Câu 1. (2 điểm) Cho hàm số y = x - 1/ x + 1
1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị (C) của hàm số.
2) Tìm a và b để đường thẳng (d): y = ax b + cắt (C) tại hai điểm phân
biệt đối xứng nhau qua đường thẳng ( ∆ ): x -2 y+3 = 0.
Trường THPT chuyên Lương Văn Chánh ------------ ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC NĂM 2009 Môn Toán (Dành cho các khối A, B và V) Thời gian làm bài: 180 phút HHƯII PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ CÁC THÍ SINH (7 điểm) Câu 1. (2 điểm) Cho hàm số 1 1 xy x −= + . 1) Khảo sát sự biến thiên và vẽ đồ thị (C) của hàm số. 2) Tìm a và b để đường thẳng (d): y ax b= + cắt (C) tại hai điểm phân biệt đối xứng nhau qua đường thẳng (Δ ): 2 3 0x y− + = . Câu 2. (2 điểm) 1) Giải hệ phương trình 2 6 3 4 x y y x y x y ⎧ + = +⎪⎨ + + − =⎪⎩ . 2) Giải phương trình sin cos( ) sin 3 4 3 6 0 3 1 x x x π− − − =− . Câu 3. (1 điểm) Tính tích phân ln3 2 2 0 1 3 1 x x e dxI e = + +∫ . Câu 4. (1 điểm) Cho hình hộp đứng ABCDA'B'C'D' có đáy là hình thoi cạnh a, góc ABC bằng , góc giữa mặt phẳng (A'BD) và mặt phẳng đáy bằng . 60o 60o 1) Tính theo a thể tích hình hộpï. 2) Tính theo a khoảng cách giữa đường thẳng CD' và mặt phẳng (A'BD). Câu 5. (1 điểm) Tìm giá trị lớn nhất và giá trị nhỏ nhất của hàm số sin( ) sin cos2 4 1 2 x y x x π− = + + , ;2x π⎡ ⎤∈ π⎢ ⎥⎣ ⎦ . PHẦN RIÊNG (3 điểm) Thí sinh chỉ được làm một trong hai phần (phần 1 hoặc phần 2). 1. Theo chương trình chuẩn Câu 6a. (2 điểm) 1) Trong mặt phẳng Oxy, cho tam giác ABC biết ( ; )1 4A , phương trình đường cao BH là 2 9 0x y− + = , phương trình đường phân giác trong CD là 3 0x y+ − = . Tìm hai đỉnh B và C. 2) Trong không gian Oxyz, cho đường thẳng (a): 1 1 1 2 2 2 x y z− − += = − và mặt cầu (S): ( ) . ( ) ( )2 2 21 1 3x y z− + + + + = 9 a) Chứng minh (a) và (S) có hai điểm chung A, B phân biệt. b) Viết phương trình mặt phẳng ( )α biết ( )α qua A, B và cắt (S) theo một giao tuyến là một đường tròn lớn của (S). Trang 1/2 Câu 7a. (1 điểm) Từ các chữ số 1, 2, 3, 4, 5 có thể lập được bao nhiêu số tự nhiên có năm chữ số, trong đó chữ số 3 có mặt đúng ba lần, các chữ số còn lại có mặt không quá một lần. Trong các số tự nhiên nói trên, chọn ngẫu nhiên một số, tìm xác suất để số được chọn chia hết cho 3. 2. Theo chương trình nâng cao Câu 6b. (2 điểm) 1) Trong mặt phẳng Oxy, cho đường tròn (C): ( ) ( )2 21 1x y 4− + + = . Một đường tròn (C') tiếp xúc với Oy và tiếp xúc ngoài với (C). Tìm tâm của (C') biết tâm thuộc đường thẳng (d): 2 0x y− = . 2) Trong không gian Oxyz, cho hai đường thẳng (a) và (b) có phương trình lần lượt là 2 1 4 1 1 x y z+ += = x− , 2 1 2 4 1 1 y z− − += = . − a) Chứng minh (a) song song với (b), tính khoảng cách giữa chúng. b) Viết phương trình mặt phẳng ( )α qua (a) và vuông góc với mp(a, b). Câu 7b. (1 điểm) Tìm n nguyên dương biết ... ( ) 1 2 3 1 2 3 2 3 11 2 32 2 2 n nn n n n n C C C nC−− + − + − = 2 . HẾT Trang 2/2 ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM ĐỀ THI THỬ ĐẠI HỌC NĂM 2009 Môn Toán - Khối A, B & V Chú ý: Dưới đây chỉ là bài giải gợi ý, học sinh có thể làm nhiều cách khác nhau miễn là suy luận hợp lý và kết quả đúng thì vẫn được điểm tối đa của câu đó. Câu Đáp án Điểm chi tiết Điểm • TXĐ: { }\ 1D R= − • 1 1lim 1x x x+→− − = −∞+ , 1 1lim 1x x x−→− − = +∞+ : đường thẳng 1x = − là TCĐ 1lim 1 1x x x→±∞ − =+ : đường thẳng 1y = là TCN 0.25 • 2 2' 0 1.1 1 0.25 ( 1) y x = >+ , x D∀ ∈ suy ra hàm số tăng trong từng khoảng xác định. • Bảng biến thiên x −∞ 1− +∞ y' + + y +∞ 1 1 −∞ • Đồ thị cắt Ox tại , cắt Oy tại (1;0) (0; 1)− và nhận giao điểm hai tiệm cận làm tâm đối xứng. 0.25 • Đồ thị vẽ đúng 0.25 1 3 2 2 y x= +Phương trình của ( được viết lại: )Δ . Để thoả đề bài, trước hết (d) vuông góc với ( )Δ hay 2a = − 0.251.2 1 0.25Khi đó phương trình hoành độ giao điểm giữa (d) và (C): 1 2 1 x x b x − = − ++ 22 ( 3) ( 1)x b x b 0− − − + = . (1) ⇔ Để (d) cắt (C) tại hai điểm phân biệt A, B ⇔ (1) có hai nghiệm phân biệt ⇔ 0Δ > 2 2 17 0b b+ + > b tuỳ ý. ⇔ ⇔ 0.25Gọi I là trung điểm của AB, ta có 3 2 32 2 A B I I I x x bx by x b ⎧ + 4 −= =⎪⎪⎨ +⎪ = − + =⎪⎩ . 0.25ton tai , ( ) ( ) à ï A B AB I ⎧⎪ ⊥ Δ⎨⎪ ∈ Δ⎩ Vậy để thoả yêu cầu bài toán ⇔ 2 2 3I I b a x y ⎧∀⎪ = −⎨⎪ − + =⎩ ⇔ 0 Trang 3/2 2 3 ( 3) 3 4 a b b ⎧ = −⎪⎨ − ⇔ 0− + + =⎪⎩ ⇔ . 2 1 a b ⎧ = −⎨ = −⎩ 2a = − , thì thoả mãn yêu cầu bài toán. 1b = −Vậy khi Hệ đã cho tương đương với 2 2 3 6 ( 3) 4 y x y y x y x y ⎧ ≥ −⎪ + = +⎨⎪ + + − =⎩ ⇔ 3 ( )( ) 9 4 y x y x y x y x y ⎧ ≥ −⎪ + − =⎨⎪ + + − =⎩ . 0.252.1 1 0.5 2 2 9 4 u v u v ⎧ =⎪⎨ + =⎪⎩ Đặt u x y= + , v x y= − 0 ( ) ta được 3 4 uv u v ⎧ =⎨ + =⎩ ,u v ≥ ⇔ 3 1 1 3 x y x y x y x y ⎡⎧ + =⎪⎢⎨⎢ − =⎪⎩⎢⎧⎢ + =⎪⎢⎨⎢ − =⎪⎩⎣ 3 1 1 3 u v u v ⎡⎧ =⎢⎨ =⎩⎢⎢⎧ =⎢⎨⎢ =⎩⎣ 9 1 1 9 x y x y x y x y ⎡⎧ + =⎢⎨ − =⎩⎢⎢⎧ + =⎢⎨⎢ − =⎩⎣ 5 4 5 4 x y x y ⎡⎧ =⎢⎨ =⎩⎢⎢⎧ =⎢⎨⎢ = −⎩⎣ ⇔ ⇔ ⇔ ⇔ 0.25 Kết hợp với điều kiện , hệ đã cho có nghiệm duy nhất . 5 4 x y ⎧ =⎨ =⎩ 3y ≥ − 2 6 3 x kπ π≠ +Điều kiện: sin3 1x ≠ ⇔ . (1) 0.252.2 1 0.5 Với điều kiện trên phương trình đã cho tương đương với sin 3 4 cos( ) 3 0 6 x x π− − − = cos(3 ) 4 cos( ) 3 0 2 6 x xπ π− − − − = ⇔ 6 u x π= − (với cos3 4cos 3 0u u− − ) =⇔ 34 cos 7cos 3 0u u− − = ⇔ ⇔ cos 1 1cos 2 3cos ( ) 2 u u u VN 2 6 2 2 6 3 3cos ( ) 2 x k x k u VN ⎡ π− = π + π⎢⎢ π π⎢ − = ± + π⎢⎢⎢ =⎢⎣ 7 2 6 5 2 6 2 2 x k x k x k ⎡ π= + π⎢⎢ π⎢ = + π⎢⎢ π⎢ = − + π⎢⎣ ⎡⎢ = −⎢⎢ = −⎢⎢⎢ =⎣ ⇔ . ⇔ 0.25Kết hợp điều kiện (1), ta có nghiệm của phương trình đã cho là 7 2 6 x kπ= + π . Đặt 3 1+xu e= xu e= + ⇒ ⇒ 2 3 1 2 1 3 x ue −= ⇒ 2 3 xe dx udu= . Khi 0x = ⇒ 2u = ; 3ln2x = ⇒ 5u = . 0.253 1 0.252 5 5 2 2 2 1 2. 23 3 ( ) 1 9 u u du I u u d u − = =+∫ ∫Khi đó u− Trang 4/2 0.2553 2 2 2 9 3 2 u u⎡ ⎤⎢ ⎥= −⎢ ⎥⎢ ⎥⎣ ⎦ 0.252 125 25 8 4 19 9 3 2 3 2 3 ⎡ ⎤⎛ ⎞ ⎛ ⎞⎟ ⎟⎜ ⎜⎢ ⎥⎟ ⎟= − − − =⎜ ⎜⎟ ⎟⎢ ⎥⎜ ⎜⎟ ⎟⎝ ⎠ ⎝ ⎠⎣ ⎦ AO BD⊥Gọi O là tâm hình thoi. Do ABCD là hình thoi nên , kết hợp với ⇒ ' ( )AA ABCD⊥ 'A O BD⊥ ⇒ 'A OA∠ là góc giữa mp(A'BD) ⇒ . ' 6 oA OA∠ = 0 0.254 1 2 aAO = 0.25Do nên tam giác ABC đều 60oABC∠ = . ⇒ 3' . tan 60 2 oAA AO a= =Trong tam giác vuông A'AO, ta có . 2 33 3 3. ' . 2 2 4ABCD a a aV S AA= = =Do đó thể tích của hình hộp: . ( ' )BD A AO⊥Theo chứng minh trên ta có ⇒ . ( ' ) ( ' )A BD A AO⊥ 0.5 'A AOTrong tam giác vuông , dựng đường cao AH, ta có hay . ( ' )AH A BD⊥ ( , ( ' ))AH d A A BD= Do nên suy ra '/ / 'CD BA '/ /( ' )CD A BD ( ', ( ' )) ( , ( ' ))d CD A BD d C A BD= AO CO= (vì ( , ( ' ))d A A BD= ) AH= .sin60oAO= 3 4 a= . B' C' A' D' B A C D 5 1 0.25 2 2 2 sin cos. 2 sin sin 3cos x xy x x x −= + + Ta có . 2 4 y = 2 x π= : ta có . Trường hợp Trang 5/2 0.25( ; ] 2 x π π∈Trường hợp : 2 2 tan 1. 2 tan tan 3 xy x x −= − + cos 0x < (vì ). Ta có Đặt , khi tant x= ( ; ] 2 x π π∈ thì . ( ; 0]t ∈ −∞ 2 2 1( ) . 2 3 tf t t t −= − + , . ( ;0t ∈ −∞ ]Đặt 2 2 2 2 3 1 ( 1 2 3'( ) . 2 3 tt t t tf t t t ⎛ ⎞⎟⎛ ⎞ ⎜ ⎟⎜⎟⎜ − + − − −⎟⎟ ⎜⎜ ⎟ ⎟⎝ ⎠ ⎜ ⎟⎜⎝ ⎠+= ⎛ ⎞⎟⎜ − + ⎟⎜ ⎟⎝ ⎠ 0.25 ) Ta có 2 2 2 2 3. 2 3. 3 t t t t t + + −1 ⎛ ⎞⎟⎜+ − + ⎟⎜ ⎟⎝ ⎠ = . 2 3 1t t+ ≤ − 2 3 0t t− + <Ta có (vì ) '( ) 0f t ≥ ⇔ . 2 23 (1 )t t+ ≤ − 1t ≤−⇔ ⇔ Bảng biến thiên Kết hợp hai trường hợp của x, ta có 2max 3 y = , 2min 4 y = . 0.25 Cạnh AC là đường thẳng qua A và vuông góc với BH nên có phương trình 2( 1) ( 4) 0x y− + − = ⇔ 2 6 0x y+ − = . Đỉnh C là giao điểm của AC và CD nên toạ độ của C là hệ nghiệm của hệ phương trình ⎪⎪⎨ , suy ra C . 2 6 3 0 x y x y ⎧ 0+ − = ⎪ + − =⎪⎩ (3;0) 0.5 6a.1 Gọi (d) là đường thẳng qua A và vuông góc CD, phương trình của (d): ( 1) ( 4) 0x y− − − = ⇔ 3 0x y− + = . Toạ độ giao điểm I của (d) và CD là nghiệm của hệ ⎪⎪⎨ , suy ra 3 0 3 0 x y x y ⎧ − + = ⎪ + − =⎪⎩ (0;3)I . Gọi A' là điểm đối xứng của A qua CD, suy ra I là trung điểm của AA' nên . '( 1;2)A − Do CD là đường phân giác trong góc C nên đường thẳng CB đối xứng với đường thẳng CA qua CD, suy ra CB là đường thẳng qua C, A' hay nhận 0.5 1 t −∞ 1− 0 f'(t) + 0 − f(t) 2 2. 2 3 2 1. 2 3 2 1. 2 2 Trang 6/2 ' ( 4;2)CA = − JJJJG làm vectơ chỉ phương nên có phương trình ( 3) 2( 0) 0x y− + − = ⇔ 0 2 3x y+ − = . Đỉnh B là là giao điểm của BC và BH nên toạ độ của B là nghiệm của hệ phương trình , suy ra 2 3 2 9 x y x y ⎧⎪ + − =⎪⎨⎪ − + =⎪⎩ 0 0 ( 3;3)B − . Đường thẳng (a) đi qua và có một VTCP là . (1;2; 2)a = − JG (1;1; 2)A − Mặt cầu (S) có tâm (1; 1; 3)I − − và có bán kính 3R = . 0.256a.2 1 Ta có . Đặt (0;2;1)IA = JJG ,n a IA⎡ ⎤= ⎢ ⎥⎣ ⎦ JG JG JJG , ta có suy ra (6, 1,2)n = − JG | | 41n = JG 0.25. | | 41( , ( )) 3| | nd I a R a = = < JG JGTa có nên đường thẳng (a) cắt (S) tại hai điểm A, B phân biệt. Do qua A, B và cắt (S) theo một giao tuyến là một đường tròn lớn nên chính là mặt phẳng qua (a) và tâm I của (S). ( )α 0.25 ( )α IA JJG Và do đó ( )α là mặt phẳng qua I, nhận và a JG 0.25 làn cặp VTCP nên nhận làm một VTPT nên có phương trình là: ,n a IA⎡= ⎢⎣ ⎦ JG JG JJG ⎤⎥ 6( 1) ( 1) 2( 3) 0x y z− − + + + = hay 6 2 1 0x y z− + − = . Số cần tìm có dạng abcde . Để thành lập một số theo yêu cầu, ta thực hiện: • Chọn ba trong năm vị trí của a, b, c, d, e để xếp vào ba chữ số 3, có cách chọn. 35C • Chọn hai chữ số trong bốn chữ số còn lại và xếp vào hai vị trí còn lại, có 24A cách thực hiện. Vậy có tất cả số thoả đề bài. 3 25 4. 12C A = 0 0.5 7a 1 Trong các số nói trên, số chia hết cho 3 là số có tổng các chữ số chia hết cho 3, mà có ba chữ số 3, nên hai chữ số còn lại có tổng chia hết cho 3, có bốn trường hợp thoả mãn, đó là: 1 với 2, 1 với 5, 2 với 4, và 4 với 5. Với các trường hợp đó, để thành lập số chia hết cho 3, ta thực hiện: • Chọn ba trong năm vị trí để xếp vào ba chữ số 3, có cách chọn. 35C • Chọn hai chữ số có tổng chia hết cho 3 trong bốn chữ số còn lại, có 4 cách chọn. • Xếp hai chữ số vừa chọn vào hai vị trí còn lại, có hai cách xếp. Suy ra có số chia hết cho 3. 352.4. 80C = 80 2 120 3 = . Vậy xác suất cần tìm là 2R =(1; 1)I −6b.1 1 Ta có (C) có tâm và bán kính . 0.5 ( )K d∈ ( , 2 )K x xGiả sử (C') có tâm K và bán kính R'. Do nên . Do (C') tiếp xúc với Oy nên . ' | |R x= 'IK R R= + hay Do (C') tiếp xúc ngoài với (C) nên 2 2( 1) (2 1) | | 2x x x− + + = + 25 2 2 | |x x x+ + = + ⇔ 2 . (1) Trang 7/2 0x > 0.5 Trường hợp : 25 2 2(1) ⇔ 2x x x+ + = + ⇔ x x x+ + = + ⇔ x x− − = ⇔ 2 25 2 2 ( 2) ( ) 1 1 loai . 2 x x ï ⎡ =⎢⎢⎢ = −⎢⎣ 24 2 2 0 ⇔ 0x ≤Trường hợp : 25 2 2(1) ⇔ 2x x x+ + = − + ⇔ x x x+ + = − x x+ − = ⇔ ⇔ 2 25 2 2 ( 2) ⇔ 24 6 2 0 ( ) 3 17 4 3 17 loai . 4 x x ï ⎡ − −⎢ =⎢⎢⎢ − +⎢ =⎢⎣ 3 17 3 17; 4 2 K ⎛ ⎞− − − − ⎟⎜ ⎟⎜ ⎟⎜ ⎟⎜ ⎟⎜⎝ ⎠ (1;2)K hoặc . Vậy tâm của (C') là Ta có (a) đi qua và có một VTCP là . (4; 1;1)a = − JG ( 2; 1;0)A − − Ta có (b) đi qua (2;1; 2)B − và cũng nhận làm một VTCP. (4; 1;1)a = − JG Ta có khác phương với . Vậy (a) và (b) song song nhau. (4;2; 2)AB = − JJJG a JG 0.256b.2 , ( , ) ( , ) | | a AB d a b d A b a ⎡ ⎤⎢ ⎥⎣ ⎦= = JG JJJG JG 0.25 Khi đó ; mà , (0;12;1n a AB 2)⎡ ⎤= =⎢ ⎥⎣ ⎦ JG JG JJJG suy ra 12 2( , ) 4 3 2 d a b = = . AB JJJG Ta có có cặp VTCP là và a JG 0.5 nên nhận làm PVT. ( , )mp a b , (0;12;n a AB⎡ ⎤= =⎢ ⎥⎣ ⎦ JG JG JJJG 12) Mp qua (a) nên nhận làm một VTCP, vuông góc với nên nhận làm một VTCP suy ra (4; 1;1)a = − JG ( )α ( )α n JG ( )α nhận ( , )mp a b 1 [ , ] (1;2; 2) 24 p a n= − = − JG JGJG làm một PVT. Mặt khác ( )α qua nên ( có phương trình là ( 2; 1;0)A − − )α ( 2) 2( 1) 2( 0) 0x y z+ + + − − = hay 2 2 4 0x y z+ − + = . 7b 1 0.5 Đặt (1) ( ) ( 1)nP x x= + 0 1 2 2( ) ... n nn n n nP x C C x C x C x= + + + +Ta có (2) Từ (2), ta có . 1 2 3 2'( ) 2 3 ... n nn n n nP x C C x C x nC x −= + + + + 1 2 3 1 1 2 1 2 31'( ) ... ( 1) 2 2 2 2 n nn n n n C C C P C − −− = − + − + − nSuy ra 1 2 3 1 2 3 2 3 1... ( 1) '( ) 2 22 2 2 n nn n n n n C C C C P−− + − + − = − 1 2 Do đó (3) 1 1 1'( ) 2 2 n P n −⎛ ⎞⎟⎜ ⎟− = ⎜ ⎟⎜ ⎟⎜⎝ ⎠Mặt khác, từ (1): suy ra 1'( ) ( 1)nP x n x −= + hay Trang 8/2 1 1'( ) 2 2 2n nP − = . (4) 1 2 3 1 2 3 2 3 ... ( 1) 2 2 2 2 2 n nn n n n n n C C C C n−− + − + − =Từ (3) và (4), ta được . 1 322n n = 0.25Phương trình đã cho tương đương với . Ta thấy là một nghiệm của phương trình. 8n = Ta thấy không thoả phương trình. 1n = 0.25 ( ) 2x xf x =Xét hàm số ( [2; )x ∈ +∞ ) 2 2 2 ln 2 1 ln2'( ) 0 2 2 x x x x x xf x − −= =Ta có < , x 2∀ ≥ . Suy ra giảm trên [ . 2; )+∞( )f x Vậy là nghiệm duy nhất của bài toán. 8n = HẾT Trang 9/2
Tài liệu đính kèm: