Kiểm tra khảo sát chất lượng đầu năm môn: Ngữ văn 12 (chương trình chuẩn) năm học 2011 - 2012

Sở gd & đt thái nguyên
Trường THPT Bắc Sơn
kiểm tra khảo sát chất lượng đầu năm
Môn: Ngữ Văn 12
(Chương trình chuẩn)
Năm học 2011 - 2012
Thời gian làm bài: 120’(không kể thời gian giao đề)
Đề bài
Câu 1 (4 điểm): Cuộc sống sẽ ra sao nếu nguồn nước sạch ngày càng vơi cạn?
Câu 2 : ( 6 điểm) : Mở đầu bản Tuyên ngôn Độc lập của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, Hồ Chí Minh viết:
Hỡi đồng bào cả nước,
"Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hoá cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc".
Lời bất hủ ấy ở trong bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của nước Mĩ. Suy rộng ra, câu ấy có ý nghĩa là : tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do.
Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791 cũng nói : 
" Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi".
Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được.
Anh(chị) hãy phân tích giá trị nổi bật của đoạn văn trên ở hai phương diện nội dung tư tưởng và nghệ thuật lập luận.
-------------------------------------Hết--------------------------------------
Họ và tên...... SBD
Chữ kí giám thị 
---------------Cán bộ coi thi không cần giải thích gì thêm---------------------
Đỏp ỏn chấm - điểm :
Câu 1 : Cuộc sống sẽ ra sao nếu nguồn nước sạch ngày càng vơi cạn?
a. Yờu cầu về kĩ năng 
Biết cỏch làm bài văn nghị luận xó hội. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loỏt; khụng mắc lỗi chớnh tả, dựng từ, ngữ phỏp. 
b. Yờu cầu về kiến thức 
Học sinh cú thể trỡnh bày theo nhiều cỏch nhưng luận điểm phải rừ ràng, lớ lẽ và dẫn chứng hợp lớ; cần làm rừ được cỏc ý chớnh sau: 
A - ĐVĐ (0,5 điểm): - Sự sống sẽ khụng tồn tại nếu khụng cú nước.
 - Con người đang đứng trước nguy cơ cạn kiệt nhiều nguồn tài nguyờn trong đú cú nước sạch.
B – GQVĐ : (3 điểm)
1. Giải thớch: Nước sạch là nguồn nước cú thể dựng cho sinh hoạt của con người, khụng bị nhiễm bẩn, nhiễm độc. (0,5 điểm)
2. Phõn tớch: (2,5 điểm)
a. Vai trũ của nước sạch đối với đời sống: (1 điểm)
- Là thành phần chủ yếu của cơ thể con người và cỏc loài sinh vật;
- Là yếu tố khụng thể thiếu cho sinh hoạt hàng ngày, cho sản xuất của con người.
b. Thực trạng nguồn nước sạch bị ụ nhiễm, ngày càng vơi cạn (0,5 điểm)
- Do chất thải cụng nghiệp, chất thải sinh hoạt, mụi trường bị mất cõn bằng sinh thỏi.
- Sụng hồ bị ụ nhiễm nặng, hạn hỏn tăng và kộo dài,
c. Hậu quả nghiờm trọng của việc nguồn nước sạch ngày càng vơi cạn (1 điểm)
- Ảnh hưởng đến sức khoẻ con người : suy nhược do thiếu nước,
- Ảnh hưởng đến sản xuất : hạn hỏn mất mựa, thiếu nước tưới
3. Bàn luận: Giải phỏp (0,5 điểm)
- Trước mắt: Tiết kiệm nước sạch, giữ gỡn vệ sinh mụi trường, 
- Lõu dài: Tuyờn truyền nõng cao ý thức trỏch nhiệm bảo vệ mụi trường, trồng rừng, giữ nguồn nước
C – KTVĐ : (0,5 điểm)
- Cạn nguồn nước sạch là thảm hoạ của cuộc sống. (0,5 điểm)
- Trỏch nhiệm của mỗi người đối với việc tiết kiệm nước sạch và bảo vệ mụi trường (0,5 điểm)
Câu 2: Anh(chị) hãy phân tích giá trị nổi bật của đoạn văn trên ở hai phương diện nội dung tư tưởng và nghệ thuật lập luận.
