Giáo án Văn 10 cơ bản - Trần Thị Thanh

Tiết 1-2	 	Ngày soạn:
TỔNG QUAN VĂN HỌC VIỆT NAM
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
Giúp HS 
- Nhận thức được những nét lớn của nền văn học Việt Nam về ba phương diện: các bộ phận, thành phần; các thời kì phát triển và một số nét đặc sắc truyền thống của văn học dân tộc.
- Hình thành cơ sở để tìm hiểu và hệ thống hoá những tác phẩm sẽ học về văn học Việt Nam.
B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN
- SGK, SGV
- Thiết kế bài học
C. CÁC BƯỚC LÊN LỚP
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ.
3. Bài mới.
Hoạt động của GV và HS
Yêu cầu cần đạt
- Theo em VHVN là văn học của dân tộc nào? Thử giải thích “tổng quan văn học Việt Nam”?
HS đọc phần 1 SGK, tóm tắt những nội dung cơ bản.
- VHV ra đời khi nào? Được viết bằng những loại chữ nào? Thử kể tên một số tác phẩm mà em đã được học?
- Giữa VHDG và VHV có mối quan hệ nào không? Thử lấy một vài ví dụ và phân tích?
 HS đọc SGK, tóm tắt những nội dung cơ bản của phần giới thiệu SGK.
 GV chia HS thành 3 nhóm, mỗi nhóm tìm hiểu và trình bày 1 mục trong SGK.
- Tại sao văn học Việt Nam giai đoạn này lại chịu ảnh hưởng của VHTQ, những biểu hiện cụ thể của nó là gì?
- Em có suy nghĩ gì về sự phát triển thơ Nôm của VHTĐ?
Nhóm 2 trình bày. Yêu cầu tóm tắt được những nội dung cơ bản nhất. Sau khi trình bày các nhóm có thể bổ sung, điều chỉnh, sau đó GV chốt những ý cơ bản.
- Trình bày và lí giải những điểm khác biệt của VHHĐ so với VHTĐ?
HS đọc SGK, nêu những ý cơ bản, GV lí giải thêm về sự phân kì văn học, nét khác biệt giữa các giai đoạn văn học.
 Cho 1 HS lấy ví dụ cụ thể và phân tích để thấy sự khác nhau đó.
- Đối tượng cơ bản của văn học là gì?
Đọc phần 1 SGK.
- Mối quan hệ giữa con người với thế giới tự nhiên được thể hiện như thế nào qua văn học?
- Trong mỗi giai đoạn văn học hình tượng thiên nhiên có những biểu hiện khác nhau không? Khác như thế nào?
HS đọc và gạch chân những ý cơ bản trong SGK.
- Đặc điểm nổi bật nhất của con người Việt Nam trong mối quan hệ với quốc gia, dân tộc?
 GV lí giải rõ về tình yêu quê hương, đất nước trong văn học Việt Nam trải qua các thời kì lịch sử.
- VHVN đã phản ánh mối quan hệ xã hội như thế nào?
- Lấy ví dụ phân tích để chứng minh cho luận điểm trên?
- Ý thức về bản thân là gì?
- Ý thức cộng đồng hay ý thức cá nhân xuất hiện trước trong văn học? Tại sao?
- Mẫu nhân vật lí tưởng chung của VHVN là gì?
I.CÁC BỘ PHẬN HỢP THÀNH CỦA VĂN HỌC VIỆT NAM
1. Văn học dân gian
- Ra đời từ rất sớm và vẫn còn phát triển cho đến tận ngày nay.
- Gồm: thần thoại, sử thi, tuyền thuyết, cổ tích, truyện cười, truyện ngụ ngôn, câu đố, tục ngữ, ca dao, dân ca, vè, tuồng, chèo.
- VHDG có tác động rất lớn đến quá trình hình thành và phát triển của văn học viết từ nội dung đến hình thức.
2. Văn học viết
- Ra đời khoảng thế kỉ X, đóng vai trò chính đối với nền văn học dân tộc.
- Chữ viết:
+ Từ đầu tk X-> đầu tk XX gồm VH chữ Hán (thơ, văn xuôi) và văn học chữ Nôm (chủ yếu là thơ)
+ Từ tk XX về sau văn học viết bằng chữ quốc ngữ là chủ yếu.
3. Quan hệ giữa VHDG và VHV
Hai bộ phận VHDG và văn học viết luôn luôn có tác động qua lại, và khi tinh hoa của hai bộ phận văn học này kết tinh lại ở một cá tính nào đó, trong điều kiện lịch sử nhất định, thì đất nước lại thấy sự xuất hiện của những thiên tài văn học với những ánh văn bất hủ như: Nguyễn Trãi, Nguyễn Du...
II.QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HỌC VIẾT VIỆT NAM
1. Văn học trung đại (văn học từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX.
- Văn học viết bằng chữ Hán và chữ Nôm.
- Chịu ảnh hưởng sâu sắc của nền văn học trung đại TQ: chữ viết, thể loại, nội dung đề tài, ...
- Văn học viết bằng chữ Hán đạt nhiều thành tựu lớn về cả thơ và văn xuôi: Truyền kì mạn lục (Nguyễn Dữ), Vũ trung tuỳ bút (Phạm Đình Hổ), Hoàng Lê nhất thống chí (Ngô gia văn phái), Ức Trai thi tập (Nguyễn Trãi), Thơ chữ Hán (Nguyễn Du)...
- Văn học chữ Nôm phát triển mạnh thế kỉ XV và cũng đạt nhiều thành tựu: Quốc âm thi tập (Nguyễn Trãi), thơ Hồ Xuân Hương, Truyện Kiều (Nguyễn Du)...
* Sự phát triển của VH chữ Nôm gắn liền với những truyền thống lớn nhất của VHTĐ như lòng yêu nước, tinh thần nhân đạo, tính hiện thực. Nó thể hiện tinh thần ý thức dân tộc đã phát triển cao.
2. Văn học hiện đại (Đầu thế kỉ XX đến hết thế kỉ XX)
- Văn học chủ yếu viết bằng chữ quốc ngữ, có nhiều công chúng văn học và đạt được nhiều thành tựu nhất trong lịch sử văn học dân tộc.
- Văn học giai đoạn này có nhiều chuyển biến lớn, phá vỡ mọi ràng buộc, qui củ của VHPK tạo ra những tác phẩm mới cả về ND và HT.
- Những điểm khác biệt so với VHTĐ là: tác giả, đời sống văn học, thể loại, thi pháp.
- Văn học thời kì này được chia làm 4 giai đoạn:
 + Từ đầu thế kỉ XX đến năm 1930
 + Từ 1930 đến 1945
 + Từ 1945 đến 1975
 + Từ 1975 đến nay
=> Nhìn chung nền văn học Việt Nam đạt được nhiều thành tựu lớn với nhiều tác gia có tên tuổi như: Nguyễn Trãi, Nguyễn Du, Hồ Chí Minh; nhiều tác phẩm được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới. VHVN thực sự có một vị trí xứng đáng trong VH toàn nhân loại.
III. CON NGƯỜI VIỆT NAM QUA VĂN HỌC
1. Con người Việt Nam trong quan hệ với thế giới tự nhiên
- Tình yêu thiên nhiên là một nội dung quan trọng của văn học Việt Nam.
- Trong VHDG thiên nhiên là những hình ảnh hết sức gần gũi, thân thuộc, gắn bó chặt chẽ với đời sống con người: dòng sông, cánh đồng bát ngát, cây đa, bến nước, núi và sông, cánh cò...
- Trong VHTĐ hình tượng thiên nhiên gắn với lí tưởng đạo đức, thẩm mĩ: tùng, trúc, cúc, mai; ngư, tiều, canh, mục...
- Trong VHHĐ, hình tượng thiên nhiên thể hiện tình yêu quê hương, đất nước, yêu cuộc sống, đặc biệt là tình yêu lứa đôi.
2. Con người Việt Nam trong quan hệ quốc gia, dân tộc.
- Chủ nghĩa yêu nước là một nội dung tiêu biểu, một giá trị quan trọng của VHVN.
3. Con người Việt Nam trong quan hệ xã hội.
- Dân tộc Việt Nam luôn mơ ước đến một xã hội tốt đẹp.
- Trong XH có đối kháng, văn học lên tiếng phê phán, tố cáo các thế lực chuyên quyền bạo ngược và lên tiếng cảm thông với những người dân bị áp bức.
- Các nhân vật văn học không chỉ là nạn nhân đau khổ của xã hội mà họ còn biết đấu tranh cho tự do, nhân phẩm và quyền sống của mình
- Một nền văn học giàu sắc thái nhân văn, đậm đà màu sắc nhân đạo và chủ nghĩa hiện thực.
4. Con người Việt Nam và ý thức về bản thân.
- Ý thức cộng đồng
- Ý thức cá nhân
- Mẫu hình nhân vật lí tưởng của văn học qua các thời kì là xây dựng một đạo lí làm người với nhiều phẩm chất tốt đẹp: nhân ái, thuỷ chung, vị tha, tình nghĩa, đức hi sinh...chống chủ nghĩa khắc kỉ, chủ nghĩa cá nhân cực đoan.
4. Củng cố: - Những điểm cần lưu ý sau khi học xong bài “Tổng ...VN”?
- Các bộ phận hợp thành VHVN
- Tiến trình lịch sử VHVN
- Một số nội dung chủ yếu của VHVN
5. Dặn dò:
- Học bài, nắm những nội dung cơ bản.
- Vẽ sơ đồ các bộ phận của văn học Việt Nam
- Chuẩn bị bài “Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ”.
+ Đọc trước và soạn các câu hỏi SGK.
+ Tìm các văn bản ngoài ví dụ đã cho SGK để thấy rõ thêm về hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ.
 Ngày soạn:29/8/07
 Tiết : 3
HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
Giúp HS: 
- Nắm được kiến thức cơ bản về hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ, về các nhân tố giao tiếp, về hai quá trình trong hoạt động giao tiếp.
- Biết xác định các NTGT trong HĐGT, nâng cao năng lực giao tiếp khi nói, khi viết và năng lực phân tích, lĩnh hội khi giao tiếp.
- Có thái độ và hành vi phù hợp trong hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ.
B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN
 - SGK, SGV
 - Thiết kế bài học
C. CÁC BƯỚC LÊN LỚP
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ.
3. Bài mới.
Hoạt động của GV và HS
Yêu cầu cần đạt
- HS đọc to ví dụ SGK ( hoặc ví dụ do HS tự tìm theo yêu cầu của GV trong phần hướng dẫn bài mới ở bài trước)
 Phân HS thành các nhóm phụ trách các câu hỏi SGK.
- Các nhân vật giao tiếp nào tham gia trong hoạt động giao tiếp? Hai bên có cương vị và quan hệ với nhau như thế nào?
- Các nhân vật giao tiếp lần lượt đổi vai cho nhau như thế nào? để lình hội được nội dung giao tiếp thì người nghe cần phải làm gì?
- Hoạt động giao tiếp diễn ra trong hoàn cảnh nào?
- Nội dung của HĐGT?
- Mục đích của giao tiếp là gì? Cuộc giao tiếp có đạt được mục đích đó không?
HS phân tích văn bản theo hệ thống câu hỏi SGK, sau đó rút ra các kết luận.
- Xác định NVGT trong văn bản này?
- Hoạt động giao tiếp đó diễn ra trong hoàn cảnh nào?
- Nội dung giao tiếp?
- Xác định mục đích giao tiếp?
- Người viết đã sử dụng phương tiện gì và cách thức giao tiếp như thế nào?
- Qua các ví dụ và quá trình phân tích, hãy rút ra kết luận chung về các nhân tố giao tiếp?
- Đọc to, rõ phần ghi nhớ trong bài học?
- Rút ra những nội dung cơ bản cần ghi nhơ trong bài học?
I. THẾ NÀO LÀ HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ
1. Tìm hiểu văn bản
a. Văn bản Hội nghị Diên Hồng
- HĐGT được văn bản ghi lại diễn ra giữa vua nhà Trần và các bô lão. Các nhân vật giao tiếp có vị thế khác nhau cho nên ngôn ngữ giao tiếp cũng khác nhau: các từ xưng hô (bệ hạ), các từ thể hiện thái độ (xin, thưa), các câu nói tỉnh lược chủ ngữ trong giao tiếp trực diện...
- Người tham gia giao tiếp ở đây phải đọc hoặc nghe xem người nói nói những gì để lính hội nội dung mà người nói thể hiện. Các bô láo nghe vua Nhân Tông hỏi, sau đó các bô lão xôn xao tranh luận, vua lại là người nghe.
