Ôn thi tốt nghiệp 12 năm học: 2010 - 2011

Sở giáo dục và đào tạo Lâm Đồng ÔN THI TỐT NGHIỆP 12
Trường PT Dân tộc nội trú Năm học: 2010 - 2011 
PHẦN NGHỊ LUẬN VĂN HỌC:
 * DẠNG ĐỀ TỔNG HỢP:
ĐỀ 1:Tình yêu quê hương đất nước trong thơ kháng chiến chống Pháp
DÀN BÀI:
1. MỞ BÀI:
 Giới thiệu khái quát về thơ K/C chống Pháp
2. THẦN BÀI:
 a. Ngợi ca đất nước giàu đẹp:
 - Phát hiện và điễn tả vẻ đẹp của quê hương đất nước:
 + Vẻ đẹp của thiên nhiên gắn với 4 mùa ( Việt Bắc)
	+ Vẻ đẹp của mùa thu ( Đất nước – NĐT)
 - Tự hào về đất nước giàu đẹp:
	+ Tự hào về đất nước có nghìn năm văn hiến ( Đất nước – NĐT)
	+ Niềm tự hào được làm chủ đất nước ( Đất nước – NĐT)
 b. Ngợi ca vẻ đẹp của con người Việt Nam:
 - Trong cuộc sống đời thường:
	+ Cần cù , chịu thương chịu khó ( Việt bắc)
	+ Nghèo cực mà giàu ân tình ( Việt bắc)
 - Khi đất nước có giặc: ( Tây Tiến, Việt Bắc)
 	+ Căm thù giặc, nung nấu quyết tâm đánh giặc 
	+ Rất anh hùng trong chiến đấu
	+ Sống lạc quan , tin tưởng ở tương lai
 3. KẾT BÀI: ( Sửa bài HS)
ĐỀ 2: Một trong những đặc điểm của văn học VN từ 1945 – 1975 là sáng tác theo khuynh hướng sử thi và cảm hưng lãng mạn.
DÀN BÀI
MỞ BÀI: ( sửa bài HS)
THÂN BÀI:
Khuynh hướng sử thi:
 * Giải thích: TP viết theo KH sử thi là TP viết về những vấn đề thuộc lợi ích sống còn của cộng đồng; nhân vật là những con người tiêu biểu cho cộng đồng, mang lí tưởng cộng đồng ; kết tinh phẩm chất của cộng đồng, chiến đấu hy sinh vì lợi ích cộng đồng
 Lời văn sôi nổi trang trọng với hình tượng chói lọi. trước vận mệnh dân tộc nhà văn hướng tới những vấn đề nóng bỏng, cấp thiết dó là chiến tranh CM và số phận con người.
 * Chứng minh( Tây Tiến- Việt Bắc – Đất nước – Rừng xà nu.)
 - Họ là những con người có lý tưởng sống cao đẹp
 - Họ kết tinh phẩm chất của cả cộng đồng: yêu nước – căm thù giặc- chiến đấu hy sinh vì đất nước.
-> Vẻ đẹp của chủ nghĩa AHCM Việt Nam.