a. Yờu cầu về kĩ năng 
Biết cỏch làm bài văn nghị luận văn học. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loỏt; khụng mắc lỗi chớnh tả, dựng từ, ngữ phỏp. 
b. Yờu cầu về kiến thức 
Học sinh cú thể trỡnh bày theo nhiều cỏch nhưng luận điểm phải rừ ràng, lớ lẽ và dẫn chứng hợp lớ; cần làm rừ được cỏc ý chớnh sau: 
A - ĐVĐ : (0, 75 điểm) - Ngày 02/09/1945 tại Quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà đọc bản Tuyên ngôn Độc lập trước hàng chục vạn đồng bào.
- Tuyên ngôn độc lập là một văn kiện có giá trị lịch sử to lớn: Tuyên bố chấm dứt chế độ thực dân phong kiến ở nước ta và mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do của dân tộc. Tuyên ngôn độc lập là một bài văn chính luận ngắn gọn súc tích, lập luận chặt chẽ, đanh thép, lời lẽ hùng hồn và đầy sức thuyết phục.
- Tuyên ngôn độc lập mở đầu " Hỡi đồng bào cả nước (...). Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được".
B. GQVĐ (4,5 điểm)
1. Nội dung tư tưởng, cơ sở chính nghĩa và pháp lý của bản Tuyên ngôn. (3 điểm)
a. Hồ Chí Minh nêu lên những chân lý vĩnh cửu về quyền tự do của dân tộc, quyền sống của mỗi con người đã được thừa nhận qua nhiều thời kỳ lịch sử ở ngay chính những quốc gia mà bấy giờ chính quyền của họ đang đi ngược lại nguyên tắc đó.
- Đó là lời bất hủ trong Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của Mĩ:
" Tất cả mọi người (...) quyền mưu cầu hạnh phúc".
Những lời tốt đẹp đó khẳng định giá trị nhân bản khi nhấn mạnh đến quyền con người được bình đẳng, tự do và hạnh phúc.
- Đó cũng là ý tưởng cao đẹp của bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791:
" Người ta sinh ra(..) bình đẳng về quyền lợi"
b. Hồ Chí Minh khẳng định: " Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được".
Xác lập những nguyên tắc, những chuẩn mực mang chân lý muôn đời để đối chiếu, so sánh và phê phán những cái phi nguyên tắc, phi nhân tính mà bọn thực dân Pháp hơn 80 năm, lợi dụng danh nghĩa đi khai hoá để xâm lược nước ta.
2. Nghệ thuật lập luận (1, 5điểm)
- Việc trích dẫn hai bản tuyên ngôn vừa nhằm đề cao những giá trị hiển nhiên của tư tưởng nhân đạo và văn minh của nhân loại, vừa tạo tiền đề cho lập luận sẽ nêu ở mệnh đề tiếp theo.
- Nêu nguyên lí về quyền bình đẳng, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc của con người và của các dân tộc. Từ quyền bình đẳng và tự do của con người mà tác giả suy rộng ra về quyền bình đẳng tự do của các dân tộc trên thế giới. Đây là một cách vân dụng khéo léo và đầy sáng tạo nhưng vẫn đảm bảo tính chặt chẽ trong lập luận. Đúng như một nhà nghiên cứu nước ngoài đã thừa nhận : “ Cống hiến nổi bật của HCM là ở chỗ Người đã phát triển quyền lợi của con người thành quyền lợi của dân tộc. Như vậy, tất cả mọi dân tộc đều có quyền tự quyết lấy vận mệnh của mình “.
- Trích dẫn hai bản Tuyên ngôn của Mĩ và Pháp để tạo ra cơ sở pháp lí, để so sánh phản bác chính sách, âm mưu hiện tại của đối phương là một chiến thuật sắc bén " gậy ông đập lưng ông".
C. KTVĐ: (0,75 điểm)-Tuyên ngôn độc lập là một áng văn chính luận mẫu mực: tư tưởng sâu sắc, lập luận chặt chẽ, hệ thống, đanh thép, văn phong trong sáng mà trang trọng.