CHƯƠNG I HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC VÀ PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC
Tiết 1+2+3+4 §1. HM SỐ LƯỢNG GIC ( 4 TIẾT)
I. MỤC TIÊU:
1. Về kiến thức:
- Hiểu được khái niệm hàm số lượng giác ( của biến số thực)
2. Về kỹ năng:
- Xác định được: Tập xác định; tập giá trị; tính chất chẵn, lẻ; tính tuần hoàn; chu kì; khỏang đồng biến, nghịch biến của các hàm số y = sinx, y = cosx, y = tagx, y = cotgx .
- Vẽ được đồ thị của các hàm số y = sinx, y = cosx, y = tagx, y = cotg x
3. Về tư duy:
- Xây dựng tư duy logic, linh họat, biết quy lạ về quen
CHÖÔNG I HAØM SOÁ LÖÔÏNG GIAÙC VAØ PHÖÔNG TRÌNH LÖÔÏNG GIAÙC Tieát 1+2+3+4 §1. HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC ( 4 TIEÁT) I. MUÏC TIEÂU: 1. Veà kieán thöùc: Hiểu được khái niệm hàm số lượng giác ( của biến số thực) 2. Veà kyõ naêng: Xác định được: Tập xác định; tập giá trị; tính chất chẵn, lẻ; tính tuần hoàn; chu kì; khỏang đồng biến, nghịch biến của các hàm số y = sinx, y = cosx, y = tagx, y = cotgx . Vẽ được đồ thị của các hàm số y = sinx, y = cosx, y = tagx, y = cotg x 3. Veà tö duy: Xây dựng tư duy logic, linh họat, biết quy lạ về quen 4. Veà thaùi ñoä: Cẩn thận, chính xác II. CHUAÅN BÒ PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC: Giáo viên Các bảng phụ ( Bảng các giá trị lượng giác của các cung đặc biệt) và các phiếu học tập. Computer và projector (nếu có). Đồ dùng giảng dạy của giáo viên: Sách giáo khoa, mô hình đường tròn lượng giác , thước kẻ, compa, máy tính cầm tay. Học sinh Đồ dùng học tập: sách giáo khoa, thước kẻ, compa, máy tính cầm tay. Bài cũ: Bảng các giá trị lượng giác của các cung đặc biệt. Bảng trong và bút dạ (cho học cá nhân hoặc nhóm trong tiết học) III. GÔÏI YÙ VEÀ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Gợi mở, vấn đáp tìm tòi. Phát hiện và giải quyết vấn đề. Tổ chức đan xen hoạt động học tập cá nhân hoặc nhóm. IV. TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC VAØ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG : 1/ Ôn tập, kiểm tra củng cố kiến thức cũ phục vụ cho học kiến thức mới a) Lập bảng các giá trị của sinx, cosx, tagx, cotgx với x là các cung: b) Tính các giá trị của sinx, cosx bằng máy tính cầm tay với x là các số ; 1,5; 3,14; 4,356 c) Trên đường tròn lượng giác, hãy xác định các điểm M mà số đo của cung bằng x (rad) tương ứng với các giá trị đã cho ở câu b) nêu trên và xác định sinx, cosx ( lấy =3,14) Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn x a) GV chỉ định 4 học sinh, mỗi học sinh lập 1 giá trị lượng giác của các cung đặc biệt ; 1 học sinh dùng SGK kiểm tra kết quả các bạn tính. GV tổng hợp kết quả qua treo bảng phụ 1. Nêu lại cách nhớ b) HS sử dụng máy tính cầm tay tính . GV nhắc học sinh để máy ở chế độ tính bằng đơn vị rad, nếu để máy ở chế độ tính bằng đơn vị đo độ (DEG), kết quả