b. Cảm hứng lãng mạn:
KHST gắn liền với cảm hứng LM tạo nên chủ nghĩa lãng mạn anh hùng thể hiện ở niềm tự hào, niềm tin lớn lao của toàn dân ta vào tương lai tươi sáng của dân tộc; ở lối sống lạc quan yêu đời
Thơ: Tây Tiến – Đất nước (NĐT)
Văn xuôi: Những đứa con trong gia đình
KẾT BÀI: (sửa bài HS) 
ĐỀ 3: Giá trị nhân đạo qua các TP: Vợ nhặt, Vợ chồng Aphủ 
DÀN BÀI
MỞ BÀI: ( sửa bài HS)
THÂN BÀI:
Phát hiện và diễn tả sâu sắc số phận của những người lao động nghèo khổ:
Họ bị bóc lột sức lao động
Cả đời không thoát khỏi cái nghèo
Bị rẻ rúng coi khinh
-> Nhà văn cảm thông sẻ chia
 b. Ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của họ;
	- Khao khát mái ấm và hạnh phúc gia đình
	- Khao khát vươn lên dù rơi vào cảnh khốn cùng
 -> Quan điểm nhân đạo sâu sắc
KẾT BÀI: ( SỬA BÀI HS)
ĐỀ 4: Cách tiếp cận sông Đà – NT và sông Hương – NPNT có gì giống và khác biệt
 DÀN BÀI
 1. MỞ BÀI: ( sửa bài HS)
THÂN BÀI:
 * Giống: - Cùng viết tùy bút về một dòng sông
 - Huy động nhiều vốn kiến thức
 - Thể hiện rõ nét cái tôi tài hoa độc đáo
 * Khác
SÔNG ĐÀ: -Khai thác 2 mặt hung bạo và trữ tình của con sông
 - Qua dòng sông ca ngợi chất vàng mười của người lao động
 - Sử dụng vốn kiến thức trên nhiều lĩnh vực
 SÔNG HƯƠNG: - Khai thác vẻ đẹp khác nhau của dòng sông
 - Ca ngợi dòng sông, ca ngợi Huế và q. hương đất nước
 - Khai thác chiều sâu lịch sử và văn hóa
KẾT BÀI: (sửa bai HS)
 * DẠNG ĐỀ PHÂN TÍCH MỘT ĐOẠN THƠ, BÀI THƠ
Đề 5: Hình töôïng ngöôøi lính Taây Tieán trong ñoaïn thô “Taây Tieán.ñoäc haønh”
Mở bài: 
	Ñoaïn thô taäp trung vaøo khaéc hoïa hình aûnh ngöôøi lính Taây Tieán baèng buùt phaùp laõng maïn nhöng khoâng thoaùt ly hieän thöïc vôùi caûm xuùc bi traùng.
 Trích đđoạn thơ
Thân bài 
- Veû ñeïp laãm lieät, kieâu huøng, haøo hoa, laõng maïn:	
+ Saün saøng ñoái maët vôùi nhöõng khoù khaên, thieáu thoán, beänh taät: Thaân hình tieàu tuî vì soát reùt röøng cuûa ngöôøi lính Taây Tieán : khoâng moïc toùc, xanh maøu laù
+ Trong gian khoå, hình töôïng ngöôøi lính Taây Tieán vaãn hieän ra vôùi daùng veû oai phong, laãm lieät, vaãn toaùt leân coát caùch, khí phaùch haøo huøng, maïnh meõ: xanh maøu laù, döõ oai huøm
+ Trong gian khoå nhöng:
~ vaãn höôùng veà nhieäm vuï chieán ñaáu, vaãn “moäng qua bieân giôùi” - moäng chieán coâng, khao khaùt laäp coâng; 
~ “mô Haø Noäi daùng kieàu thôm” - mô veà, nhôù veà daùng hình kieàu dieãm cuûa ngöôøi thieáu nöõ ñaát Haø thaønh thanh lòch. 
Nhöõng hình aûnh thô theå hieän taâm hoàn moäng mô, laõng maïn cuûa ngöôøi lính - nhöõng chaøng trai ra ñi töø ñaát Haø Noäi thanh lòch. Nhöõng giaác “moäng” vaø “mô” aáy nhö tieáp theâm söùc maïnh ñeå caùc anh vöôït gian khoå ñeå laäp neân nhieàu chieán coâng.
- Veû ñeïp bi traùng:
+ Nhöõng ngöôøi lính treû trung, haøo hoa ñoù göûi thaân mình nôi bieân cöông xa xoâi, saün saøng töï nguyeän hieán daâng “Ñôøi xanh” cho Toå Quoác maø khoâng heà tieác nuoái.
+ Hình aûnh “aùo baøo thay chieáu” laø caùch noùi sang troïng hoùa söï hy sinh cuûa ngöôøi lính Taây Tieán. 
+ Hoï coi caùi cheát töïa loâng hoàng. Söï hy sinh aáy nheï nhaøng, thanh thaûn nhö trôû veà vôùi ñaát meï: “anh veà ñaát”.
+ “Soâng Maõ gaàm leân khuùc ñoäc haønh” : Linh hoàn ngöôøi töû só ñoù hoaø cuøng soâng nuùi. Con soâng Maõ ñaõ taáu leân khuùc nhaïc ñoäc taáu ñau thöông, huøng traùng ñeå tieãn ngöôøi lính vaøo coõi baát töû: AÂm höôûng döõ doäi toâ ñaäm caùi cheát bi huøng cuûa ngöôøi lính Taây Tieán.
