Giáo án Sinh khối 12 bài 8: Quy luật Menđen: quy luật phân li

CHƯƠNG II. QUY LUẬT CỦA HIỆN TƯỢNG DI TRUYỀN
Bài 8: QUY LUẬT MENĐEN: QUY LUẬT PHÂN LI
Tiết: 08
Ngày soạn:
I. Mục tiêu bài học
Sau khi học xong bài, học sinh cần:
giải thích được tại sao Menđen lại thành công trong việc phát hiện các quy luật di truyền.
Rèn luyện kĩ năng suy luận logic và khả năng vận dụng kiến thức toán học trong việc giải quyết các vấn đề của sinh học
II. Chuẩn bị
Tranh phóng to các hình của bài 8. sgk
III. Tiến trình lên lớp
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ
3. Nội dung bài mới.
Hoạt động thầy - trò
Ghi bảng
Hoạt động 1: Tìm hiểu phương pháp nghiên cứu của Menđen
Giáo viên giới thiệu nội dung chương mới
-Giới thiệu qua về tiểu sử của men đen
Có thể coi Men đen là cha đẻ của bộ môn di truyền học. Ôn đã dùng phương pháp nghiên cứu gì để đạt được những thành công đó.
Giáoviên yêu cầu học sinh nghiên cưu sgk hoàn thành bảng: thí nghiệm, kết quả thí nghiệm
I. Phương pháp nghiên cứu di truyền học của Menđen
Quy trình thí nghiệm
Bươc 1: Tạo các dòng thuần chủng có các kiểuhình tương phản (ví dụ: hoa đỏ - hoa trắng)
Bước 2: Lai các dòng thuần chủng với nhau để tạo đời con F1
Bước 3: Cho các cây lai F1 tự thụ phấn để tạo đời con F2
Bước 4: Cho từng cây F2 tự thụ phấn để tạo đời con F3.
Kết quả thí nghiệm
F1: 100% cây hoa đỏ
F2: cho ¾ cây hoa đỏ và ¼ cây hoa trắng
F3: 1/3 cây hoa đỏ F2 cho tàon F3 hoa đỏ
	2/3 cây hoa đỏ F2 cho F3 với tỉ lệ 3 hoa đỏ: 1 hoa trắng
	100% cây hoa trắng F2 cho F3 toàn cây hoa trắng.
Giải thích kết quả
Mỗi tính trạng do một cặp nhân tố di truyền quy định (cặp alen), một có nguồn gốc từ bố, một có nguồn gốc từ mẹ. Các nhân tố di truyền của bố và mẹ tồn tại ở cơ thể con một cách riêng rẽ, không hoà trộn vào nhau và khi giảm phân chúng phân li đồng đều về các giao tử
Kiểm định giả thuyết
Nếu giả thuyết trên là dúng thì cây dị hợp tử Aa khi giảm phân sẽ cho 2 loại giao tử với tỉ lệ ngang nhau. Có thể kiểm tra điều này bằng phép lai phân tích.
Hoạt động 2: Hình thành giả thuyết và cơ sở tế bào học của giả thuyết
Men đen đã đưa ra giả thuyết nào để giải thích cho thí nghiệm
Menđen đã giải thích thí nghiệm này như thế nào?
Học sinh suy nghĩ và trả lời
Ổng đã kiểm nghiệm thí nghiệm này bằng cách nào?
Hãy phát biểu nội dung quy luật phân li của men đen.
Giáoviên giải thích cơ sở tế bào học của quy luật phân li?
Các gen nằm trên các cặp nst, vây khi các cặp nst phân li thì cácgen sẽ phân li như thế nào?
II. Hình thành học thuyết khoa học
Menđen đã vận dụng thống kê xác suất để giải thích và đưa ra giải thuyết:
- Mỗi tính trạng đều do một cặp nhân tố di truyền quy định, trong tế bào các nhân tố không hoà trộn vào nhau.
- Bố mẹ di truyền cho con 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền với xác suất như nhau.
VD: Cơ thể Aa -> 2 loại giao tử : 50%giao tử mang A, 50% giao tử mang a 
- Khi thụ tinh các giao tử kết hợp một cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử .
-> cặp nhân tố di truyền trong tế bào con 1 nhân tố từ bố, 1 nhân tố từ mẹ.
- Kiểm tra giả thuyết: Men đen đã làm phép lai phân tích. Lấy cây dị hợp lai với cây đồng hợp lặn -> 1:1
Nội dung quy luật phânli:
Mỗi tính trạng do một cặp gen quy định, một có nguồn gốc từ bố, một có nguồn gốc từ mẹ. Các alen của bố và mẹ tồn tại trong tế bào của cơ thể con một caác riêng rẽ, không hoà trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của một cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên50% số giao tử chứa alen này còn 50% số giao tử chứa alen kia.
III. Cơ sở tế bào học của các quy luật phân li
Mỗi gen chiếm một vị trí nhất định trên NST (gọi là locut)
Trong tế bào các nst tồn tại thành từng cặp -> các gen cũng tồn tại thành từng cặp (cặp alen)
Trong quá trình giảm phân phát sinh giao tử, mỗi nst của cặp nst tương đồng phân li đồng đều về các giao tử -> các alen của cặp alen cũng được phân li đồng đều về các giao tử -> tỉ lệ 50:50
* Điều kiện nghiệm đúng quy luật phân li:Quá trình giảm phân xảy ra bình thường.
Củng cố bài học
Viết sơ đồ lai thí nghiệm của menđen
Quy ước:
A: hoa đỏ
a: hoa trắng
(A trội hoàn toàn so với a)
P: AA (hoa đỏ) X aa (hoa trắng)
G: 100% A	100% a
F1: 100%Aa (100% hoa đỏ)
F1XF1: Aa X Aa
GF1: 50%A; 50%a 50% A; 50%a
F2: 1 AA : 2Aa: 1aa
(học sinh về nhà cho F3 tự thụ phấn)
Quy ước: gen trội băng chữ cái in hoa, gen lặn bằng chữ thường
P; thế hệ bố mẹ
F1: đời con của P
F2: đời con của F1 xF1
Fb: kết quả phép lai phân tích (lai giữa kiểu hình trội chưa biết kiểu gen và kiểu hình lặn)
4. Củng cố bài học
Học sinh nhắc lại nội dung 1quy luật phân li
5. Rút kinh nghiệm sau khi giảng.