Giáo án Sinh 12 tiết 7: Thực hành quan sát các dạng đột biến số lượng nhiễm sắc thể trên tiêu bản cố định và trên tiêu bản tạm thời

ngày soạn: 12/09/2009
Ngày giảng: 21/09/2009
Tiết 7: THỰC HÀNH
QUAN SÁT CÁC DẠNG ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NHIỄM SẮC THỂ TRÊN TIÊU BẢN CỐ ĐỊNH VÀ TRÊN TIÊU BẢN TẠM THỜI
I. Mục tiêu
 - học sinh quan sát được hình thái và đếm số lượng NST của người bình thường và các dạng đột biến số lượng NST trên tiêu bản cố định
 - vẽ hình thái và thống kê số lượng NST đã quan sát trong các trường hợp.
 - có thể làm được tiêu bản tạm thời để xác định hình thái và đếm số lượng NST ở châu chấu đực.
 - rèn luyện kỹ năng làm thực hành, ý thức làm việc khoa học, cẩn thận chính xác.
II. Chuẩn bị
cho mỗi nhóm 6 em
 - kính hiển vi quang học 
 - hộp tiêu bản cố định bộ NST tế bào của người
 - châu chấu đực, nước cất,ooxein, axetic 4-5/100 ,lam. la men, kim phân tích, kéo
III. Tiến trình tổ chức dạy học
 1. tổ chức
Chia nhóm HS, cử nhóm trưởng, kiểm tra sự chuẩn bị của HS. Trong 1 nhóm cử mỗi thành viên thực hiện 1 nhiệm vụ: chọn tiêu bản quan sát, lên kính và quan sát, đếm số lượng NST, phân biệt các dang đột biến với dạng bình thường, chọn mẫu mổ, làm tiêu bản tạm thời, lên kính để quan sát.
 2. kiểm tra sự chuẩn bị
 3. nội dung và cách tiến hành
Hoạt động 1: Quan sát các dạng đột biến số lượng NST trên tiêu bản cố định
hoạt động của GV và HS
nội dung
* GV nêu mục đích yêu cầu của nội dung thí nghiệm 1: HS phải quan sát thấy, đếm được số lượng, vẽ được hình thái bộ NST trên các tiêu bản có sẵn.
* gv hướng dẫn các bước tiến hành và thao tác mẫu.
- chú ý : điều chỉnh để nhìn được các tế bào mà NST rõ nhất.
* HS thực hành theo hướng dẫn ở từng nhóm.
1. nội dung 1: Quan sát các dang đột biến NST trên tiêu bản cố định
a. gv hướng dẫn
- Đặt tiêu bản trên kính hiển vi nhìn từ ngoài để điều chỉnh cho vùng mẫu vật trên tiêu bản vào giữa vùng sáng.
- quan sát toàn bộ tiêu bản từ đầu này đến đầu kia dưới vật kính để sơ bộ xác định vị trí những tế bào mà NST đã tung ra.
- chỉnh vùng có nhiều tế bào vào giữa trường kính và chuyển sang quan sát dưới vật kính 40
b. HS thực hành
- thảo luận nhóm để xác định kết quả quan sát được.
- vẽ hình thái NST ở một tế bào tuộc mỗi loại vào vở.
- Đếm số lượng NST trong mổi tế bào và ghi vào vở.
Hoạt động 2: Làm tiêu bản tạm thời và quan sát NST
* gv nêu mục đích yêu cầu của nội dung thí nghiệm 2: HS phải làm thành công tiêu bản tạm thời NST của tế bào tinh hoàn châu chấu đực.
- GV hướng dẫn HS các bước tiến hành và thao tác mẫu lưu ý HS phân biệt châu chấu đực và châu chấu cái, kỹ thuật mổ tránh làm nát tinh hoàn.
- Điều gì giúp chúng ta làm thí nghiệm này thành công?
* GV tổng kết nhận xét chung, đánh giá những thành công của từng cá nhân, những kinh nghiệm rút ra từ chính thực tế thực hành của các em.
2. nội dung 2: làm tiêu bản tạm thời và quan sát NST 
a. gv hướng dẫn
- dùng kéo cắt bỏ cánh và chân châu chấu đực.
- tay trái cầm phần đầu ngực, tay phải kéo phần bụng ra, tinh hoàn sẽ bung ra.
- Đưa tinh hoàn lên lam kính, nhỏ vào đó vài giọt nước cất.
- dùng kim phân tích tách mỡ xung quanh tinh hoàn, gạt sạch mỡ khỏi lam kính.
- nhỏ vài giọt Oocxein axetic lên tinh hoàn để nhuộm trong thời gian 15- 20 phút.
- Đậy lamen, dùng ngón tay ấn nhẹ lên mặt lamen cho tế bào dàn đều và vỡ để NST bung ra.
- Đưa tiêu bản lên kính để quan sát : Lúc đầu bội giác nhỏ, sau đó bội giác lớn.
b. hs thao tác thực hành
- làm theo hướng dẫn
- Đếm số lượng và quan sát kỹ hình thái từng NST để vẽ vào vở.
IV. Hướng dẫn về nhà
 1. từng HS viết báo cáo thu hoạch vào vở
stt
Tiêu bản
kết quả quan sát
giải thích
1
người bình thường
2
bệnh nhân Đao
3
.
4
..
 2. mô tả cách làm tiêu bản tạm thời và quan sát NST ở tế bào tinh hoàn châu chấu đực
Ý kiến của tổ trưởng