+ Haøng loaït töø Haùn Vieät: Bieân cöông, vieãn xöù, chieán tröôøng, ñoäc haønh gôïi khoâng khí toân nghieâm, trang troïng khi noùi veà söï hi sinh cuûa ngöôøi lính Taây Tieán.
Hình aûnh ngöôøi lính Taây Tieán phaûng phaát veû ñeïp laõng maïn maø bi traùng cuûa ngöôøi traùng só anh huøng xöa.
3.Kết bài
- Tóm ý
- Khái quát vấn đề
Đề 6: Vẻ đẹp của đoạn thơ sau:
 Ta veà mình coù nhôù ta
.....
Nhôù ai tieáng haùt aân tình thuûy chung 
 ( Việt Bắc – Tố Hữu)
 DÀN BÀI
1. MỞ BÀI
 - TH là nhà thơ CM. Thơ ông có sự gắn bó làm một với các nh. vụ CM
 - Bài thơ VB được sáng tác sau khi MB được giải phóng
 - Nỗi niềm nhớ thương da diết và tình cảm gắn bó keo sơn của người cán bộ CM đối với quê hương và đồng bào VB, tiêu biểu là đoạn thơ sau:
2. THÂN BÀI
- Hai doøng thô ñaàu laø lôøi khaúng ñònh veå noãi nhôù thöông da dieát vaø tình caûm thuûy chung cuûa ngöôøi ra ñi daønh cho queâ höông Vieät Baéc. Noãi nhôù ñaõ laøm soáng daäy trong taâm töôûng hình aûnh thieân nhieân, con ngöôøi nôi chieán khu caùch maïng.
- Thieân nhieân Vieät Baéc ñeïp trong söï ñan caøi vôùi veû ñeïp cuûa con ngöôøi “hoa” cuøng “ngöôøi”: Ñoaïn thô coù boán caëp caâu luïc baùt: caâu 6 mieâu taû thieân nhieân, caâu 8 mieâu taû con ngöôøi.
- Thieân nhieân Vieät Baéc hieän leân trong veû ñeïp boán muøa: 
+ Muøa ñoâng treân neàn xanh baït ngaøn caây laù boãng baát ngôø hieän leân saéc maøu ñoû töôi cuûa hoa chuoái. Maøu ñoû aáy laøm aám caû khoâng gian
+ Muøa xuaân vôùi saéc traéng cuûa hoa mô- loaøi hoa ñaëc tröng cuûa Vieät Baéc, 1 maøu traéng mieân man, tinh khieát, ñeïp ñeán nao loøng.
+ Muøa heø, vôùi tieáng ve keâu vang ngaân vaø saéc vaøng cuûa röøng phaùch.
+ Muøa thu vôùi aùnh traêng chan hoøa treân maët ñaát, ñem laïi khoâng khí bình yeân.
- Hình aûnh con ngöôøi ñaõ trôû thaønh taâm ñieåm cuûa böùc tranh töù bình, taïo neân söùc soáng cuûa thieân nhieân caûnh vaät. Nhöõng con ngöôøi Vieät Baéc hieän veà trong noãi nhôù thaät thaân quen, bình dò, thaàm laëng trong nhöõng coâng vieäc cuûa ñôøi thöôøng:
+ Muøa ñoâng trôû neân aám aùp vôùi “aùnh naéng dao giaøi thaét löng”.
+ Böùc tranh muøa xuaân hoøa cuøng vôùi daùng veû caàn maãn chuùt chaêm cuûa “ngöôøi ñan noùn” + Böùc tranh maøu heø hoaù dòu daøng vôùi hình aûnh coâ em gaùi haùi maêng moät mình
+ Muøa thu laø tieáng haùt nghóa tình thuûy chung cuûa con ngöôøi caát leân giöõa ñeâm traêng.
- Ñoaïn thô mang neùt ñeïp coå ñieån maø hieän ñaïi
+ Veû ñeïp coå ñieån: Böùc tranh töù bình hieän leân qua nhöõng neùt gôïi taû
+ Veû ñeïp hieän ñaïi: Hình aûnh con ngöôøi ñaõ trôû thaønh taâm ñieåm, taïo neân veû ñeïp, söùc soáng cuûa böùc tranh.
