Đề cương ôn thi tốt nghiệp Ngữ văn 12

Đề cương ôn thi tốt nghiệp
Ngữ văn 12
Theo giới hạn của CV 2553 BGD&ĐT 
Hướng dẫn ôn thi tốt nghiệp 
năm học 2008 – 2009.
CẤU TRÚC ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT
( Theo CV 2553 BGD & ĐT )
Câu I. (2,0 điểm): Tái hiện kiến thức về giai đoạn văn học, tác giả, tác phẩm văn học Việt Nam và tác giả, tác phẩm văn học nước ngoài.
	VĂN HỌC VIỆT NAM 
	- Khái quát VHVN từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX	
	- Tuyên ngôn Độc lập - Hồ Chí Minh
-Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh	
	- Tây Tiến – Quang Dũng
- Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc Phạm Văn Đồng	
- Thông điệp nhân Ngày Thế giới phòng chống AIDS, 1 – 12 – 2003 – Cô phi An nan. 
- Việt Bắc (trích) - Tố Hữu
	- Đất Nước (trích Trường ca Mặt đường khát vọng) - Nguyễn Khoa Điềm	
	- Sóng – Xuân Quỳnh
- Đàn ghi ta của Lor-ca – Thanh Thảo	
	- Người lái đò Sông Đà (trích) - Nguyễn Tuân
	- Ai đã đặt tên cho dòng sông? (trích) - Hoàng Phủ Ngọc Tường	
	- Vợ nhặt – Kim Lân	
	- Vợ chồng A Phủ (trích) - Tô Hoài	
	- Rừng xà nu - Nguyễn Trung Thành
- Những đứa con trong gia đình (trích) - Nguyễn Thi	
	- Chiếc thuyền ngoài xa - Nguyễn Minh Châu	
- Hồn Trương Ba, da hàng thịt (trích) – Lưu Quang Vũ
- Nhìn về vốn văn hóa dân tộc ( Trích ) Trần Đình Hượu
	VĂN HỌC NƯỚC NGOÀI	
	- Thuốc - Lỗ Tấn	
	- Số phận con người (trích) – Sô-lô-khốp	
	- Ông già và biển cả (trích) – Hê-minh-uê.	
Câu II. (3,0 điểm): Vận dụng kiến thức xã hội và đời sống để viết bài nghị luận xã hội ngắn (không quá 400 từ).
	- Nghị luận về một tư tưởng, đạo lí.
	- Nghị luận về một hiện tượng đời sống.	
Câu III.(5,0 điểm).Vận dụng khả năng đọc - hiểu và kiến thức văn học để viết bài nghị luận văn học.
Thí sinh học chương trình nào thì chỉ được làm câu dành riêng cho chương trình đó.
	- Khái quát VHVN từ Cách mạng tháng Tám năm 1945 đến hết thế kỉ XX	
	- Tuyên ngôn Độc lập - Hồ Chí Minh
-Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh	
	- Tây Tiến – Quang Dũng
- Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc Phạm Văn Đồng	
- Việt Bắc (trích) - Tố Hữu
	- Đất Nước (trích Trường ca Mặt đường khát vọng) Nguyễn Khoa Điềm	
	- Sóng – Xuân Quỳnh
- Đàn ghi ta của Lor-ca – Thanh Thảo	
	- Người lái đò Sông Đà (trích) - Nguyễn Tuân
	- Ai đã đặt tên cho dòng sông? (trích) - Hoàng Phủ Ngọc Tường	
	- Vợ nhặt – Kim Lân	
	- Vợ chồng A Phủ (trích) - Tô Hoài	
	- Rừng xà nu - Nguyễn Trung Thành
- Những đứa con trong gia đình (trích) - Nguyễn Thi	
	- Chiếc thuyền ngoài xa - Nguyễn Minh Châu	
- Hồn Trương Ba, da hàng thịt (trích) – Lưu Quang Vũ
(Nguồn từ “CV 2553 Hướng dẫn ôn thi TN THPT
của Bộ giáo dục & Đào tạo, năm học 2008 - 2009”)
VĂN HỌC VIỆT NAM
Bài 1. KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ CÁCH MẠNG THÁNG 8-1945 ĐẾN HẾT THẾ KỈ XX
A. KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ CÁCH MẠNG THÁNG 8-1945 ĐẾN 1975
a * Hoàn cảnh lịch sử
- 9.1945, nước ta được hoàn toàn độc lập. Nước Việt Nam DCCH ra đời.
- 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp kết thúc thắng lợi bằng chiến thắng Điện Biên Phủ.