sẽ sai lệch. c) GV hướng dẫn, ôn tập cách biểu diễn một cung có số đo x rad (độ) trên đường tròn lượng giác và cách tính sin, cos của cung đó. Hs thực hiện nhiệm vụ bài toán Baøi môùi: Hoạt động 1: Xây dựng khái niệm hàm số sin Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn GV: Đặt tương ứng mỗi số thực x với một điểm M trên đường tròn lượng giác mà số đo của cung bằng x. Nhận xét về số điểm M nhận được? Xác định các giá trị sinx, cosx tương ứng? HS: - sử dụng đường tròn lượng giác để thiết lập tương ứng. - Nhận xét được có duy nhất 1 điểm M mà tung độ của điểm M là sinx, hoành độ của điểm M là cosx. GV: - sửa chữa, uốn nắn cách biểu đạt của học sinh. - Nêu định nghĩa hàm số sin GV: Sử dụng đường tròn lượng giác để tìm được tập xác định và tập giá trị của hàm số sinx? GV: Xây dựng khái niệm hàm số y = cosx? I. CÁC ĐỊNH NGHĨA 1. Hàm số sin và cosin a) Hàm số sin sin: R R x y = sinx - Tập xác định của hàm số sin là R - Tập giá trị của hàm số sinx là [ -1;1] Hoạt động 2: Xây dựng khái niệm hàm số cos Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn GV: Tương tự, xây dựng khái niệm hàm số y = cosx? Yêu cầu hs thảo luận nhóm nghiên cứu SGK phần hàm số cosin với thời gian quy định để biểu đạt được sự hiểu của mình khi giáo viên phát vấn. b) Hàm số cos cos: R R x y = cosx - Tập xác định của hàm số là R - Tập giá trị của hàm số là [-1;1] Hoạt động 3: Xây dựng khái niệm hàm số tang Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn GV: Yêu cầu hs nhắc lại công thức tính tanx à khái niệm hàm số tang theo SGK GV: Yêu cầu hs thảo luận nhóm a/ Dựa vào định nghĩa tìm tập xác định b/ Dựa vào đường tròn LG (biểu diễn trục tang), dự đoán tập giá trị. HS trả lời, gv thể chế hóa 1. Hàm số tang và cotang a) Hàm số tang - Là hàm số xác định bởi công thức (cosx # 0) - Tập xác định - Tập giá trị R Hoạt động 4: Xây dựng khái niệm hàm số cotang Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn GV: Tương tự, xây dựng khái niệm hàm số y = cotx? Yêu cầu hs thảo luận nhóm nghiên cứu SGK phần hàm số cotang với thời gian quy định để biểu đạt được sự hiểu của mình khi giáo viên phát vấn. GV nói thêm (hs về nhà nghiên cứu) cách xây dựng định nghĩa hàm số y = tagx bằng quy tắc đặt tương ứng (phải vẽ trục tang và dựa vào đó để lập quy tắc tương ứng) . Theo cách này việc tìm tập xác định của hàm số sẽ khó nhận thấy hơn là việc định nghĩa hàm cho bởi công thức như SGK . GV: yêu cầu hs thảo luận nhóm a/ Nhận xét gì về tập xác định hàm số tan b) Hàm số cotang - Là hàm số xác định bởi công thức (sinx # 0) - Tập xác định - Tập giá trị R Hoạt động 5:Phát hiện tích chất các hàm số LG Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn GV: yêu cầu hs thảo luận nhóm a/ Nhận xét gì về tập xác định hàm số sin, cos, tan, cotan b/ So sánh sinx và sin(-x); cosx và cos(-x) c/ Kết luận gì về các hàm số