Giáo án bám sát Ngữ văn 12 tiết 1+ 2: Thực hành làm văn nghị luận xã hội

TiÕt 1+2
TiÕt1
Ngµy d¹y
Líp
TiÕt 
Thø
Häc sinh v¾ng mÆt
A2
A5
A8
A9
Thùc hµnh lµm v¨n NghÞ luËn x· héi
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
 Giúp học sinh :
1. Kiến thức.Nắm được cách viết bài nghị luận về một tư tưởng , đạo lí , trước hết là kĩ năng tìm hiểu đề và lập dàn ý .
2.Kĩ năng:Có ý thức và khả năng tiếp thu những quan niệm đúng đắn và phê phán những quan niệm sai lầm về tư tưởng , đạo lí.
3. Thái độ:có ý thức tiếp thu những quan niệm đúng đắn về nội dung bài học.
II. Chuẩn bị của Gv-Hs
GV: Sách giáo khoa, giáo án
HS: Sgk, vở soạn
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY: 
1. Kiểm tra bài cũ: 
 2. Giảng bài mới: 
§Ò 1: “Bæn phËn vµ h¹nh phóc lµ cèt sèng cho ng­êi kh¸c”
- Auguste de Comte - 
Anh/ chÞ h·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn cã ®é dµi 400 / 600 tõ ®Ó bµn luËn vÒ vÊn ®Ò trªn?
Gîi ý lµm bµi
I. Më bµi.
Trong bµi th¬ “Mét khóc ca xu©n”, nhµ th¬ Tè H÷u viÕt:
NÕu lµ con chim, chiÕc l¸
Th× con chim ph¶i hãt, chiÕc l¸ ph¶i xanh
LÏ nµo vay mµ kh«ng cã tr¶?
Sèng lµ cho, ®©u chØ nhËn riªng m×nh.
“Sèng lµ cho, ®©u chØ nhËn riªng m×nh” ®ã lµ mét quan niÖm sèng ®óng ®¾n, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, tinh thÇn cao th­îng, ®em l¹i niÒm vui, t×nh yªu vµ h¹nh phóc cho nh÷ng ng­êi th©n trong gia ®×nh, nh÷ng ng­êi cã c¶nh ngé ®¸ng th­¬ng trong x· héi. Mét quan niÖm sèng ®Çy tinh thÇn nh©n v¨n, nh©n ¸i cao c¶! Còng chÝnh tinh thÇn ®ã Auguste de Comte ®· ph¸t biÓu “Bæn phËn vµ h¹nh phóc lµ cèt sèng cho ng­êi kh¸c”.
II. Th©n bµi.
1. Gi¶i thÝch c©u nãi.
- Sèng cã bæn phËn lµ cèt sèng cho ng­êi kh¸c: tøc lµ mét trong nh÷ng tr¸ch nhiÖm cña m×nh lµ ph¶i sèng cho ng­êi kh¸c, ng­êi cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, sèng ®óng vÞ trÝ vµ bæn phËn cña m×nh chÝnh lµ sèng cho ng­êi kh¸c: ng­êi kh¸c ë ®©y ®­îc hiÓu lµ nh÷ng ng­êi th©n trong gia ®×nh, anh chÞ em, bµ con hä hµng th©n thÝch, nh÷ng ng­êi xung quanh, nh÷ng ng­êi ngoµi x· héi.
- H¹nh phóc lµ sèng cho ng­êi kh¸c: sèng cho ng­êi kh¸c tr­íc hÕt lµ bæn phËn – mang tÝnh tr¸ch nhiÖm - nh­ng cao h¬n bæn phËn lµ h¹nh phóc. §­îc sèng cho ng­êi kh¸c lµ niÒm vui, niÒm h¹nh phóc cña chÝnh m×nh. §em l¹i niÒm vui, niÒm h¹nh phóc cho ng­êi kh¸c còng chÝnh lµ ®em l¹i niÒm vui, niÒm h¹nh phóc cho chÝnh m×nh. 
- VËy “Bæn phËn vµ h¹nh phóc lµ cèt sèng cho ng­êi kh¸c” cã thÓ nãi c¸ch kh¸c lµ: sèng cho ng­êi kh¸c chÝnh lµ bæn phËn vµ h¹nh phóc cña chÝnh m×nh.
2. Ph©n tÝch, chøng minh, b×nh luËn.
a. Ph©n tÝch:
- §©y lµ mét quan niÖm hoµn toµn ®óng ®¾n vµ tÝch cùc, mang tinh thÇn nh©n ¸i, nh©n v¨n, nh©n ®¹o cao c¶.
- Tr­íc hÕt, sèng cho ng­êi kh¸c lµ mét bæn phËn, lµ tr¸ch nhiÖm mµ ta cÇn thùc hiÖn, v× cã sèng cho ng­êi kh¸c, hy sinh cho ng­êi kh¸c, mang ®Õn nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp cho ng­êi kh¸c,... th× ng­êi kh¸c còng sÏ sèng cho m×nh, ®em lai nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp cho m×nh. Chóng ta th­êng nãi: mét ng­êi v× mäi ng­êi vµ mäi ng­êi v× mét ng­êi còng chÝnh lµ thùc hiÖn tinh thÇn c©u nãi cña Auguste de Comte.
- Sau ®ã, sèng cho ng­êi kh¸c lµ niÒm vui, h¹nh phóc cña chÝnh m×nh, ®iÒu nµy cßn cao h¬n c¶ bæn phËn. Trong cuéc sèng, chóng ta ®­îc sèng cho ng­êi mµ m×nh yªu th­¬ng chÝnh lµ ®iÒu h¹nh phóc cña con ng­êi. ThËt bÊt h¹nh vµ ®au khæ thay cho nh÷ng ai kh«ng cã ng­êi th­¬ng yªu ®Ó mµ sèng cho hä, sèng v× hä,...
b. Chøng minh.
- B»ng thùc tiÔn ®êi sèng cña b¶n th©n, gia ®×nh,...
+ Trong cuéc sèng ®êi th­êng, trong häc tËp, lao ®éng: cã nhiÒu tÊm g­¬ng sèng cho ng­êi kh¸c, cho céng ®ång.
+ Trong chiÕn tranh, nh÷ng ng­êi lÝnh ®· hy sinh anh dòng ®Ó giµnh l¹i ®éc lËp, tù do cho ®Êt n­íc, cho nh©n d©n,...
+ Nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c x· héi; tõ thiÖn, t«n gi¸o, khoa häc chuyªn biÖt,...
c. B×nh luËn.
- §©y lµ c©u nãi cã ý nghÜa gi¸o dôc rÊt tÝch cùc ®èi víi chóng ta, ®Æc biÖt lµ thÕ hÖ trÎ ngµy nay. CÇn ph¸t huy nh÷ng t¸c ®éng tèt Êy ®Õn víi mäi ng­êi xung quanh.
- Tuy vËy vÉn cßn cã nhiÒu ng­êi trong cuéc sèng, lao ®éng, häc tËp vµ c«ng t¸c l¹i chØ sèng cho riªng m×nh. §ã lµ lèi sèng Ých kØ cÇn phª ph¸n, cÇn ph¶i thay ®æi.
3. Më réng.
III. KÕt bµi.
Kh¼ng ®Þnh sù ®óng ®¾n, nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc, ý nghÜa, gi¸ trÞ, t¸c dông gi¸o dôc c©u nãi cña Auguste de Comte.
Bµi häc ®èi víi b¶n th©n vµ nh÷ng ng­êi kh¸c.
§Ò 2. “C¸c ®iÒu chóng ta biÕt chØ lµ mét giät n­íc. C¸c ®iÒu chóng ta kh«ng biÕt lµ c¶ mét ®¹i d­¬ng” (Newton)
Anh/chÞ h·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn cã ®é dµi 400/600 tõ ®Ó bµn luËn vÒ vÊn ®Ò trªn?
Gîi ý bµi lµm
I. Më bµi.
Kho tri thøc vÒ tù nhiªn, x· héi cña con ng­êi ngµy nay lµ mét ®¹i d¬­ng bao la. Nh­ng nh÷ng g× mµ con ng­êi ch­a kh¸m ph¸ ra cßn nhiÒu h¬n gÊp ngµn lÇn nh÷ng ®iÒu ta biÕt. Cho dï chóng ta häc trong nhµ tr­êng vµ ngoµi x· héi cã nhiÒu ®Õn ®©u th× nh÷ng ®iÒu ta biÕt vÉn lµ bÐ nhá so víi biÓn trêi kiÕn thøc mµ nh©n lo¹i ®· cã ®­îc vµ ch­a cã ®­îc. ChÝnh v× thÕ mµ nhµ b¸c häc næi tiÕng I.Newton ®· ph¸t biÓu thËt ®óng r»ng: “C¸c ®iÒu chóng ta biÕt chØ lµ mét giät n­íc. C¸c ®iÒu chóng ta kh«ng biÕt lµ c¶ mét ®¹i d­¬ng”.
II. Th©n bµi.
1. Gi¶i thÝch c©u nãi.
- “C¸c ®iÒu chóng ta biÕt chØ lµ mét giät n­íc”: cã nghÜa lµ, muèn nhÊn m¹nh ®Õn nh÷ng hiÓu biÕt cña chóng ta vÒ nh÷ng g× nh©n lo¹i ®· kh¸m ph¸, t×m hiÓu vÒ vò trô, tù nhiªn, x· héi loµi ng­êi còng chØ b»ng mét giät n­íc trong ®¹i d­¬ng bao la. Mét giät n­íc lµ qu¸ nhá bÐ so víi c¶ ®¹i d­¬ng mªnh m«ng bao la. VËy nh÷ng ®iÒu mµ chóng ta biÕt lµ v« cïng h¹n chÕ, Ýt ái so víi nh÷ng ®iÒu ta ch­a biÕt.
- “C¸c ®iÒu chóng ta kh«ng biÕt lµ c¶ mét ®¹i d­¬ng”: cã nghÜa lµ, muèn nhÊn m¹nh ®Õn nh÷ng g× mµ chóng ta ch­a biÕt, kh«ng biÕt vÒ vò trô, tr¸i ®Êt, tù nhiªn vµ x· héi cßn rÊt nhiÒu nh­ lµ c¶ mét ®¹i d­¬ng mªnh m«ng bao la. So víi mét giät n­íc th× ®¹i d­¬ng lµ qu¸ to lín. VËy nh÷ng ®iÒu mµ chóng ta ch­a biÕt, kh«ng biÕt cßn rÊt nhiÒu so víi nh÷ng g× mµ chóng ta ®· biÕt.
- Sù ®èi lËp gi÷a ®iÒu ®· biÕt chØ lµ 1 giät n­íc cßn nh÷ng ®iÒu ch­a biÕt lµ c¶ mét ®¹i d­¬ng bao la ®· lµ mét ®éng lùc rÊt lín ®Ó th«i thóc chóng ta kh¸m ph¸, t×m hiÓu vÒ vò trô, tù nhiªn vµ x· héi. §©y lµ mét vÊn ®Ò lín mµ chóng ta cÇn ph¶i nh×n nhËn thËt râ rµng vµ ®Ó cã nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ nh­ häc tËp, nghiªn cøu, t×m hiÓu trong c¸c ngµnh khoa häc tù nhiªn còng nh­ x· héi.
2. Ph©n tÝch, chøng minh, b×nh luËn.
a. Ph©n tÝch.
- B»ng thùc tiÔn trong häc tËp, nghiªn cøu vµ c«ng t¸c cña chóng ta. Khi ta cµng häc tËp, kh¸m ph¸ ra nh÷ng ®iÒu míi mÎ trong ®¹i d­¬ng bao la kiÕn thøc cña nh©n lo¹i th× ta l¹i cµng thÊy nh÷ng ®iÒu Êy cßn qu¸ nhá bÐ, Ýt ái vµ h¹n chÕ biÕt chõng nµo,...
- DÉn chøng: trong khoa häc tù nhiªn, khoa häc x· héi, nh÷ng vÊn ®Ò v¨n ho¸ x· héi kh¸c,...
- T¸c ®éng cña c©u nãi ®ã víi viÖc häc tËp cña häc sinh, sinh viªn ®ang ngåi trªn ghÕ nhµ tr­êng, gi¶ng ®­êng ®¹i häc lµ rÊt tÝch cùc, nã gióp cho mäi ng­êi nh×n nhËn l¹i chÝnh m×nh, vÒ nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh cßn h¹n chÕ. §Ó tõ ®ã cã hµnh ®éng cô thÓ ®Ó lu«n lu«n n©ng cao nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh vµ nh÷ng ng­êi kh¸c.
b. Chøng minh.
- B»ng chÝnh b¶n th©n m×nh trong qu¸ tr×nh häc tËp, nghiªn cøu...
- B»ng kinh nghiÖm cña nh÷ng ng­êi lín tuæi,...
c. B×nh luËn.
- Khi ta häc cµng cao th× ta cµng ph¶i khiªm tèn v× cho dï nh÷ng hiÓu biÕt cña ta cã nhiÒu ®Õn ®©u còng lµ qu¸ bÐ nhá so víi nh÷ng ®iÒu mµ chóng ta ch­a biÕt.
- §Ó tõ ®ã tr¸nh th¸i ®é tù m·n, tù kiªu tù ®¹i cho r»ng m×nh ®· hiÓu biÕt nhiÒu, ®· giái råi mµ kh«ng häc tËp, nghiªn cøu, t×m hiÓu n÷a...
- V× thÕ V.Lªnin còng cã ph¸t biÓu r»ng: Häc, häc n÷a, häc m·i!
3. Më réng.
III. KÕt bµi.
Kh¼ng ®Þnh sù ®óng ®¾n lêi ph¸t biÓu cña I.Newton. ý nghÜa, t¸c dông gi¸o dôc ®èi víi chóng ta – ®Æc biÖt lµ thÕ hÖ trÎ ®ang ngåi trªn ghÕ nhµ tr­êng, gi¶ng ®­êng ®¹i häc,...
Bµi häc cho b¶n th©n, b¹n bÌ,...
§Ò 3: “Häc cho réng. Hái cho thËt kü. Suy nghÜ cho thËt cÈn thËn. Ph©n biÖt cho râ rµng. Lµm viÖc cho hÕt søc. Nh­ thÕ míi thµnh ng­êi”.	
S¸ch Trung Dung
Anh /chÞ h·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn cã ®é dµi 400/600 tõ ®Ó bµn luËn vÒ vÊn ®Ò trªn?
I. Më bµi.
Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña gi¸o dôc - ®µo t¹o lµ h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn nh©n c¸ch con ng­êi, d¹y ng­êi, d¹y ch÷, d¹y nh÷ng tri thøc vÒ tù nhiªn, x· héi. V× thÕ mµ s¸ch Trung Dung ®· d¹y r»ng: “Häc cho réng. Hái cho thËt kü. Suy nghÜ cho thËt cÈn thËn. Ph©n biÖt cho râ rµng. Lµm viÖc cho hÕt søc. Nh­ thÕ míi thµnh ng­êi”.
II. Th©n bµi.
1. Gi¶i thÝch vÊn ®Ò.
- Häc cho réng: lµ khi häc ta ph¶i häc cho thËt réng, v× kiÕn thøc lµ bao la nh­ biÓn c¶ ®¹i d­¬ng, cho nªn ®· häc lµ ph¶i t×m hiÓu thËt nhiÒu, biÕt cho réng th× míi ®¸p øng ®­îc viÖc trë thµnh ng­êi hiÓu biÕt réng.
- Hái cho thËt kü: lµ khi häc kh«ng nh÷ng cÇn häc cho réng mµ cßn ph¶i häc cho s©u s¾c nh÷ng ®iÒu m×nh biÕt, nh­ thÕ míi lµ häc, tr¸nh c¸i g× còng biÕt mét c¸ch hêi hît, chØ biÕt c¸i bÒ ngoµi mµ kh«ng hiÓu cho kü, cho s©u s¾c c¸i bªn trong.
- Suy nghÜ cho thËt cÈn thËn: lµ trªn thinh thÇn häc cho kü, cho s©u th× trong qu¸ tr×nh häc yªu cÇu ph¶i suy nghÜ cho thËt kÜ, thËt cÈn thËn, s©u s¾c vÊn ®Ò m×nh häc.
- Ph©n biÖt cho râ rµng: lµ ta ph¶i biÕt ph©n biÖt râ rµng gi÷a ®óng – sai, tèt – xÊu, thiÖn - ¸c, ®iÒu g× nªn nãi, ®iÒu g× kh«ng cÇn nãi, viÖc g× nªn lµm, viÖc g× kh«ng nªn lµm,...
- Lµm viÖc cho hÕt søc: lµ khi ta ®· häc réng, häc kÜ, suy nghÜ cÈn thËn, ph©n biÑt râ rµng th× cÇn ph¶i lµm viÖc cho hÕt søc, cho toµn vÑn, cho chu ®¸o. §em hÕt nh÷ng hiÓu biÕt cña m×nh mµ lµm viÖc th× hiÖu qu¶ céng viÖc sÏ cao.
=> NÕu lµm ®­îc nh­ vËy th× “Nh­ thÕ míi thµnh ng­êi”
2. Ph©n tÝch, chøng minh, b×nh luËn.
a. Ph©n tÝch.
- Trªn c¬ së cña viÖc gi¶i thÝch th× ta ph©n tÝch theo tõng ý nh­ trªn, lµm cho vÊn ®Ò ®­îc s¸ng tá h¬n
b. Chøng minh.
- LÊy dÉn chøng tõ chÝnh b¶n th©n m×nh trong qu¸ tr×nh häc tËp, nghiªn cøu, t×m hiªu vµ trong qu¸ tr×nh thùc hµnh.
- DÉn chøng tõ nh÷ng ng­êi xung quanh.
c. B×nh luËn.
- Trong x· héi ngµy nay vÉn cßn nhiÒu ng­êi trong qua tr×nh häc tËp vµ thùc hµnh (häc->hµnh) ®·: häc ch­a réng, hái ch­a thËt kü, suy nghÜ ch­a cÈn thËn v× thÕ kh«ng ph©n biÖt ®­îc râ ®©u lµ ®óng, ®©u lµ sai, ®©u lµ tèt, ®©u lµ xÊu, ... cho nªn khi lµm viÖc, khi hµnh ®éng sÏ kh«ng hÕt søc, kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ mong muèn. Vµ v× thÕ còng ch­a thµnh ng­êi. (tøc lµ ng­êi ®· tr­ëng thµnh vÒ nh©n c¸ch, n¨ng lùc)
- TÊt nhiªn, còng ®· cã nhiÒu ng­êi trong x· héi x­a-nay ®· lµm ®­îc nh­ vËy.
3. Më réng.
III. KÕt bµi.
Kh¼ng ®Þnh sù ®óng ®¾n, ý nghÜa gi¸o dôc, vai trß, tÇm quan träng vµ t¸c ®éng cña lêi d¹y trªn ®èi víi mäi ng­êi trong qu¸ tr×nh häc tËp, lao ®éng, c«ng t¸c...
Bµi häc b¶n th©n.
TiÕt 2
Ngµy d¹y
Líp
TiÕt 
Thø
Häc sinh v¾ng mÆt
A2
A5
A8
A9
§Ò 4: “Häc mµ kh«ng suy nghÜ th× lu«n lu«n u tèi. Suy nghÜ mµ kh«ng häc th× lu«n lu«n nghi ngê”.
Ng¹n ng÷.
	Anh/ chÞ h·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn cã ®é dµi 400 / 600 tõ ®Ó bµn luËn vÒ vÊn ®Ò trªn?
Gîi ý lµm bµi.
I. Më bµi.
S¸ch Trung Dung ®· d¹y khi häc th× ph¶i: “Häc cho réng. Hái cho thËt kü. Suy nghÜ cho thËt cÈn thËn. Ph©n biÖt cho râ rµng. Lµm viÖc cho hÕt søc. Nh­ thÕ míi thµnh ng­êi”. V× thÕ mµ c©u ng¹n ng÷ cã c©u r»ng: “Häc mµ kh«ng suy nghÜ th× lu«n lu«n u tèi. Suy nghÜ mµ kh«ng häc th× lu«n lu«n nghi ngê”. Qu¶ thËt, viÖc häc rÊt cÇn cã sù suy nghÜ cho thÊu ®¸o, nÕu häc mµ kh«ng suy nghÜ th× kh«ng hiÓu ®­îc ®iÒu m×nh häc, nh­ng cã suy nghÜ råi th× l¹i ph¶i häc h¬n n÷a nh­ thÕ míi tr¸nh khái nghi ngê vÒ  ... u ch©n cña kÎ l­êi biÕng”.
Cã nghÜa lµ, trªn con ®­êng ®i ®Õn nh÷ng thµnh c«ng, ®Õn víi ®Ønh cao vinh quang, th¾ng lîi,... th× kh«ng thÓ cã nh÷ng kÎ l­êi biÕng ®i ®­îc ®Õn ®Ých; mµ chØ cã nh÷ng con ng­êi lu«n ch¨m chØ häc tËp, lao ®éng ®Ó v­ît qua mäi khã kh­an thö th¸ch, nh÷ng ch«ng gai trªn ®­êng ®i,... míi ®Õn ­îc thµnh c«ng vinh quang. Nh÷ng kÎ l­êi biÕng, kh«ng cã lßng quyÕt t©m v­ît gian khã, kh«ng ch¨m chØ lao ®éng, nghiªn cøu, häc tËp,... th× kh«ng thÓ ®i ®Õn thµnh c«ng.
- Nãi c¸ch kh¸c, c¸i ®Ých cuèi cïng trªn con ®­êng ®i cña nh÷ng kÎ l­êi biÕng, kh«ng ch¨m chØ häc tËp, nghiªn cøu, t×m tßi, s¸ng t¹o, lao ®éng,... chÝnh lµ thÊt b¹i.
2. Ph©n tÝch, chøng minh, b×nh luËn.
a. Ph©n tÝch.
- B»ng dÉn chøng cô thÓ trong häc tËp, lao ®éng,... cña chÝnh b¶n th©n m×nh vµ qua nh÷ng ng­êi b¹n xung quanh. (theo 2 ý trªn ta võa gi¶i thÝch).
+ Trong häc tËp: häc sinh, sinh viªn ®ang ngåi trªn ghÕ nhµ tr­êng c¸i ®Ých cuèi cïng lµ tèt nghiÖp ®­îc c¸c cÊp häc vµ ra tr­êng ®Ó cã ngµnh nghÒ, t¹o lËp cuéc sèng cho m×nh (vËt chÊt vµ tinh thÇn). Nh­ng nÕu häc sinh, sinh viªn trong qu¸ tr×nh häc tËp, nghiªn cøu l¹i l­êi biÕng, ham ch¬i, kh«ng häc tËp mét c¸ch nghiªm tóc, ch¨m chØ, v­ît qua nh÷ng khã kh¨n, thiÕu thèn vÒ vËt chÊt còng nh­ tinh thÇn th× kh«ng thÓ cã kÕt qu¶ tèt ®­îc. Ng­îc l¹i, nÕu häc sinh, sinh viªn mµ v­ît qua ®­îc nh÷ng khã kh¨n, thö th¸ch, ch¨m chØ lao ®éng, häc tËp, nghiªn cøu, t×m tßi s¸ng t¹o th× ch¾c ch¾n sÏ ®i ®Õn ®­îc thµnh c«ng.
- NhiÒu ng­êi cho r»ng m×nh th«ng minh, lµ tµi n¨ng kh«ng cÇn häc ch¨m chØ mµ chØ cÇn häc l­ít qua, kh«ng rÌn luyÖn kÜ n¨ng, kÜ x¶o trong häc tËp. §Õn khi vµo c«ng viÖc, bµi häc cô thÓ th× kh«ng gi¶i quyÕt ®­îc ®óng quy tr×nh dÉn ®Õn sai kÕt qu¶. CÇn lu«n biÕt r»ng, ®Ó trë thµnh thiªn tµi th× chØ cã 1% lµ tµi n¨ng bÈm sinh, cßn 99% lµ sù lao ®éng, må h«i vµ c«ng søc ®æ ra míi cã ®­îc.
b. Chøng minh trong: häc tËp, lao ®éng, nghiªn cøu,...
c. B×nh luËn.
- NÕu chóng ta muèn cã thµnh c«ng th× mét trong yÕu tè quan träng nhÊt lµ ta ph¶i ch¨m chØ häc tËp, lµm viÖc,... th× míi cã kÕt qu¶ nh­ mong muèn. 
- Trong x· héi ngµy nay, thÕ hÖ trÎ cã rÊt nhiÒu ng­êi ®· thµnh c«ng trong häc tËp, lao ®éng, c«ng t¸c trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi lµ nhê qu¸ tr×nh ch¨m chØ häc tËp, lao ®éng, nghiªn cøu,...
- Nh­ng còng cã kh«ng Ýt ng­êi v× qu¸ ham ch¬i mµ sa ng· vµo c¸c tÖ n¹n x· héi, nhiÒu ng­êi ®· ph¶i tr¶ gi¸ rÊt ®¾t cho sù l­êi biÕng, kh«ng ch¨m chØ häc tËp, lao ®éng,.. cña m×nh.
3. Më réng.
III. KÕt luËn.
Kh¼ng ®Þn sù ®óng ®¾n, ý nghÜa, gi¸ trÞ, t¸c ®éng gi¸o dôc cña lêi ph¸t biÓu.
Bµi häc cho b¶n th©n vµ nh÷ng ng­êi kh¸c.
§Ò 8: “T«n s­ träng ®¹o”
Thµnh ng÷
Anh/chÞ h·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn cã ®é dµi 400/600 tõ bµn luËn vÒ v©n ®Ò trªn, nhÊt lµ ®Æt trong bèi c¶nh x· héi ngµy nay?
Gîi ý bµi lµm
I. Më bµi.
Mét trong nh÷ng truyÒn thèng tèt ®Ñp nhÊt cña ng­êi ViÖt Nam lµ “T«n s­ träng ®¹o”. §ã lµ ®¹o lÝ cña nh÷ng ng­êi häc trß mµ chóng ta cÇn ph¶i tr©n träng, gi÷ g×n vµ ph¸t huy. Trong x· héi ngµy nay truyÒn thèng Êy ®­îc nhËn thøc, thùc hµnh nh­ thÕ nµo chóng ta h·y cïng bµn luËn.
II. Th©n bµi.
1. Gi¶i thÝch.
- T«n s­: (t«n: lµ t«n träng, kÝnh träng vµ ®Ò cao; s­: lµ thÇy d¹y häc, d¹y ng­êi, d¹y ch÷). VËy t«n s­ lµ ng­êi häc trß th× ph¶i biÕt t«n träng, kÝnh träng vµ ®Ò cao vai trß cña ng­êi thÇy trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ trong cuéc sèng. 
- Träng ®¹o: (träng: coi träng, t«n träng; ®¹o: ®¹o lÝ, con ®­êng lµm ng­êi, ®¹o ®øc, ®¹o lÝ truyÒn thèng tèt ®Ñp cña con ng­êi): VËy träng ®¹o: lµ ng­êi häc trß ph¶i biÕt t«n träng, lÔ phÐp, kÝnh träng ng­êi thÇy, v× ng­êi thÇy ®· gi¶ng d¹y, truyÒn d¹y cho chóng ta biÕt thÕ nµo lµ ®¹o nghÜa, ®¹o ®øc, ®¹o häc lµm ng­êi vµ nh÷ng tri thøc kh¸c vÒ mäi mÆt cña ®êi sèng tù nhiªn, ®êi sèng x· héi,...
2. Ph©n tÝch, chøng minh, b×nh luËn.
a. Ph©n tÝch.
“T«n sù träng ®¹o” chÝnh lµ mét truyÒn thèng tèt ®Ñp cña ®¹o häc ViÖt Nam, truyÒn thèng nµy cã tõ l©u ®êi khi cã nhu cÇu truyÒn d¹y vµ häc tËp cña con ng­êi. §Ò cao vai trß, tÇm quan träng cña ng­êi thÇy chóng ta cßn biÕt ®Õn nh÷ng c©u thµnh ng÷, tôc ng÷, nh÷ng c©u nãi d©n gian nh­:
+ “Kh«ng thÇy ®è mµy lµm nªn” – cã nghÜa lµ nÕu kh«ng cã ng­êi thÇy d¹y cho ta häc vµ lµm bÊt cø sù viÖc g× th× ta kh«ng thÓ häc vµ lµm ®­îc ®iÒu ®ã.
+ “Häc thÇy kh«ng tÇy häc b¹n” – cã nghÜa lµ: nÕu häc thÇy mµ ch­a hiÓu hÕt, ch­a n¾m hÕt ®­îc kiÕn thøc th× häc ë b¹n, lóc nµy b¹n còng lµ thÇy cña ta.
V× thÕ d©n gian l¹i cã c©u:
+ “Tam nh©n ®ång hµnh tÊt h÷u vi s­” - cã nghÜa lµ: ba ng­êi cïng ®i trªn mét ®­êng, tÊt sÏ cã ng­êi lµ bËc thÇy cña ta.
Vµ v× thÕ c©u nãi sau míi cã ý nghÜa:
+ “NhÊt tù vi s­, b¸n tù vi s­”: cã nghÜa lµ: ng­êi d¹y cho ta mét ch÷ th× còng lµ thÇy, d¹y nöa ch÷ còng lµ thÇy. §©y lµ c¸ch nãi cô thÓ nhÊt cña c©u : “T«n s­ träng ®¹o”.
 Vµ v× thÕ: “Träng thÇy míi ®­îc lµm thÇy” - cã nghÜa lµ: nÕu kh«ng t«n träng thÇy vµ ®¹o häc cña thÇy th× kh«ng thÓ lµm thÇy thiªn h¹ ®­îc. V× muèn lµm thÇy th× tr­íc hÕt ph¶i lµm häc trß. Mét ng­êi häc trß khi trë thµnh bËc thÇy th× ®· cã biÕt bao ng­êi thÇy ®· truyÒn thô kiÕn thøc vÒ mäi mÆt – tøc lµ lµm häc trß cña nhiÒu ng­êi thÇy th× sau míi cã thÓ lµm thÇy giái ®­îc.
	VËy nªn, v× nh÷ng lÏ trªn, cha «ng ta ®· ®óc gän trong c©u: “T«n sù träng ®¹o” lµ rÊt chÝnh x¸c, ng¾n gän, ®Çy ®ñ ý nghÜa vÒ vai trß, tÇm quan träng cña viÖc t«n träng ng­êi thÇy, t«n trong ®¹o häc.
b. Chøng minh.
- LÊy chÝnh kinh nghiÖm cña b¶n th©n m×nh.
- B»ng nh÷ng hiÓu biÕt vÒ vÊn ®Ò nµy:
+ Chóng ta lu«n tù hµo víi truyÒn thèng vµ phÈm chÊt cao ®Ñp cña c¸c bËc thÇy x­a, c¸c thÇy líp tr­íc mµ danh tiÕng l­u truyÒn m·i m·i.
Nh­ thÇy Lý C«ng Uèn ®êi nhµ Lý, thÇy Lª V¨n H­u, thÇy Chu V¨n An. NguyÔn Phi Khanh ®êi nhµ TrÇn, thÇy TrÇn Ých Ph¸t ®êi nhµ Lª, thÇy NguyÔn BØnh Khiªm ®êi nhµ M¹c. ThÕ kû XIX cã thÇy Cao B¸ Qu¸t, thÇy NguyÔn §×nh ChiÓu lÊy viÖc d¹y ng­êi cao h¬n d¹y ch÷. §Çu thÕ kû XX cã thÇy NguyÔn Thøc Tù ®· d¹y dç häc trß hÇu hÕt thµnh ®¹t trë thµnh nh÷ng chÝ sÜ yªu n­íc nh­ cô Phan Béi Ch©u, Ng« §øc kÕ, §Æng Th¸i Th©n, Lª V¨n H©n,... Chóng ta quªn sao ®­îc thÇy gi¸o NguyÔn TÊt Thµnh ng­êi ®· khai sinh ra n­íc ViÖt Nam d©n chñ céng hoµ, cïng víi c¸c häc trß xuÊt s¾c nh­: Ph¹m V¨n §ång, Vâ Nguyªn Gi¸p ®· lµm r¹ng rì non s«ng ®Êt n­íc ta.
c. B×nh luËn.
Ngµy nay cã rÊt nhiÒu ng­êi häc trß ®ang ngåi trªn ghÕ nhµ tr­êng, ®­îc häc nhiÒu bé m«n cña c¸c thÇy c« gi¶ng d¹y nh­ng hä kh«ng ý thøc ®­îc vÊn ®Ò cÇn ph¶i t«n träng, kÝnh träng, lÔ phÐp víi ng­êi thÇy vµ coi träng ®¹o häc mµ thÇy truyÒn gi¶ng. §iÒu Êy cã nghÜa lµ ®¹o lÝ truyÒn thèng kh«ng ®­îc t«n träng, häc tËp...
Nh­ng còng cã rÊt nhiÒu ng­êi häc trß ®· vµ ®ang hiÓu vµ thùc hµnh c©u thµnh ng÷ vµ còng ®ang b­íc trªn con ®­êng thµnh ®¹t trong cuéc sèng, trong khoa häc,...
3. Më réng.
III. KÕt luËn.
Kh¼ng ®Þnh sù ®óng ®¾n, ý nghÜa, gi¸ trÞ gi¸o dôc, vai trß, tÇm quan träng vµ nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc cña c©u thµnh ng÷ “T«n s­ träng ®¹o” .
Bµi häc b¶n th©n.
§Ò 9: “L­¬ng y nh­ tõ mÉu”
	Thµnh ng÷.
Anh/chÞ h·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn cã ®é dµi 400/600 tõ ®Ó bµn luËn vÒ vÊn ®Ò trªn, ®Æc biÖt lµ trong bèi c¶nh x· héi ngµy nay?
Gîi ý lµm bµi.
I. Më bµi.
L­¬ng t©m nghÒ nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò quan träng cña con ng­êi trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c phôc vô nh©n d©n, ®Êt n­íc... cña bÊt cø ngµnh nghÒ nµo. Nh­ng l­¬ng t©m nghÒ nghiÖp ®ßi hái cao nhÊt lµ ë nghÒ thÇy thuèc kh¸m ch÷a bÖnh cøu sèng, ®em l¹i søc khoÎ cho mäi ng­êi. Nãi c¸ch kh¸c trong nghÒ y d­îc th× l­¬ng t©m nghÒ nghiÖp ®­îc ®Æt lªn hµng ®Çu bëi nã liªn quan trùc tiÕp ®Õn sù sèng vµ c¸i chÕt cña con ng­êi. V× thÕ thµnh ng÷ cã c©u: “L­¬ng y nh­ tõ mÉu”.
II. Th©n bµi.
1. Gi¶i thÝch.
- “L­¬ng y nh­ tõ mÉu”: cã nghÜa lµ l­¬ng t©m cña y b¸c sÜ, cña ng­êi thÇy thuèc khi ch¨m sãc, kh¸m ch÷a bÖnh cho mäi ng­êi nh­ lµ ng­êi mÑ hiÒn tõ ch¨m sãc, cøu ch÷a bÖnh cho ®øa con cña m×nh. Ng­êi mÑ hiÒn tõ ch¨m sãc, c­u mang, cøu ch÷a cho ®øa con th©n yªu cña m×nh nh­ thÕ nµo th× nh÷ng ng­êi hµnh nghÒ y d­îc còng cÇn ch¨m sãc, c­u mang, cøu ch÷a ch bÖnh nh©n cña m×nh nh­ vËy.
2. Ph©n tÝch, chøng minh, b×nh luËn.
a. Ph©n tÝch.
Nh­ ®· nãi ë trªn, l­¬ng t©m, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®èi víi mäi ng­êi trong bÊt cø ngµnh nghÒ g×. Nh­ng cã lÏ ®èi víi nghÒ y d­îc th× l­¬ng t©m, ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp lµ quan träng h¬n c¶. V× khi con ng­êi mang bÖnh tËt trong ng­êi th× t©m lÝ rÊt nÆng nÒ, nÕu kh«ng muèn nãi lµ ®au khæ cã khi ®Õn tuyÖt väng. ChÝnh v× thÕ, ng­êi b¸c sÜ, y t¸, hé lÝ, c¸n bé qu¶n lÝ, nh©n viªn h­íng dÉn,... cÇn cã th¸i ®é ch¨m sãc, ®iÒu trÞ mét c¸ch nhÑ nhµng, khuyªn b¶o, ®éng viªn an ñi, ph©n tÝch cho ng­êi bÖnh thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i ®iÒu trÞ nh­ thÕ nµo, sö dông thuèc ra sao cho phï hîp ®Ó ®i ®Õn hiÖu qu¶ cøu ch÷a. Lµm ®­îc nh­ vËy cã nghÜa lµ thùc hiÖn ®­îc c©u thµnh ng÷: “L­¬ng y nh­ tõ mÉu” –b¸c sÜ nh­ ng­êi mÑ hiÒn tõ ch¨m sãc cho ®µn con yªu dÊu cña m×nh.
b. Chøng minh.
Cã rÊt nhiÒu ng­êi hµnh nghÒ y d­îc ®· lµm ®­îc ®iÒu Êy, sù tin t­ëng cña céng ®ång ®èi víi hä lµ rÊt cao. Cã rÊt nhiÒu “l­¬ng y” ®· trë thµnh “tõ mÉu”. Cã rÊt nhiÒu ng­êi bÖnh ®· trë thµnh nh÷ng ®øa con yªu dÊu trong vßng tay ch¨m sãc, cøu ch÷a cña nh÷ng ng­êi mÑ hiÒn tõ nh­ thÕ.
C¸c b¸c sÜ trong qu©n ®éi – th­êng xuyªn kh¸m ch÷a bÖnh cho ®ång bµo c¸c d©n téc vïng s©u vïng xa, n¬i biªn c­¬ng, h¶i ®¶o xa x«i.
C¸c y b¸c sÜ trong c¸c dù ¸n quèc gia, quèc tÕ ®i kh¸m ch÷a bÖnh v× søc khoÎ céng ®ång...
(®­a mét vµi dÉn chøng kh¸c mµ b¹n biÕt)
c. B×nh luËn.
+ TÝch cùc: cã nhiÒu ng­êi ®· thùc sù trë thµnh nh÷ng b¸c sÜ giái vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô ch¨m sãc, cøu ch÷a cho céng ®ång rÊt tËn t©m chu ®¸o vµ cã hiÖu qu¶ ®­îc nh©n d©n tin t­ëng... §Æc biÖt lµ c¸c b¸c sÜ, y t¸ ë vïng s©u vïng xa, n¬i biªn c­¬ng, h¶i ®¶o xa x«i,...
Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ngµy nay, nhiÒu lo¹i h×nh dÞch vô y tÕ ®· ®­îc më ra, b»ng quan hÖ: nhu cÇu – b¸c sÜ tèt – tiÒn – khái bÖnh ®· ®­îc thiÕt lËp (kh¸m ch÷a bÖnh theo yªu cÇu). §Æc biÖt lµ ë c¸c trung t©m ®« thÞ lín nh­ Hµ Néi, HuÕ, Sµi Gßn,... ®· t¹o ra chiÒu h­íng tÝch cùc tronng qu¸ tr×nh phôc vô nhu cÇu cña nh©n d©n.
+ Tiªu cùc: 
“L­¬ng y” ph¶i nh­ “tõ mÉu” – cã thÓ ®ã lµ mét ng­êi nµo dã dïng c¸ch nãi nµy ®Ó muèn nhÊn m¹nh ®Õn l­¬ng t©m, tr¸ch nhiÖm cña c¸c y b¸c sÜ. Nh­ng nÕu lµ mét biÓn khÈu hiÖu rÊt to ë cæng bÖnh viÖn nµo ®ã th× thËt lµ tai h¹i. Bëi nã sÏ g©y hiÓu nhÇm! Thµnh ng÷ “L­¬ng y nh­ tõ mÉu” chØ cã 5 tõ. NÕu “l­¬ng y” b¾t buéc ph¶i nh­ “tõ mÉu” th× kh«ng thÓ ®­îc. Bëi v×, khi ta lµm ®iÒu g× ®ã mµ do bÞ b¾t buéc ph¶i lµm th× hiÖu qu¶ sÏ kh«ng bao giê ®¹t ®­îc cao nhÊt. T©m lÝ ng­êi thùc hiÖn c«ng viÖc ®ã rÊt nÆng nÒ vµ ng­êi bÖnh ®­îc ch¨m sãc, ch÷a trÞ còng sÏ kh«ng ®­îc tho¶i m¸i. Ng­êi bÖnh ®Õn bÖnh viÖn gÆp b¸c sÜ mµ kh«ng tho¶i m¸i, tin t­ëng th× bÖnh ch¾c sÏ khã mµ khái ®­îc, cã khi l¹i cßn nÆng h¬n!
...
3. Më réng.
III. KÕt bµi.
Kh¼ng ®Þnh sù ®óng ®¾n, ý nghÜa, gi¸ trÞ gi¸o dôc vµ sù t¸c ®éng cña c©u thµnh ng÷.
Bµi häc cho b¶n th©n vµ nh÷ng ng­êi hµnh nghÒ y d­îc.
3. Củng cố
Hệ thống nội dung chính của bài học.
4. Hướng dẫn học sinh học tập ở nhà
-Nắm chắc nội dung bài học.
-Soạn bài mới theo câu hỏi SGK.
_____________________________________________________________