- HĐGT diễn ra ở điện Diên Hồng, lúc này quân Nguyên Mông ồ ạt kéo 50 vạn quân sang xâm lược nước ta.
- Nội dung giao tiếp: Thảo luận vấn đề: nên hoà hay nên đánh, đề cập đến vấn đề hệ trọng còn hay mất của quốc gia dân tộc, mạng sống con người.
- Mục đích giao tiếp: Bàn bạc và thống nhất để tìm ra sách lược để đối phó đối phó với quân giặc. Cuộc giao tiếp đã đi đến thống nhất hành động, nghĩa là đá đạt được mục đích giao tiếp.
b. Văn bản Tổng quan văn học Việt Nam.
- NVGT là tác giả SGK và HS lớp 10. Người viết ở lứa tuổi cao hơn, có vốn sống, có trình độ hiểu biết cao hơn, có nghề nghiệp là nghiên cứu và giảng dạy văn học. Người đọc là HS lớp 10, trẻ tuổi hơn ,có vốn sống và trình độ hiểu biết thấp hơn.
- Hoàn cảnh giao tiếp: nền giáo dục quốc dân, trong nhà trường.
- Nội dung giao tiếp thuộc lĩnh vực văn học, về đề tài Tổng quan văn học Việt Nam.
- Mục đích giao tiếp: Người viết trình bày một số vấn đề về tổng quan VHVN, còn người học thông qua đọc và học văn bản đó mà tiếp nhận vsf lĩnh hội những kiến thức cơ bản về VHVN trong tiến trình lịch sử, đồng thời rèn luyện và nâng cao các kĩ năng nhận thức, đánh giá các hiện tượng văn học, kĩ năng xây dựng và tạo lập văn bản.
- Phương tiện và cách thức giao tiếp: Sử dụng ngôn ngữ của văn bản khoa học, văn bản có bố cục rõ ràng, đề mục có hệ thống, lí lẽ và dẫn chứng tiêu biểu.
4 Củng cố: Phân tích các nhân tố giao tiếp trong giờ học vừa qua. thông qua các hoạt động của thầy và trò trong giờ học.
5. Dặn dò: 
- Học bài, nắm vững những nội dung đã học.
- Chuẩn bị các bài tập SGK (phần Luyện tập), tìm thêm một số bài tập ngoài và tập phân tích.
- Chuẩn bị bài Khái quát VHDG Việt Nam,
+ Đọc và tóm lược (hoặc gạch chân) những nội dung quan trọng của bài học. Những ý kkhó cần trao đổi trên lớp.
+ Sưu tầm một số tác phẩm VHDG thuộc các thể loại: ca dao, truyện cười, câu đố
...................................................................... ... ÙI QUAÙT VEÀ VHVN
- VHVN bao goàm hai thaønh phaàn: Vaên hoïc daân gian vaø vaên hoïc vieát
+ Ñaëc ñieåm chung: Aûnh höôûng truyeàn thoáng daân toäc vaø tieáp thu tinh hoa vaên hoaù, vaên hoïc nöôùc ngoaøi; hai noäi dung lôùn xuyeân suoát laø yeâu nöôùc vaø nhaân ñaïo.
+ Ñaëc ñieåm rieâng: xem baûng so saùnh:
ÑAËC ÑIEÅM
VAÊN HOÏC DAÂN GIAN
VAÊN HOÏC VIEÁT
Thôøi ñieåm ra ñôøi
Ra ñôøi sôùm, töø khi chöa coù chöõ vieát
Ra ñôøi kh coù chöõ vieát
Taùc giaû
Saùng taùc taäp theå
Saùng taùc caù nhaân
Hình thöùc löu truyeàn
Truyeàn mieäng
Chöõ vieát
Hình thöùc toàn taïi
Gaén lieàn vôùi nhöõng hoaït ñoäng khaùc nhau trong ñôøi soáng coäng ñoàng (gaén vôùi moâi tröôøng dieãn xöôùng)
Coá ñònh thaønh vaên baûn vieát, mang tính ñoäc laäp cuûa moät TPVH
Vai troø, vò trí
Naâng cao vaø keát tinh nhöõng thaønh töïu vaên hoïc
- Haõy neâu nhöõng ñaëc tröng cô baûn cuûa VHDG?