lượng giác Hs trao đổi và phát biểu ý kiến. Gv sửa sai và cung cấp kthức. *nhận xét - Hàm số y = sinx; y = tanx; y = cotx là các hàm số lẻ - Hàm số y = cosx là hàm số chẵn Hoạt động 6: (Củng cố khái niệm) Trên đoạn hãy xác định các giá trị của x để hàm số y = sinx và y = cosx nhận các giá trị: 1) Cùng bằng 0 2) Cùng dấu 3) Bằng nhau Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn GV hướng dẫn sử dụng đường tròn lượng giác 3) Liên hệ với bài tập 1 (SGK) để học sinh về nhà thực hiện 1) Không xảy ra vì: 2) 3) Hoạt động 7: Tính tuần hòan của các hàm số LG Tìm những số T sao cho f(x + T) = f(x) với mọi x thuộc tập xác định của các hàm số sau: a) f(x) = sinx b) f(x) = tanx Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn GV: Yêu cầu hs thảo luận nhóm H3: Tìm những số T sao cho f(x + T) = f(x) với mọi x thuộc tập xác định của các hsố sau: a) f(x) = sinx b) f(x) = tanx Nói thêm: hàm số f(x) xác định trên D gọi là hàm số tuần hoàn nếu tồn tại số T > 0 sao cho xD ta có: x – T D và x + T D (1) f (x + T) = f(x) (2) - Số nhỏ nhất (nếu có) trong các số T thỏa mãn 2 điều kiện trên gọi là chu kì của hàm số tuần hoàn f(x). - GV lưu ý HS không phải hàm số tuần hoàn nào cũng có chu kì. à Hướng dẫn HS tiếp cận tính tuần hoàn và chu kì của các hàm số lượng giác (SGK 7) a) Ta có: f(x + k2) = sin (x + k2) = sinx nên T = k2, kZ. b) Ta có: f(x + k) = tan (x + k) = tanx nên T = k, kZ. II/ TÍNH TUẦN HOÀN CỦA HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC (sgk 7) Họat động 8: Củng cố (Hệ thống hóa về tập xác định, tập giá trị, tính chẵn, lẻ và tính tuần hoàn của hàm số lượng giác) Hs nhớ lại và khẳng định về tập xác định, tập giá trị, tính chẵn, lẻ và tính tuần hoàn của từng hàm số lượng giác: sinx, cosx, tanx, cotx. GV chuẩn hóa kết quả trong 1 bảng phụ. Họat động 9: Sự biến thiên và đồ thị hàm số y = sinx Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn Nhắc lại tập xác định, tập giá trị, tính chẵn, lẻ và tính tuần hoàn của hàm số y = sinx a/ khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị hàm số y = sinx trên đọan [0; ]. HS: Quan sát bảng phụ (vẽ hình 3, trang 7) để trả lời câu hỏi: - Nêu quan hệ giữa x1 với x2, x1 với x4, x2 với x3, x3 với x4, nêu quan hệ giữa sinx1 với sinx2, sinx3 với sinx4 - Khi điểm M di chuyển ngược chiều kim đồng hồ, trên đường tròn lượng giác từ vị trí A tới vị trí B, hãy so sánh sinx1 với sinx2. GV: Nêu kết luận thông qua bảng phụ 2: Bảng biến thiên GV: Các điểm đặc biệt đồ thị hàm số đi qua? So sánh sinx1 và sinx4; sinx2 và sinx3 à hình dáng đồ thị? Nhận xét (parabol) GV nêu chú ý qua bảng phụ 3 về tính đối xứng và đồ thị hàm số y = sinx trên đọan [-,] b/ khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị hàm số y = sinx trên R GV nêu câu hỏi: a/ Hàm số sin tuần hòan chu kỳ ? b/ Suy ra đồ thị hàm số trên R từ đồ thị hàm số trên [-,] Hs