Giáo án Sinh học 9 tiết 35: Thoái hóa do tự thụ phấn và giao phấn gần

Ngaứy soaùn: 
Ngaứy daùy: Tuaàn 19
 Tieỏt 37 
 THOAÙI HOÙA DO Tệẽ THUẽ PHAÁN VAỉ GIAO PHAÁN GAÀN
I. MUẽC TIEÂU 
1. Kieỏn thửực 
HS naộm ủửụùc khaựi nieọm thoaựi gioỏng.
HS hieồu, trỡnh baứy ủửụùc nguyeõn nhaõn thoaựi hoựa cuỷa tửù thuù phaỏn baột buoọc ụỷ caõy giao phaỏn vaứ giao phoỏi gaàn ụỷ ủoọng vaọt,vai troứ trong choùn gioỏng.
HS trỡnh baứy ủửụùc phửụng phaựp taùo doứng thuaàn ụỷ caõy ngoõ.
2. Kú naờng 
 Reứn kú naờng : +Quan saựt tranh hỡnh phaựt hieọn kieỏn thửực.Toồng hụùp kieỏn thửực.
 + Hoaùt ủoọng nhoựm.
3. Thaựi ủoọ : Giaựo duùc yự thửực yeõu thớch boọ moõn.
II. ẹOÀ DUỉNG DAẽY HOẽC 
Tranh hỡnh 34.1 SGK (tr.99), 34.3 (tr.100).
Tử lieọu veà hieọn tửụùng thoaựi hoựa.
III. HOAẽT ẹOÄNG DAẽY – HOẽC 
HOAẽT ẹOÄNG 1:
TèM HIEÅU HIEÄN TệễẽNG THOAÙI HOÙA
Hoaùt ủoọng cuỷa giaựo vieõn
Hoaùt ủoọng cuỷa hoùc sinh- Noọõi dung
- GV neõu caõu hoỷi.
+ Hieọn tửụùng thoaựi hoựa ụỷ ủoọng vaọt vaứ thửùc vaọt ủửụùc bieồu hieọn nhử theỏ naứo?
+ Tỡm vớ duù veà hieọn tửụùng thoaựi hoựa.
 + Theo em, vỡ sao daón tụựi hieọn tửụùng thoaựi hoựa?
- GV yeõu caàu HS khaựi quaựt kieỏn thửực.
+ Theỏ naứo laứ thoaựi hoựa?
+ Giao phoỏi gaàn laứ gỡ?
a) Hieọn tửụùng thoaựi hoựa ụỷ thửùc vaọt vaứ ủoọng vaọt
- HS nghieõn cửựu SGK tr.99, 100.
- Quan saựt hỡnh 34.1 vaứ 34.2
- Thaỷo luaọn nhoựm, thoỏng nhaỏt yự kieỏn.
- ẹaùi dieọn nhoựm trỡnh baứy à nhoựm khaực boồ sung.
Yeõu caàu neõu ủửụùc:
- ễÛ thửùc vaọt : caõy ngoõ tửù thuù phaỏn sau nhieàu theỏ heọ : chieàu cao caõy giaỷm, baộp dũ daùng haùt ớt
- ễÛ ủoọng vaọt : Theỏ heọ con chaựu sinh trửụỷng phaựt trieồn yeỏu, quaựi thai, dũ taọt baồm sinh
- Vớ duù : Hoàng xieõm thoaựi hoựa quaỷ nhoỷ, khoõng ngoùt, ớt quaỷ. Bửụỷi thoaựi hoựa, quaỷ nhoỷ, khoõ.
* Lớ do thoaựi hoựa :
+ ễÛ thửùc vaọt : do tửù thuù phaỏn ụỷ caõy giao phaỏn.
+ ễÛ ủoọng vaọt : do giao phoỏi gaàn.
b) Khaựi nieọm
- Thoaựi hoựa : laứ hieọn tửụùng caực theỏ heọ con chaựu coự sửực soỏng keựm daàn, boọc loọ tớnh traùng xaỏu, naờng suaỏt giaỷm 
- Giao phoỏi gaàn (giaophoỏi caọn huyeỏt) : laứ sửù giao phoỏi giửừa con caựi sinh ra tửứ 1 caởp boỏ meù hoaởc giửừa boỏ meù vụựi con caựi.
HOAẽT ẹOÄNG 2: 
TèM HIEÅU NGUYEÂN NHAÂN CUÛA HIEÄN TệễẽNG THOAÙI HOÙA
Hoaùt ủoọng cuỷa giaựo vieõn
Hoaùt ủoọng cuỷa hoùc sinh- Noọõi dung
- GV neõu caõu hoỷi :
+ Qua caực theỏ heọ tửù thuù phaỏn hoaởc giao phoỏi caọn huyeỏt tổ leọ ủoàng hụùp tửỷ vaứ tổ leọ dũ hụùp bieỏn ủoồi nhử theỏ naứo?
+ Taùi sao tửù thuù phaỏn ụỷ caõy giao phaỏn vaứ giao phoựi gaàn ụỷ ủoọng vaọt laùi gaõy hieọn tửụùng thoaựi hoựa?