- 7.1954 đất nước bị chia cắt làm 2 miền. - hai nhiệm vụ chiến lược: vừa sản xuất, vừa chiến đấu, xây dựng và bảo vệ miền Bắc hậu phương, chi viện cho miền Nam tiền tuyến lớn anh hùng.
- Hiện thực cách mạng ấy đã tạo nên sức sống mạnh mẽ và phong phú của nền Văn học Việt Nam hiện đại từ sau Cách mạng tháng Tám 1945.
b*Những đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam từ 1945 đến 1975
 1. Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng hoá, gắn bó sâu nặng với vận mệnh chung của đất nước
 2. Nền văn học hướng về đại chúng 
3. Một nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.
c *Những nét lớn về thành tựu
 	 1. Đội ngũ nhà văn ngày một đông đảo, xuất hiện nhiều thế hệ nhà văn trẻ tài năng. Nhà văn mang tâm thế: nhà văn - chiến sĩ, có sự kế thừa và phát trriển liên tục.
 	 2. Về đề tài và nội dung sáng tác
	- Hiện thực cách mạng rộng mở, đề tài đa dạng, bám lấy hiện thực cách mạng để phản ánh 
 	 - Lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc, truyền thống anh hùng của đất nước và con người Việt Nam.
 	 - Tình nhân ái, mối quan hệ cộng đồng tốt đẹp của con người mới.
 	 - Lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. 
 	 3. Về mặt hình thức thể loại và tác phẩm 
 	 - Tiếng Việt hiện đại giàu có, trong sáng, nhuần nhị, lối diễn đạt khúc chiết, thanh thoát
 	 - Thơ là thành tựu nổi bật nhất. Thơ anh hùng ca, thơ trữ tình. Chất trí tuệ, trong thơ. Mở rộng câu thơ. Hình tượng người lính và người phụ nữ trong thơ.
 	 - Truyện ngắn, tiểu thuyết, các loại ký phát triển mạnh, có nhiều tác phẩm hay nói về con người mới trong sản xuất, chiến đấu, trong tình yêu. Nghệ thuật kể chuyện, bố cục, xây dựng nhân vật đổi mới và hiện đại
 	 - Nghiên cứu, phê bình văn học, dịch thuật có nhiều công trình khai thác tính truyền thống của văn học dân tộc và tinh hoa văn học thế giới.
B. KHÁI QUÁT VĂN HỌC VIỆT NAM TỪ CÁCH MẠNG THÁNG 1975 - XX
a * Hoàn cảnh lịch sử
- 1975, đất nước hoàn toàn độc lập. 
- 1986, đất nước bước sang giai đoạn đổi mới và phát triển
- Đời sống và hiện thực xã hội đã có nhiều chuyển biến tích cực
-> Hiện thực cách mạng ấy đã tạo nên sức sống mạnh mẽ và phong phú của nền văn học 
b*Những chuyển biến và một số thành tựu ban đầu của văn học từ 1975 - XX
	- Về đề tài và khuynh hướng sáng tác:
	+ Khuynh hướng đi sâu vào hiện thực đời sống, đi sâu vào cái tôi cá nhân với những mưu thuẫn, những mối quan hệ của đời sống xã hội.
	+ Khuynh hướng nhìn lại chiến tranh với những góc độ khác nhau, nhiều chiều
	+ Khuynh hướng nhạy cảm với hiện thực với những vấn đề mới mẻ đặt ra cho hiện thực đời sống xã hội..
	- Về tác phẩm và thể loại:
+ Nhiều tác phẩm đã có bước chuyển biến về sự đổi mới trong nghệ thuật
+ Thơ ca và truyện ngắn đã có những đóng góp tích cực trong công cuộc đổi mới văn học
+ Những tác giả trẻ đã có những bước đột phá, tìm tòi để cách tân trong nghệ thuật
NGUYỄN ÁI QUỐC - HỒ CHÍ MINH
I. Những kiến thức cơ bản: 
1. Quan điểm sáng tác văn học: 
- HCM coi văn học là một vũ khí chiến đấu lợi hại, phụng sự cho sự nghiệp cách mạng. Người quan niệm: nhà văn là chiến sĩ - văn hoá văn nghệ là một mặt trận
- Người đặc biệt chú trọng tính chân thật và tính dân tộc của văn học. Theo Người tính chân thật là cái gốc nảy nở nhiều vấn đề “chớ mơ mộng nhiều quá mà cái chất thật của sinh hoạt rất ít”
- HCM luôn chú ý đến đối tượng sáng tác....
2. Sự nghiệp văn học: Những đặc điểm cơ bản về sự nghiệp văn học của Người? 
Văn chính luận: nhằm mục đích đấu tranh chính trị. Đó là những áng văn chính luận mẫu mực, lí lẽ chặt chẽ đanh thép đầy tính chiến đấu. (Tuyên ngôn độc lập, Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến, Bản án chế độ td Pháp)
Truyện và kí: chủ yếu viết bằng tiếng Pháp rất đặc sắc, sáng tạo và hiện đại. (Lời than vãn của bà Trưng Trắc, Vi hành...)
Thơ ca: (lĩnh vực nổi bật trong giá trị sáng tạo văn chương HCM) phản ánh khá phong phú tâm hồn và nhân cách cao đẹp của người chiến sĩ CM trong nhiều hoàn cảnh khác nhau.
3. Phong cách nghệ thuật: 
Đặc điểm phong cách nghệ thuật trong văn chương của NAQ _HCM? 
Phong cách đa dạng mà thống nhất, kết hợp sâu sắc giữa ctrị và văn chương, giữa tư tưởng và nghệ thuật, giữa truyền thống và hiện đại. ở mỗi loại lại có phong cách riêng, độc đáo hấp dẫn. 
Văn chính luận: bộc lộ tư duy sắc sảo, giàu tri thức văn hoá, gắn lí luận với thực tiễn.
Truyện kí rất chủ động và sáng tạo. lối kể chân thực, tạo không khí gần gũi,có khi giọng điệu châm biếm, sắc sảo, thâm thuý và tinh tế. Truyện ngắn của Người rất giàu chất trí tuệ và tính hiện đại.
Thơ ca có phong cách đa dạng: nhiều bài cổ thi hàm súc, uyên thâm đạt chuẩn mực cao về nghệ thuật, có những bài là lời kêu gọi ... dễ hiểu.
4. Tác phẩm “Tuyên ngôn độc lập” 
- Hoàn cảnh sáng tác: CM tháng Tám thắng lợi, chính quyền HN về tay nd. Ngày 26/9/1945 Chủ tịch HCM từ chiến khu VB trở về HN. Tại căn nhà số 48 phố Hàng Ngang, Bác soạn thảo TNĐL. Ngày 2/9/1945 tại quảng trường BĐ HN thay mặt Chính phủ lâm thời nước VN DC CH, Người đọc bản TNĐL. TNĐL tuyên bố trước quốc dân và tg về sự ra đời của nước VN DC CH đồng thờ đập tan luận điệu xảo trá của bọn đế quốc Mĩ, Anh, Pháp.
- TNĐL là một văn bản chính luận mẫu mực, bố cục chặt chẽ, dânc chứng xác thực, lí lẽ đanh thép, lập luận chặt chẽ.
- Nội dung:
+ Tg trích dẫn hai bản tuyên ngôn của P, Mĩ làm cơ sở lí luận cho bản TN 
+ Đưa ra những dẫn chứng xác thực tố cáo tội ác thực dân P để vạch trần luận điệu cướp nước của chúng. 
+ Khẳng định và tuyên bố quyền độc lập chính đáng của nd VN. Tg khẳng định chính người Vn đã tự dành được quyền độc lập và sẽ bảo vệ nó đến cùng.
 TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP - HỒ CHÍ MINH
I. Hoàn cảnh lịch sử
-19/8/1945 chính quyền ở thủ đô Hà Nội đã về tay nhân dân ta. 23/8/1945, tại Huế trước hàng vạn đồng bào ta, vua Bảo Đại thoái vị. 25/8/1945, gần 1 triệu đồng bào Sài Gòn - Chợ Lớn quật khởi đứng lên giành chính quyền. Chỉ không đầy 10 ngày, Tổng khởi nghĩa và Cách mạng tháng Tám đã thành công rực rỡ.
Cuối tháng 8/1945, tại căn nhà số 48 phố Hàng Ngang, Hà Nội, lãnh tụ Hồ Chí Minh soạn thảo bản Tuyên ngôn Độc lập. Và ngày 2/9/1945; tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội, Người thay mặt Chính phủ Lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà, đọc bản Tuyên ngôn Độc lập trước hàng chục vạn đồng bào ta, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra một kỷ nguyên mới Độc lập, Tự do.
Bố cục
1. Cơ sở pháp lý và chính nghĩa của bản Tuyên ngôn Độc lập (Từ đầu đến “không ai chối cãi được”)
2. Bản cáo trạng tội ác của thực dân Pháp và quá trình đấu tranh giành độc lập của nhân dân ta (“Thế mà hơn 80 năm nay Dân tộc đó phải được độc lập!”)
3. Chính phủ Lâm thời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tuyên bố với thế giới (Phần còn lại).
 Những điều cần biết
1. Cơ sở pháp lý và chính nghĩa của bản Tuyên ngôn Độc lập là khẳng định quyền bình đẳng, quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc của con người. Đó là những quyền không ai có thể xâm phạm được; người ta sinh ra phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi.
Hồ Chủ Tịch đã trích dẫn 2 câu nổi tiếng trong 2 bản Tuyên ngôn của Mĩ và Pháp, trước hết là để khẳng định Nhân quyền và Dân quyền là tư tưởng lớn, cao đẹp của thời đại, sau nữa là “suy rộng ra” nhằm nêu cao một lý tưởng về quyền bình đẳng, quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do của các dân tộc trên thế giới.
Cách mở bài rất đặc sắc, từ công nhận Nhân quyền và Dân quyền là tư tưởng thời đại đi đến khẳng định Độc lập, Tự do, Hạnh phúc là khát vọng của các dân tộc. Câu văn “Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được” là sự khẳng định một cách hùng hồn chân lí thời đại: Độc lập, Tự do, Hạnh phúc, Bình đẳng của con người, của các dân tộc cần được tôn trọng và bảo vệ.
Cách mở bài rất hay, hùng hồn trang nghiêm. Người không chỉ nói với nhân dân Việt Nam ta, mà còn tuyên bố với thế giới. Trong hoàn cảnh lịch sử thời bấy giờ, thế chiến 2 vừa kết thúc, Người trích dẫn như vậy là để tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của dư luận tiến bộ thế giới, nhất là các nước trong phe Đồng minh, đồng thời ngăn chặn âm mưu tái chiếm Đông Dương làm thuộc địa của Đờ Gôn và bọn thực dân Pháp hiếu chiến, đầy tham vọng.
2. a. Bản cáo trạng tội ác thực dân Pháp.
- Vạch trần bộ mặt xảo quyệt của t ... h ảnh, nhạc điệu, từ vựng phong phú, chính xác sáng tạo mới lạ trong cách so sánh ví von, trong cách dùng từ, đặt câu .
Câu 22 : Đặc điểm con người Nguyễn Tuân .
+ Giàu lòng yêu nước và tinh thần dân tộc .
+ Có ý thức cá nhân phát triển cao .
+ Rất mực tài hoa. 
+ Quý trọng nghề văn .
 Mét sè ®Ò v¨n nghÞ luËn líp 12
Dµnh cho häc sinh líp 12 «n thi tèt nghiÖp thpt
N¨m häc: 2008 – 2009.
I/ nghÞ lu©n v¨n häc:
1/ kiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét bµi th¬, ®o¹n th¬:
KiÓu bµi nµy ®ßi hái häc sinh lµm s¸ng râ vÎ ®Ñp vÒ néi dung, vÒ nghÖ thuËt, hoÆc c¶ néi dung vµ nghÖ thuËt cña mét t¸c phÈm hay mét ®o¹n trÝch. Chñ yÕu lµ c¸c t¸c phÈm v¨n häc ViÖt Nam.
1.1. D¹ng bµi ph©n tÝch: Bao gåm ph©n tÝch mét ®o¹n th¬, mét bµi th¬, mét h×nh t­îng th¬, ph©n tÝch trong sù so s¸nh c¸c h×nh t­îng vÒ mét ý nghÜa néi dung hay nghÖ thuËt nµo ®ã.
§Ò 1: Ph©n tÝch ®o¹n th¬ sau trong bµi “T©y TiÕn” cña Quang Dòng:
“T©y TiÕn ®oµn binh kh«ng mäc tãc
 Qu©n xanh mµu l¸ d÷ oai hïm
M¾t trõng göi méng qua biªn giíi
§ªm m¬ Hµ Néi d¸ng kiÒu th¬m
 R¶i r¸c biªn c­¬ng må viÔn xø
 ChiÕn tr­êng ®i ch¼ng tiÕc ®êi xanh
 ¸o bµo thay chiÕu anh vÒ ®Êt
 S«ng M· gÇm lªn khóc ®éc hµnh”.
§Ò 2: Ph©n tÝch ®o¹n th¬ sau:
“Nh÷ng ®­êng ViÖt B¾c cña ta
§ªm ®ªm rÇm rËp nh­ lµ ®Êt rung
Qu©n ®I ®iÖp ®iÖp trïng trïng
¸nh sao ®Çu sung b¹n cïng mò nan.
D©n c«ng ®á ®uèc tõng ®oµn
B­íc ch©n n¸t ®, mu«n tµn löa bay.
Ngh×n ®ªm th¨m th¼m s­¬ng dµy
§Ìn pha bËt s¸ng nh­ ngµy mai lªn.”
 ( TrÝch “ViÖt B¾c” cña Tè H÷u ).
