 07/ 2006
163 – k× 2 th¸ng 05/ 2007
184 - k× 2 th¸ng 02/ 2008.
Môc lôc
Môc
Tªn môc
Trang
A
Më ®Çu
2
 I
LÝ do chän ®Ò tµi
2
 II
Môc ®Ých nghiªn cøu
2
 III
Kh¸ch thÓ vµ ®èi t­îng nghiªn cøu
3
 IV
Gi¶ thuyÕt khoa häc
3
 V
Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu
3
 VI
C¬ së, ph¹m vi, thêi gian nghiªn cøu
4
B
Qu¸ tr×nh nghiªn cøu
5
Ch­¬ng I
C¬ së lÝ luËn vµ thùc tiÔn
5
 I
S¬ l­îc lÞch sö vÊn ®Ò nghiªn cøu
5
 II
C¬ së lÝ luËn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu
6
 III
C¬ së thùc tiÔn cña vÊn ®Ò nghiªn cøu
7
Ch­¬ng II
C¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn
10
 I
Ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i häc sinh dùa vµo chØ sè EQ cña giíi tÝnh
10
 II
Ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i häc sinh dùa vµo chØ sè EQ cña c¸c häc sinh ë nh÷ng khu vùc kh¸c nhau
10
 III
Ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i häc sinh dùa vµo chØ sè EQ liªn quan ®Õn nhãm nghÒ cña bè mÑ
11
 IV
Ph­¬ng ph¸p ph©n lo¹i häc sinh dùa vµo sù t­¬ng quan gi÷a chØ sè EQ víi ®iÓm häc lùc c¸c m«n
12
Ch­¬ng III
Thùc nghiÖm s­ ph¹m
13
C
KÕt luËn chung vµ kiÕn nghÞ
17
Tµi liÖu tham kh¶o
18