Giáo án Hình học 12 - Tiết 6 đến tiết 8

Ngaøy soaïn: 02/09/2009	§1.KHAÙI NIEÄM VEÀ THEÅ TÍCH CUÛA KHOÁI ÑA DIEÄN(t1)
Tieát PPCT:07
I. MUÏC TIEÂU : 
1. Kieán thöùc :
- Nắm được khái niệm về thể tích khối đa diện
- Nắm được các công thức tính thể tích của khối hộp chữ nhật, khối lăng trụ, khối chóp.
- Biết chia khối chóp và khối lăng trụ thành các khối tứ diện 
(bằng nhiều cách khác nhau).
2. Kæ naêng :
- Rèn luyện kỹ năng vận dụng các công thức tính thể tích để tính được thể tích khối hộp chữ nhật, khối chóp, khối lăng trụ.
- Kỹ năng vẽ hình, chia khối chóp thành các khối đa diện.
3. Thaùi ñoä : 
II. PHÖÔNG PHAÙP GIAÛNG DAÏY: 
- Nêu vấn đề, dẫn dắt đến công thức, phát vấn gợi mở, xây dựng công thức
- Phát huy tính tích cực tự giác của học sinh
III. CHUAÅN BÒ GIAÙO CUÏ:
1.Giaùo vieân : 
Chuẩn bị vẽ các hình 1.25; 1.26; 1.28 trên bảng phụ .Chuẩn bị 2 phiếu học tập
2.Hoïc sinh : 
 Ôn lại kiến thức hình chóp, lăng trụ... đã học ở lớp 11.Đọc trước bài mới ở nhà 
IV. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY:
1. OÅn ñònh toå chöùc -kieåm dieän só soá:
2. Kieåm tra baøi cuõ:
 H1: Phát biểu định nghĩa khối đa diện, khối đa diện đều và các tính chất của chúng.
3.Baøi môùi 
Hoaït ñoäng cuûa thaày, troø
Noäi dung kieán thöùc
Đặt vấn đề: 
dẫn dắt đến khái niệm thể tích của khối đa diện
- Giới thiệu về thể tích khối đa diện:
Mỗi khối đa diện được đặt tương ứng với một số dương duy nhất V (H) thoả mãn 3 tính chất (SGK).
- Giáo viên dùng bảng phụ vẽ các khối (hình 1.25)
- Cho học sinh nhận xét mối liên quan giữa các hình (H0), (H1), (H2), (H3)
H1: Tính thể tích các khối trên?
- Tổng quát hoá để đưa ra công thức tính thể tích khối hộp chữ nhật.
H2: Nêu mối liên hệ giữa khối hộp chữ nhật và khối lăng trụ có đáy là hình chữ nhật.
H3: Từ đó suy ra thể tích khối lăng trụ 
* Phát phiếu học tập số 1
+ Giới thiệu định lý về thể tích khối chóp
+ Thể tích của khối chóp có thể bằng tổng thể tích của các khối chóp, khối đa diện.
+ Yêu cầu học sinh nghiên cứu 
Ví dụ1 (SGK trang 24)
H4: So sánh thể tích khối chóp C. A’B’C’ và thể tích khối lăng trụ ABC. A’B’C’?
H5: Suy ra thể tích khối chóp C. ABB’A’?
Nhận xét về diện tích của hình bình hành ABFE và ABB’A’?
H6: Từ đó suy ra thể tích khối chóp C. ABEF theo V.
H7: Xác định khối (H) và suy ra V (H)
H8: Tính tỉ số =?
* Phát phiếu học tập số 2:
Tính thể tích khối chop đêu cạnh bên bằng b và cạnh đáy bằng a ?
I.Khái niệm về thể tích khối đa diện:
1.Kháiniệm(SGK)
+Hình vẽ(Bảng phụ)
2. Định lí(SGK)
V= abc
II.Thể tích khối lăng trụ:
 Định lí: 
Thể tích khối lăng trụ có diện tích đáy là B,chiều cao h là:
V=B.h
III.T/t khối chóp :
1. Định lý: (SGK) 
V = Bh
 H Đ4/sgk :
TÝnh thÓ tÝch cña kim tù th¸p Kª - èp cã d¹ng lµ h×nh chãp tø gi¸c ®Òu cao 147m, c¹nh ®¸y dµi 230 m. 