1.2. D¹ng bµi c¶m nhËn: C¶m nhËn vÎ ®Ñp h×nh t­îng, c¶m nhËn vÒ c¸I hay c¸I ®Ñp cña bµi th¬, ®o¹n th¬. Chñ yÕu yªu cÇu häc sinh c¶m nhËn nh÷ng ®o¹n th¬ næi bËt nhÊt trong bµi th¬ vÒ h×nh thøc nghÖ thuËt vµ ý nghÜa biÓu hiÖn.
§Ò 3: C¶m nhËn cña anh ( chÞ ) vÒ ®o¹n th¬ sau trong bµi th¬ Sãng cña Xu©n Quúnh: 
“ Sãng b¾t ®Çu tõ giã
 Giã b¾t ®Çu tõ ®©u
 Em còng kh«ng biÕt n÷a
 Khi nµo ta yªu nhau
 Con sãng d­íi lßng s©u
 Con sãng trªn mÆt n­íc
 ¤i con sãng nhí bê
 Ngµy ®ªm kh«ng ngñ ®­îc
 Lßng em nhí ®Õn anh
 C¶ trong m¬ cßn thøc.”
§Ò 4: VÎ ®Ñp cña ®o¹n th¬ sau trong bµi ViÖt B¾c cña Tè H÷u:
“ Ta vÒ, m×nh cã nhí ta
Ta vÒ, ta nhí nh÷ng hoa cïng ng­êi.
Rõng xanh hoa chuèi ®á t­¬i
§Ìo cao n¾ng ¸nh dao gµi th¾t l­ng.
Ngµy xu©n m¬ në tr¾ng rõng
Nhí ng­êi ®an nãn chuèt tõng sîi giang.
Ve kªu rõng ph¸ch ®æ vµng
Nhí c« em g¸i h¸i m¨ng mét m×nh
Rõng thu tr¨ng räi hßa b×nh
Nhí ai tiÕng h¸t ©n t×nh thñy chung.”
§Ò 5: C¶m nhËn cña em vÒ ®o¹n th¬ sau:
“ Trong anh vµ em h«m nay
 §Òu cã mét phÇn §Êt N­íc
 Khi hai ®øa cÇm tay
 §Êt N­íc trong chóng ta hµi hßa nång th¾m
 Khi chóng ta cÇm tay mäi ng­êi
 §Êt n­íc vÑn trßn, to lín
Mai nµy con ta lín lªn
 Con sÏ mang §Êt N­íc ®i xa
 §Õn nh÷ng th¸ng ngµy m¬ méng
 Em ¬i em §Êt n­íc lµ m¸u x­¬ng cña m×nh
 Ph¶i biÕt g¾n bã vµ san sÎ
 Ph¶i biÕt hãa th©n cho d¸ng h×nh xø së
 Lµm nªn §Êt N­íc mu«n ®êi”.
 ( TrÝch “ §Êt N­íc” – NguyÔn Khoa §iÒm).
§Ò 6: C¶m nhËn cña anh ( chÞ ) vÒ h×nh ¶nh Ph.G. Lor – ca ®­îc thÓ hiÖn trong ®o¹n th¬ sau:
“ nh÷ng tiÕng ®µn bät n­íc
 T©y Ban Nha ¸o choµng ®á g¾t
 Li – la li – la li – la
 ®i lang thang vÒ miÒn ®¬n ®éc
 víi vÇng tr¨ng chÕnh cho¸ng
 trªn yªn ngùa mái mßn
 T©y Ban Nha
 h¸t nghªu ngao
 bçng kinh hoµng
 ¸o choµng bª bÕt ®á
 Lor – ca bÞ ®iÖu vÒ b·i b¾n
 Chµng ®i nh­ ng­êi méng du”
 ( TrÝch “ §µn ghi ta cña Lor - ca” – Thanh Th¶o ).
2.KiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm, mét ®o¹n trÝch v¨n xu«i:
 §èi t­îng nghÞ luËn cña kiÓu bµi nµy rÊt ®a d¹ng. Bao gåm gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm nãi chung, hoÆc chØ mét ph­¬ng diÖn, mét khÝa c¹nh néi dung hay nghÖ thuËt cña mét t¸c phÈm hoÆc cña c¸c t¸c phÈm, ®o¹n trÝch kh¸c nhau.
§Ò 7: T¸c phÈm Tuyªn ng«n ®éc lËp thÓ hiÖn phong c¸ch nghÖ thuËt cña Hå ChÝ Minh trong v¨n chÝnh luËn. §ã lµ lËp luËn chÆt chÏ, lý lÏ s¾c bÐn, ng«n ng÷ hïng hån. H·y ph©n tÝch ®Ó lµm s¸ng tá ®iÒu ®ã.
§Ò 8: Ph©n tÝch h×nh t­îng con s«ng §µ trong t¸c phÈm Ng­êi l¸i ®ß s«ng §µ cña NguyÔn Tu©n.
§Ò 9: Ph©n tÝch nh÷ng ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n Vî chång A phñ cña nhµ v¨n T« Hoµi.
§Ò 10: Thiªn nhiªn vµ con ng­êi T©y B¾c qua bót ph¸p tïy bót cña NguyÔn Tu©n trong Ng­êi l¸ ®ß s«ng §µ.
§Ò 11: Qua sè phËn hai nh©n vËt Mþ vµ A phñ, h·y ph¸t biÓu ý kiÕn cña anh ( chÞ ) vÒ gi¸ trÞ hiÖn thùc vµ gi¸ trÞ nh©n ®¹o cña t¸c phÈm Vî chång A phñ – T« Hoµi.
§Ò 12: Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt Mþ tõ lóc bÞ b¾t vÒ lµm d©u g¹t nî ®Õn khi cïng A phñ trèn khái Hång Ngµi.
§Ò 13: C¶m nhËn cña anh ( chÞ ) vÒ nh©n vËt A phñ trong Vî chång A phñ cña T« Hoµi.
§Ò 14: Nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm Vî chång A phñ - T« Hoµi.
§Ò 15: C¶m nhËn cña anh ( chÞ ) vÒ vÎ ®Ñp cña dßng s«ng H­¬ng qua bµi bót ký “ Ai ®· ®Æt tªn cho dßng s«ng” cña Hoµng Phñ Ngäc T­êng.
§Ò 16: Ph©n tÝch t×nh huèng truyÖn cña t¸c phÈm Vî nhÆt vµ chØ ra vai trß ý nghÜa cña t×nh huèng nµy trong t¸c phÈm.
§Ò 17: Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt Trµng trong t¸c phÈm Vî nhÆt cña Kim L©n. Tõ ®ã nªu gi¸ trÞ nh©n ®¹o cña t¸c phÈm.
§Ò 18: Ph©n tÝch diÔn biÕn t©m tr¹ng bµ cô Tø trong Vî nhÆt cña Kim L©n.
§Ò 19: Ph©n tÝch nh÷ng nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n Vî nhÆt ( Kim L©n)
§Ò 20: Ph©n tÝch h×nh t­îng nh©n vËt Tnó trong t¸c phÈm Rõng xµ nu cña NguyÔn Trung Thµnh.
§Ò 21: C¶m nhËn cña anh ( chÞ ) vÒ h×nh t­îng rõng xµ trong t¸c phÈm cïng tªn cña nhµ v¨n NguyÔn Trung Thµnh.
§Ò 22: Nh÷ng c¶m nhËn cña anh ( chÞ ) vÒ vÎ ®Ñp nghÖ thuËt cña t¸c phÈm Rõng xµ nu.
§Ò 23: C¶m nhËn cña anh ( chÞ ) vÒ ch©n dung tËp thÓ anh hïng trong Rõng xµ nu cña NguyÔn Trung Thµnh.
§Ò 24: Ph©n tÝch vµ so s¸nh c¸c nh©n vËt ChiÕn, ViÖt trong ®o¹n trÝch “ Nh÷ng ®øa con trong gia ®×nh” ®Ó thÊy râ truyÒn thèng gia ®×nh lu«n ®­îc tiÕp søc bëi nh÷ng ®øa con.
§Ò 25: Nh÷ng biÓu hiÖn cña tÝnh sö thi trong ®o¹n trÝch “ Nh÷ng ®øa con trong gia ®×nh” cña NguyÔn Thi.
§Ò 26: Ph©n tÝch nh÷ng ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt truyÖn ng¾n NguyÔn Thi qua ®o¹n trÝch “ Nh÷ng ®øa con trong gia ®×nh”.
§Ò 27: C¶m nhËn cña anh ( chÞ ) vÒ vÎ ®Ñp cña chiÕc thuyÒn ngoµi xa qua con m¾t cña ng­êi nghÖ sü nhiÕp ¶nh th¬ méng trong t¸c phÈm cïng tªn cña nhµ v¨n NguyÔn Minh Ch©u.
§Ò 28: C¶m nhËn vµ suy nghÜ cña anh ( chÞ ) vÒ c¸c nh©n vËt trong t¸c phÈm ChiÕc thuyÒn ngoµi xa. Tõ ®ã ph¸t biÓu bµi häc nh©n sinh mµ t¸c gi¶ muèn göi g¾m qua t¸c phÈm nµy.
§Ò 29: Ph©n tÝch nh÷ng ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n ChiÕc thuyÒn ngoµi xa cña NguyÔn Minh Ch©u.
§Ò 30: Trong truyÖn ng¾n ChiÕc thuyÒn ngoµi xa, NguyÔn Minh Ch©u ®· x©y dùng ®­îc mét t×nh huèng truyÖn mang ý nghÜa kh¸m ph¸, ph¸t hiÖn vÒ ®êi sèng.
Anh ( chÞ ) h·y lµm s¸ng tá ®iÒu ®ã.
3. KiÓu bµi vÒ mét sè thÓ lo¹i kh¸c nh­ kÞch, v¨n nghÞ luËn:
§Ò 31: Suy nghÜ cña anh ( chÞ ) vÒ cuéc ®èi tho¹i gi÷a hån vµ x¸c trong c¶nh VII, vë kÞch Hån Tr­¬ng Ba, da hµng thÞt cña L­u Quang Vò.
§Ò 32: Ph©n tÝch nh÷ng ph¸t hiÖn vµ ®¸nh gi¸ cña Ph¹m V¨n §ång vÒ NguyÔn §×nh ChiÓu trong bµi nghÞ luËn NguyÔn §×nh ChiÓu, ng«i sao s¸ng trong v¨n nghÖ cña d©n téc.
4. KiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét ý kiÕn bµn vÒ v¨n häc:
KiÓu bµi nµy còng rÊt ®a d¹ng vµ phong phó. Bao gåm bµn vÒ v¨n häc sö, vÒ lý luËn v¨n häc, vÒ t¸c phÈm v¨n häc, suy nghÜ vÒ mét h×nh t­îng, mét c©u nãi, mét vÊn ®Ò thuéc chñ ®Ò, mét quan niÖm cña t¸c gi¶ göi g¾m trong t¸c phÈm.
§Ò 33: NhËn xÐt vÒ truyÖn ng¾n cña Kim L©n, SGK Ng÷ v¨n 12 nhËn ®Þnh “ Trong t¸c phÈm cña Kim L©n ta vÉn thÊy thÊp tho¸ng cuéc sèng vµ con ng­êi cña lµng quª ViÖt Nam nghÌo khæ, thiÕu thèn mµ vÉn yªu ®êi”. H·y lµm s¸ng tá ®iÒu ®ã trong t¸c phÈm Vî nhÆt.
§Ò 34: Trong bµi C¶m nghÜ vÒ truyÖn “ Vî chång A phñ”, T« Hoµi viÕt: “ Nh­ng ®iÒu kú diÖu lµ dÉu trong cïng cùc ®Õn thÕ, mäi thÕ lùc cña téi ¸c còng kh«ng giÕt ®­îc søc s«ng con ng­êi.Lay l¾t ®ãi khæ, nhôc nh·, Mþ vÉn sèng, ©m thÇm, tiÒm tµng, m·nh liÖt.”
Ph©n tÝch nh©n vËt Mþ trong truyÖn ng¾n Vî chång A phñ cña T« Hoµi ®Ó lµm s¸ng tá nhËn xÐt trªn.
§Ò 35: NhËn xÐt vÒ phong c¸ch nghÖ thuËt Hå ChÝ Minh, cã ý kiÕn cho r»ng: VÒ c¸c thÓ v¨n chÝnh luËn còng vËy, tïy môc ®Ých vµ ®èi t­îng kh¸c nhau, cã khi lµ nh÷ng lËp luËn hïng hån ®anh thÐp, ®Çy tÝnh chiÕn ®Êu nh­ dån ®èi ph­¬ng vµo chç ®­êng cïng, cã khi l¹i kÕt hîp t×nh vµ lý, giäng ®iÖu «n tån th©n mËt nh­ ®­a lÏ ph¶I thÊm vµo lßng ng­êi.
Anh ( chÞ ) h·y ph©n tÝch t¸c phÈm Tuyªn ngon ®éc lËp ®Ó lµm s¸ng tá vÊn ®Ò trªn.
II/ NghÞ luËn x· héi 
 NghÞ luËn x· héi trong ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 12 yªu cÇu häc sinh béc lé t­ duy, quan ®iÓm, chÝnh kiÕn cña m×nh vÒ nh÷ng vÊn ®Ò mµ løa tuæi s¾p b­íc vµo ®êi c¸c em quan t©m vµ cÇn quan t©m. §ã lµ vÊn ®Ò t­ t­ëng, lèi s«ng, ®¹o lý vµ ®Æc biÖt lµ c¸c hiÖn t­îng x¶y ra trong x· héi thêi hiÖn t¹i.Do ®ã häc sinh ph¶I biÕt quan t©m vµ tá th¸I ®é tr­íc c¸c vÊn ®Ò x· héi, vÊn ®Ò lèi s«ng vµ lý t­ëng cña thanh niªn trong x· héi hiÖn nay.
 1/ KiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét t­ t­ëng, ®¹o lý:
 §Ò 36: Nhµ v¨n Nga L.T«n – xt«I nãi: “ Lý t­ëng lµ ngän ®Ìn chØ ®­êng. Kh«ng cã lý t­ëng th× kh«ng cã ph­¬ng h­íng kiªn ®Þnh, mµ kh«ng cã ph­¬ng h­íng th× kh«ng cã cuéc sèng”. Anh ( chÞ ) h·y nªu suy nghÜ cña m×nh vÒ vai trß cña lý t­ëng trong cuéc sèng con ng­êi.
§Ò 37: Khæng Tö tõng nãi : “ Con ng­êi ta cã ba ®iÒu lÇm lçi dÔ m¾c ph¶i: Ch­a ®Õn l­ît ®· véi nãi, ®iÒu ®¸ng nãi l¹i kh«ng nãi, vµ kh«ng nh×n vÎ mÆt ng­êi kh¸c mµ ®· nãi”. Anh ( chÞ ) suy nghÜ nh­ thÕ nµo vÒ c¸ch øng xö vµ giao tiÕp cña m×nh trong cuéc sèng.
§Ò 38: Trong th­ göi cho thÇy hiÖu tr­ëng n¬i con trai ®ang häc, tæng thèng Mü A – bra – ham Lin – C«n cã viÕt: “ ë tr­êng, xin thÇy h·y d¹y cho ch¸u biÕt chÊp nhËn thi rít cßn vinh dù h¬n gian lËn khi thi. Xin h·y gióp ch¸u cã niÒm tin vµo ý kiÕn riªng cña b¶n th©n, dï tÊt c¶ mäi ng­êi xung quanh ®Òu cho r»ng ý kiÕn ®ã hoµn toµn sai lÇm”.
Anh ( chÞ ) cã suy nghÜ g× vÒ nh÷ng ®iÒu göi g¾m trªn.
2/ KiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét hiÖn t­îng ®êi sèng:
§Ò 39: Tr×nh bµy quan ®iÓm cña anh ( chÞ ) vÒ nghÒ nghiÖp trong t­¬ng lai.
§Ò 40: Anh ( chÞ ) cã suy nghÜ g× vÒ sù ®ång c¶m trong cuéc sèng h«m nay. 
§Ò 41: Cã ý kiÕn cho r»ng: Trong cuéc sèng bËn rén nh­ ngµy nay, nãi lêi c¶m ¬n hay cã nh÷ng cö chØ thÓ hiÖn lßng biÕt ¬n lµ vÏ chuyÖn, mÊt thêi gian. Anh ( chÞ ) h·y nªu suy nghÜ c¶ m×nh vÒ lêi c¶m ¬n trong cuéc sèng hiÖn ®¹i.
§Ò 42: Anh chÞ cã suy nghÜ g× vÒ thêi gian. 
§Ò 43: HiÖn nay con ng­êi ngµy cµng ý thøc râ vai trß cña thiªn nhiªn víi cuéc sèng con ng­êi. Anh ( chÞ ) cã suy nghÜ g× vÒ hiÖn t­îng nµy.
§Ò 44: Cã mét bé phËn giíi trÎ hiÖn nay ®ang cã t­ t­ëng sèng gÊp, sèng h­ëng thô vµ ®Ò cao vai trß cña vËt chÊt. Anh ( chÞ ) h·y nªu nhËn thøc cña m×nh vÒ hiÖn t­îng trªn.
§Ò 45: Anh ( chÞ ) cã suy nghÜ g× vÒ vÊn ®Ò tiÕt kiÖm.
§Ò 46: HiÖn nay v¨n hãa nghe nh×n ®ang cã xu h­íng lÊn ¸t v¨n hãa ®äc. Anh ( chÞ ) cã suy nghÜ g× vÒ vai trß cña v¨n hãa ®äc trong cuéc sèng h«m nay.
§Ò 47: Anh ( chÞ ) suy nghÜ nh­ thÕ nµo vÒ lèi sèng v¨n hãa.
§Ò 48: Theo anh ( chÞ ), nh÷ng vÊn ®Ò mµ thanh niªn hiÖn nay quan t©m lµ g×?
§Ò 49: Theo anh ( chÞ ) thÕ nµo lµ tr­êng häc th©n thiÖn?
§Ò 50: Anh ( chÞ ) h·y tr×nh bµy quan ®iÓm cña m×nh tr­íc cuéc vËn ®éng “ Nãi kh«ng víi tiªu cùc trong thi cö vµ bÖnh thµnh tÝch trong gi¸o dôc ”.
---------------------------------------------