Phương pháp Dạy học hiệu quả

Dạy học hiệu quả
Để tiết dạy học đạt hiệu quả, người giáo viên phải: 
1. NHIỆT TÌNH: 
Sử dụng cử chỉ, điệu bộ để thu hút sự chú ý và hứng thú của học sinh 
• Nói có hồn và diễn cảm 
• Đi lại hoặc cử động trong khi giảng 
• Có điệu bộ (bàn tay, cánh tay) thích hợp, không kể những cử chỉ, điệu bộ do thói 
quen cá nhân làm xao lãng sự tập trung của học sinh 
• Duy trì sự giao tiếp bằng mắt với học sinh 
• Đi lại trong lớp 
• Không đọc lại bài giảng y nguyên như trong tài liệu, giáo trình 
• Mỉm cười trong khi giảng 
2. PHƯƠNG PHÁP: 
Cách giải thích hoặc làm rõ khái niệm, nguyên lý 
• Mỗi khái niệm có một vài ví dụ 
• Dùng các ví dụ cụ thể hàng ngày (trong đời sống) để giải thích khái niệm và 
nguyên lý 
• Định nghĩa thuật ngữ mới 
• Lặp lại vài lần các ý khó 
• Nhấn mạnh những điểm quan trọng bằng cách dừng lại, nói chậm, lên giọng .v.v. 
• Sử dụng đồ thị, biểu đồ để minh họa vấn đề đang trình bày 
• Chỉ ra những ứng dụng thực tế của khái niệm 
• Trả lời các câu hỏi của học sinh một cách đầy đủ và cẩn thận 
• Gợi ý cách ghi nhớ những khái niệm phức tạp 
• Viết những từ khoá lên bảng hoặc phim trong 
• Giải thích chủ đề chính theo cách nói thông dụng 
3. TƯƠNG TÁC: 
Các kỹ thuật dùng để cổ vũ sự tham gia của học sinh trong lớp 
• Khuyến khích học sinh đưa ra các câu hỏi, nhận xét trong lớp học 
• Tránh phê phán trực tiếp học sinh khi họ có lỗi 
• Khen ngợi những ý tưởng hay của học sinh 
• Đặt câu hỏi cho học sinh cụ thể 
• Đặt câu hỏi cho cả lớp 
• Kết hợp (đưa) ý tưởng của học sinh vào bài giảng 
• Đưa ra những thách thức để khuyến khích ý tưởng mới 
• Dùng nhiều phương tiện và hoạt động khác nhau trong lớp 
• Có đặt câu hỏi mang tính chất gợi ý, định hướng 
• Lắng nghe và trả lời các ý kiến đóng góp của học sinh 
Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Giáo dục chuyên nghiệp 
4. TỔ CHỨC: 
Phương pháp tổ chức hoặc cấu trúc bài giảng 
• Dùng các đề mục, chỉ mục để tổ chức bài giảng 
• Viết dàn bài lên bảng hoặc phim trong 
• Chuyển ý, chuyển chủ đề một cách rõ ràng và hấp dẫn 
• Cho học sinh cái nhìn khái quát khi bắt đầu bài mới 
• Giải thích vì sao từng chủ đề phù hợp với toàn bộ khoá học 
• Bắt đầu bài mới bằng cách ôn lại những nội dung đã học có liên quan 
• Thường xuyên tóm tắt các ý đã giảng 
5. NHỊP ĐỘ: 
Tốc độ trình bày thông tin, sử dụng thời gian hiệu quả 
• Hiếm khi bị lạc đề 
• Trình bày được hết nội dung bài giảng (không bị cháy giáo án) 
• Trước khi đi tiếp sang một vấn đề tiếp theo, đặt câu hỏi để kiểm tra mức độ hiểu 
vấn đề trước đó của học sinh 
• Vẫn bám sát nội dung bài học khi trả lời các câu hỏi của học sinh 
6. RÕ RÀNG TRONG CÔNG VIỆC:
Sự rõ ràng đối với các yêu cầu của khoá học và tiêu chuẩn xếp hạng 
• Khuyên học sinh cách chuẩn bị cho bài kiểm tra 
• Cung cấp mẫu câu hỏi kiểm tra 
• Nói cho học sinh cụ thể những yêu cầu cần có cho bài kiểm tra, tiểu luận, bài thi 
• Nêu rõ mục tiêu của mỗi buổi học 
• Nhắc nhở học sinh ngày kiểm tra hoặc thời hạn nộp bài 
• Nêu lên mục tiêu của toàn khoá học 
7. CÁCH NÓI: 
Những đặc điểm ngôn ngữ phù hợp với dạy học trên lớp 
• Âm lượng thích hợp 
• Giọng nói rõ ràng 
• Tốc độ nói vừa phải 
• Thỉnh thoảng im lặng trong khi giảng để học sinh “ngấm” 
• Tránh dùngnhững từ đệm như “à”, “ư”. 
