Giáo án Sinh 12 NC tiết 18: Bài tập chương II

Ngày soạn : /10/2008
Chương II :	TÍNH QUY LUẬT CỦA HIỆN TƯỢNG DI TRUYỀN
TIẾT 18 : BÀI TẬP CHƯƠNG II
A. MỤC TIÊU :
1.Kiến thức. Qua tiết này học sinh phải :
- Nhận dạng được các loại bài tập quy luật di truyền.
- Biết và giải được các bài tập cơ bản về quy luật di truyền.
2. Kĩ năng.
 Rèn luuyện học sinh các kĩ năng : giải bài tập di truyền
3. Giáo dục.
 Giáo dục học sinh ý thức học tập bộ môn, bảo vệ môi trường.
B. PHƯƠNG PHÁP.
 Phương pháp giải bài tập củng cố.
C. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ.
1. Thầy :
 Soạn giáo án.
2. Trò : Chuẩn bị theo yêu cầu của giáo viên.
D. TIỀN TRÌNH LÊN LỚP.
I. ỔN ĐỊNH LỚP(1’)
- Sĩ số : 
- HS vắng :
II. KIỂM TRA BÀI CŨ (5’)
 Nếu xét số tính trạng thì có thể phân chia các quy luật di truyền như thế nào ?
III. TRIỂN KHAI BÀI.
1. Đặt vấn đề (’)
2. Bài mới (35’)
a. HOẠT ĐỘNG 1(10’)
I. Mèi quan hÖ gi÷a c¸c quy luËt di truyÒn chi phèi mét cÆp vµ nhiÒu cÆp tÝnh tr¹ng.
Lai mét cÆp tÝnh tr¹ng
Lai nhiÒu cÆp tÝnh tr¹ng
T­¬ng t¸c gen alen:
Tréi hoµn toµn
Tréi kh«ng hoµn toµn
§ång tréi
T¸c ®éng cña nhiÒu gen (t­¬ng t¸c gen kh«ng alen)
T¸c ®éng bæ trî
T¸c ®éng ¸t chÕ
T¸c ®éng céng gép
Ph©n li ®éc lËp
Di truyÒn liªn kÕt
Liªn kÕt hoµn toµn
Liªn kÕt kh«ng hoµn toµn
Liªn kÕt víi giíi tÝnh.
II. Ph­¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp qui luËt di truyÒn
C¸ch gi¶i bµi tËp lai mét cÆp tÝnh tr¹ng
PhÐp lai mét cÆp tÝnh tr¹ng ®Ò cËp tíi c¸c qui luËt di truyÒn: ph©n li, tréi kh«ng hoµn toµn, t­¬ng t¸c gen kh«ng alen, t¸c ®éng céng gép, di truyÒn liªn kÕt víi giíi tÝnh.
X¸c ®Þnh tØ lÖ KG, KH ë F1 hay F2 (bµi toµn thuËn)
§Ò bµi cho biÕt tÝnh tr¹ng lµ tréi, lÆn hay trung gian, hoÆc gen qui ®Þnh tÝnh tr¹ng (gen ®a hiÖu, t­¬ng t¸c gi÷a c¸c gen kh«ng alen, tÝnh tr¹ng ®a gen) vµ kiÓu h×nh cña P. C¨n cø vµo yªu cÇu cña ®Ò (x¸c ®Þnh F1 hay F2), ta suy nhanh ra KG cña P. Tõ ®ã viÕt s¬ ®å lai tõ P ®Õn F2 ®Ó x¸c ®Þnh tØ lÖ kiÓu gen vµ kiÓu h×nh cña F1 vµ F2. VÝ dô: tØ lÖ KH 3:1 (tréi hoµn toµn); 1:1 (lai ph©n tÝch), 1:2:1 (tréi kh«ng hoµn toµn), 9:7 (t­¬ng t¸c gen kh«ng alen)
X¸c ®Þnh tØ lÖ KG, KH ë P (bµi toµn nghÞch)
§Ò bµi cho biÕt tØ lÖ KH ë F1 hoÆc F2. C¨n cø vµo KH hoÆc tØ lÖ cña chóng suy ra qui luËt di truyÒn chi phèi tÝnh tr¹ng, tõ ®ã suy ra KG vµ KH (nÕu ®Ò bµi ch­a cho hÕt). VÝ dô: tØ lÖ KH 3:1 th× P ®Òu dÞ hîp tö, hay 1:1 th× P mét bªn dÞ hîp, bªn cßn l¹i lµ thÓ ®ång hîp lÆn, nÕu F2 cã tæng tØ lÖ b»ng 16 vµ tïy tõng tØ lÖ KH mµ x¸c ®Þnh kiÓu t­¬ng t¸c gen kh«ng alen cô thÓ.
C¸ch gi¶i bµi tËp lai nhiÒu cÆp tÝnh tr¹ng
PhÐp lai hai hay nhiÒu cÆp tÝnh tr¹ng ®Ò cËp tíi c¸c qui luËt di truyÒn: ph©n li ®éc lËp, di truyÒn liªn kÕt hoµn toµn vµ kh«ng hoµn toµn.
X¸c ®Þnh tØ lÖ KG, KH ë F1 hay F2 (bµi toµn thuËn)
§Ò bµi cho biÕt qui luËt di truyÒn cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng vµ c¸c gen chi phèi c¸c cÆp n»m trªn cïng 1 NST hoÆc trªn c¸c NST kh¸c nhau. Dùa vµo dù kiÖn ®Ò ®· cho, viÕt s¬ ®å lai tõ P ®Õn F2 ®Ó x¸c ®Þnh tØ lÖ kiÓu gen vµ kiÓu h×nh cña F1 vµ F2.
X¸c ®Þnh tØ lÖ KG, KH ë P (bµi toµn nghÞch)
§Ò bµi cho sè l­îng c¸ thÓ hoÆc tØ lÖ KH ë F1 hoÆc F2. Tr­íc hÕt ph¶i x¸c ®Þnh qui luËt di truyÒn chi phèi tÝnh tr¹ng, tõ ®ã suy ra KG ë P hoÆc F1 cña tõng cÆp tÝnh tr¹ng. C¨n cø vµo tØ lÖ KH thu ®­îc cña phÐp lai ®Ó x¸c ®Þnh qui luËt di truyÒn chi phèi c¸c cÆp tÝnh tr¹ng.
NÕu tØ lÖ mçi kiÓu h×nh b»ng tÝch x¸c suÊt cña c¸c tÝnh tr¹ng hîp thµnh nã th× c¸c tÝnh tr¹ng bÞ chi phèi bëi qui luËt ph©n li ®éc lËp.
NÕu tØ lÖ KH lµ 3:1, hoÆc 1:2:1 th× c¸c cÆp tÝnh tr¹ng di truyÒn liªn kÕt hoµn toµn.
NÕu tØ lÖ KH kh«ng øng víi 2 tr­êng hîp trªn th× c¸c cÆp tÝnh tr¹ng di truyÒn liªn kÕt kh«ng hoµn toµn víi nhau.
b. HOẠT ĐỘNG 2 (25’)
GV. Hướng dẫn học sinh làm các bài tập ở chương II.
HS. Thực hiện theo yêu cầu của giáo viên.
GV. Tổng kết.
III. §¸p ¸n c¸c bµi tËp SGK
a) F1: 100% l«ng ng¾n hoÆc 1 l«ng dµi : 1 l«ng dµi.
b) F1: 100% l«ng ng¾n hoÆc 3 l«ng dµi : 1 l«ng dµi.
2. 	a) Aa x Aa;
	b) AA x AA hoÆc AA x Aa;
	c) Aa x aa
3. 	F2: 1 Tr¾ng : 2 Xanh da trêi : 1 §en
4. 	a) Aa x Aa hay Aa x aa
	b) AA x AA hay AA x Aa
5. 	T­¬ng t¸c gen kh«ng alen theo kiÓu ¸t chÕ tréi.
6.	a) T­¬ng t¸c gen kh«ng alen theo kiÓu bæ trî.
	b) AaBb x aabb hay Aabb x aaBb
7. 	a) XAXA (®ùc) x c¸i XaY (c¸i)
	b) XAXa : XaY
	1 v¶y ®á : 1 v¶y tr¾ng
8. 	a) (3 thÊp : 1 cao)(1 ®en : 2 ®èm : 1 tr¾ng)
	b) 1 thÊp ®èm : 1 thÊp tr¾ng : 1 cao ®èm : 1 cao tr¾ng
9. 	a) Di truyÒn ®éc lËp hoÆc ho¸n vÞ gen víi tÇn sè 50%
	b) 1 ®á trßn : 1 ®á bÇu dôc : 1 vµng trßn : 1 vµng bÇu dôc
10. 	Bv x bV
	bv bv
11. 0,705 ®á b×nh th­êng; 0,205 hång vªnh; 0,09 hång b×nh th­êng; 0,09 ®á vªnh.
Tr¾c nghiÖm: 1A, 2C, 3B, 4C, 5A, 6A, 7C, 8A, 9B.
IV. CỦNG CỐ (2’)
 Nêu phương pháp xác định tần số hoán vị gen nhanh ?
V. DẶN DÒ (2’)
 Ôn tập chương I,II và tiếp tục làm các bài tập còn lại của làm bài tập chương II.