trả lời, gv nêu kết luận về sự biến thiên và vẽ đồ thị y = sinx trên R. Bảng phụ 4 minh họa hình 5 trang 9 III. SỰ BIẾN THIÊM VÀ ĐỒ THỊ CÁC HÀM SỐ LƯỢNG GIÁC 1/ hàm số y = sinx TXđ TGT Hàm lẻ Tuần hoàn chu kỳ 2 a/ sự biến thiên và đồ thị hs trên [0; ] BBT Điểm đặc biệt Đồ thị b/ đồ thị hs trên [-,] c/ Đồ thị hs trên R Họat động 10: Sự biến thiên và đồ thị hàm số y = cosx Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn HS: Thảo luận nhóm trả lời câu hỏi: Từ hệ thức cosx = sin(x + ) và đồ thị hàm số y = sinx, có thể nêu những kết luận gì về: - Đồ thị hàm số y = cosx - Sự biến thiên của hàm số y = cosx. - Mối liên quan về sự biến thiên và đồ thị của hàm số y = cosx và y = sinx? GV: Nêu kết luận qua bảng phụ 5 (gồm 3 kiến thức chính, các thuộc tính về TXĐ, TGT, hàm số chẵn, tuần hoàn chu kì 2, đồ thị của hàm số cosx trên các đọan [-,], R (hình 6 trang 9 và bảng biến thiên trang 10) 2/ hàm số y = cosx Họat động 11: Sự biến thiên và đồ thị hàm số y = tanx Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn HS: -Đọc SGK theo cá nhân. -Trao đổi nhóm, thông báo kết luận thống nhất của nhóm về các thuộc tính: TXĐ, TGT, hàm số lẻ, tuần hoàn chu kì , đồ thị của hàm số y = tanx trên các đoạn [0, ] ; [,], trên D -GV: Nêu kết luận qua bảng phụ 6 (nội dung tương tự bảng phụ 5) 3/ hàm số y = tanx Họat động 12: Sự biến thiên và đồ thị hàm số y = cotx Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh Noäi dung cô baûn HS: -Đọc SGK theo cá nhân. -Trao đổi nhóm, thông báo kết luận thống nhất của nhóm về các thuộc tính: TXĐ, TGT, hàm số lẻ, tuần hoàn chu kì , đồ thị của hàm số y = tanx trên các đoạn [0, ] ; trên D -GV: Nêu kết luận qua bảng phụ 6 (nội dung tương tự bảng phụ 5) 4/ hàm số y = cotx Hoạt động 13: Củng cố, luyện tập HS: Bài tập 6 trang 18 GV: Nêu khẳng định: Về cơ bản việc vẽ đồ thị thông qua dựng các điểm có tọa độ (x, f(x)) với x TXĐ. Khung khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị hàm số lượng giác có 4 nội dung (treo đồng thời các bảng phụ liên quan). 3. Cuûng coá : 4. Baøi taäp veà nhaø: Bài tập 4,7,8 trang 17, 18 (SGK) V. RÚT KINH NGHIỆM Tieát 5 LUYEÄN TAÄP (1 TIEÁT) I. MUÏC TIEÂU: HS caàn naém ñöôïc: 1. Veà kieán thöùc: Khaùi nieäm haøm soá löôïng giaùc cuûa bieán soá thöïc. 2. Veà kyû naêng: +. Xaùc ñònh TXÑ; TGT cuûa hsoá löôïng giaùc. +. Xeùt tính chaün, leû; tính tuaàn hoaøn. +. Xaùc ñònh chu kyø; caùc khoaûng ñoàng bieán, nghòch bieán. +. Veõ ñoà thò cuûa haøm soá löôïng giaùc. 