3. KẾT BÀI( sửa bài HS)
 Đề 7 : Caûm nhaän cuûa anh(chò) veà ñoaïn thô sau: 
	“Khi ta lôùn leân Ñaát Nöôùc ñaõ coù roài
	Ñaát nöôùc coù töø ngaøy ñoù”
 ( Đất nước – Nguyễn Khoa Điềm)
1. MỞ BÀI: 
 - Giới thiệu khái quát về tác giả, tác phẩm
 - Nội dung đoạn thơ – trích thơ
2. THÂN BÀI:.
- Ñaát nöôùc coù töø raát xa xöa, thaät dung dò, ñôøi thöôøng:
+ Ñaát Nöôùc hieän leân qua caâu chuyeän coå tích meï keå- coù töø raát xöa roài
+ Ñaát Nöôùc gaén lieàn vôùi mieáng traàu baø aên- gaén vôùi thuaàn phong mó tuïc.
+ Ñaát nöôùc gaén vôùi nhöõng daõy tre laøng- gaén vôùi truyeàn thoáng yeâu nöôùc
+ Ñaát Nöôùc gaén vôùi “bôùi” toùc cuûa meï- thoùi quen haøng ngaøy cuûa nhöõng ngöôøi phuï nöõ VN ngaøy xöa.
+ Ñaát Nöôùc gaén vôùi göøng cay, muoái maën- nhöõng gia vò haøng ngaøy raát quen thuoäc nhöng cuõng laø loái soáng tình nghóa thuûy chung cuûa con ngöôøi.
+ Ñaát Nöôùc hieän hình trong nhöõng söï vaät gaàn guõi: caùi keøo, caùi coät
+ Ñaát nöôùc gaén vôùi truyeàn thoáng lao ñoäng caàn cuø: haït gaïo moät naéng hai söông.
- So saùnh ñeå laøm noåi baät söï khaùc bieät trong caùch caûm nhaän veà Ñaát Nöôùc:
- Nhö vaäy, trong nhöõng caûm nhaän ban ñaàu cuûa Nguyeãn Khoa Ñieàm, khôûi nguyeân cuûa ñaát nöôùc chöa phaûi laø nhöõng trang söû haøo huøng vôùi nhöõng chieán tích cuûa thuûa hoàng hoang vó ñaïi (duø sau naøy nhaø thô coù nhaéc ñeán Laïc Long Quaân, AÂu Cô, ñeán thôøi ñaïi caùc vua Huøng döïng nöôùc) maø laø nhöõng huyeàn thoaïi, nhöõng truyeàn thuyeát, nhöõng phong tuïc, taäp quaùn rieâng bieät ñaõ coù töø ngaøn ñôøi. Lòch söû laâu ñôøi cuûa ñaát nöôùc khoâng ñöôïc caét nghóa baèng söï noái tieáp cuûa caùc trieàu ñaïi hay caùc moác son lòch söû choùi loïi maø ñöôïc nhìn töø trong chieàu saâu vaên hoùa vaø vaên hoïc daân gian. Ñaây cuõng chính laø ñieåm môùi trong caùch tìm veà nguoàn coäi cuûa ñaát nöôùc cuûa nhaø thô Nguyeãn Khoa Ñieàm. 
- Söï ñoäc ñaùo trong ngheä thuaät theå hieän: Moät ñoaïn thô ngaén nhöng gôïi daäy bieát bao neùt vaên hoùa vaø vaên hoïc daân gian quen thuoäc. 
	Toùm laïi, ñoaïn thô laø moät ñònh nghóa theo caùch rieâng cuûa Nguyeãn Khoa Ñieàm veà Ñaát Nöôùc : khoâng sieâu hình tröøu töôïng maø gaén boù thaân thuoäc vôùi moãi ngöôøi, Ñaát Nöôùc cuûa nhaân daân. Lôøi thô giaøu chaát laïeâu vaên hoaù daân gian, taïo moät khoâng gian ngheä thuaät vöøa gaàn guõi thaân quen, vöøa bay boång, saâu xa.
3. KẾT BÀI ( sửa bài HS)
 ĐỀ 7 : Caûm nhaän cuûa anh (chò) veà ñoaïn thô sau:
 Taây Ban Nha
 haùt ngheâu ngao
 .
 maùu chaûy 
 ( Đàn ghi ta của Lorca- Thanh Thảo)
 DÀN BÀI
1. MỞ BÀI
2. THÂN BÀI
 *Caùi cheát cuûa Lor-ca 
- Hình aûnh “aùo choaøng beâ beát ñoû” gôïi leân caùi cheát theâ thaûm cuûa Lor-ca.
