Giáo án Thao giảng ngữ văn 11: Vội vàng - Xuân Diệu

CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ M«nDù thithao gi¶ngcômVội vàng ( Xuân Diệu) I/ TÌM HIỂU CHUNG1.Tác giả Xuân Diệu Là nhà thơ của tình yêu, của mùa xuân và tuổi trẻ với giọng thơ sôi nổi, đắm say, yêu đời thắm thiết.th¬ Xu©n DiÖu lµ sù kÕt hîp gi÷a §«ng vµ Tây , cổ và kim Xuân Diệu là tấm gương lao động nghệ thuật nghiêm túc, có sức sáng tạo dồi dào,bền bỉ, có đóng góp lớn trên nhiều lĩnh vực đối với nền văn học Việt Nam hiện đại- Các tác phẩm chính ( sgk )	Dùa vµo tiÓu dÉn vµ sù chuÈn bÞ bµi ë nhµ em h·y nªu vµi nÐt c¬ b¶n vÒ nhµ th¬ Xu©n DiÖu ?Xu©n DiÖu ( 1916 – 1985 )Xuân Diệu và Huy CậnNSND Bạch Diệp Người đã từng là vợ của nhà thơ Xuân Diệu2 . T¸C PHÈM a. Xuất xứ Em hãy nêu xuất xứ của bài thơ? “vội vàng “ in trong tập “ thơ thơ “ ( 1938 ) , là bài thơ tiêu biểu của Xuân Diệu thời kì trước cách mạng .b. Đọc và tìm hiểu bố cục bài thơ Đọc Bố cục:	Theo em bài thơ có thể chia làm mấy đoạn ? Ý chính của từng đoạn ? PhÇn 1: T×nh yªu cuéc sèng trÇn thÕ tha thiÕt (13 c©u ®Çu )PhÇn 2 : Quan niÖm vÒ thêi gian, tuæi trÎ cña thi nh©n (17 c©u tiÕp )PhÇn 3 : Th¸i ®é sèng véi vµng ®Ó tËn h­ëng h¹nh phóc (cßn l¹i )( 3 phần ) II . ®äc - hiÓu chi tiÕt 1 t×nh yªu cuéc sèng trÇn thÕ tha thiÕt cña thi nh©n a . Bèn c©u th¬ ®Çu : ­íc muèn k× l¹ Bèn c©u th¬ ®Çu thÓ hiÖn mong muèn g× cña t¸c gi¶ ? Thùc chÊt cña ­íc muèn ®ã ?+ Muèn t¾t n¾ng + Muèn buéc giã gi÷ mµu s¾c Gi÷ h­¬ng th¬m Gi÷ l¹i vÎ ®Ñp thêi gian ®o¹t quyÒn t¹o ho¸ NghÖ thuËt biÓu ®¹t trong ®o¹n th¬ cã g× ®Æc s¾c ?	 + ThÓ th¬ n¨m ch÷ ---> Dån nÐn c¶m xóc + ®iÖp tõ ®iÖp ng÷ ---> Kh¸t väng m·nh liÖt + NghÖ thuËt biÓu ®¹t==> T×nh yªu cuéc ®êi tha thiÕtb. VÎ ®Ñp cña cuéc sèng trÇn thÕ.Nhãm 1- T×m nh÷ng h×nh ¶nh kh¾c ho¹ c¶nh s¾c mïa xu©n? - C¶nh s¾c ®ã cã ®iÓm chung g×?Nhãm 4 - NhËn xÐt quan niÖm vÒ cuéc ®êi cña Xu©n DiÖuNhãm 2- C©u th¬ nµo theo em lµ míi mÎ, hiÖn ®¹i nhÊt? - H·y ph©n tÝch. C©u th¬ thÓ hiÖn qu©n niÖm g× cña Xu©n DiÖu?Nhãm 3 - Ph©n tÝch nh÷ng s¸ng t¹o ®éc ®¸o cña Xu©n DiÖutrong ®o¹n th¬?Nhãm 1: - T×m nh÷ng h×nh ¶nh kh¾c ho¹ c¶nh s¾c mïa xu©n? 	