3. Tö duy – thaùi ñoä: Hieåu ñöôïc caùc pheùp bieán ñoåi ñoà thò hsoá. Hieåu ñöôïc caùch xaùc ñònh chu kyø cuûa hsoá tuaàn hoaøn. Caån thaän, chính xaùc. Nghieâm tuùc, coù yù thöùc hoïc hoûi. II. CHUAÅN BÒ PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC: *. Veà kieán thöùc: Hs ñaõ ñöôïc hoïc lyù thuyeát veà hslg ôû baøi tröôùc. *. Veà phöông tieän: Maùy chieáu (neáu coù) III. GÔÏI YÙ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Phöông phaùp gôïi môû, giaûi quyeát vaán ñeà. Keát hôïp hình thöùc hoaït ñoäng nhoùm. IV. TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC VAØ CAÙC HOAÏT ÑOÄN HOAÏT ÑOÄNG GV-HS NOÄI DUNG CÔ BAÛN 1. Hoaït ñoäng 1: Traéc nghieäm toång quan kieán thöùc GV cho hs hoaït ñoäng theo hình thöùc nhoùm: Thôøi löôïng cho moãi caâu t ... theo tanx. Cuoái cuøng thay tröïc tieáp vaøo pt xem noù coù phaûi laø nghieäm cuûa pt hay khoâng . ÑS hoaït ñoäng 4 : 3. Phöông trình ñöa veà phöông trình baäc hai ñoái vôùi moät haøm soá löôïng giaùc Thí duï 3 : Giaûi caùc phöông trình sau a) b) Giaûi : a) Ñaët sinx = t () ta ñöôïc pt baäc hai theo t : chæ coù thoaû maõn ñieàu kieän . Vaäy ta coù : b) ÑK: cox ≠ 0 vaø sinx ≠ 0 Vì neân phöông trình coù theå vieát döôùi daïng: hay Ñaët tanx = t ta ñöôïc pt baäc 2 theo t Vôùi t = ta coù: Vôùi t = -2 ta coù 2) Cuûng coá :Qua baøi hoïc hoïc sinh caàn naém ñöôïc : Giaûi ñöôïc phöông trình baäc hai ñoái vôùi moät haøm soá löôïng giaùc . Giaûi ñöôïc caùc daïng phöông trình ñôn giaûn coù theå ñöa veà pt baäc hai ñoái vôùi moät haøm soá löôïng giaùc. 3) Baøi taäp : töø baøi 1,2,3, 4. V. RUÙT KINH NGHIEÄM Tieát 14 §3. MỘT SỐ PHƯƠNG TRÌNH LƯỢNG GIÁC THƯỜNG GẶP Tiết : Phương trình bậc nhất đối với sinx và cosx MỤC TIÊU: Về kiến thức: Học sinh nhận được dạng pt bậc nhất đối với sinx và cosx Nắm được cách giải Về kĩ năng: Áp dụng được cách giải để giải pt bậc nhất đối với sinx và cosx Rèn kĩ năng tính toán, giải pt. Về tư duy-thái dộ: Phát triển tư duy logic Rèn tính cẩn thận, trình bày rõ ràng. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS: GV: Giáo án với hệ thống câu hỏi và ví dụ HS: Làm bài tập về nhà và câu hỏi GV giao ở bài trước . PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Về cơ bản là vấn đáp, gợi mở giải quyết vấn đề TIẾN TRÌNH BÀI HỌC: Họat động của thầy và trò Nội dung Hoạt động 1: Nhắc lại kiến thức cũ GV: Gọi 2 học sinh lên bảng viết câu 1 và 2 một hs khác làm câu 3 đã giao về nhà Câu 1: Viết các công thức cộng sin(a+b)= ? cos(a+b)= ? sin(a-b)= ? cos(a-b)= ? Câu 2: sinx+cosx = ? Câu 3: Gỉai pt sinx+cosx = 1 HS: Lên bảng trình bày : Câu 3: sinx+cosx = 1Û =1 GV: Nhận xét và đánh gía. Công thức cộng: sin(a+b)=sinacosb+sinbcosa sin(a-b)=sina.cosb-sinb.cosa cos(a+b)=cosa.cosb-sina.sinb cos(a-b)=cosa.cosb+sina.sinb Họat động 2:Đưa ra công thức GV:Giải pt sinx+cosx=cÛ=c(ptlg cơ bản) Tổng quát giải pt asinx + bcosx=c có thể đưa về pt lượng giác cơ bản ? asinx + bcosx =(sinx+cosx) GV:? HS: Bằng 1 Do đó =cosa,= sina Khi đó: asinx + bcosx =(sinxcosa+cosxsina) = .sin(x+a). Công thức biến đổi biểu thức asinx+ bcosx : asinx + bcosx = sin(x+a)(1) vớicosa=, sina= Họat động 3 : Tìm ra cách giải phương trình bậc nhất đối sinx và cosx GV:Dựa vào công thức (1) hãy đưa pt