- Caùi cheát ñaõ aäp ñeán quaù nhanh vaø phuõ phaøng, (Chaøng vaãn coøn ñang “haùt ngheâu ngao” vaø vaãn chöa theå tin ñöôïc raèng vieäc mình “bò ñieäu veà baõi baén” laïi laø moät söï thaät – Lor-ca ñaõ “ñi nhö ngöôøi moäng du”).
- Tieáng ghi ta khoâng coøn veïn nguyeân, noù ñaõ vôõ ra: thaønh maøu saéc (tieáng ghi ta naâu, tieáng ghi ta laù xanh bieát maáy); thaønh hình khoái (tieáng ghi ta troøn boït nöôùc vôõ tan); thaønh doøng maùu chaûy (tieáng ghi ta roøng roøng – maùu chaûy). 
- Mo ... Đề 11: Suy nghĩ của anh(chị) về ý kiến sau:
 “ Cái chết ko phải là điều mất mát lớn nhất trong cuộc đời . Sự mất mát lớn nhất là bạn để cho tâm hồn tàn lụi ngay khi còn sống”. 
 - Đề cao lối sống có mục đích, lí tưởng, có cách ứng xử tốt đẹp.
 - Sống mà tâm hồn khô cằn, sống vô nghĩa, thiếu tình yêu thương - niềm tin -> là sự mất mát lớn nhất
 - Bản thân tu dưỡng, rèn luyện, có ý thức bồi đắp tâm hồn, nhân cách.để sống có ý nghĩa
Đề 12: Ý kiến của anh ( chị) về câu nói sau của Ăng – ghen:
 Trang bị quý nhất của con người là khiêm tốn và giản dị
 NHÓM ĐỀ THIÊN VỀ LÒNG KIÊN TRÌ, NHẪN NẠI 
Đề 13 : Ý nghĩa câu nói của Nguyễn Bá Học:
 “Đường đi không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng người ngại núi e sông” 
GỢI Ý:
 - Khẳng định và nhấn mạnh yếu tố tinh thần và tư tưởng của con người đ/v công việc. Khi tư tưởng thông suốt tinh thần vững vàng thì con người sẽ có quyết tâm cao, ý chí để vượt qau thử thách khó khăn.
 - Suy nghĩ của bản thân về câu nói và có nhận xét, đánh giá về tinh thần , thái độ của thế hệ trẻ ngày nay khi giải quyết những vướng mắc khó khăn trong cuộc sống và công việc
Đề 14: Suy nghĩ về hiện tượng sau:
 Giữa một vùng sỏi đá khô cằn, cây hoa dại vẫn mọc lên và nở những chum hoa thật đẹp
Đề 15: Suy nghĩ của anh ( chị) về câu nói: Thất bại là mẹ của thành công
 NHÓM ĐỀ THIÊN VỀ LÒNG NHÂN ÁI
Đề 16: Suy nghĩ về tính ích kỉ và lòng vị tha trong xã hội ngày nay 
Đề 17: Suy nghĩ của em về lòng nhân ái trong xã hội ngày nay
Đề 18: Đức Phật dạy: “Giọt nước chỉ hoà vào biến cả mới không cạn mà thôi”
 Suy nghĩ về lời dạy trên? Viết bài văn bàn về mối quan hệ giữa cá nhân và tập thể
 GỢI Ý:
 - Giải thích:
 + Nghĩa đen: một giọt nước dễ bay hơi, nhiều giọt nước tụ lại hoà thành biển cả
 + Nghĩa bóng: một cá nhân khó tồn tại và phát triển, con người hoà mình vào tập thể mới đứng vững , phát huy khả năng và phát triển
 - Ý nghĩa của lời dạy:
 + Cuộc sống đa dạng, phức tạp
 + Trong tập thể con người có điều kiện để chia sẻ, giúp đỡ, thúc đẩy nhau cùng phát triển
 	 + Cá nhân và tập thể có mối quan hệ khắng khít
 - Bài học:
 + Sống “Mình vì mọi người và mọi người vì mình”
 + Hoà vào tập thể nhưng ko hoà tan để thủ tiêu sự sang tạo của các nhân.