- C¶nh s¾c ®ã cã ®iÓm chung g× ?Của ong bướm này đây tuần tháng mật;Này đây hoa của đồng nội xanh rì;Này đây lá của cành tơ phơ phất;Của yến anh này đây khúc tình si;Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa;Tháng giêng ngon như một cặp môi gần; 	* H×nh ¶nh kh¾c ho¹ c¶nh s¾c mïa xu©n	+ §ång néi xanh r×	+ Cµnh t¬ ph¬ phÊt	+ B­ím ong: tuÇn th¸ng mËt	+ Hoa l¸	+ YÕn anh : khóc t×nh si	+ Hµng mi chíp s¸ng	+ ThÇn Vui gâ cöa.=> C¶nh vËt gÇn gòi, quen thuéc cña cuéc sèng --> hÊp dÉn	 T­¬i ®Ñp, giÇu søc sèng, trµn ®Çy xu©n s¾c.	 §ang trong tr¹ng th¸i ¸i ©n h¹nh phóc (xu©n t×nh.)	* C©u th¬ míi mÎ	“ Th¸ng giªng ngon nh­ mét cÆp m«i gÇn ”	 So s¸nh nh©n ho¸:	 CÆp m«i gÇn (cô thÓ) - Th¸ng giªng (trõu t­îng) vÎ ®Ñp cña con ng­êi vÎ ®Ñp cña thiªn nhiªn	=> míi mÎ, ®éc ®¸o vµ t¸o b¹o --> Gîi c¶m gi¸c cña ¸i ©n h¹h phóc. 	=> Quan niªm vÒ c¸i ®Ñp: Con ng­êi trong ®é xu©n lµ chuÈn mùc cao nhÊt cña c¸i ®Ñp (Quan niªm trung ®¹i: Thiªn nhiªn lµ chuÈn).Nhãm 2: C©u th¬ nµo theo em lµ míi mÎ, hiÖn ®¹i nhÊt? H·y ph©n tÝch. C©u th¬ thÓ hiÖn qu©n niÖm g× cña Xu©n DiÖu?Nhãm 3: Ph©n tÝch nh÷ng s¸ng t¹o ®éc®¸o cña Xu©n DiÖu trong ®o¹n th¬?Của ong bướm này đây tuần tháng mật;Này đây hoa của đồng nội xanh rì;Này đây lá của cành tơ phơ phất;Của yến anh này đây khúc tình si;Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa;Tháng giêng ngon như một cặp môi gần; 	* §Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt	- LiÖt kª kÕt hîp víi ®iÖp tõ (Sö dông ®¹i tõ nµy ®©y ®Ó chØ) --> VÎ ®Ñp phong phó, giµu cã, rÊt gÇn gòi trong ®êi sèng.	- Tõ ng÷, h×nh ¶nh gîi c¶m	- Giäng ®iÖu: s«i næi tha thiÐt.	- §iÖp có ph¸p linh ho¹t kÕt hîp víi ®¶o ng÷ rÊt T©y (tõ cña ®Æt lªn tr­íc: X¸c ®Þnh quyÒn së h÷u )	- So s¸nh nh©n ho¸Nhãm 3 : Ph©n tÝch nh÷ng s¸ng t¹o ®éc ®¸o cña Xu©n DiÖu trong ®o¹n th¬?* Quan niªm nh©n sinh cña Xu©n DiÖu.	- Cuéc ®êi trÇn thÕ lµ ®Ñp nhÊt, ®¸ng sèng ®¸ng yªu nhÊt.	- NiÒm h¹nh phóc lín lao cña con ng­êi lµ	®­îc sèng gi÷a cuéc ®êi, gi÷a tuæi xu©n vµ trong t×nh yªu.	--> T×nh yªu ®êi, niÒm kh¸t khao giao c¶m m·nh liÖt víi ®êicña thi nh©n. 	