KQ :V = Bh = ´2302´147 = 2592100 m3
2. Ví dụ 
.VC.A’B’C’= 1/3 V
.VC. ABB’A’= 2/3V
.SABFE= ½ SABB’A’
. =1/2
 4. Cuûng coá & Daën doø : 
Giáo viên hướng dẫn học sinh nhắc lại
a.Công thức tính thể tích khối hộp chữ nhật, khối lăng trụ, khối chóp.
b.Phương pháp tính thể tích khối lăng trụ, khối chóp
Ngaøy soaïn: 09/09/2009	BAØI TAÄP (t1)
Tieát PPCT:07
I. MUÏC TIEÂU : 
1. Kieán thöùc :
- Biết cách tính thể tích của một số khối đa diện : Khối chóp, khối lăng trụ 
-Biết cách tính tỉ số thể tích của hai khối đa diện 
2. Kæ naêng :
 -Sử dụng thành thạo công thức tính thể tích và kỹ năng tính toán 
 -Phân chia khối đa diện 
3. Thaùi ñoä : Rèn luyện trí tưởng tượng hình học không gian . Tư duy logic . Rèn luyện tính tích cực của học sinh
II. PHÖÔNG PHAÙP GIAÛNG DAÏY: 
Gợi mở và vấn đáp
III. CHUAÅN BÒ GIAÙO CUÏ:
1.Giaùo vieân : Bảng phụ , thước kẻ , phấn trắng , phấn màu
 2.Hoïc sinh : Thước kẻ , giấy
IV. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY:
1. OÅn ñònh toå chöùc -kieåm dieän só soá:
2. Kieåm tra baøi cuõ:
? Nêu công thức tính thể tích của khối chóp và khối lăng trụ , khối hộp chữ nhật , khối lập phương
3.Baøi môùi 
Hoaït ñoäng cuûa thaày, troø
Noäi dung kieán thöùc
H1: Nêu công thức tính thể tích của khối tứ diện ?
H2: Xác định chân đường cao của tứ diện ?
* Chỉnh sửa và hoàn thiện lời giải
 A 
 B H D
 C
Đặt V1 =VACB’D’ 
V= thể tích của khối hộp 
H1: Dựa vào hình vẽ các em cho biết khối hộp đã được chia thành bao nhiêu khối tứ diện , hãy kể tên các khối tứ diện đó ?
H2: Có thể tính tỉ số ?
H3: Có thể tính V theo V1 được không ?
H4: Có nhận xét gì về thể tích của các khối tứ diện 
D’ADC , B’ABC, AA’B’D’,CB’C’D’
Bài tập 1 /25(sgk)
Tính thể tích khối tứ diện đều cạnh a 
.Hạ đường cao AH 
.VABCD = SBCD.AH
.Vì ABCD là tứ diện đều nên H là tâm của tam giác BCD
H là trọng tâm 
.Do đó BH = 
.AH2 = a2 – BH2 = a2 . VABCD = a3.