asinx+bcosx=c về pt lượng giác cơ bản. HS: Trả lời GV: Nhận xét, rút ra kết luận ghi bảng phương pháp giải. GV: Điều kịên để pt sin(x+a)=có nghiệm. HS: Pt có nghiệm khi GV: Từ đó rút ra điều kiện để pt asinx+bcosx=c có nghiệm. Tìm cách gỉai đơn giản hơn khi c=0 HS: Trả lới: Đưa về ptlg cơ bản tanx hoặc cotx Phương trình dạng asinx+bcosx = c Xét phương trình asinx+bcosx = c với a,b,cÎR,(a2+b2≠0) Phương pháp giải: asinx+bcosx = c Ûsin(x+a)= c Û sin(x+a) =. ( với cosa=,sina=) Điều kiện để phương trình có nghiệm: a2+b2 ³c2 Chú ý: khi c=0,pt trở thành: asinx = - bcosx Ûtanx=(a≠0,b≠0) Họat động 4: Luyện tập (gỉai ví dụ 1) GV: Cho học sinh nhận dạng pt,a=?, b=?, c=?. HS: Trả lời GV: Giải mẫu cho hs xem Ví dụ 1: Gỉai phương trình sau: sinx + cosx = Gỉai: sinx + cosx = .sin(x+a) = với cosa=, sina=.Từ đó lấy a= Họat động 5: Luyện tập (gỉai ví dụ 2) GV: Cho học sinh nhận dạng pt, a=?, b=?, c=? HS: Trả lời GV: Cho hs giải tại chổ, gọi một hs lên bảng giải HS: Lên bảng trình bày GV: Đánh giá và chỉnh sửa. Ví dụ 1: Gỉai phương trình sau: sinx - cosx = 1. Gỉai: sinx - cosx = 1. .sin(x+a) = (1) với cosa=, sina= -. Từ đó lấy a= Họat động 6: Luyện tập (giải ví dụ 3) GV: Đưa ra ví dụ ,hướng dẫn hs đưa về dạng asinx+bcosx = c Chia lớp thành 8 nhóm cùng giải HS: Tiến hành giải theo nhóm, đại diện nhóm trình bày. GV: Nhận xét chỉnh sửa Ví dụ 3: Giải phương trình sau: 2cos2x – sin2x = 1 Giải: 2cos2x – sin2x = 1 Û -sin2x+2cos2x=1 =1(vớicosa=,sina=) Họat động 6: Củng cố và luyện tập . GV: Đưa ra 2 câu trắc nghiệm cho 8 nhóm chọn nhanh đáp án đúng HS: Chọn đáp án đúng và giải thích GV: Nhận xét đánh giá Ví dụ 4: Trả lời trắc nghiệm Câu 1: Phương trình nào sau đây vô nghiệm: a) 3sinx + 4cosx = 5 b) cosx – sinx = c) Sinx - cosx = 2 d) Sinx + cosx = -1. Câu 2 : Số nghiệm của pt sinx + cosx = 0 thuộc đọan là: a) 0 b) 1 b) 2 d) 3 V. CỦNG CỐ: Sau tiết học HS cần nắm được : Học sinh nhận được dạng pt bậc nhất đối với sinx và cosx Nắm được cách giải Nhắc lại phương pháp giải pt dạng asinx + bcosx = c Mở rộng cho hs khá CM:asinx+bcosx= ( với sinb=, cosb=) Áp dụng giải pt sinx + cosx = Bài tập về nhà : Bài 5 sgk/trg37 VI. RÚT KINH NGHIỆM: Tieát 15+16 LUYEÄN TAÄP I. MUÏC TIEÂU: Giuùp hoïc sinh: 1. Veà kieán thöùc: Bieát daïng vaø caùch giaûi caùc pt baäc nhaát, baäc hai ñoái vôùi 1 hslg vaø asinx + bcosx = c. 2. Veà kyõ naêng: Giaûi ñöôïc phöông trình thuoäc caùc daïng neâu treân. 3. Veà tö duy, thaùi ñoä: Reøn luyeän tính nghieâm tuùc khoa hoïc. Xaây döïng baøi moät caùch töï nhieân chuû ñoäng. II. CHUAÅN BÒ PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC: Chuaån bò caùc baûng nhoû ghi ñeà baøi vaø duøng ñeå hoïc sinh traû lôøi theo nhoùm. III. GÔÏI YÙ VEÀ PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC: Phöông phaùp môû vaán ñaùp thoâng qua caùc hoaït ñoäng ñieàu khieån tö duy. Ñan xen hoaït