--> LÝ do muèn nÝu kÐo sù tr«i ch¶y cña thêi gian.* T©m tr¹ng ®Çy m©u thuÉn nh­ng thèng nhÊt (C©u th¬ cuèi): 	Sung s­íng >< véi vµng: Muèn sèng gÊp, sèng nhanh, sèng véi, tranh thñ thêi gian.Nhãm 4 : NhËn xÐt quan niÖm vÒ cuéc ®êi cña Xu©n DiÖu2. Quan niªm cña thi nh©n vÒ thêi gian, tuæi trÎ. (M­êi b¶y c©u th¬ tiÕp theo)Nhãm 2: T×m hÖ thèng nh÷ng h×nh ¶nh ®èi lËp trong ®äan th¬ ?nh÷ng h×nh ¶nh ®ã thÓ hiÖn quy luËt g× ?Nhãm 1: Xu©n diÖu cã quan niÖm nh­ thÕ nµo vÒ thêi gian? Th­íc ®o thêi gian theo nhµ th¬ lµ g×? quan niÖm ®ã cã g× kh¸c tr­íc?Nhãm 3: NhËn xÐt vÒ h×nh ¶nh thiªn hiªn ®­îc miªu t¶ ë ®o¹n th¬ ? T©m tr¹ng cña thi nh©n qua bøc tranh ®ã?Nhãm 4: Ph¸t hiÖn nh÷ng ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬?	2. Quan niªm cña thi nh©n vÒ thêi gian, tuæi trÎ. (M­êi b¶y c©u th¬ tiÕp theo) * Quan niÖm vÒ thêi gian 	 Xu©n DiÖu 	 Ng­êi x­a	- Thêi gian tuyÕn tÝnh - TuÇn hoµn	(Mét ®i kh«ng l¹i) (®i råi trë l¹i)	- ChuÈn mùc: Sinh mÖnh con ng­êi - Sinh mÖnh vò trô (tuæi xu©n)Nhãm 1: Xu©n DiÖu cã quan niÖm nh­ thÕ nµo vÒ thêi gian? Th­íc ®o thêi gian theo nhµ th¬ lµ g×? quan niÖm ®ã cã g× kh¸c tr­íc?Nhãm 2: T×m hÖ thèng nh÷ng h×nh ¶nh ®èi lËp trong ®äan th¬ ?nh÷ng h×nh ¶nh ®ã thÓ hiÖn quy luËt g× ?“ Xu©n ®­¬ng tíi, nghÜa lµ xu©n ®­¬ng quaXu©n cßn non , nghÜa lµ xu©n sÏ giµMµ xu©n hÕt , nghÜa lµ t«i còng mÊt . Lßng t«i réng nh­ng l­îng ®¬× cø chËtKh«ng cho dµi thêi trÎ cña nh©n gianNãi lµm chi r»ng xu©n vÉn tuÇn hoµn ,NÕu tuæi trÎ ch¼nng hai lÇn th¾m laÞCßn trêi dÊt nh­ng ch¼ng cßn t«i m·i ”“Xu©n ®­¬ng tíi, nghÜa lµ xu©n ®­¬ng quaXu©n cßn non , nghÜa lµ xu©n sÏ giµMµ xu©n hÕt , nghÜa lµ t«i còng mÊt . Lßng t«i réng nh­ng l­îng ®¬× cø chËtKh«ng cho dµi thêi trÎ cña nh©n gianNãi lµm chi r»ng xu©n vÉn tuÇn hoµn ,NÕu tuæi trÎ ch¼nng hai lÇn th¾m laÞCßn trêi ®Êt nh­ng ch¼ng cßn t«i m·i” * HÖ thèng c¸c h×nh ¶nh ®èi lËp Xu©n tíi - xu©n qua Xu©n non - xu©n giµ Xu©n hÕt - t«i mÊtLßng réng - ®êi chËtXu©n tuÇn hoµn - tuæi trÎ ch¼ng cã hai lÇn Vò trô v« h¹n - ®êi ng­êi h÷u h¹n Ph¶i biÕt qói träng tuæi xu©n, thêi gian. 	2. Quan niªm cña thi nh©n vÒ thêi gian, tuæi trÎ. (M­êi b¶y c©u th¬ tiÕp theo)Nhãm 2: T×m hÖ thèng nh÷ng h×nh ¶nh ®èi lËp trong ®äan th¬ ?nh÷ng h×nh ¶nh ®ã thÓ hiÖn quy luËt g× ?	