- VHDG coù bao nhieâu theå loaïi chính? Haõy neâu teân moät soá taùc phaåm söû thi, moät soá baøi ca dao maø em ñaõ hoïc?
- Haõy toång keát nhöõng giaù trò cô baûn cuûa VHDG? Laáy ví duï chöùng minh?
- Vaên hoïc vieát VN goàm coù maáy loaïi hình ?
1. Toång keát veà VHDG
- Ñaëc tröng cuûa VHDG: 
+ VHDG laø nhöõng saùng taùc ngoân töø truyeàn mieäng
+ Laø saûn phaåm cuûa quaù trình saùng taùc taäp theå
- Heä thoáng theå loaïi cuûa VHDG: goàm 12 theå loaïi thuoäc caùc loaïi hình: töï söï, tröõ tình, saân khaáu.
- Nhöõng giaù trò cuûa VHDG truyeàn thoáng: 
+ Giaù trò nhaän thöùc: VHDG laø kho trí thöùc cuûa caùc daân toäc 
+ Giaù trò giaùo duïc
+ Giaù trò thaåm mó
2. Toång keát veà vaên hoïc vieát
- Vaên hoïc vieát VN bao goàm 2loaïi hình vaên hoïc: vaên hoïc vieát thôøi trung ñaïi, vaên hoïc hieän ñaïi
+ Ñaëc ñieåm chung: vaên hoïc vieát phaûn aùnh hai noäi dung lôùn laø yeâu nöôùc, nhaân ñaïo; theå hieän tö töôûng, tình caûm cuûa con ngöôøi Vieät Nam trong nhöõng moái quan heä ña daïng nhö quan heä vôùi theá giôùi töï nhieân, quan heä vôùi quoác gia, vôùi daân toäc, quan heä xaõ hoäi, yù thöùc veà baûn thaân.
+ Ñaëc ñieåm rieâng
ÑAËC ÑIEÅM
VHVN töø tk X – heát XIX
VH hieän ñaïi
Chöõ vieát
Chöõ Haùn vaø chöõ Noâm
Chuû yeáu laø chöõ quoác ngöõ
Theå loaïi
- Theå loaïi tieáp thu töø Trung Quoác: caùo, hòch, phuù, thô Ñöôøng luaät, truyeàn kì, tieåu thuyeát chöông hoài
- Theå loaïi saùng taïo treân cô sôû tieáp thu: thô Ñöôøng luaät vieát baèng chöõ Noâm
- Theå loaïi vaên hoïc daân toäc: truyeän thô, ngaâm khuùc, haùt noùi
- Theå loaïi tieáp bieán töø VHTÑ: thô Ñöôøng luaät, caâu ñoái
- Theå loaïi VHHÑ: thô töï do, truyeän ngaén, tieåu thuyeát, phoùng söï
Tieáp thu töø nöôùc ngoaøi
Tieáp thu vaên hoùa, vaên hoïc Trung Quoác
Môû roäng tieáp thu vaên hoùa, vaên hoïc phöông Taây vaên hoïc Myõ La tinh
- Toång keát nhöõng neùt cô baûn cuûa VHTÑ VN: caùc thaønh phaàn vaên hoïc, caùc giai ñoaïn vaên hoïc?
- Neâu nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn veà lòch söû vaø vaên hoïc cuûa töøng giai ñoaïn vaên hoïc?
- VHTÑ VN coù nhöõng ñaëc ñieåm lôùn naøo veà noäi dung? 
- Nhöõng bieåu hieän cuûa noäi dung yeâu nöôùc? Chöùng minh baèng caùc daãn chöùng cuï theå?
- Noäi dung nhaân ñaïo cuûa VHTÑ VN coù neàn taûng töø ñaâu? Phaân tích moät vaøi daãn chöùng ñeå chöùng minh?
- Nhöõng ñaëc ñieåm veà tính qui phaïm, öôùc leä coù aûnh höôûng nhö theá naøo ñeán saùng taùc cuûa caùc taùc giaû thôøi trung ñaïi?
