Giáo án Sinh học 12 - Tiết 8, Bài 8: Quy luật Mendel, quy luật phân ly - Trần Thị Phương Anh

10/10/2009
Tiết thứ: 8
Bài 8: QUY LUẬT MENDEL: QUY LUẬT PHÂN LY
Mendel’s Laws: The principle of Segregation
I.Mục tiêu:
 Trước, trong và sau khi học xong bài này, học sinh phải:
THỜI ĐIỂM
TRƯỚC
TRONG
SAU
1.Kiến thức
-Sau khi học xong bài trước.
-Hiểu được những khái niệm, những nội dung mới.
- Học sinh chỉ ra được phương pháp nghiên cứư độc đáo của Menđen
- Giải thích được một số khái niệm cơ bản làm cơ sở nghiên cứư các quy luật di truyền
- Giải thích được khái niệm lai một cặp tính trạng, tính trạng trội, tính trạng lặn, trội không hoàn toàn
- Giải thích kết quả thí nghiệm cũng như định luật phân lii của Međen bằng thuyết NST
2.Kỹ năng
-Nghiên cứu, xử lý tài liệu độc lập.
-Truy vấn bạn bè những điều chưa hiểu.
-Xử lý tài liệu theo sự định hướng của giáo viên.
-Năng lực làm việc theo nhóm.
-Truy vấn giáo viên những điều chưa hiểu.
- Rèn luyện kỹ năng suy luận lôgic và khả năng vận dung kiến thức toán học trong việc giải quyết các vấn đề của sinh học
-Khái quát được nội dung cơ bản của bài. 
-Xây dựng được mối liên hệ giữa các khái niệm cũ và mới.
3.Thái độ
-Góp phần hình thành, củng cố năng lực tự học tập suốt đời.
-Hứng thú với những nội dung kiến thức mới và một số vận dụng của nội dung đó trong cuộc sống.
-Áp dụng những điều được học và trong cuộc sống.
II.Phương pháp, phương tiện tổ chức dạy học chính:
 1.Phương pháp:
 Hỏi đáp- tìm tòi bộ phận.
 2.Phương tiện:
 - Một số hình ảnh liên quan nội dung bài học
III.Tiến trình tổ chức học bài mới:
 1.Ổn định lớp: 
Hiện tượng di truyền
Biểu hiện bên trong
(CSVC, CCDT của vật chất di truyền ở cấp độ phân tử, tế bào)
Biểu hiện bên ngoài
(Tính quy luật của tỉ lệ kiểu hình)
Các quy luật di truyền
(Mendel, Morgan, di truyền giới tính, liên kết với giới tính và di truyền ngoài nhân)
 2.Kiểm tra bài cũ: thu bài thu hoạch TH của HS
 3.Tổ chức học bài mới:
 GV (Đặt vấn đề): 
HOẠT ĐỘNG GV -HS
NỘI DUNG
GV (Giới thiệu sơ lược tiểu sử của G.Mendel)
GV:Mendel đã có phương pháp nghiên cứu như thế nào mà có thể phát hiện ra ba quy luật di truyền học. Trong khi các nhà khoa học trước đó và cùng thời không phát hiện ra được ?
GV: Đối tượng ông nghiên cứu là gì ? Vì sao ông chọn đối tượng đó ?
HOẠT ĐỘNG 1
Phương pháp nghiên cứu di truyền học của Mendel
GV: Thảo luận nhóm I SGK tìm hiểu pp N/C đẫn đến thành công của Mendel thông qua việc phân tích thí nghiệm của ông ?
GV: Hoàn thành phiếu học tập sau:
Quy trình thí nghiệm
Kết quả thí nghiệm
GV: 
-Mendel đã biết cách tạo ra các dòng thuần chủng khác nhau dùng như những dòng đối chứng
-Biết phân tích kết quả của mỗi cây lai về từng tính trạng riêng biệt qua nhiều thế hệ.
-Lặp lại thí nghiệm nhiều lần để tăng độ chính xác
-Tiến hành lai thuận nghịch để tìm hiểu vai trò của bố mẹ trong sự di truyền tính trạng.
- Lựa chọn đối tượng ng/cứu thích hợp.
HOẠT ĐỘNG 2:
Tìm hiểu hình thành học thuyết khoa học
- GV yêu cấu hs đọc nội dung mục II sgk thảo luận nhóm và hoàn thành phiêu học tập số 2
Giải thích kết quả
Kiểm định giả thuyết
Kết hợp quan sát bảng 8
? Tỉ lệ phân li KG ở F2 ( 1:2:1 ) được giải thích dựa trên cơ sở nào 
? Hãy đề xuất cách tính xác suất của mỗi loại hợp tử được hình thành ở thế hệ F2
* GV : theo em Menđen đã thực hiện phép lai như thế nào để kiểm nghiệm lại giả thuyết của mình ?
 ( lai cây dị hợp tử cới cây đồng hợp tử aa ) 
***? Hãy phát biểu nội dung quy luật phân li theo thuật ngữ của DT học hiện đại?
HOẠT ĐỘNG 3
Tìm hiểu cơ sở khoa học của quy luật phân li
GV cho hs quan sát hình 8.2 trong SGK phóng to
? Hình vẽ thể hiện điều gì
? Vị trí của alen A so với alen a trên NST
? Sự phân li của NST và phân li của các gen trên đó như thế nào
? Tỉ lệ giao tử chứa alen A và tỉ lệ giao tử cứa alen a như thế nào ( ngang nhau )
 điều gì quyết định tỉ lệ đó ?
Chương II
TÍNH QUY LUẬT CỦA HIỆN TƯỢNG DI TRUYỀN
Bài 8: QUY LUẬT MENDEL: QUY LUẬT PHÂN LY
I. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU CỦA GREGOR MENDEL
1.Sơ lược tiểu sử: (1822-1884)
2.Phương pháp nghiên cứu độc đáo: Phưong pháp phân tích cơ thể lai
a.Đối tượng nghiên cứu: Đậu Hà Lan
-Là loại cây quen thuộc của địa phương.
-Cấu tạo hoa đặc biết → khả năng tụ thụ phấn cao → chủ động trong các phép lai.
-Có nhiều cặp tính trạng tương phản.
7 cặp tính trạng được Mendel nghiên cứu
b.Các bước tiến hành:
1. Tạo dòng thuần chủng qua nhiều thế hệ
2. Lai các dòng thuần chủng khác biệt về 1 hoặc 2 tính trạng rồi phân tích kết quả lai ở F1, F2, F3
3.Sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai sau đó đưa ra giả thuyết để giải thích kết quả
4. Tiến hành thí nghiệm chứng minh cho giả thuyết
II. HÌNH THÀNH HỌC TUYẾT KHOA HỌC
1. Nội dung giả thuyết
a.Mỗi tính trạng đều do một cặp nhân tố di truyền quy định và không hoà trộn vào nhau.
b.Bố (mẹ) chỉ truyền cho con (qua giao tử) 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền.
c.Khi thụ tinh các giao tử kết hợp với nhau một cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử.
4. Kiểm tra giả thuyết
Bằng phép lai phân tích (lai kiểm nghiệm) đều cho tỉ lệ kiểu hinhf xấp xỉ 1:1 như dự đoán của Međen
5. Nội dung quy luật
Mỗi tính trạng do 1 cặp alen quy định, 1 có nguồn gốc từ bố, 1 có nguồn gốc từ mẹ. Các alen của bố và mẹ trong tế bào của cơ thể con một cách riêng rẽ, không hoà trộn vào nhau. Khi hình thành giao tử, các thành viên của của một cặp alen phân li đồng đều về các giao tử, nên 50% số giao tử chứa alen này còn 50% giao tử chứa alen kia.
III. CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC CỦA QUY LUẬT PHÂN LI
- Trong tế bào sinh dưỡng, các gen và các NST luôn tồn tại thành từng cặp, các gen nằm trên các NST.
-Khi giảm phân tạo giao tử, các NST tương đồng phân ly đồng đều về giao tử, kéo theo sự phân ly đồng đều của các alen trên nó.
 4.Củng cố:
-Nghiên cứu hoàn thành câu hỏi 2 trang 37 SGK ?
 5.BTVN:
-Học bài trả lời câu hỏi cuối bài.
-Soạn bài mới.