8. QUAN HỆ: 
Mức độ thân thiết trong quan hệ cá nhân giữa thầy và trò 
• Gọi tên học sinh khi hỏi, trao đổi 
• Thông báo những dịp trao đổi ngoài giờ học 
• Sẵn sàng giúp đỡ học sinh khi có vướng mắc 
• Chấp nhận những quan điểm khác biệt 
• Trò chuyện với học sinh trước hoặc sau giờ học 
• Chấp nhận sự đa dạng ở học sinh cũng như sự đa dạng về đặc điểm văn hoá của họ 
Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Giáo dục chuyên nghiệp 
9. THỰC TẾ: 
Gắn kết giữa nội dung, sự tiến triển của khoá học với thực tiễn 
• Dạy khái niệm và kỹ năng nhỏ, cụ thể thông qua những tình huống lớn, thực tế 
• Tích hợp các tài liệu (ví dụ, trường hợp, tương tự) từ “thế giới thực” _ thực tiễn 
• Liên hệ giữa các khái niệm và kỹ năng học tập với kinh nghiệm của người học 
• Hướng dẫn cho người học cách liên hệ với các nguồn tài liệu và chuyên gia bên 
ngoài trong phạm vi môn học 
• Tạo cơ hội cho người học áp dụng việc học vào thế giới bên ngoài 
• Tạo cơ hội cho người học mang những kiến thức học được từ bên ngoài vào lớp 
10. HƯỚNG VÀO NGƯỜI HỌC: 
Tập trung cao độ vào việc học và sự thành thạo của học sinh 
• Tập trung vào kết quả hoạt động học và sự phát triển, chứ không phải nội dung dạy 
học 
• Thông báo đầy đủ các đánh giá trước, trong, và khi kết thúc quá trình học tập 
• Có gợi ý cho học sinh khám phá và xây dựng kiến thức 
• Học sinh có một số điều khiển đối với quá trình học tập của mình 
• Khuyến khích lối học tập tích cực, học tập cộng tác, học tập hợp tác 
• Giáo viên chủ yếu là người thiết kế và huấn luyện 
• Giáo viên và học sinh cùng làm việc trong một nhóm khi phù hợp 
• Người học được chủ động thực hiện việc học tập của bản thân 
• Khuyến khích người học bằng cách hỗ trợ họ phát triển năng lực bản thân 
11. LINH HOẠT: 
Thoáng. Nhìn nhận và tiếp cận tài liệu dưới nhiều góc độ, nhiều cách khác nhau sao 
cho phù hợp nhất với môn học 
• Dạy học có tác động tới nhiều kiểu học tập khác nhau 
• Cẩn thận đối với những quan điểm chủ quan trong khối kiến thức của môn học 
• Đánh giá cao óc tò mò khám phá, đưa ra nhiều hướng đi khác nhau của học sinh 
• Sẵn sàng để học sinh chịu trách nhiệm đối với việc học của mình khi cần thiết 
12. LÃNH ĐẠO : 
Thái độ công dân gương mẫu, là người thận trọng và tôn trọng sự đa dạng (trong văn 
hoá) 
• Mẫu mực và yêu cầu học viên có thái độ thích hợp cho việc dạy và học 
• Mẫu mực trong cách tiếp cận các ý tưởng, khái niệm và tài liệu 
• Đưa ra những đòi hỏi phù hợp với tất cả các mức năng lực của người học 
• Thể hiện sự tôn trọng đối với tính đa dạng và yêu cầu lớp học cũng có một thái độ 
tương tự