-> XH ngày nay rất cần sự gắn bó hợp tác để cùng phát triển.
 NHÓM ĐỀ THIÊN VỀ VIỆC HỌC TẬP, ĐỌC SÁCH, CHỌN NGHỀ 
Đề 19: Bày tỏ ý kiến của mình về vấn đề mà Thân Nhân Trung đã nêu trong bài Đề danh tiến sĩ – 1442: “ Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, ng khí thịnh thì thế nước mạnh rồi lên cao, nguyên khí suy thì thế nước yếu rồi xuống thấp”
GỢI Ý:
Khẳng định ý kiến của TNT là đúng đắn và sâu sắc
 + Người HT là những người thông minh, học rộng, sang suốt. Đối với quộc gia đó là nguyên khí làm nên sự sống còn và phát triển.
 + Người hiền tài có quan hệ lớn đến sự thịnh suy của quốc gia, triều đại nào thu hút HT thì phát triển và ngược lại là bại vong
 + Nhân tài luôn được mọi người, moi nơi trọng vọng đối với mỗi quốc gia
- Bài học:
 + Quý trọng nhân tài tạo điều kiện thu hút nhân tài
 + Đầu tư giáo dục, dẩy mạnh việc bồi dưỡng nhân tài
-> Sự tiến bộ trong tư tưởng của TNT
Đề 20: Việc chọn nghề cho tương lai
GỢI Ý:
Một nghề nghiệp cần có những yếu tố nào: Năng lực, sự ổn định, tình cảm nghề nghiệp 
Nếu chọn nghề XH đang ưa chuộng -> ko chọn vì XH biến đổo ko ngừng – ko ổn định
Chọn nghề mình thích
Chọn nghề mình có năng lực
Bác bỏ những quan niệm sai 
-> Chọn nghề vừa có năng lực + vừa yêu thích -> lí tưởng
 ĐỀ 21: “ Sách mở ra trước mắt tôi những chân trời mới” ( Gorky) 
 DÀN BÀI MẪU
 ĐỀ: “Trên dường đời hành lí của con người mang theo là lòng kiên nhẫn và tính chịu đựng” ( Maiacôpxki)
 DÀN BÀI
1. MỞ BÀI:
 Lòng kiên nhẫn và tính chịu đựng giúp ta vượt khó khắn và đến th. Công
2. THÂN BÀI:
 * Giải thích:
 - Lòng kiên nhẫn: là tính kiên trì nhẫn nại sự bền bỉ ko nản lòng trước khó khăn thất bại. 
Bền tâm giữ vũng mục tiêu phấn đấu, luôn theo đuổi mục đích lí tưởng
 - Tính chịu đựng : Ko kêu than, sợ sệt trước khó khăn, ko nản lòng trước lời bình phẩm chê bai
 - Nội dung câu nói: Đó là 2 phẩm chất chủ yêu thể hiện ý chí quyết tâm của con người trg việc thực hiện mục đích lí tưởng của mình
 * Chứng minh:
 - Đây là 2 phẩm chất thể hiện sự đấu tranh của bản thân vì tâm lí chung của con người là ngại khó sợ khổ, chiến thắng điều đó sẽ giúp ta thực hiện được hoài bão của mình
 - Lòng KN-TCĐ có mối quan hệ mật thiết, bổ sung cho nhau thể hiện ý chí và quyết tâm của ta
 *VD: - Ai ơi giữ chí cho bền. Dù ai xoay hướng đổi nền mặt ai 
 - Ko có việc gì khó.làm nên ( HCM)
 - Kiên trì và nhẫn nại ..tinh thần ( HCM)
 - Đường đi khó ko vì ngăn sông cách núi mà khó  ( Nguyễn Bá Học)
 - Thực tế 2 cuộc K/chiến chống P và Mỹ của dân tộc ta
 3. KẾT BÀI ( sửa bài HS)
ĐỀ: Nếu ko có mục đích anh ko làm được gì cả. anh cũng ko làm được gì vĩ đại nếu mục đích tầm thường ( Đ-đơ-rô)
 DÀN BÀI
MỞ BÀI
Nhiều người luôn tin tưởng vào số mệnh”chạy trời ko khỏi số”, nhưng có người cũng muốn tự quyết định cuộc đời mình như nhà văn Pháp Đi-đơrô nói:
THÂN BÀI 
Giải thích:
Mục đích là điều mà con người tự đặt ra cho mình trong hoàn cảnh của mình( ví dụ). Câu nói: sống phải có mục đích mới làm nên sự nghiệp, mục đích tầm thường thì sự nghiệp tầm thường mục đích cao cả thì sự nghiệp vĩ đại. Vì:
 - Mục đích của mỗi người là sức mạnh tinh thần giúp họ vượt qua hoàn cảnh, khó khăn để thực hiện ước mơ
- Nhờ có m. đích mà ta ko bị ngoại cảnh lôi kéo, tập trung được tư tưởng sức lực để t. hiện kế hoạch 
- Thanh niên sôi nổi nhạy cảm nhưng thường thiếu suy nghĩ, dễ thay đổi có thể quên mục đích cho nên ai chưa có mục đích cho mình coi như tự đánh mất thời tuổi trẻ
Bình luận
 - Suy nghĩ của nhà văn rất sâu sắc: Người ta ko đặt mục đích đời mình như con thuyền ko người lái trôi nổi bấp bênh lệ thuộc vào dòng nước:” Người ko có chí như thuyền ko lái, như ngựa ko cương trôi dạt lênh đênh ko đến bến bờ nào cả” ( Vương Dương Minh)
 Ví dụ: Người cha có mục đích hy sinh đời mình cho con thì con sẽ đến bến bờ vinh quang. Nhà bác học Pasteur lấy đời mình nghiên cứu phục vụ cho nhân loại. Mục đích của HCM:”Tôi có một ham muốn”
 - Sống có mục đích sẽ trở thành người hữu ích, nếu ko sẽ thành người vô dụng và ko tìm thấy ý nghĩa cuộc sống. nếu mục đích cao cả ta tập trung trí tuệ ko để thì giờ làm những việc tầm thường vô bổ. Những người có mục đích cao cả gặp nhau sẽ” đồng thanh tương ứng đồng khí tương cầu”
->hợp sức làm một tập thể vững mạnh cùng làm việc lớn có ích cho nước nhà
3. KẾT BÀI
 Nhà văn Pcó ý nhắc nhở thanh niên, giúp cho ai thiếu chí hướng sẽ tự nhìn lại mình, ai có mục đích tầm thường sẽ biết thẹn mà cố gắmg vươn lên 
ĐỀ: “ Ví không có cảnh đông tàn
 Thì đâu có cảnh huy hoàng ngày xuân
 Nghĩ mình trong bước gian truân
 Tai ương rèn luyện tin h thần thêm hăng” ( Hồ Chí Minh)
Ý nghĩa của bài thơ.
 BÀI MẪU:
“ Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo”. Lời dạy củ người xưa luôn nhắc ta phải biết vượt khó khăn gian khổ. Thấy khó chớ lùi, gặp bại chớ nản. Bởi “thất bại là mẹ của thành công”. Thấm nhuần chân lí đó Bác Hồ của chúng ta luôn thể hiện tinh thần lạc quan trên con đường hoạt động CM đầy hy sinh gian khổ. Khi bị giam trong nhà lao, Người đã tự khuyên mình: “”
 Bằng cách nói giả định:VÍthì Bác đưa ra vấn đề thuộc quy lau65t tự nhiên của trời đất : nếu ko có cảnh mùa đông tàn thì ko có cảnh mùa xuân huy hoàng. Đông tàn xuân đến, thấu hiểu quy luật đó B liên hệ đến con người : trong khó khăn gian khổ nếu ta chịu dựng dược thì cũng giống như ta vượt qua cái rét của mùa đông là đến mùa xuân ấm áp. Những tai ương gặp phải như thử thách để rèn thêm tinh thần cho con người -> tinh thần lạc quan của người chiến sĩ CM
 Lời khuyên của B thật quý báu, trong đời sống có mấy ai ko gặp khó khăn gian khổ trước trở ngại đó ta phải giữ vững niềm tin, lí tưởng, mục đích sống của mình; vượt qua gian khổ dẽ đến thành công. Niềm tin đó giúp ta vươn lên trong cuộc sống, chính gian khổ giúp ta trưởng thành hơn , hiểu được như vậy tinh thần ta thêm hăng hái. Nhìn lại cuộc đời của B ta càng thấy rõ: bị bắt, xiềng xích đày đọa -> sẵn sàng chịu đựng mà tin tưởng ở tương lai, sống lạc quan yêu đời ( L. hệ chiến sĩ CM)