ñoäng nhoùm. IV. TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC VAØ CAÙC HOAÏT ÑOÄNG : 1. Kieåm tra baøi cuõ vaø daïy baøi môùi: Hoaït ñoäng cuûa GV vaø HS Noäi dung cô baûn * Goïi 3 HS leân baûng söûa 3 baøi taäp töông öùng: Hs1: Neâu pp giaûi ptb1 ñ/v 1 hslg, laøm bt 1). Hs2: Neâu pp giaûi ptb2 ñ/v 1 hslg vaø laøm bt 2a) Hs3: laøm bt 2b) * Hoïc sinh trong 4 toå thaûo luaän veà lôøi giaûi cuûa caùc baïn vaø ñöa ra nhaän xeùt cuûa toå mình. * Gv nhaän xeùt vaø söûa chöõa caùc sai soùt neáu coù . 1. Ñs: 2. a) b) * Goïi 4 HS leân baûng söûa 4 baøi taäp töông öùng: Hs1: laøm bt 3a) Hs2: laøm bt 3b) Hs3: laøm bt 3c) Hs4: lam bt dd) * Hoïc sinh trong 4 toå thaûo luaän veà lôøi giaûi cuûa caùc baïn vaø ñöa ra nhaän xeùt cuûa toå mình. * Gv nhaän xeùt vaø söûa chöõa caùc sai soùt neáu coù . 3. a) b) c) d) * Goïi 4 HS leân baûng söûa 4 baøi taäp töông öùng: Hs1: laøm bt 4a) Hs2: laøm bt 4b) Hs3: laøm bt 4c) Hs4: lam bt 4d) * Hoïc sinh trong 4 toå thaûo luaän veà lôøi giaûi cuûa caùc baïn vaø ñöa ra nhaän xeùt cuûa toå mình. * Gv nhaän xeùt vaø söûa chöõa caùc sai soùt neáu co.ù GV toång keát laïi 1 laàn nöõa pp giaûi cuûa ptlg daïng naøy cho hs nhôù. 4. a) b) c) d) * Goïi 4 HS leân baûng söûa 4 baøi taäp töông öùng: Hs1: Neâu pp giaûi ptb1 ñ/v sinx vaø cosx, laøm bt 5a) Hs2: laøm bt 5b) Hs3: laøm bt 5c) Hs4: lam bt 5d) * Hoïc sinh trong 4 toå thaûo luaän veà lôøi giaûi cuûa caùc baïn vaø ñöa ra nhaän xeùt cuûa toå mình. * Gv nhaän xeùt vaø söûa chöõa caùc sai soùt neáu coù 5. a) b) (vôùi ) c) d) (vôùi ) GV hd: coù theå sduïng CT coäng. Yc 1 hs nhaéc laïi CT coäng. * Goïi 2 HS leân baûng söûa 2 baøi taäp töông öùng: Hs1: laøm bt 6a) Hs2: laøm bt 6b) * Hoïc sinh trong 4 toå thaûo luaän veà lôøi giaûi cuûa caùc baïn vaø ñöa ra nhaän xeùt cuûa toå mình. * Gv nhaän xeùt vaø söûa chöõa caùc sai soùt neáu coù 6. a) b) 2. Cuûng coá : daïng vaø caùch giaûi caùc pt baäc nhaát, baäc hai ñoái vôùi 1 hslg vaø asinx + bcosx = c. 3. Baøi taäp veà nhaø: Laøm theâm bt trong saùch bt. Ñoïc baøi ñoïc theâm “Baát phöông trình löôïng giaùc”. V. RUÙT KINH NGHIEÄM: Tieát 18+19 Oân taäp chöông I (2Tieát) I.MỤC TIÊU 1.Về kiến thức: Hs nắm được tính chẳn,lẻ của HSLG Hs nắm vững công thức nghiệm của các HSLG cơ bản , PT bậc nhất đối với sin và cos, PTLG thường gặp. 2.Về kĩ năng: HS giải được các PT theo dạng và một số phương trình biến đổi đơn giản đưa về PTLG thường gặp. 3.Về tư duy: Biết hệ thống kiến thức đã học Cẩn thận, chính xác, ôn tập bài củ tốt II. CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC Giáo Viên:Giáo án và câu hỏi hệ thống kiến thức trong chương Hs : làm bài tập về nhà và ôn lại kiến thức cũ III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Hoạt động của GV & HS Hoạt động 1:KIỂM TRA BÀI CŨ 1Hs:Viet công thức giải PTLG cơ bản 1Hs:Nêu cách giải PTLG a sin x+bcosx=c 1Hs:Nêu cách giải PT bậc hai đối với 1 HSLG Hoạt động 2: 1Hs làm câu a,b bài 1 GV hỏi hs:Đn hàm số chẵn,hàm số lẻ? Đồ thị của hàm số chẵn, hàm số lẻ? Tập xác định của hàm số chẵn, hàm số lẻ Nội dung Bài 1:Xét tính chẳn lẻ các hàm số sau: a.y =sin3x b.y=,c.y=sinx+cos Giải: a.