II. TOÅNG KEÁT VHV VN TÖØ TK X ÑEÁN HEÁT TK XIX
- Hai thaønh phaàn: vaên hoïc chöõ Haùn vaø VH chöõ Noâm
- Boán giai ñoaïn vaên hoïc:
+ Töø theá kæ X ñeán heát tk XIV
+ Töø theá kæ XV ñeán heát tk XVII
+ Töø theá kæ XVIII ñeán nöûa ñaàu tk XIX
+ Nöûa cuoái theá kæ XIX
- Nhöõng ñaëc ñieåm lôùn veà noäi dung vaø hình thöùc VHTÑ VN:
Veà noäi dung: hai noäi dung lôùn xuyeân suoát laø noäi dung yeâu nöôùc vaø nhaân ñaïo.
+ Noäi dung yeâu nöôùc vôùi nhöõng bieåu hieän phong phuù, ña daïng, vöøa phaûn aùnh truyeàn thoáng yeâu nöôùc baát khuaát cuûa daân toäc, vöøa chòu söï taùc ñoäng cuûa tö töôûng trung quaân aùi quoác. Bieåu hieän cuï theå trong caùc taùc phaåm vaên hoïc nhö: Toû loøng (PNL), Phuù soâng Baïch Ñaèng (THS), Ñaïi caùo bình Ngoâ (NT)
+ Neàn taûngcuûa noäi dung nhaân ñaïo trong VHTÑ vaãn laø truyeàn thoáng nhaân ñaïo cuûa con ngöôøi Vieät Nam. Beân caïnh ñoù laø nhöõng aûnh höôûng tö töôûng tích cöïc voán coù cuûa Nho, Phaät, Ñaïo: Nhaân ñaïo laø yeâu thöông con ngöôøi treân cô sôû toân troïng vaø phaùt huy nhöõng phaåm chaát toát ñeïp cuûa con ngöôøi
Taäp trung ôû caùc taùc phaåm: Chinh phuï ngaâm, Ñoäc Tieåu Thanh kí, caùc trích ñoaïn Truyeän Kieàu.
Veà hình thöùc:
1. Tinh quy phaïm vaø söï phaù vôõ tính quy phaïm
- Tính quy phaïm laø söï quy ñònh chaët cheõ theo khuoân maãu. Ñoù laø quan ñieåm cuûa vaên hoïc. Vaên chöông coi troïng muïc ñích giaùo huaán:
+ “Thi dó ngoân chí” (Thô ñeå noùi chí).
+ “Vaên dó taûi ñaïo” (vaên ñeå chôû ñaïo)/
- ÔÛ tö duy ngheä thuaät:
+ Coâng thöùc töôïng tröng, öôùc leä.
+ Theå loaïi vaên hoïc.
+ Söû duïng nhieàu ñieån tích ñieån coá.
+ Nhieàu thi hieäu, vaên lieäu theo moâ típ.
- Tuy nhieân ôû nhöõng taùc giaû coù taøi naêng moät maët vöøa tuaân thuû quy phaïm, phaùt huy caù tính saùng taïo treân caû hai lónh vöïc noäi dung vaø hình thöùc. Ñoù laø Hoà Xuaân Höông, Nguyeãn Du, Nguyeãn Khuyeán, Traàn Teá Xöông.
2. Khuynh höôùng trang nhaõ vaø xu höôùng bình dò?
- Trang nhaõ theå hieän ôû ñeà taøi, chuû ñeà höôùng tôùi caùi cao caû trang troïng hôn laø caùi ñôøi thöôøng bình dò.
- Hình töôïng ngheä thuaät höôùng tôùi veû tao nhaõ, mó leä hôn laø veû ñeïp ñôn sô, moäc maïc.
- ÔÛ ngoân ngöõ ngheä thuaät, caùch dieãn ñaït trau chuoát, hoa mó hôn laø thoâng tuïc, töï nhieân.
- Tuy nhieân, trong quaù trình phaùt trieån, vaên hoïc ngaøy caøng gaén boù vôùi hieän thöïc ñaõ ñöa vaên hoïc töø phong caùch trong troïng, tao nhaõ veà gaàn vôùi ñôøi soáng hieän thöïc, töï nhieân vaø bình dò.
3. Tieáp thu vaø daân toäc hoaù tinh hoa vaên hoïc nöôùc ngoaøi.
- Tieáp thu tinh hoa vaên hoïc Trung Quoác:
+ Ngoân ngöõ duøng chöõ Haùn ñeå saùng taùc.