 Trong thời đại ngày nay với yêu cầu bức xúc của XH thanh niên càng phải suy ngẫm lời B dạy tự khuyên mình để học tập và luyện bản thân. Chúng ta phải hiểu rằng: Sự nghiệp càng lớn thì khó khăn càng nhiều, muốn đạt mục đích ta phải càng quyết tâm lớn . bài thơ luôn là nguồn động viên với mỗi con người nhất là với ai đang gặp khó khăn thất bại
 Bài thơ để lại cho ta nhiều suy nghĩ. Cảm phục trước tấm gương của B ta càng quyết tâm noi theo gương B Ko nản lòng dù đường đời còn lắm chông gai thử thách ở phía trước
ĐỀ: Trong bài Một khúc ca xuân, Tố Hữu viết:
Nếu là con chim, chiếc lá
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh
Lẽ nào vay mà không trả
Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình
 BÀI MẪU
 TH là nhà thơ cống hiến cả đời mình cho CM. Cả đời ông đã sống và nguyện chết vì lí tưởng của Đảng, điều đó thể hiện rõ trong quan niệm : «  »
 Đoạn thơ sử dụng kiểu câu điều kiện kết qủa, chứa đựng môt lập luận sắc bén : « Nếu là con chimphải xanh »> Câu thơ sử dụng H.ảnh Con chim, chiếc lá là những sự vật nhỏ bé trong vũ trụ nhưng chúng cống hiến cho vũ trụ tiếng hót (chim) màu xanh ( lá). Đó là chiếc gương soi cho con người về cách sống :
Lẽ nào vay.
 Vậy những gì vay và trả những gì ? Mỗi người chúng ta có thể vay rất nhiều : Vay tiền trả tiền nhưng có những thứ vay mà rất khó trả như N.Công TRứ : « Vòng trời đất dọc ngang ngang dọc. Nợ tang bồng vay trả trả vay »
 Ta có mặt trên đời là do cha mẹ ta cho ta thân thể. Sống được trên đời ta chịu ơn của những người anh hùng đỗ xương máu để xây dựng đất nước này, có cơm ăn ta chịu ơn người trồng lúa ; có đường đi, công viên chơi đùa ta chịu ơn thợ xây dựng, người trồng cây Đó là tất cả những gì ta vay khi ta sống trong trời đất việc vay trả là điều tất yếu. 
 Ở đây ko phải trả cho người cho vay mà là trả cho đời, nghĩa là phải cống hiến khả năng sức lực của mình vào sự nghiệp chung của đất nước, phải thấy, phải thấy được trách nhiệm của mỗi người đối với xã hội. Đó là cách sống tốt đẹp, sống là cho Nếu ai cũng nhận thức và sống như vậy thì cuộc sống này sẽ tươi đẹp biết bao, tình người với người sẽ thắm thiết biết bao
 Nhưng bên cạnh đó cũng có một số ít người chưa sống đẹp, sống ích kỉ lười biếng chỉ biết hưởng thụ. Họ ko thấy lợi ích của cá nhân luôm gắn với lợi ích cộng đồng. Trong việc xây dựng đất nước hiện nay, nếu mỗi người đồng lòng hiệp sức chjung tay xây dựng để vượt qua thử tha1cch khó khăn thì đất nước sẽ ngày càng cường thịnh. Ta sẽ lên án những ai ko có trách nhiệm đối với đất nước, đồng thời cũng xác định cho mình một mục đích sống đúng đắn, có ích và phấn đấu rèn luyện để đạt được mục đích ấy. Chúng ta phải hiểu và làm cho mọi người cùng hiểu : cống hiến là vinh dự là niềm vui của mỗi con người như nhà thơ Thanh Hải đã khao khát « làm một con chim hót, làm một nhành hoa, nốt trầm xao xuyến » để góp sức mình làm đẹp cho đời.
 TH đã nhắc nhỡ ta về một lẽ sống cao quý – hợp đạo lí của dân tộc VN, cần phát huy trong mọi