Giáo án Sinh học 9 tiết 47+ 48: Thực hành tìm hiểu môi trường và ảnh hưởng của một số nhân tố sinh thái lên đời sống sinh vật

Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết 47 - 48
 THỰC HÀNH 
TÌM HIỂU MÔI TRƯỜNG VÀ ẢNH HƯỞNG CỦA MỘT SỐ NHÂN TỐ SINH THÁI LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT
I. MỤC TIÊU 
HS tìm dẫn chứng về ảnh hưởng của nhân tố ánh sáng và độ ẩm lên đời sống sinh vật ở môi trường đã quan sát.
Giáo dục lòng yêu thiên nhiên, có ý thức bảo vệ thiên nhiên.
II. CHUẨN BỊ 
Dụng cụ :
Kẹp ép cây, giấy báo, kéo cắt cây.
Giấy kẻ li, bút chì.
Vợt bắt côn trùng, lọ, túi nilông đựng động vật.
 - Băng hình vẽ đời sống động vật, thực vật – tác động tiêu cực, tích cực của con người đến môi trường của sinh vật.
Tranh mẫu lá cây.
III. CÁCH TIẾN HÀNH 
Có 2 phương án :
	- Phương án 1 : HS được tham quan ngoài thiên nhiên. GV tiến hành các bước như nội dung SGK và sách hướng dẫn.
	- Phương án 2 : Không có điều kiện tham quan thiên nhiên. GV cho HS xem băng hình tại lớp.
Tiến hành : Phương án1
Hoạt động 1
TÌM HIỂU MÔI TRƯỜNG SỐNG CỦA SINH VẬT
Hoạt động của GV
Hoạt động của GV
- Trước khi xem bảng, GV cho HS kẻ bảng 45.1 (tr. 135) vào vở, thay tên bảng là : “Các loại sinh vật sống cùng môi trường”.
- GV bật băng hình 2 – 3 lần.
- GV lưu ý : nếu HS không biết tên sinh vật trong băng thì GV phải thông báo (có thể theo họ, bộ).
- GV dùng băng hình à nêu câu hỏi :
+ Em đã quan sát được những sinh vật nào? Số lượng như thế nào?
- Cá nhân kẻ bảng 45.1, quan sát băng hình.
- Chú ý các nội dung trong bảng và hoàn thành nội dung.
- HS trao đổi nhóm à thống nhất ý kiến trả lời.
- Đại diện nhóm trình bày à nhóm khác trình bày bổ sung, yêu cầu nêu được :
+ Môi trường có điều kiện sống về nhiệt độ, ánh sáng  thì số lượng sinh vật nhiều, số loài phong phú.
+ Môi trường sống có điều kiện sống không thuận lợi, sinh vật có số lượng ít hơn. 
Hoạt động 2
TÌM HIỂU ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG TỚI HÌNH THÁI LÁ CÂY
Hoạt động của GV
Hoạt động của GV
- GV yêu cầu HS kẻ bảng 45.2 vào vở.
- GV cho HS xem tiếp băng hình về thế giới thực vật.
- GV lưu ý : Dừng băng ở những loại lá có đặc điểm theo yêu cầu để HS quan sát kĩ hơn.
- GV nêu câu hỏi sau khi HS xem băng xong.
+ Từ những đặc điểm của phiến lá, em hãy cho biết lá cây quan sát được là loại lá cây nào? (ưa sáng, ưa bóng)
- GV nhận xét đánh giá hoạt động của cá nhân và nhóm sau khi hoàn thành nội dung 1, 2. 
- Cá nhân kẻ bảng 45.2, quan sát băng hình.
- Hoàn thành các nội dung trong bảng 45.2 (lưu ý các cột 2, 3, 4).
- HS thảo luận nhóm kết hợp với điều gợi ý SGK tr. 137 à sắp xếp cho phù hợp vào cột 5 trong bảng 45.2.
Hoạt động 3
TÌM HIỂU MÔI TRƯỜNG SỐNG CỦA ĐỘNG VẬT
Hoạt động của GV
Hoạt động của GV
- GV cho HS xem băng hình về thế giới động vật (lưu ý : GV lựa chọn kĩ nội dung).
- Yêu cầu hoàn thành bảng 45.3
- GV nêu câu hỏi :
+ Em đã quan sát được những loài động vật nào?
+ Loài động vật có trên băng hình có đặc điểm nào thích nghi với môi trường?
- GV lưu ý : Yêu cầu HS điền thêm vào bảng 45.3 một số sinh vật gần gủi với đời sống như : sâu, ruồi, gián, muỗi, 
- GV đánh giá hoạt động của HS.
- GV cho HS xem đoạn băng về tác động tiêu cực, tích cực của con người tới thiên nhiên và nêu câu hỏi.
+ Em có suy nghĩ gì sau khi xem đoạn băng trên?
+ Bản thân em sẽ làm gì để góp phần bảo vệ thiên nhiên? (cụ thể là đối với động vật, thực vật).
- HS kẻ bảng 45.3 vào vở.
- Xem băng hình, lưu ý đặc điểm của động vật đó thích nghi với môi trường như thế nào?
- HS tiếp tục thảo luận theo nội dung câu hỏi.
- Đại diện các nhóm trình bày à nhóm khác bổ sung.
- Hãy suy nghĩ trả lời những suy nghĩ của bản thân mình.
- Liên hệ thực tế đó là môi trường đang sống, trường học. 
IV. KIỂM TRA – ĐÁNH GIÁ 
GV thu vở của một số HS để kiểm tra.
GV nhận xét về thái độ học tập của HS trong 2 tiết thực hành.
V. DẶN DÒ 
Cá nhân làm báo cáo thu hoạch theo nội dung SGK.
Sưu tầm tranh ảnh về động vật, thực vật.