Giáo án Sinh 12 chuẩn bài 16: Cấu trúc di truyền của quần thể

Thø 4 ngµy 29 Th¸ng 10 n¨m 2008
TiÕt 17
Ch­¬ng III: di truyÒn häc quÇn thÓ
Bµi 16: CÊu tróc di truyÒn cña quÇn thÓ
I. Mục tiêu 
Sau khi học xong bài này học sinh cần:
 - Giải thích được thế nào là một quần thể sinh vật cùng các đặc trưng di truyền của quần thể.
 - Biết cách tính tần số alen và tần số kiểu gen của quần thể.
 - Nêu được xu hướng thay đổi cấu trúc di truyền của quần thể tự thụ phấn và giao phối gần.
 - Vận dụng kiến thức vào thực tế sản xuất chăn nuôi
II. Phương tiện dạy học
 Bảng 1: Sự biến đổi tỉ lệ thể dị hợp và thể đồng hợp trong quần thể tự thụ phấn
 Bảng 16 sách giáo khoa 
 Máy chiếu qua đầu.
III. Tiến trình tổ chức bài dạy
	1. Ổn định lớp
	2. Kiểm tra bài cũ:
	3. Bài mới
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
KiÕn thøc c¬ b¶n (ghi b¶ng)
- B»ng kiÕn thøc sinh th¸i Em h¶y cho biÕt quÇn thÓ lµ g×? Hs tr¶ lêi theo sgk
- C¸c c¸ thÓ trong quÇn thÓ cã quan hÖ víi nhau ntn? Hs c¸c c¸ thÓ trong cã quan hÖ vÒ mÆt di truyÒn.
- §Æc ®iÓm ®Ó ph©n biÖt quÇn thÓ nµy víi quÇn thÓ kh¸c lµ g×? Hs: dùa vµo cÊu tróc AND hay cÊu tróc gen cña c¸c quÇn thÓ.
- Vèn gen cña quÇn thÓ lµ g×? Hs: tr¶ lêi theo sgk
- Hs n¾m phÇn kiÕn thøc nµy ®Ó lµm c¬ së cho bµi sau
- TÇn sè alen vµ tÇn sè kiÓu gen cña quÇn thÓ cã thay ®æi kh«ng? Thay ®æi trong ®iÒu kiÖn nµo?
Cã thÓ htay ®æi trong qu¸ tr×nh sinh s¶n cña quÇn thÓ.
- QuÇn thÓ tù thô phÊn, giao phèi cËn huyÕt lµ g×? cho vÝ dô: Hs:
 Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
I/ QuÇn thÓ vµ c¸c ®Æc tr­ng di truyÒn cña quÇn thÓ
1. Kh¸i niÖm vÒ quÇn thÓ:
K/n: Sgk
2. C¸c ®Æc tr­ng di truyÒn cña quÇn thÓ
 Mæi quÇn thÓ cã vèn gen ®Æc tr­ng, vèn gen lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c alen ë mäi l«cut cã trong quÇn thÓ ë 1 thêi ®iÓm x¸c ®Þnh.
- TÇn sè alen cña l«cut gen A = sè gt mang alen A(a)/tæng sè gt quÇn thÓ ®ã t¹o ra tai 1 thêi ®iÓm x¸c ®Þnh.
- TÇn sè cña 1 kiÓu gen = c¸ thÓ cã kiÓu gen ®ã/tæng sè c¸ thÓ cã trong quÇn thÓ
 CÊu tróc di truyÒn cña quÇn thÓ cã thÓ bÞ thay ®æi trong qu¸ tr×nh sinh s¶n cña tõng loµi.
KiÕn thøc c¬ b¶n (ghi b¶ng)
Qt tù thô phÊn phÊn cña hoa nµo thô phÊn cho nhuþ cña hoa ®ã. Qt giao phèi cËn huyÕt lµ giao phèi gi÷a bè mÑ víi con, gi÷a c¸c con víi nhau
- Hs nghiªn cøu b¶ng 20 sgk. Nªu nhËn xÐt sù biÕn ®æi tÇn sè kiÓ gen trong quÇn thÓ: Hs tù thô phÊn qua nhiÒu thÕ hÖ ® gi¶m tØ lÖ dÞ hîp, t¨ng tØ lÖ ®ång hîp
- Hs nghiªn cøu lÖnh sgk vµ tr¶ lêi. Hs: luËt h«n nh©n vµ gia ®×nh cÊm v× nh÷ng ng­êi cïng huyÕt thèng th­êng mang hn÷ng gen lÆn gièng nhau nªn khi kÕt h«n sÏ sinh ra con mang ®ång hîp lÆn g©y ra c¸c bÖnh tËt hiÓm nghÌo.
II/ CÊu tróc di truyÒn cña quÇn thÓ tù thô phÊn 
vµ quÇn thÓ giao phèi gÇn
1. quÇn thÓ tù thô phÊn :
- Tù thô phÊn qua nhiÒu thÕ hÖ ® gi¶m tØ lÖ dÞ hîp, t¨ng tØ lÖ ®ång hîp ® xuÊt hiÖn c¸c kiÓu h×nh lÆn ® gièng tho¸i ho¸
- Tù thô phÊn qua nhiÒu thÕ hÖ t¹o ®­îc dßng thuÇn.
1. QuÇn thÓ giao phèi gÇn:
 TÇn sè kiÓu gen thay ®æi t­¬ng tù nh­ quÇn thÓ tù thô phÊn
Giao phèi cËn huyÕt qua nhiÒu thÕ hÖ ® gi¶m tØ lÖ dÞ hîp, t¨ng tØ lÖ ®ång hîp ® xuÊt hiÖn c¸c kiÓu h×nh lÆn ® gièng tho¸i ho¸
IV. Củng cố:
Giáo viên cho học sinh làm một số câu hỏi trắc nghiệm sau:
Câu 1: Kết quả nào dưới đây không phải là do hiện tượng giao phối gần?
A. Hiện tượng thoái hoá.
B. Tỉ lệ thể đồng hợp tăng, thể dị hợp giảm.
C. Tạo ưu thế lai.
D. Tạo ra dòng thuần.
E. Các gen lăn đột biến có hại có điều kiện xuất hiện ở trạng thái đồng hợp.
Câu 2: Cơ sở di truyền học của luật hôn nhân gia đình: “cấm kết hôn trong họ hàng gần” là:
 A. ở thế hệ sau xuất hiện hiện tượng ưu thế lai.
 B. gen trội có hại có điều kiện át chế sự biển hiện của gen lặn bình thường ở trạng thái dị hợp. 
 C. ở thế hệ sau xuất hiện các biển hiện bất thường về trí tuệ.
 D. gen lặn có hại có điều kiện xuất hiện ở trạng thái đồng hợp gây ra những bất thường về kiểu hình. 
Câu 3: Trong chọn giống, người ta sử dụng phương pháp giao phối cận huyết và tự thụ phấn để:
A. củng cố các đặc tính quý.
B. tạo dòng thuần.
C. kiểm tra và đánh giá kiểu gen của từng dòng thuần.
D. chuẩn bị cho việc tạo ưu thế lai, tạo giống mới.
E. tất cả đều đúng. 
 V. Hướng dẫn học bài
- Về nhà học bài và làm bài tập cuối sách giáo khoa
- Tìm hiểu cấu trúc di truyền của quần thể ngẫu phối.