+ Theå loaïi: Vaên vaàn (Theå coå phong vaø Ñöôøng luaät).
Vaên xuoâi: chieáu, bieåu, hònh, duï, caùo, truyeän kí truyeàn kì, tieåu thuyeát chöông hoài.
+ Thi lieäu: chuû yeáu ñieån coá, ñieån tích Trung Hoa
- Quaù trình daân toäc hoaù theå hieän:
+ Saùng taïo ra chöõ Noâm ghi aâm bieåu ñaït ra nghóa Tieáng Vieät.
+ Vieät hoaù thô Ñöôøng thaønh thô Noâm Ñöôøng luaät.
+ Saùng taïo nhieàu theå thô daân toäc () Luïc baùt, song thaát luïc baùt, haùt noùi, caùc theå ngaâm khuùc. Taát caû ñeàu laáy ñeà taøi, thi lieäu töø ñôøi soáng nhaân daân Vieät Nam.
III. TOÅNG KEÁT PHAÀN VAÊN HOÏC NÖÔÙC NGOAØI
SÖÛ THI
ÑAËC ÑIEÅM RIEÂNG
ÑAËC ÑIEÅM CHUNG
Ñaêm Saên
(Vieät Nam)
- Khaùt voïng chinh phuïc thieân nhieân, xoùa boû nhöõng taäp tuïc laïc haäu vì söï huøng maïnh cuûa boä toäc.
- Con ngöôøi haønh ñoäng
- Chuû ñeà: Höôùng tôùi nhöõng vaán ñeà chung cuûa caû coäng ñoàng. Caû ba söû thi ñeàu laø nhöõng böùc tranh roäng lôùn phaûn aùnh hieän thöïc ñôøi soáng vaø tö töôûng con ngöôøi thôøi coå ñaïi
OÂ – ñi – xeâ 
(Hi Laïp)
- Bieåu töôïng söùc maïnh trí tueä vaø tinh thaàn trong chinh phuïc thieân nhieân ñeå khai saùng vaên hoùa, môû roäng giao löu vaên hoùa
- Khaéc hoïa nhaân vaät qua haønh ñoäng
- Nhaân vaät: Tieâu bieåu cho söùc maïnh, lí töôûng cuûa coäng ñoàng; ca ngôïi nhöõng con ngöôøi vôùi ñaïo ñöùc cao caû, vôùi söùc maïnh, taøi naêng, trí thoâng minh, loøng quaû caûm trong ñaáu tranh chinh phuïc töï nhieân, chieán thaéng caùi aùc vì chaân, thieän, mó.
Ramayana
(Aán Ñoä)
- Chieán ñaáu choáng caùi aùc, caùi xaáu, vì caùi thieän, caùi ñeïp; ñeà cao danh döï vaø boån phaän, tình yeâu tha thieát vôùi con ngöôøi, cuoäc ñôøi, thieân nhieân.
- Con ngöôøi ñöôïc mieâu taû veà taâm linh, tính caùch.
- Ngoân ngöõ mang veû ñeïp trang troïng, hình töôïng ngheä thuaät vôùi veû ñeïp kì vó, mó leä, huyeàn aûo, vôùi trí töôûng töôïng phong phuù, bay boång.
Veà thô Ñöôøng vaø thô Hai – cö
THÔ ÑÖÔØNG
THÔ HAI – CÖ
- Noäi dung: phong phuù, ña daïng, phaûn aùnh trung thöïc, toaøn dieän cuoäc soáng xaõ hoäi vaø ñôøi soáng tình caûm cuûa con ngöôøi; noåi baät leân laø nhöõng ñeà taøi quen thuoäc veà thieân nhieân, chieán tranh, tình yeâu, tình baïn, phuï nöõ
- Ngheä thuaät: hai theå chính laø coå phong vaø Ñöôøng luaät vôùi ngoân ngöõ ñôn giaûn maø tinh luyeän, thanh luaät haøi hoøa, caáu töù ñoäc ñaùo, raát haøm suùc, giaøu söùc gôïi.
- Noäi dung: ghi laïi phong caûnh vôùi söï vaät cuï theå, ôû moät thôøi ñieåm nhaát ñònh trong hieän taïi,töø ñoù khôi gôïi moät caûm xuùc, moät suy tö saâu saéc naøo ñoù.
- Ngheä thuaät: Gôïi laø chuû yeáu, söï mô hoà daønh moät khoaûng khoâng to lôùn cho trí töôûng töôïng cuûa ngöôøi ñoïc. Ngoân ngöõ raát coâ ñoïng, caû baøi chæ treân döôùi 17 aâm tieát trong khoaûng maáy töø. Töù thô haøm suùc vaø giaøu söùc gôïi.
Veà Tam quoác dieãn nghóa
- Haõy trình baøy nhöõng neùt chính veà noäi dung vaø ngheä thuaät keå chuyeän cuûa taùc phaåm TQDN?
- Cho HS oân laïi nhöõng baøi hoïc veà lí luaän vaên hoïc. Toùm taét nhöõng neùt cô baûn cuûa vaên baûn vaên hoïc thoâng qua moät vaên baûn cuï theå.
- Tam quoác dieãn nghóa thuoäc loaïi tieåu thuyeát chöông hoài vôùi ñaëc ñieåm noåi baät laø keå laïi söï vieäc theo trình töï thôøi gian (khoâng theo dieãn bieán taâm lí nhaân vaät chính nhö tieåu thuyeát hieän ñaïi). Tính caùch nhaân vaät thöôøng ñöôïc theå hieän qua haønh ñoäng vaø ñoái thoaïi laø chính (khoâng qua söï phaân tích thuyeát minh cuûa taùc giaû).
IV. TOÅNG KEÁT PHAÀN LÍ LUAÄN VAÊN HOÏC
- Khaùi nieäm VBVH: laø nhöõng vaên baûn ñi saâu phaûn aùnh hieän thöïc khaùch quan vaø khaùm phaù theá giôùi tình caûm vaø tö töôûng, thoûa maõn nhu caàu thaåm mó cuûa con ngöôøi.
Tieâu chí chuû yeáu cuûa VBVH
Caáu truùc cuûa VBVH
Caùc yeáu toá thuoäc noäi dung cuûa VBVH
Caùc yeáu toá thuoäc hình thöùc cuûa VBVH
1. Phaûn aùnh vaø khaùm phaù ñôøi soáng, boài döôõng tö töôûng vaø taâm hoàn, thoûa maõn nhu caàu thaåm mó cuûa con ngöôøi
2. Ngoân töø coù nhieàu tìm toøi, saùng taïo, nhieàu hình töôïng...
3. Ñöôïc vieát theo moät theå loaïi nhaát ñònh
1. Taàng ngoân töø
2. Taàng hình töôïng
3. Taàng haøm nghóa
1. Ñeà taøi
2. Chuû ñeà
3. Tö töôûng
4. caûm höùng ngheä thuaät
1. Ngoân töø
2. Keát caáu
3. Theå loaïi
4. Daën doø: Xem laïi vaø naém chaéc nhöõng noäi dung cô baûn, oân taäp kó ñeå chuaån bò thi hoïc kì.
Chuaån bò baøi oân taäp phaàn Tieáng Vieät. Laøm caùc caâu hoûi trong baøi oân taäp
Tieát 98,99	Ngaøy soaïn: 
BAØI KIEÅM TRA SOÁ 7 (KIEÅM TRA HOÏC KÌ)
Coù ñeà keøm theo
Tieát 100,101	 Ngaøy soaïn: 24/03/2007
OÂn taäp phaàn tieáng Vieät
I. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT
Giuùp HS:
- Cuûng coá, heä thoáng hoùa nhöõng kieán thöùc ñaõ hoïc trong naêm veà tieáng Vieät.
- Reøn luyeän kó naêng veà caùc loaïi phong caùch ngoân ngöõ thoâng qua caùc baøi luyeän taäp.
II. PHÖÔNG TIEÄN THÖÏC HIEÄN
- SGK, taøi lieäu tham khaûo, SGV
- Thieát keá baøi hoïc
III. LEÂN LÔÙP
1. OÅn ñònh lôùp
2. Kieåm tra baøi cuõ: Neâu nhöõng tính chaát cô baûn cuûa ngoân ngöõ ngheä thuaät? Theo em tính chaát naøo laø quan troïng nhaát? Taïi sao?
3. Baøi môùi:
Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS
Yeâu caàu caàn ñaït