2. Quan niªm cña thi nh©n vÒ thêi gian, tuæi trÎ. (M­êi b¶y c©u th¬ tiÕp theo) * §Æc s¾c nghÖ thuËt	- §iÖp tõ nghÜa lµ 	- KÕt cÊu: Nãi lµm chinÕu:;cßnnh­ng ch¼ng cßn;nªn; 	- ®iÖp ng÷ - c©u hái tu tõ: ph¶i ch¨ng:	§Þnh nghÜa mang tÝnh kh¼ng ®Þnh tÝnh tÊt yÕu qui luËt cña thiªn nhiªn	- Giäng th¬ ch× chiÕt, giËn hên, tranh biÖn.	- NghÖ thuËt nh©n ho¸.	- NghÖ thuËt chuyÓn ®æi c¶m gi¸c. Nhãm 3: NhËn xÐt vÒ h×nh ¶nh thiªn hiªn ®­îc miªu t¶ ë ®o¹n th¬ ? T©m tr¹ng cña thi nh©n qua bøc tranh ®ã?Nhãm 4: Ph¸t hiÖn nh÷ng ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬? * Bøc tranh thiªn nhiªn vµ t©m tr¹ng cña nhµ th¬. - Thiªn nhiªn:	+ N¨m th¸ng .chia ph«i 	+ Giãhên 	+ S«ng nóitiÔn bÞªt. 	+ Chimsî 	Thiªn nhiªn ®­îc nh©n ho¸, nhuèm mµu s¾c chia ly - T©m tr¹ng: Buån, nuèi tiÕc, lo sî tr­íc sù ch¶y tr«i cña thêi gian 	T×nh yªu ®êi tha thiÕt* C©u cuèi ®o¹n: Mau ®i th«i Mïa ch­a ng¶ chiÒu h«mLêi giôc gi· sèng véi vµng, tËn h­ëng nh÷ng phót gi©y quÝ gi¸ cña tuæi xu©n.  Muèn nÝu kÐo thêi gian nh­ng kh«ng ®­­îc. VËy chØ cßn mét c¸ch lµ h·y sèng cao ®é gi©y phót cña tuæi xu©n. * Cñng cè+ Néi dung- Hai ®o¹n th¬ hÐ më mét t©m hån yªu ®êi, yªu sèng m·nh liÖt, quan niÖm nh©n sinh tiÕn bé cña thi nh©n.- Hai ®o¹n th¬ lµ sù lÝ gi¶i cho c©u hái: V× sao ph¶i sèng véi vµng? + Cuéc ®êi trÇn thÕ lµ ®Ñp nhÊt, ®¸ng sèng nhÊt + §êi ng­êi, tuæi xu©n ®Ñp nh­ng ng¾n ngñi.+ NghÖ thuËt§o¹n th¬ thÓ hiÖn nh÷ng s¸ng t¹o, nh÷ng c¸ch t©n nghÖ thuËt ®éc ®¸o cña Xu©n DiÖu* Quan niÖm cña Xu©n DiÖu : Sèng véi vµng lµ sèng cao ®é, hÕt m×nh, tËn h­ëng vµ tËn hiÕn  Lµm cho cuéc sèng cã ý nghÜa.- Sèng h­ëng l¹c: Con ng­êi chØ biªt h­ëng thô Lèi sèng Ých kØ, tÇm th­êng* Bµi häc: Mçi ng­êi cÇn biÕt quÝ träng quÜ thêi gian sèng cña m×nh, biÕt lµm cho nã cã ý nghÜa h¬n. 5.H­íng dÉn vÒ nhµ.	- VÒ häc kÜ bµi	- Häc thuéc bµi th¬	- So¹n tiÕp phÇn3 tiÕt sau t×m hiÓu.	- S­u tÇm thªm mét sè bµi th¬ cña Xu©n DiÖu.xin chân thành cảm ơn