Giáo án Ngữ văn 12 chuẩn - Giáo viên: Đào Minh Trung

Giáo án Ngữ văn 12 chuẩn - Giáo viên: Đào Minh Trung

Tuần 1.

Tiết : 1 - 2.

Đọc văn : KHÁI QUÁT VH VN TỪ CÁCH MẠNG

 THÁNG TÁM NĂM 1945 ĐẾN HẾT THẾ KỈ XX

I.Mục tiêu cần đạt.

 Nắm được một số nét tổng quát về các chặng đường phát triển, những thành tựu chủ yếu và những đặc điểm cơ bản của văn học VN giai đoạn từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến năm 1975.

 Thấy được những đổi mới bước đầu của văn học VN giai đoạn từ năm 1975, đặc biệt là từ năm 1986 đến hết thế kỉ XX.

II.Phương pháp dự kiến :

 - Phát vấn, thuyết trình.

 

doc 196 trang Người đăng hien301 Lượt xem 1014Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Ngữ văn 12 chuẩn - Giáo viên: Đào Minh Trung", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tuần 1.
Tiết : 1 - 2.
Đọc văn : KHÁI QUÁT VH VN TỪ CÁCH MẠNG 
 THÁNG TÁM NĂM 1945 ĐẾN HẾT THẾ KỈ XX
I.Mục tiêu cần đạt.
 Nắm được một số nét tổng quát về các chặng đường phát triển, những thành tựu chủ yếu và những đặc điểm cơ bản của văn học VN giai đoạn từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến năm 1975.
 Thấy được những đổi mới bước đầu của văn học VN giai đoạn từ năm 1975, đặc biệt là từ năm 1986 đến hết thế kỉ XX.
II.Phương pháp dự kiến :
	- Phát vấn, thuyết trình.
III.Phương tiện thực hiện :
	- Giáo án, sgk, tài liệu liên quan.
IV.Tiến trình bài dạy.
	1.Oån định lớp. 
 2.Kiểm tra bài cũ.
	3.Giới thiệu bài mới.
	 a.Lời vào bài.
	 b.Tiến trình bài dạy.
Thời gian.
Hoạt động của thầy.
Hoạt động của trò.
Nội dung bài học.
5
20
35
45
60
75
85
Hoạt động 1: Tìm hiểu về vh VN từ năm 45 -. 75.
?.Em hãy cho biết hoàn cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá bấy giờ ?
?Văn học VN từ 45 – 75 có mấy chặng đường phát triển ?
?Hãy cho biết những tác phẩm ở chặng đường 45 -54 ?
?Nội dung và tác phẩm ở chặng 55 – 64 ?
?Nội dung và tác phẩm ở chặng 65 – 75 ?
?Tại sao nói vh giai đoạn 45 – 75 gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước ?
?Em hiểu gì về nền vh hướng về đại chúng ?
?Em hãy cho biết những tp mang khuynh hướng sử thi ?
Hoạt động 2 : Tìm hiểu về vh VN từ năm 75 - 2000.
?Em hãy cho biết vài nét về vh VN từ 1975 - 2000 ?
Hoạt động 3 : Kết luận.
*Trả lời.
* Ba chặng đường.
*Vùng mỏ, Làng,
*Đề tài phong phú. Tp : Sông Đà, Vợ nhặt, Cửa biển,
*Kháng chiến chống Mĩ. Tp : Máu & hoa, Hòn Đất,
*Phục vụ chiến đấu chống giặc ngoại xâm.
*Trả lời.
*Trả lời.
*Trả lời.
I.Khái quát vh VN từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến năm 1975.
 1.Vài nét về hoàn cảnh lịch sử, xã hội, văn hoá.
 Nền vh của chế độ mới -> vận động & phát triển dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản.
 Trong điều kiện không thuận lợi (chiến tranh kéo dài 30 năm) nhưng văn học vẫn phát triển và đạt được những thành tựu lớn.
 2.Qúa trình phát triển và những thành tựu chủ yếu.
 a.Chặng đường từ năm 1945 đến năm 1954.
 Chủ đề bao trùm :
 + Ca ngợi tổ quốc & quần chúng cách mạng.
 + Kêu gọi tinh thần đoàn kết toàn dân.
 + Cổ vũ phong trào Nam tiến.
 + Biểu dương tấm gương vì nước quên mình.
 *Văn xuôi : kháng chiến chống Pháp.
 - Con trâu (Nguyễn Văn Bổng).
 - Xung kích (Nguyễn Đình Thi).
 - Đất nước đứng lên (Nguyên Ngọc).
 *Thơ : hình ảnh quê hương và những con người kháng chiến thể hiện chân thực & gợi cảm.
 - Lên Tây Bắc.
 - Tây Tiến.
 - Đồng chí.