(GV giaỷi thớch hỡnh 34.3 maứu xanh bieồu thũ theồ ủoàng hụùp troọi vaứ laởn).
- GV cho ủaùi dieọn caực nhoựm trỡnh baứy ủap aựn baống caựch giaỷi thớch hỡnh 34.3 phoựng to.
- GV nhaọn xeựt keỏt quaỷ caực nhoựm giuựp HS hoaứn thieọn kieỏn thửực.
- GV mụỷ roọng theõm : ễÛ 1 soỏ loaứi ủoọng vaọt, thửùc vaọt caởp gen ủoàng hụùp khoõng gaõy haùi neõn khoõng daón tụựi hieọn tửụùng thoaựi hoựa, do vaọy vaón coự theồ tieỏn haứnh giao phoỏi gaàn.
- HS nghieõn cửựu SGK vaứ hỡnh 34.3 tr.100 vaứ 101 à ghi nhụự laùi kieỏn thửực.
- Trao ủoồi nhoựm à thoỏng nhaỏt yự kieỏn traỷ lụứi caõu hoỷi.
Yeõu caàu neõu ủửụùc :
+ Tổ leọ ủoàng hụùp taờng, tổ leọ dũ hụùp giaỷm (tổ leọ ủoàng hụùp troọi vaứ tổ leọ ủoàng hụùp laởn baống nhau).
+ Gen laởn thửụứng bieồu hieọn tớnh traùng xaỏu.
+ Gen laởn gaõy haùi khi ụỷ theồ dũ hụùp khoõng ủửụùc bieồu hieọn.
+ Caực gen laởn khi gaởp nhau (theồ ủoàng hụùp) thỡ bieồu hieọn ra kieồu hỡnh.
- ẹaùi dieọn nhoựm trỡnh baứy treõn hỡnh 34.3 à caực nhoựm khaực theo doừi nhaọn xeựt.
* Keỏt luaọn : Nguyeõn nhaõn hieọn tửụùng thoaựi hoựa do tửù thuù phaỏn hoaởc giao phoỏi caọn huyeỏt vỡ qua nhieàu theỏ heọ taùo ra caực caởp gen ủoàng hụùp laởn gaõy haùi.
HOAẽT ẹOÄNG 3:
VAI TROỉ CUÛA PHệễNG PHAÙP Tệẽ THUẽ PHAÁN BAẫT BUOÄC 
VAỉ GIAO PHOÁI CAÄN HUYEÁT TRONG CHOẽN GIOÁNG
Hoaùt ủoọng cuỷa giaựo vieõn
Hoaùt ủoọng cuỷa hoùc sinh- Noọi dung
- GV neõu caõu hoỷi :
+ Taùi sao tửù thuù phaỏn baột buoọc vaứ giao phoỏi gaàn gaõy ra hieọn tửụùng thoaựi hoựa nhửng nhửừng phửụng phaựp naứy vaón ủửụùc con ngửụứi sửỷ duùng trong choùn gioỏng?
- GV giuựp HS hoaứn thieọn kieỏn thửực.
(GV lửu yự : Noọi dung naứy trửứu tửụùng neõn GV laỏy vớ duù cuù theồ ủeồ giaỷi thớch cho HS deó hieồu).
- HS nghieõn cửựu SGK tr.101 vaứ tử lieọu GV cung caỏp traỷ lụứi caõu hoỷi.
Yeõu caàu neõu ủửụùc :
+ Do xuaỏt hieọn caởp gen ủoàng hụùp tửỷ.
+ Xuaỏt hieọn tớnh traùng xaỏu.
+ Con ngửụứi deó daứng loaùi boỷ tớnh traùng xaỏu.
+ Giửừ laùi tớnh traùng mong muoỏn neõn taùo ủửụùc gioỏng thuaàn chuỷng.
- HS trỡnh baứy à lụựp nhaọn xeựt.
* Keỏt luaọn : Vai troứ cuỷa phửụng phaựp tửù thuù phaỏn vaứ giao phoỏi caọn huyeỏt trong choùn gioỏng.
+ Cuỷng coỏ ủaởc tớnh mong muoỏn.
+ Taùo doứng thuaàn coự caởp gen ủoàng hụùp.
+ Phaựt hieọn gen xaỏu ủeồ loaùi boỷ ra khoỷi quaàn theồ.
+ Chuaồn bũ lai khaực doứng ủeồ taùo ửu theỏ lai.
IV. KIEÅM TRA – ẹAÙNH GIAÙ 
GV kieồm tra HS baống caõu hoỷi : Tửù thuù phaỏn ụỷ caõy giao phaỏn vaứ giao phoỏi gaàn ụỷ ủoọng vaọt gaõy neõn hieọn tửụùng gỡ? Giaỷi thớch nguyeõn nhaõn?
V. DAậN DOỉ 
Hoùc baứi, traỷ lụứi caõu hoỷi SGK.
Tỡm hieồu ửu theỏ lai, gioỏng ngoõ luựa coự naờng suaỏt cao.