Đề thi học kì I, lớp 12 THPT (ban cơ bản) môn thi: Ngữ văn

 SỞ GD VÀ ĐT TRÀ VINH KỲ THI HỌC KÌ I, LỚP 12 THPT (BAN CƠ BẢN)
TRƯỜNG THPT DUYÊN HẢI MÔN THI: NGỮ VĂN
Thời gian làm bài: 120 phút ( Không kể thời gian phát đề)
Caâu 1: (2 ñieåm)
YÙ nghóa nhan ñeà Taây Tieán trong baøi thô Taây Tieán (Quang Duõng)?
Câu 2: (3 điểm)
	Bill Gates, doanh nhân thành đạt nhất thế giới, người giàu nhất hành tinh. Ông được thế giới kính trọng và ngưỡng mộ. Trong một lần đến Việt Nam và nói chuyện với hơn 2.000 sinh viên Hà Nội vào ngày 22/4/2006, ông nói: “Mọi công việc đều đòi hỏi phải có học, được đào tạo. Tiếp đó, hãy làm việc chăm chỉ. Điều quan trọng là hãy làm việc cho bản thân và đất nước mìnhDù lĩnh vực nào, hãy sử dụng máy tính, Internet. Công nghệ thông tin sẽ là tương lai của đất nước bạn” (theo Tiền Phong online, 24-26/4/2006)
 Hãy trình bày suy nghĩ của anh (chị) về lời khuyên của Bill Gates (bài viết không quá 400 từ).
 Câu 3: (5 điểm)
Anh (chị) có cảm nhận như thế nào về đoạn thơ sau trong bài thơ Đất nước của Nguyễn Khoa Điềm:
“Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi
 Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa” mẹ thường hay kể.
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bới sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng rừng cay muối mặn
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương say, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó
Đất là nơi anh đến trường
Nứơc là nơi em tắm
Đất Nước là nơi ta hò hẹn
Đất Nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm
Đất là nơi “con chim phượng hoàng bay về hòn núi bạc”
Nước là nơi “con cá ngư ông móng nước biển khơi”
Thời gian đằng đẳng
Không gian mênh mông
Đất Nước là nơi dân mình đoàn tụ
Đất là nơi chim về	
Nước là nơi rồng ở
Lạc Long Quân và Âu Cơ
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng
Những ai đã khuất
Những ai bấy giờ	
Yêu nhau và sinh con đẻ cái
Gánh vác phần người đi trước để lại
Dặn dò con cháu chuyện mai sau
Hằng năm ăn đâu làm đâu
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ Tổ
(Đất Nước- Trích Trường ca Mặt đường khát vọng- Ngữ văn 12, tập 1, NXB Giáo dục - 2008)
HẾT
Giáo viên ra đề: Bùi Bạch Huệ
ĐÁP ÁN
Câu 1: Ý nghĩa nhan đề Tây Tiến
- Tây Tiến: một đơn vị quân đội, thành lập từ đầu năm 1947. Nhiệm vụ: Phối hợp với bộ đội Lào, bảo vệ biên giới Việt Lào, đánh tiêu hao lực lượng quân đội Pháp ở thượng Lào và miền tây Bắc Bộ Việt Nam. Địa bàn hoạt động rất rộng, từ Sơn La, Lai Châu, Hòa Bình, miền Tây Thanh Hóa, sang Sầm Nưa (Lào) rồi vòng về miền tây Thanh Hóa.
- Tây Tiến: Người lính Tây Tiến. Phần đông là thanh niên Hà Nội, trong đó có học sinh, sinh viên, tầng lớp trí thức. Họ sống gian khổ, ốm đau, không thuốc men, tử vong vì sốt rét nhiều hơn là đánh trận. Nhưng họ vẫn sống lạc quan và chiến đấu rất dũng cảm, vượt lên mọi thử thách khắc nghiệt của chiến tranh và hoàn cảnh, họ vẫn giữ được cốt cách hào hoa, thanh lịch, rất yêu đời và rất lãng mạn.
Câu 2: Học sinh có thể trình bày theo dàn ý sau:
Mở bài:
- Giới thiệu vấn đề : Ngưỡng cửa của mọi sự thành công đều bắt đầu từ học, để trở thành con người có ích thì phải làm việc. Đặc biệt là trong thời đại ngày nay, khi mà công nghệ thông tin đang chiếm giữ một vị trí vô cùng quan trọng, thì dù học hay làm việc cũng điều sử dụng máy tính và Internet để nâng cao hiệu quả và cập nhật thông tin.
- Nêu nguyên văn câu nói của Bill Gates.
b. Thân bài: Tách nội dung câu nói của Bill Gates thành các ý chính, vận dụng kết hợp các thao tác giải thích, phân tích, chứng minh, để làm sáng tỏ ý kiến trên.
- Mọi công việc đều phải được học và đào tạo.
- Hãy làm việc chăm chỉ, không chỉ cho bản thân mà còn cho đất nước của mình.
- Hãy sử dụng máy tính và Int ernet.
c. Kết bài:
Khẳng định ý nghĩa đúng đắn của câu nói trên. Bài học kinh nghiệm cho bản thân
Câu 3 :
Yêu cầu về kỹ năng:
Đề bài đòi hỏi học sinh biết cách phân tích, cảm nhận về một đoạn thơ trữ tình theo định hướng nêu ở đề bài; biết cách làm một bài nghị luận văn học, kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt, không mắc lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp. Chữ viết rõ ràng, cẩn thận.
Yêu cầu về kiến thức: 
Cảm nhận đúng nội dung đoạn trích: Cảm nhận phong phú về đất nước từ nhiều phương diện khác nhau của tác giả.
Học sinh có thể phân tích cảm nhận theo nhiều cách khác nhau, song cần làm bật được các ý sau: 
Nhà thơ đưa khái niệm đất nước từ trừu tượng, lớn lao trở về gần gũi, gắn bó với con người.
Phương diện điạ lý: Đất nước là núi non, rừng bể (nơi con chim phượng hoàng); Đất nước là cái không gian rất gần gũi với cuộc sống mọi người (là nơi anh đến trường, là nơi em tắm..)
Phương diện lịch sử: Cội nguồn của dân tộc (Lạc Long Quân và Âu Cơ.), cũng là nơi các vua Hùng dựng nên đất nước; Đất nước lớn lên bằng sự nghiệp đấu tranh, hi sinh, bảo vệ bờ cõi (biết trồng tre mà đánh giặc..); và bằng sự cần cù lam lũ lao động của con người (một nắng hai sương..)
Phương diện “thời gian đằng đẵng”, từ cái “ngày xửa ngày xưa” thời chim về, rồng ở, Lạc Long Quân và Âu Cơ, đến những ai bây giờ
Phương diện không gian mênh mông của núi bạc, biển khơitác giả gợi lại cái không gian bao la hùng vĩ của đất nước trong một chiều dài lịch sử hàng nghìn năm.
Nghệ thuật đoạn trích: Tinh tế trong việc vận dụng các yếu tố của truyền thuyết, cổ tích, ca dao, dân ca một cách đầy sáng tạo, dựng lên một đất nước vừa gần gũi vừa mới mẻ.
Tiêu chuẩn cho điểm:
Điểm 5: Đáp ứng được những yêu cầu trên; cảm nhận sâu sắc, dẫn chứng chọn lọc, phong phú và chính xác, văn viết có cảm xúc, có thể còn một vài thiếu xót không đáng kể.
Điểm 4: Tỏ ra hiểu yêu cầu chính của đề bài, hiểu được nội dung, nghệ thuật tác phẩm, trình bày hơn nửa số ý trên, diễn đạt tương đối tốt.
Điểm 3: Hiểu yêu cầu đề, trình bày được một nửa số ý trên, diễn đạt có thể còn mắc một vài lỗi nhỏ.
Điểm 2: Hiểu đề, nhưng phân tích cảm nhận còn sơ sài hoặc chỉ diễn xuôi, diễn đạt yếu.
Điểm 1: Bài viết chưa hiểu đề, chưa nắm được nội dung, nghệ thuật tác phẩm, diễn đạt kém.
Điểm 0: Bài viết không thành văn, đọc không ra chữ hoặc giấy trắng.
Hết