Bài tập 3/25(sgk) :
Cho hình hộp ABCD.A’B’C’D’ . Tính tỉ số thể tích của khối hộp đó và thể tích của khối tứ diện ACB’D’
HD:
Gọi V1 = VACB’D’ 
V là thể tích hình hộp 
S là diện tích ABCD
h là chiều cao 
 V = VD’ADC + VB’ABC
 +VAA’B’D’+ VCB’C’D’ + V1
Mà 
VD’ADC = VB’ABC = VAA’B’D’
 = VCB’C’D’= 
n ên : 
V ậy : 
4. Cuûng coá & Daën doø : 
+ Nắm vững các công thức thể tích 
+ Khi tính thể tích của khối chóp tam giác ta cần xác định mặt đáy và chiều cao để bài toán đơn giản hơn 
+ Khi tính tỉ số thể tích giữa hai khối ta có thể tính trực tiếp hoặc tính gián tiếp 
Bài tập về nhà :
Cho khối lăng trụ đứng ABC.A’B’C’ có đáy là tam giác vuông tại A , AC = b , góc ACB = 60o . Đường thẳng BC’ tạo với mp (AA’C’C) một góc 30o 
Tính độ dài đoạn thẳng AC’ 
Tính thể tích của khối lăng trụ 
Ngaøy soaïn: 15/09/2009	BAØI TAÄP : THEÅ TÍCH CUÛA KHOÁI ÑA DIEÄN (t2)
Tieát PPCT:08
 I. MUÏC TIEÂU : 
1. Kieán thöùc :
- Biết cách tính thể tích của một số khối đa diện : Khối chóp, khối lăng trụ 
-Biết cách tính tỉ số thể tích của hai khối đa diện 
2. Kæ naêng :
 -Sử dụng thành thạo công thức tính thể tích và kỹ năng tính toán 
 -Phân chia khối đa diện 
3. Thaùi ñoä : Rèn luyện trí tưởng tượng hình học không gian . Tư duy logic . Rèn luyện tính tích cực của học sinh
II. PHÖÔNG PHAÙP GIAÛNG DAÏY: 
 Gợi mở và vấn đáp
III. CHUAÅN BÒ GIAÙO CUÏ:
1.Giaùo vieân : 
Bảng phụ , thước kẻ , phấn trắng , phấn màu
 2.Hoïc sinh : 
Thước kẻ , giấy
IV. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY:
1. OÅn ñònh toå chöùc -kieåm dieän só soá:
2. Kieåm tra baøi cuõ:
? Nêu công thức tính thể tích của khối chóp và khối lăng trụ , khối hộp chữ nhật , khối lập phương
3.Baøi môùi 
Hoaït ñoäng cuûa thaày, troø
Noäi dung kieán thöùc
GV : cho HS vẻ hình bài toán 
H1: Xác định mp qua C vuông góc với BD
H2: CM : 
H3: Tính VDCEF bằng cách nào?
* Dựa vào kết quả bài tập 4 hoặc tính trực tiếp 
H4: Dựa vào bài 4 lập tỉ số nào?
H5: dựa vào yếu tố nào để tính được các tỉ số
H5: Tính thể tích của khối tứ diện DCBA
* GV sửa và hoàn chỉnh lời giải
* Hướng dẫn học sinh tính VCDEF trực tiếp ( không sử dụng bài tập 5)
* Gợi ý:
Tạo sự liên quan của giả thiết bằng cách dựng hình bình hành BDCE trong mp (BCD) 
H1: Có nhận xét gì về 
VABCD và VABED?
H2: Xác định góc giữa hai đường d và d’ 
* Chú ý GV giải thích 
sin
H3: Xác định chiều cao của khối tứ diện CABE 
* Chỉnh sửa và hoàn thiện bài giải của HS
Bài tập 5/26 :(sgk)
HD :
Dựng (1)
dựng 
ta có : 
 (2) 
Từ (1) và (2) 
* vuông cân tại C có E là trung điểm của AD (3)
* vuông tại C có (4)
Từ (3) và (4)
* 
* 
Bài tập 6/26(sgk)
Giải :
* Gọi h là khoảng cách của hai đường thẳng chéo nhau d và d’
* là góc giữa d và d’ 
 không đổi 
* Trong (BCD) dựng hình bình hành BDCE 
* VABCD=VABEC 
* Vì d’//BE 
 Và h là khoảng cách từ d’đến mp(ABE) h không đổi 
* 
 = 
VABCD .Không đổi
4. Cuûng coá & Daën doø : 
+ Nắm vững các công thức thể tích 
+ Khi tính thể tích của khối chóp tam giác ta cần xác định mặt đáy và chiều cao để bài toán đơn giản hơn 
+ Khi tính tỉ số thể tích giữa hai khối ta có thể tính trực tiếp hoặc tính gián tiếp .