Đặt f(x)=sin3x. ta có:f(-x)=sin(-3x)=-sin3x=-f(x) Vậy y=f(x)=sin3x là hàm số lẻ. b.Đặt f(x)= Ta có: f(-x)= ==f(x) Vậy f(x)= là hàm số chẵn c.y=sinx+cosx. Đặt f(x)=sinx+cosx Ta có:f(-x)=sin(-x)+cos(-x)=-sinx+cosx =-(sinx-cosx) Vậy hàm số không chẵn không lẻ Hoạt động 3: 3Hs làm bài tập 3. Chia bảng làm ba phần ,3 HS làm câu a,b,c. Gv hỏi hs trả lời ở dưới lớp: NêuMGTcủa hàm số sin,cos,tan,cot? GV: -1≤sinx≤1, vậy ?≤ sin 5x≤? _1≤cosx≤1,vậy ?≤cos(5x+1)≤? Hoạt động 4: Hoạt động 4:giải các PT sau:a,b,c. Chia bảng làm ba phần ,y/c 3 học sinh làm. GV phát vấn tại chổ: -nêu tập nghiệm các PT: sinx=-1,cosx=o, Tanx=-1 -1Hs nêu công thức hạ bậc -GV sửa bài HS làm,HS sửa vào tập : Bài 2:Tìm GTLN của các hàm số sau a.y=+1. b.y=3sin(x-)-2 Giải a.Ta có:1-1cosx1 Nên: 1 y=+1+1=3. y3.vậy y=3. Dấu (=) xảy ra khi cosx=1x=k2(kZ) b.1-1sin(x-)1 Nên y=3sin(x-)-23.1-2=1 y1y=1.Dấu (=) xảy ra khi sin(x-)=1 x-=+k2x=+k2(kZ) Bài 3:Giải các PT sau: a.cos(x+)=-1.b.sin(2x+1)= .c.cot(x)= Giải: a. cos(x+)=-1 x+=+k2 x=+k2(kZ) b. sin(2x+1)=sin(2x+1)=sin (đặt sin=) 2x+1=+k2 Hoặc 2x+1=-+k2 Hoạt động 5: -GV phát vấn HS các công thức LG biến đổi từ tích sang tổng ,từ tổng sang tích -Phát vấn HS cách giải PT thuần nhất bậc 2 -3HS giải ba câu: Giải các phương trình sau : sin5x + cox5x = -1 3cosx - 2sin2x + sinx = 1 cox3x - cos5x = sinx x=+k(kZ) hoặc x=+k(kZ) c.cot(x)== cos2x=-cos2x=cos 2x=+k2hoặc 2x=-+k2 x=+khoặc x=-+k(kZ) Bài tập4 Giải các phương trình sau : a. sin5x + cox5x = -1 b. 3cosx - 2sin2x +3 sinx = 1 c .cox3x - cos5x = sinx Giải : a. sin5x + cox5x = -1 sin5x + co5x = - cossin5x + sincos5x = - sin(5x + ) = sin(-) 5x + = - + k2 hoặc 5x + = + + k2 x = + k (kZ) hoặc hoặc x = + k(kZ) 3cosx - 2sin2x + 3sinx = 1 3cosx - 4sinx cosx + 3sinx = 1 Với cox = 0 thỏa mãn phương trình => Phương trình có nghiệm : Hoạt động 6: Giáo viên chọn lớp ra 4 nhóm tiến hành các câu trắc nghiệm 6,7,8,9,10 . x = + k (kZ) Với cosx 0 chia 2 vế phương trình cho cosx ta đươc : 3– 4tanx + 3tanx = = 1 + tanx 2tanx + 4tanx – 2 = 0 tanx - 2tanx + 1 = 0 tanx = 1 x = + k (kZ) c. cox3x - cos5x = sinx -2sin4x . sin(-x) = sinx sinx (2sin4x – 1) = 0 sinx = 0 hoặc 2sin4x – 1 = 0 x = k hoặc sin4x = = sin x = k (kZ) x = + k hoặc x = + k V. CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ : -Nhắc nhở HS về nhà xem lại hệ thống các bài tập đã làm để nắm chắc các kiến thức về HSLG và giải được các PTLG đã học. -Làm bài tập về nhà: 1. sinx + cosx + sin4x = 0 2. cox.sin3x = co3x . sin5x 3. 2cosx - sinx – 2 = 0 4 . 2tanx – 3tanx + 2cosx – 3 = 0 Tiết 20 : Kiểm tra 1 tiết
Tài liệu đính kèm: