Giáo án Sinh 12 bài 14: Thực hành lai giống

 Tuần:08 BµI 14 
THỰC HÀNH LAI GIỐNG
Tiết dạy:14
Ngày soạn: 26.09.09
Ngày dạy:28.09.09
I. Mục tiêu
Sau khi học xong bài này học sinh cần phải:
- Học sinh làm quen với các thao tác lai hữu tính, biết cách bố trí thí nghiệm thực hành lai giống, đánh giá kết qua thí nghiệm bằng phương pháp thống kê.
- Thực hiện thành công các bước tiên hành lai giống trên một số đối tượng cây trồng ở địa phương.
II. Chuẩn bị
1. Vật liệu và dụng cụ cần thiết
- Cây cà chua bố, mẹ.
- Kẹp, kéo, kim mũi mác, đĩa kính đồng hồ, bao cách li, nhãn, bút chì, bút lông, bông, hộp pêtri.
2. Chuẩn bị cây bố mẹ
- Chọn giống: Chọn các giống cây khác nhau rõ ràng về hình dạng hoặc màu sắc quả để có thể phân biệt dễ dàng bằng mắt thường.
- Gieo hạt những cây dùng làm bố trước những cây dùng làm mẹ từ 8 đến 10 ngày.
- Khi cây bố ra hoa thì tỉa bớt số hoa trong chùm và ngắt bỏ những quả non để tập trung lấy phấn được tốt.
- Khi cây mẹ ra được 9 lá thì bấm ngọn và chỉ để 2 cành, mỗi cành lấy 3 chùm hoa, mỗi chùm hoa lấy từ 3 đến 5 quả.
III. Cách tiến hành
1. Ổn định lớp và kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ:
 Kiểm tra phần chuẩn bị của học sinh.
3. Bài mới.
Hoạt động của thầy - trò
Nội dung kiến thức
*GV: Tại sao phải gieo hạt những cây làm bố trước những cây làm mẹ?
? Mục đích của việc ngắt bỏ những chùm hoa và quả non trên cây bố, bấm ngọn và ngắt tỉa cành, tỉa hoa trên cây mẹ?
- GV hướng dẫn hs thực hiện thao tác khử nhị trên cây mẹ.
? Tại sao cần phải khử nhị trên cây mẹ?
Gv thực hiện mẫu: kỹ thuật chọn nhị hoa để khử, các thao tác khi khử nhị.
? Mục đích của việc dùng bao cách li sau khi đã khử nhị ?
* GV hướng dẫn học sinh chọn hoa trên cây mẹ để thụ phấn.
Gv thực hiện các thao tác mẫu.
- Không chọn những hoa đầu nhụy khô, màu xanh nhạt nghĩa là hoa còn non, đầu nhụy màu nâu và đã bắt đầu héo thụ phấn không có kết quả.
- Có thể thay bút lông bằng những chiếc lông gà.
GV hướng dẫn học sinh phương pháp thu hoạch và cất giữ hạt lai.
GV hướng dẫn học sinh nghiên cứu phương pháp xử lý kết quả lai theo phương pháp thống kê được giới thiệu trong sách giáo khoa
Việc xử lý thống kê không bắt buộc học sinh phải làm nhưng gv nên hướng dẫn hs khá giỏi yêu thích khoa học kiểm tra đánh giá kết quả thí nghiệm và thông báo cho toàn lớp.
1. Khử nhị trên cây mẹ
- Chọn những hoa còn là nụ có màu vàng nhạt để khử nhị (hoa chưa tự thụ phấn).
- Dùng kim mũi mác tách 1 bao phấn ra nếu phấn còn là chất trắng sữa hay màu xanh thì được, nếu phấn đã là hạt màu trắng thì không được.
- Dùng ngón trỏ và ngón cái của tay để giữ lấy nụ hoa.
- Tay phải cầm kẹp tách bao hoa ra, tỉa từng nhị một, cần làm nhẹ tay tránh để đầu nhụy và bầu nhụy bị thương tổn.
- Trên mỗi chùm chọn 4 đến 6 hoa cùng lúc và là những hoa mập để khử nhị, cắt tỉa bỏ những hoa khác.
- Bao các hoa đã khử nhị bằng bao cách li.
2. Thụ phấn
- Chọn những hoa đã nở xòa, đầu nhị to màu xanh sẫm, có dịch nhờn.
- Thu hạt phấn trên cây bố: chọn hoa vừa nở, cánh hoa và bao phấn vàng tươi, khi chín hạt phấn chín tròn và trắng.
- Dùng kẹp ngắt nhị bỏ vào đĩa đồng hồ.
- Đùng bút lông chà nhẹ trên các bao phấn để hạt phấn bung ra.
- Dùng bút lông chấm hạt phấn cây bố lên đầu nhụy hoa của cây mẹ đã khử nhị.
- Bao chùm hoa đã thụ phấn bằng túi cách li, buộc nhãn, ghi ngày và công thức lai.
3. Chăm sóc và thu hoạch
- Tưới nước đầy đủ.
- Khi quả lai chín thì thu hoạch, cẩn thận tránh nhầm lẫn các công thức lai.
- Bổ từng quả trải hạt lên tờ giấy lọc ghi công thức lai và thứ tự quả lên tờ giấy đó.
- Phơi khô hạt ở chỗ mát khi cần gieo thì ngâm tờ giấy đó vào nước lã hạt sẽ tách ra.
4. Xử lí kết quả lai
Kết quả thí nghiệm được tổ hợp lại và xử lí theo phương pháp thống kê.
4. Hoc sinh thực hành
- Từng nhóm học sinh tiến hành thao tác theo hướng dẫn.
3. Viết báo cáo:
Học sinh viết báo cáo về các bước tiến hành thí nghiệm và kết quả nhận được
IV. Dặn dò.
Nhóm nào chưa xong về nhà hoàn thành tiếp.
Làm bài tập theo sách giáo khoa bài 15 từ trang 64 đến trang 67