 *Kịch : phản ánh hiện thực cách mạng và kháng chiến.
 - Những người ở lại (Nguyễn Huy Tưởng).
 - Chị Hoà (Học Phi).
 *Lí luận, nghiên cứu, phê bình.
 - Nói chuyện thơ ca kháng chiến & quyền sống con người trong truyện Kiều (Hoái Thanh).
 - Giảng văn “Chinh phụ ngâm” (Đặng Thái Mai).
 b. Chặng đường từ năm 1955 đến năm 1964.
 Chủ đề : ca ngợi sự đổi thay của đất nước & con người bước đầu xd xhcn.
 *Văn xuôi : mở rộng đề tài.
 Kháng chiến chống Pháp :
 - Cao điểm cuối cùng (Hữu Mai).
 - Sống mãi với thủ đô (Nguyễn Huy Tưởng).
 Công cuộc xây dựng xhcn ở miền Bắc.
 - Mùa Lạc (Nguyễn Khải).
 - Cái sân gạch (Đào Vũ).
 Khát vọng hạnh phúc của con người :
 - Đi bước nữa (Nguyễn Thế Phương).
 - Anh Keng (Nguyễn Kiên).
 *Thơ : phát triển mạnh. Nội dung thể hiện sự hồi sinh của đất nước.
 - Gío lộng (Tố Hữu).
 - Aùnh sáng và phù sa (Chế Lan Viên).
 -Đất nước (Nguyễn Đình Thi).
 *Kịch :
 - Một đảng viên (Học Phi).
 - Ngọn lửa (Nguyễn Vũ).
 c.Chặng đường từ năm 1965 đến năm 1975.
 Kháng chiến chống đế quốc Mĩ. Chủ đề ca ngợi tinh thần yêu nước và chủ nghĩa anh hùng cách mạng.
 *Văn xuôi :
 Cuộc chiến đấu của quân dân miền Nam anh dũng.
 - Người mẹ cầm súng (Nguyễn Thi).
 - Hòn Đất (Anh Đức).
 Con người VN anh dũng kiên cường :
 - Dấu chân người lính (Nguyễn Minh Châu).
 *Thơ : cuộc ra quân vĩ đại.
 - Ra trận (Tố Hữu).
 - Những bài thơ đánh giặc (Chế Lan Viên).
 *Kịch :
 - Quê hương VN & thời tiết ngày mai (Xuân Trình).
 - Đại đội trưởng của tôi (Đào Hồng Cẩm).
 *Lí luận, phê bình, nghiên cứu :
 Có nhiều công trình có giá trị.
 3.Những đặc điểm cơ bản của vh VN từ năm 1945 đến năm 1975.
 a.Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng hoá, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước.
 Văn học phải là thứ vũ khí phục vụ sự nghiệp cách mạng, phải theo sát từng nhiệm vụ chính trị của đất nước.
 - Chống giặc : hình tượng người chiến sĩ là nhân vật chính (Tây Tiến, Đồng chí ).
 - Xây dựng xhch : người anh hùng trong lao động (Mùa lạc,).
 b.Nền văn học hướng về đại chúng :
 Đối tượng phản ánh, phục vụ và là nguồn cung cấp bổ sung lực lượng sáng tác cho văn học. -> tác phẩm ngắn gọn, nội dung dễ hiểu, chủ đề rõ ràng.
 c.Nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi & cảm hứng lãng mạn.
 Khuynh hướng sử thi : số phận chung của cộng đồng, dân tộc. Nhân vật chính tiêu biểu cho lí tưởng chung của dân tộc. Lời văn mang giọng điệu ca ngợi, trang trọng & đẹp một cách tráng lệ, hào hùng.
 - Người mẹ cầm súng, Đất nước đứng lên, đất nước ta mênh mông.
 Khuynh hướng lãng mạn : khẳng định phương diện lí tưởng của cuộc sống mới và vẻ đẹp của con người mới.
 - Mảnh trăng cuối rừng, cuộc chia li màu đỏ.
II.Vài nét khái quát văn học VN từ năm 1975 đến hết thế kỉ XX.
 1.Hoàn cảnh lịch sử, xh, văn hoá :
 Thống nhất đất nước. Kinh tế khó khăn -> đổi mới -> văn hoá phát triển.
 2.Những chuyển biến & một số thành tựu ban đầu :
 *Văn xuôi : khởi sắc hơn thơ ca.
 - Chiếc thuyền ngoài xa (Nguyễn Minh Châu).
 - Nỗi buồn chiến tranh (Bảo Ninh).
 - Bến không chồng (Dương Hướng).
 *Thơ :
 - Tự hát (Xuân Quỳnh).
 - Aùnh trăng (Nguyễn Duy).
 *Kịch : phát triển mạnh.
 - Hồn Trương Ba, da hàng thịt.
 - Tôi và chúng ta. Lưu Quang Vũ.
