Giáo án Ngữ văn 12 tiết 55: Vợ chồng A Phủ - Tô hoài

Tiết 55- ĐV:	
vợ chồng a phủ
 - Tô Hoài -
Ngày soạn: //2008.
Ngày giảng: //2008.
	A. Mục tiêu bài học.
	Giúp học sinh :
	- Hiểu được cuộc sống cơ cực, tối tăm của đồng bào các dân tộc thiểu số vùng cao dưới ách áp bức, kìm kẹp của thực dân và chúa đất thống trị; quá trình người dân các dân tộc thiểu số từng bước giác ngộ cánh mạng và vùng lên tự giải phóng đời mình, đi theo tiếng giọ của Đảng.
- Nắm được những đóng góp của nhà văn trong nghệ thuật khắc hoạ tính cách các nhân vật; sự tinh tế trong diễn tả cuộc sống nội tâm; sở trường của nhà văn trong quan sát những nét lạ về phong tục, tập quán và cá tính người Mông; nghệ thuật trần thuật linh hoạt, lời văn tinh tế, mang màu sắc dân tộc và giàu chất thơ.
	B. Phương tiện thực hiện.
	- Nêu vấn đề + Gợi mở + Phát vấn + Diễn giảng + Quy nạp . . .
	- Giáo án + SGK + tài liệu tham khảo.
	C. Tiến trình bài dạy.
	1. ổn định, kiểm tra sĩ số.
	2. Kiểm tra bài cũ: (lược)
	3. Nội dung bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: GV cho HS đọc phần ghi nhớ trong SGK.
Hoạt động 2: GV hướng dẫn HS tìm hiểu bài thông qua hệ thống câu hỏi.
CH: Em cho biết những nét chính về tiểu sử tác giả?
CH: Các sáng tác của tô Hoài thiên về diễn tả điều gì?
CH: Vì sao các tác phẩm của ông lại thu hút được người đọc?
CH: Em hãy nêu các tác phẩm chính của ông?
CH: Em cho biết xuất xứ của tác phẩm?
CH: Em cho biết kết cấu của tác phẩm?
CH: Phần 1 gồm những ý chính nào? Nội dung của các ý?
CH: Chủ đề của tác phẩm nói lên điều gì?
CH: Trước khi về nhà thống lí Pá Tra, Mị là con người như thế nào?
 I. Khái quát.
 1. Tác giả.
 - Tô Hoài (1920), tên khai sinh là Nguyễn Sen.
 - Quê ở thị trấn Kim Bài, huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).
 - Ông có một tuổi thơ và thời trai trẻ vất vả.
 - Năm 1943, ông gia nhập Hội Văn hoá cứu quốc, trong kháng chiến chống Pháp, ông làm báo và hoạt động văn nghệ ở Việt Bắc.
 - Ông đã để lại một sự nghệp văn học to lớn với các thể loại: truyện ngắn, tiểu thuyết, kí, tự truyện, tiểu luận và kinh nghiệm sáng tác.
 - Các sáng tác của tô Hoài thiên về diễn tả những sự thật của đời thường.
 - Ông có vốn hiểu biết phong phú và sâu sắc về phong tục, tập quán của nhiều vùng khác nhau trên đất nước ta.
 - Tác phẩm của ông luôn hấp dẫn người đọc bởi lối trần thuật hóm hỉnh, sinh động của người từng trải, vốn từ vựng giàu có.
 - Năm 1996 ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
 - Tác phẩm chính: (SGK).
2. Tác phẩm.
a. Xuất xứ.
 - "Vợ chồng A Phủ" được in trong tập "Truyện Tây Bắc".
 - Tập “Truyện Tây Bắc” được Tô Hoài viết năm 1953 gồm ba truyện: “Cứu đất cứu mường”, “Mường giơn” và “Vợ chồng A Phủ”.
 - Năm 1952 theo bộ đội vào giải phóng Tây Bắc, một chuyến đi dài tám tháng, Tô Hoài đã mang về xuôi bao kỉ niệm sâu sắc về người và cảnh vật Tây Bắc - đây là động cơ để tác giả sáng tác ra tác phẩm này.
 - “Truyện Tây Bắc” đã được tặng giải nhất, giải thưởng của Hội văn nghệ Việt Nam 1954-1955.
 b. Kết cấu của tác phẩm.
 - Tác phẩm gồm hai phần:
 + P1: Mị và A Phủ ở Hồng Ngài- trong nhà thống lí Pá Tra.
 + P2 : Mị và A Phủ sang Phiềng Sa- nên vợ nên chồng, gặp gỡ cách mạng và trở thành du kích.
 - P1 gồm ba ý: * Kể về Mị và cảnh sống bi đát của Mị trong nhà thống lí Pá Tra .
 * Kể về A Phủ ( cảnh A Phủ đánh A Sử và cuộc xử kiện trong nhà thống lí ).
 * Kể việc A Phủ bị trói sắp chết và Mị cứu A Phủ, hai người trốn khỏi Hồng Ngài.
 c. Chủ đề.
 Nói lên sự thống khổ của ngời Mèo ở Tây Bắc dới ách thống trị dã man của bọn chúa đất và sự vùng dậy của người dân để giành lấy tự do, hạnh phúc và tham gia kháng chiến giải phóng quê hương.
 II. Đọc- hiểu văn bản.
 1. Nhân vật Mị. 
 a. Quá khứ của Mị.
 - Mị là người con gái trẻ đẹp, khát khao tự do, tình yêu, hạnh phúc.
 - Cô có tài âm nhạc- chứng tỏ cô có vẻ đẹp về tâm hồn.
 - Mị đã trải qua những đêm tình mùa xuân say đắm.
	4. Luyện tập, củng cố:
	- Nêu xuất xứ của tác phẩm?
	- Mị có quá khứ như thế nào? Quá khứ đó chứng tỏ Mị là con người như thế nào?