 *Lí luận, nghiên cứu, phê bình : có sự đổi mới.
III.Kết luận.
 Đạt được nhiều thành tựu về nghệ thuật ở nhiều thể loại, đặc sắc hơn cả là thơ trữ tình và truyện ngắn.
4.Củng cố & dặn dò.
 a.Củng cố.
 - Em hãy vẽ sơ đồ vh VN giai đoạn 1945 – 2000 .
 b.Dặn dò.
 - Về nhà : Xem lại bài ghi & soạn bài mới.
Tuần 1.
Tiết : 3.
 Làm văn : NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
I.Mục tiêu cần đạt.
 Nắm được cách viết bài văn nghị luận về một tư tưởng, đạo lí.
 Có ý thức tiếp thu những quan niệm đúng đắn và phê phán những quan niệm sai lầm.
II.Phương pháp dự kiến :
	- Phát vấn, thuyết trình.
III.Phương tiện thực hiện :
	- Giáo án, sgk, tài liệu liên quan.
IV.Tiến trình bài dạy.
	1.Oån định lớp. 
 2.Kiểm tra bài cũ.
 - Tại sao nói vh giai đoạn 45 – 75 gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước ?
	3.Giới thiệu bài mới.
	 a.Lời vào bài.
	 b.Tiến trình bài dạy.
Tg.
Hoạt động của thầy.
Hoạt động của trò.
Nội dung bài học.
5
10
20
25
35
Hoạt động 1 : gv hướng dẫn hs tìm tiểu đề.
?Em hãy đọc và trả lời các câu hỏi.
Hoạt động 2 : cho hs tiến hành lập dàn ý.
?Em hãy đọc và trả lời các yêu cầu ở phần mở bài & thân bài.
Hoạt động 3 : yêu cầu hs cho biết cách làm văn nghị luận về tư tưởng, đạo lí.
Hoạt động 4 : cho hs tiến hành luyện tập.
?Em hãy đọc vb ở bài tập 1 và trả lời các câu hỏi ở bt 1.
?Em hãy tiến hành làm bài tập 2. 
*Đọc và trả lời.
* Đọc và trả lời.
*Giải thích tư tưởng cần bàn, phân tích mặt đúng, sai. Rút ra bài học.
* Đọc và trả lời.
*Làm bài tập.
I.Tìm hiểu đề và lập dàn ý.
 1.Tìm hiểu đề.
 Ví dụ :
 Anh (chị) hãy trả lời câu hỏi sau của nhà thơ Tố Hữu :
 “Oâi ! Sống đẹp là thế nào hỡi bạn”.
 (Một khúc ca).
 - Câu thơ trên nêu lên vấn đề : sống đẹp.
 - Với thanh niên ngày nay sống đẹp cần phải học tập và tu dưỡng đạo đức tốt. Để sống đẹp cần rèn luyện những phẩm chất : có lí tưởng sống đúng đắn, cao đẹp; tâm hồn, tình cảm lành mạnh, nhân hậu; trí tuệ ngày càng phát triển, hành động tích cực, lương thiện.
 - Với đề bài trên cần vận dụng những thao tác lập luận : giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận 
 - Bài viết cần sử dụng tư liệu từ thực tế, có thể lấy từ thơ văn nhưng chú ý đến số lượng.
 2.Lập dàn ý :
 a.Mở bài :
 Giới thiệu vấn đề và nêu lên luận đề (trích nguyên văn câu thơ của TH).
 b.Thân bài :
 - Giải thích khái niệm “sống đẹp”.
 - Phân tích và nêu dẫn chứng về tấm gương “sống đẹp”.
 - Bình luận : với thanh niên, hs, thế nào là sống đẹp, phê phán những quan niệm và lối sống trái với chuẩn mực của sống đẹp.
 c.Kết bài.
 Khẳng định ý nghĩa của vấn đề “sống đẹp”.
II.Cách làm bài văn nghị luận về một tư tưởng, đạo lí.
 Phần ghi nhớ (sgk) trang 21.
III.Luyện tập.
 1.Đọc và thực hiện các yêu cầu.
 a.Vấn đề Gi. Nê-ru đưa ra nghị luận là : phẩm chất văn hoá trong nhân cách của mỗi con người.
 Đặt tên cho vb : thế nào là con người có văn hoá ?
 b.Tác giả sử dụng các thao tác lập luận :
 -Giải thích (đoạn 1).
 -Phân tích (đoạn 2).
 -Bình luận (đoạn 3).
 c.Cách diễn đạt rất sinh động.
 Khi giải thích thì đưa ra nhiều câu hỏi tạo tính chất gợi mở, câu nọ nối câu kia nhằm lôi cuốn sự chú ý của người đọc.
 Khi ptích và bình luận, tgiả trực tiếp đối thoại với người đọc -> tạo sự gần gũi, thân mật, thẳng thắng giữa người viết với người đọc.
 Phần cuối, tgiả dẫn 1 đoạn thơ vừa tóm lược các luận điểm vừa tạo ấn tượng nhẹ nhàng dễ đi vào lòng người.
 2.Nêu suy nghĩ về vai trò của lí tưởng trong cuộc sống dựa trên câu nói của L.Tôn-xtôi.
 Giải thích các khái niệm “lí tưởng”, “cuộc sống” và ý nghĩa câu nói của nhà văn Nga.
 Vai trò quan trọng của lí tưởng trong csống con người.
 Nêu lên suy nghĩ của bản thân đối với ý kiến nhà văn. 
4.Củng cố & dặn dò.
 a.Củng cố :
 - Em hãy cho biết cách làm bài văn nghị luận về một tư tưởng, đạo lí.
 b.Dặn dò : 
 - Về nhà : Xem lại bài ghi & soạn bài mới.
Tuần 2 & 3 .
Tiết : 4 & 7 - 8.
Đọc văn : TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP
 HỒ CHÍ MINH
 I.Mục ti ... Ỉp, kh«ng phï hỵp víi b¶n chÊt cđa vÊn ®Ị cÇn gi¶i quyÕt.
+ Nªu luËn cø kh«ng ®Çy ®đ, thiÕu chÝnh x¸c, thiÕu ch©n thùc, trïng lỈp hoỈc qu¸ r­êm rµ.
+ LËp luËn m©u thuÉn, luËn cø ko phï hỵp luËn ®iĨm.
 ®.C¸c thao t¸c lËp luËn c¬ b¶n:
+ Thao t¸c lËp luËn phan tÝch.
+ Thao t¸c lËp luËn so s¸nh.
+ Thao t¸c lËp luËn b¸c bá.
+ Thao t¸c lËp luËn b×nh luËn.
C¸ch tiÕn hµnh vµ sư dơng thao t¸c lËp luËn trong bµi nghÞ luËn: sư dơng tỉng hỵp c¸c thao t¸c lËp luËn.
3. Bè cơc cđa bµi v¨n nghÞ luËn
 a.Më bµi cã vai trß nªu vÊn ®Ị nghÞ luËn, ®Þnh h­íng vµ thu hĩt chĩ ý cđa ng­êi ®äc (ng­êi nghe). 
 b.Th©n bµi lµ phÇn chÝnh cđa bµi viÕt. Néi dung c¬ b¶n cđa phÇn th©n bµi lµ triĨn khai vÊn ®Ị thµnh c¸c luËn ®iĨm, luËn cø víi c¸ch lËp luËn thÝch hỵp. 
Gi÷a c¸c ®o¹n trong th©n bµi ph¶i cã sù chuĨn ý ®Ĩ ®¶m b¶o tÝnh liªn kÕt gi÷a c¸c ý, c¸c ®o¹n.
 c.KÕt bµi cã vai trß th«ng b¸o vỊ sù kÕt thĩc cđa viƯc tr×nh bµy ®Ị tµi, nªu ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t cđa ng­êi viÕt vỊ nh÷ng khÝa c¹nh nỉi bËt nhÊt cđa vÊn ®Ị.
4. DiƠn ®¹t trong v¨n nghÞ luËn
+ Lùa chän c¸c tõ ng÷ chÝnh x¸c, phï hỵp víi vÊn ®Ị cÇn nghÞ luËn, vµ mét sè tõ ng÷ mang tÝnh biĨu c¶m, gỵi h×nh t­ỵng ®Ĩ béc lé c¶m xĩc phï hỵp.
+ Phèi hỵp mét sè kiĨu c©u trong ®o¹n, Sư dơng c¸c biƯn ph¸p tu tõ cĩ ph¸p ®Ĩ t¹o nhÞp ®iƯu, nhÊn m¹nh râ h¬n th¸i ®é, c¶m xĩc: lỈp cĩ ph¸p, song hµnh, liƯt kª, c©u hái tu tõ,
+ C¸c phÇn bµi v¨n cã thĨ thay ®ỉi giäng ®iƯu thÝch hỵp víi néi dung: s«i nỉi, trÇm l¾ng, hµi h­íc,
+ C¸c lçi vỊ diƠn ®¹t th­êng gỈp: dïng tõ ng÷ thiÕu chÝnh x¸c, lỈp tõ, thõa tõ, dïng tõ ng÷ kh«ng ®ĩng phong c¸ch; sư dơng c©u ®¬n ®iƯu, c©u sai ng÷ ph¸p;,
II. LuyƯn tËp
1. §Ị v¨n (SGK).
2. Yªu cÇu luyƯn tËp:
a.T×m hiĨu ®Ị:
+ KiĨu bµi: nghÞ luËn x· héi (1), nghÞ luËn v¨n häc (2).
+ Thao t¸c lËp luËn: c¶ 2 ®Ị ®Ịu vËn dơng tỉng hỵp c¸c thao t¸c lËp luËn. Tuy nhiªn, ®Ị 1 chđ yÕu vËn dơng thao t¸c b×nh luËn; ®Ị 2 chđ yÕu vËn dơng thao t¸c ph©n tÝch.
+ Nh÷ng luËn ®iĨm c¬ b¶n cÇn dù kiÕn cho bµi viÕt: 
- Víi ®Ị 1: Tr­íc hÕt cÇn kh¼ng ®Þnh c©u nãi cđa X«-c¬- r¸t víi ng­êi kh¸ch vµ gi¶i thÝch t¹i sao «ng l¹i nãi nh­ vËy? Sau ®ã rĩt ra bµi häc tõ c©u chuyƯn vµ b×nh luËn.
 - Víi ®Ị 2: Tr­íc hÕt cÇn chän ®o¹n th¬ ®Ĩ ph©n tÝch. Sau ®ã c¨n cø vµo néi dung t­ t­ëng vµ h×nh thøc nghƯ thuËt cđa ®o¹n ®Ĩ chia thµnh c¸c luËn ®iĨm.
 b.LËp dµn ý cho bµi viÕt:
 Tham kh¶o s¸ch Bµi tËp Ng÷ v¨n 12 hoỈc Dµn bµi lµm v¨n 12
 4.Củng cố & dặn dò.
a.Củng cố : 
 - Nªu c¸c lçi th­êng gỈp khi lËp luËn vµ c¸ch kh¾c phơc ?
 b.Dặn dò :
 Về nhà xem lại bài ghi và soạn bài mới.
TUẦN 37
TIẾT 103 - 104
lÝ luËn v¨n häc:
gi¸ trÞ v¨n häc vµ tiÕp nhËn v¨n häc
I.Mục tiêu cần đạt.
 - HiĨu ®­ỵc nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n cđa v¨n häc.
 - N¾m v÷ng nh÷ng nÐt b¶n chÊt cđa ho¹t ®éng tiÕp nhËn v¨n häc. 
II.Phương pháp dự kiến :
	- Thảo luận nhĩm, đàm thoại, phát vấn, tích hợp.
III.Phương tiện thực hiện:
	- Giáo án, sgk, tài liệu liên quan.
IV.Tiến trình bài dạy.
	1.Oån định lớp. 
 2.Kiểm tra bài cũ.
	3.Giới thiệu bài mới.
	 a.Lời vào bài.
 b.Tiến trình bài dạy.
TG
Ho¹t ®éng cđa thÇy
H® cđa trß
Néi dung cÇn ®¹t
5
45
80
 Ho¹t ®éng 1: H­íng dÉn t×m hiĨu c¸c gi¸ trÞ v¨n häc.
 ThÕ nµo lµ gi¸ trÞ v¨n häc? V¨n häc cã nh÷ng gi¸ trÞ c¬ b¶n nµo?
 H·y nªu v¾n t¾t c¬ së xuÊt hiƯn vµ néi dung cđa gi¸ trÞ nhËn thøc vµ cho vÝ dơ.
 H·y nªu v¾n t¾t c¬ së xuÊt hiƯn vµ néi dung cđa gi¸ trÞ gi¸o dơc vµ cho vÝ dơ.
- GV nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh nh÷ng ý c¬ b¶n.
 H·y nªu v¾n t¾t c¬ së xuÊt hiƯn vµ néi dung cđa gi¸ trÞ thÈm mÜ vµ cho vÝ dơ.
- GV nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh nh÷ng ý c¬ b¶n.
 GV nªu c©u hái: 3 gi¸ trÞ cđa v¨n häc cã mèi quan hƯ víi nhau nh­ thÕ nµo?
Ho¹t ®éng 2: H­íng dÉn t×m hiĨu tiÕp nhËn v¨n häc.
 GV nªu c©u hái:
1) TiÕp nhËn v¨n häc lµ g×? 
 Ph©n tÝch c¸c tÝnh chÊt trong tiÕp nhËn v¨n häc. 
 GV nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh nh÷ng ý c¬ b¶n.
 GV nªu c©u hái:
a) Cã mÊy cÊp ®é tiÕp nhËn v¨n häc? 
b) Lµm thÕ nµo ®Ĩ tiÕp nhËn v¨n häc cã hiƯu qu¶ thùc sù? 
GV nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh nh÷ng ý c¬ b¶n.
Ho¹t ®éng 3: H­íng dÉn luyƯn tËp.
- GV h­íng dÉn, gỵi ý ®Ĩ HS tù lµm ë nhµ.
 HS dùa vµo néi dung SGK vµ nhËn thøc c¸ nh©n ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái.
 HS ®äc- hiĨu, tãm t¾t thµnh nh÷ng ý chÝnh. Nªu vÝ dơ cho tõng néi dung gi¸ trÞ nhËn thøc.
 HS ®äc- hiĨu, tãm t¾t thµnh nh÷ng ý chÝnh. Nªu vÝ dơ cho tõng néi dung gi¸ trÞ gi¸o dơc.
 HS ®äc- hiĨu, tãm t¾t thµnh nh÷ng ý chÝnh. Nªu vÝ dơ cho tõng néi dung gi¸ trÞ thÈm mÜ.
 HS ®äc- hiĨu, tãm t¾t thµnh nh÷ng ý chÝnh- nªu kh¸i niƯm, ph©n tÝch tÝnh chÊt- cã vÝ dơ.
 HS ®äc- hiĨu, tãm t¾t thµnh nh÷ng ý chÝnh (cã vÝ dơ).
HS tù lµm ë nhµ.
I. Gi¸ trÞ v¨n häc
1. Kh¸i qu¸t chung
 Gi¸ trÞ v¨n häc lµ s¶n phÈm kÕt tinh tõ qu¸ tr×nh v¨n häc, ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu kh¸c nhau cđa cuéc sèng con ng­êi, t¸c ®éng s©u s¾c tíi con ng­êi vµ cuéc sèng.
2. Gi¸ trÞ nhËn thøc
 C¬ së: 
- Gi¸ trÞ nhËn thøc lµ kh¶ n¨ng cđa v¨n häc cã thĨ ®¸p øng ®­ỵc yªu cÇu cđa con ng­êi muèn hiĨu biÕt cuéc sèng vµ chÝnh b¶n th©n, tõ ®ã t¸c ®éng vµo cuéc sèng mét c¸ch cã hiƯu qu¶.
 Néi dung:
- Qu¸ tr×nh nhËn thøc cuéc sèng cđa v¨n häc.
 - Qu¸ tr×nh tù nhËn thøc cđa v¨n häc.
3. Gi¸ trÞ gi¸o dơc
 C¬ së:
- Nhµ v¨n lu«n béc lé t­ t­ëng- t×nh c¶m, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸,  cđa m×nh trong t¸c phÈm. §iỊu ®ã t¸c ®éng lín vµ cã kh¶ n¨ng gi¸o dơc ng­êi ®äc.
- Gi¸ trÞ nhËn thøc lu«n lµ tiỊn ®Ị cđa gi¸ trÞ gi¸o dơc. Gi¸ trÞ gi¸o dơc lµm s©u s¾c thªm gi¸ trÞ nhËn thøc.
 Néi dung:
- V¨n häc cho con ng­êi nh÷ng bµi häc quý vỊ lÏ sèng. 
- V¨n häc h×nh thµnh trong con ng­êi mét lÝ t­ëng tiÕn bé, giĩp cã th¸i ®é vµ quan ®iĨm ®ĩng ®¾n vỊ cuéc sèng. 
- V¨n häc giĩp con ng­êi biÕt yªu ghÐt ®ĩng ®¾n, lµm cho t©m hån con ng­êi trë nªn lµnh m¹nh, trong s¸ng.
- V¨n häc n©ng ®ì cho nh©n c¸ch con ng­êi ph¸t triĨn, giĩp cho hä biÕt ph©n biƯt ph¶i- tr¸i, tèt- xÊu, ®ĩng- sai
4. Gi¸ trÞ thÈm mÜ
C¬ së: 
- Con ng­êi lu«n cã nhu cÇu c¶m thơ, th­ëng thøc c¸i ®Đp.
- Nhµ v¨n, b»ng n¨ng lùc cđa m×nh ®· ®­a c¸i ®Đp vµo t¸c phÈm mét c¸ch nghƯ thuËt, giĩp ng­êi ®äc võa c¶m nhËn ®­ỵc c¸i ®Đp cuéc ®êi võa c¶m nhËn ®­ỵc c¸i ®Đp cđa chÝnh t¸c phÈm.
- Gi¸ trÞ thÈm mÜ lµ kh¶ n¨ng cđa v¨n häc cã thĨ ®em ®Õn cho con ng­êi nh÷ng rung ®éng tr­íc c¸i ®Đp.
Néi dung:
- V¨n häc ®em ®Õn cho con ng­êi nh÷ng vỴ ®Đp mu«n h×nh, mu«n vỴ cđa cuéc ®êi.
- V¨n häc ®i s©u miªu t¶ vỴ ®Đp con ng­êi (ngo¹i h×nh, néi t©m, t­ t­ëng- t×nh c¶m, nh÷ng hµnh ®éng, lêi nãi, ). 
- V¨n häc cã thĨ ph¸t hiƯn ra vỴ ®Đp cđa nh÷ng sù vËt rÊt nhá bÐ, b×nh th­êng vµ c¶ vỴ ®Đp ®å sé, k× vÜ. VÝ dơ ().
- H×nh thøc ®Đp cđa t¸c phÈm (kÕt cÊu, ng«n ng÷,) cịng chÝnh lµ mét néi dung quan träng cđa gi¸ trÞ thÈm mÜ. 
5. Mèi quan hƯ gi÷a c¸c gi¸ trÞ v¨n häc
 3 gi¸ trÞ cã mèi quan hƯ mËt thiÕt, kh«ng t¸ch rêi, cïng t¸c ®éng ®Õn ng­êi ®äc (kh¸i niƯm ch©n- thiƯn- mÜ ).
II. TiÕp nhËn v¨n häc
1. TiÕp nhËn trong ®êi sèng v¨n häc
B»ng trÝ t­ëng t­ỵng, kinh nghiƯm sèng, vèn v¨n hãa vµ b»ng c¶ t©m hån m×nh, ng­êi ®äc kh¸m ph¸ ý nghÜa tõng cđa c©u ch÷, c¶m nhËn søc sèng cđa tõng h×nh ¶nh, h×nh t­ỵng, nh©n vËt, lµm cho t¸c phÈm tõ mét v¨n b¶n kh« khan biÕn thµnh mét thÕ giíi sèng ®éng, ®Çy søc cuèn hĩt.
TiÕp nhËn v¨n häc lµ ho¹t ®éng tÝch cùc cđa c¶m gi¸c, t©m trÝ ng­êi ®äc nh»m biÕn v¨n b¶n thµnh thÕ giíi nghƯ thuËt trong t©m trÝ m×nh.
2. TÝnh chÊt tiÕp nhËn v¨n häc
TiÕp nhËn v¨n häc thùc chÊt lµ mét qu¸ tr×nh giao tiÕp (t¸c gi¶ vµ ng­êi tiÕp nhËn, ng­êi nãi vµ ng­êi nghe, ng­êi viÕt vµ ng­êi ®äc, ng­êi bµy tá vµ ng­êi chia sỴ, c¶m th«ng). V× vËy, gỈp gì, ®ång ®iƯu hoµn toµn lµ ®iỊu khã. §iỊu nµy thĨ hiƯn ë 2 tÝnh chÊt c¬ b¶n sau:
+ TÝnh chÊt c¸ thĨ hãa, tÝnh chđ ®éng, tÝch cùc cđa ng­êi tiÕp nhËn. 
 + TÝnh ®a d¹ng, kh«ng thèng nhÊt: c¶m thơ, ®¸nh gi¸ cđa c«ng chĩng vỊ mét t¸c phÈm rÊt kh¸c nhau, thËm chÝ cïng mét ng­êi ë nhiỊu thêi ®iĨm kh¸c nhau trong c¶m thơ.
3. C¸c cÊp ®é tiÕp nhËn v¨n häc
 a.Cã 3 cÊp ®é tiÕp nhËn v¨n häc:
+ CÊp ®é thø nhÊt: c¶m thơ chØ tËp trung vµo néi dung cơ thĨ, néi dung trùc tiÕp cđa t¸c phÈm. §©y lµ c¸ch tiÕp nhËn ®¬n gi¶n nh­ng kh¸ phỉ biÕn.
+ CÊp ®é thø hai: c¶m thơ qua néi dung trùc tiÕp ®Ĩ thÊy ®­ỵc néi dung t­ t­ëng cđa t¸c phÈm.
+ CÊp ®é thø ba: c¶m thơ chĩ ý ®Õn c¶ néi dung vµ h×nh thøc ®Ĩ thÊy ®­ỵc c¶ gi¸ trÞ t­ t­ëng vµ gi¸ trÞ nghƯ thuËt.
 b.§Ĩ tiÕp nhËn v¨n häc cã hiƯu qu¶ thùc sù cÇn:
+ N©ng cao tr×nh ®é.
+ TÝch lịy kinh nghiƯm.
+ Tr©n träng t¸c phÈm, t×m c¸ch hiĨu t¸c phÈm mét c¸ch kh¸ch quan, toµn vĐn.
+ TiÕp nhËn mét c¸ch chđ ®éng, tÝch cùc, s¸ng t¹o, h­íng tíi c¸i hay, c¸i ®Đp, c¸i ®ĩng.
 + Kh«ng nªn suy diƠn tïy tiƯn.
III. LuyƯn tËp
Bµi tËp 1:
+ §©y chØ lµ c¸ch nãi ®Ĩ nhÊn m¹nh gi¸ trÞ gi¸o dơc cđa v¨n ch­¬ng, kh«ng cã ý xem nhĐ c¸c gi¸ trÞ kh¸c.
 + Gi¸ trÞ gi¸o dơc kh«ng thĨ t¸ch rêi víi gi¸ trÞ kh¸c.
Bµi tËp 2: 
 Tham kh¶o c¸c vÝ dơ trong SGK.
Bµi tËp 3:
 §©y lµ c¸ch nãi kh¸c vỊ c¸c cÊp ®é trong tiÕp nhËn vhäc: c¶m lµ tiÕp nhËn c¶m tÝnh, hiĨu lµ tiÕp nhËn lÝ tÝnh.
4.Củng cố & dặn dò.
 a.Củng cố :
 - 3 gi¸ trÞ cđa v¨n häc cã mèi quan hƯ víi nhau nh­ thÕ nµo?
 b.Dặn dò :
 Về nhà xem lại bài ghi và soạn bài mới.
TUẦN 37
TIẾT 105
TiÕng viƯt: Tỉng kÕt phÇn tiÕng viƯt:
lÞch sư, ®Ỉc ®iĨm lo¹i h×nh vµ c¸c phong c¸ch ng«n ng÷
I.Mục tiêu cần đạt.
 - Hthèng ho¸ kiÕn thøc c¬ b¶n tõ líp 10 -> 12 vỊ lÞch sư, ®Ỉc ®iĨm lo¹i h×nh vµ c¸c pc¸ch ng«n ng÷.
 - N©ng cao kÜ n¨ng sư dơng TiÕng ViƯt phï hỵp víi nh÷ng ®Ỉc ®iĨm lo¹i h×nh vµ tõng pc¸ch nng÷. 
II.Phương pháp dự kiến :
	- Thảo luận nhĩm, đàm thoại, phát vấn, tích hợp.
III.Phương tiện thực hiện:
	- Giáo án, sgk, tài liệu liên quan.
IV.Tiến trình bài dạy.
	1.Oån định lớp. 
 2.Kiểm tra bài cũ.
	3.Giới thiệu bài mới.
	 a.Lời vào bài.
 b.Tiến trình bài dạy.
TG
H® cđa thÇy
H® cđa trß
Néi dung cÇn ®¹t
5
30
 Ho¹t ®éng 1: Tỉ chøc tỉng kÕt vỊ nguån gèc, lÞch sư ph¸t triĨn cđa tiÕng ViƯt vµ ®Ỉc ®iĨm cđa lo¹i h×nh ng«n ng÷ ®¬n lËp.
 Ho¹t ®éng 2: Tỉ chøc tỉng kÕt vỊ phong c¸ch ng«n ng÷ v¨n b¶n.
- GV h­íng dÉn HS kỴ b¶ng vµ ®iỊn vµo nh÷ng th«ng tin ®· häc.
 HS lµm viƯc c¸ nh©n vµ tr×nh bµy tr­íc líp. C¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bỉ sung.
 HS lµm viƯc c¸ nh©n vµ tr×nh bµy tr­íc líp. 
 I.Tỉng kÕt vỊ nguån gèc, lsư ph¸t triĨn cđa tiÕng ViƯt vµ ®Ỉc ®iĨm cđa lo¹i h×nh ng«n ng÷ ®¬n lËp.
Nguån gèc vµ lÞch sư ph¸t triĨn
§Ỉc ®iĨm cđa lo¹i h×nh ng«n ng÷ ®¬n lËp
a) Nguån gèc: 
- Hä: ng«n ng÷ Nam ¸.
- Dßng: M«n- Khmer.
- Nh¸nh: TiÕng ViƯt M­êng chung.
b) C¸c thêi k× trong lÞch sư:
- TViƯt trong tk× dùng n­íc.
- TViƯt trong thêi k× B¾c thuéc vµ chèng B¾c thuéc.
- TViƯt trong tk× ®lËp tù chđ.
- TViƯt trong tk× Ph¸p thuéc.
- TViƯt trong tk× tõ sau c¸ch m¹ng th¸ng T¸m ®Õn nay.
a) TiÕng lµ ®¬n vÞ c¬ së cđa ng÷ ph¸p. VỊ mỈt ng÷ ©m, tiÕng lµ ©m tiÕt; vỊ mỈt sư dơng, tiÕng cã thĨ lµ tõ hoỈc yÕu tè cÊu t¹o tõ.
b) Tõ ko biÕn ®ỉi h×nh th¸i.
c) BiƯn ph¸p chđ yÕu ®Ĩ biĨu thÞ ý nghÜa ng÷ ph¸p lµ s¾p ®Ỉt tõ theo thø tù tr­íc sau vµ sư dơng c¸c h­ tõ.
II. Tỉng kÕt vỊ phong c¸ch ng«n ng÷ v¨n b¶n
 4.Củng cố & dặn dò.
a.Củng cố : 
 - Cho biết các phong cách ngôn ngữ mà em đã học ?
 b.Dặn dò : 
 - Về nhà xem lại bài ghi và soạn bài mới.

Tài liệu đính kèm:

  • docGiao an 12(1).doc