Bài soạn Sinh 12 bài 8: Quy luật Menden: quy luật phân li

Tiết:11 Bài 8: QUY LUẬT MENDEN: QUY LUẬT PHÂN LI
I. MỤC TIÊU: 
-HS giải thích được tại sao Memđen lại thành công trong việc phát hiện ra các qui luật di truyền.
-Rèn kĩ năng suy luận logic và khả năng vận dụng kiến thức toán học trong việc giải quyết các vấn đề SH
II. CHUẨN BỊ: 
-Tranh vẽ hình 9.2 SGK phóng to 
-Phiếu học tập số 1 và số 2.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp. 
2. Bài mới: 
Nội dung
Hoạt động của GV và HS
I. Phương pháp nghiên cứu di truyền học của Menđen:
Phương pháp phân tích cơ thể lai:
1. Tạo dòng thuần chủng có kiểu hình tương phản về nhiều thế hệ.
2. lai các dòng thuần chủng khác biệt nhau về 1 hoặc 2 tính trạng rồi phân tích kết quả lai
P: cây hoa đỏ t/c x cây hoa trắng t/c
F1 : 100% cây hoa đỏ. Cho các cây F1 tự thụ phấn để tạo F2
F2 : 705 cây hoa đỏ : 224 cây hoa trắng (3 : 1)
Cho từng cây F2 tự thụ phấn và phân tích sự phân li ở đời con ở từng cây.
3. sử dụng toán xác suất để phân tích kết quả lai đời sau đó đưa ra giả thuyết để giải thích kết quả. 
II. Hình thành học thuyết khoa học:
1. Nội dung giả thuyết:
- Mỗi tính trạng(màu hoa, màu quả .. )đều do 1 cặp nhân tố di truyền quy định(ngày nay ta gọi là cặp alen hay cặp gen) 
Trong tế bào nhân tố di truyền không hòa trộn vào nhau.
- ố (mẹ) chỉ truyền cho con (qua giao tử) 1 trong 2 thành viên của cặp nhân tố di truyền.(VD: cây hoa đỏ F1 có cặp alen Aa sẽ tạo 2 giao tử trong đó 1 chứa alen A và 1 chứa alen a)
-Khi thụ tinh, các giao tử kết hợp với nhau 1 cách ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử.
2. Kiểm tra giả thuyết:
Bằng phương pháp lai phân tích, đều cho tỉ lệ KH xấp xỉ 1: 1 như dự đoán của Menđen (VD:cây hoa đỏ F1( Aa) x cây hoa trắng (aa) --> TL 1đỏ : 1 trắng)
3. Nội dung của định luật phân li: 
Mỗi cặp tính trạng của cơ thể do 1 cặp nhân tố di truyền (cặp alen) quyết định. Do sự phân li đồng đếu của cặp nhân tố di truyền này trong giảm phân nên mỗi gitử chỉ chứa 1 nhân tố (1 alen) của cặp
III. Cơ sở tế bào học của hiện tượng phân li:
-Trong TB lưỡng bội, NST tồn tại thành từng cặp, do đó gen cũng tồn tại thành từng cặp alen tương ứng trên cặp NST tương đồng.
-Khi giảm phân tạo thành giao tử, các NST tương đồng phân li đồng đều về giao tử, kéo theo sự phân li đồng đều của các alen trên nó.
-Trong thụ tinh do có sự kết hợp ngẫu nhiên của các giao tử kéo theo có sự kết hợp của các cặp NST và các cặp alen tương ứng. (trong đó có alen trội lấn át alen lặn nên F1 mới có 1 KH toàn trội và F2 có 2 KH tỉ lệ 3 trội 1 lặn ) như sơ đồ sau:
Tranh vẽ cơ sở tế bào học:
-GV: cho hs đọc mục I SGK và thảo luận nhóm tìm hiểu phương pháp nghiên cứu dẫn đến thành công của Menđen thông qua việc phân tích thí nghiệm của ông.
-HS: thảo luận và đưa ra nét độc đáo trong thí nghiệm của Menđen( tạo các ra dòng thuần chủng khác nhau dùng như các dòng đối chứng, biết phân tích kết quả mỗi cây lai về từng tính trạng riêng biệt qua nhiều thế hệ, lặp lại thí nghiệm nhiều lần để tăng độ chính xác,dùng lai thuận- nghịch để phân tích bố-mẹ)
-GV: cho hs đọc mục II trong SGK để tìm hiểu cách giải thích kết quả lai,hình thành giả thiết của Menđen
-HS: đọc mục II, quan sát bảng 8 : các giao tử kết hợp ngẫu nhiên tạo nên các hợp tử cí tí lệ 1:2 : 1
-GV: theo em, Menđen đã thực hiện phép lai của mình như thế nào để kiểm nghiệm giả thiết của mình.
HS: dùng phép lai phân tích: lai cây di hợpAa F1 với cây đồng hợp lặn aa.
-GV: hảy phát biểu nội dung của thuyết phân li.
-HS: phát biểu.
-GV: treo tranh vẽ (lai 1 cặp tính trạng) và hỏi: vị trí của alen A và alen a trên NST? Sự phân li của NST và của các alen trên nó ? tỉ lệ giao tử chứa alen A và a ?
- HS: quan sát tranh, thảo luận rồi cử đại diện lên trả lời từng vấn đề.
-GV: nhận xét, giảng giải.
-HS: ghi ý chính vào tập
IV. CỦNG CỐ: 1- Điều kiện để cho các alen của 1 gen phân li đồng đều về các giao tử với tỉ lệ 1: 1 là:
 A. Bố, mẹ phải thuần chủng .
 B. Số lượng cá thể phải lớn.
 C. Các alen trội phải trội hoàn toàn so với gen lặn.
 D. Quá trình giảm phân phải diễn ra bình thường.
 E. Tất cả các điều kiện trên.
 2: bài tập: khi lai thuận- nghịch 2 dòng chuột thuần chủng lông xám và lông trắng với nhau đều được F1 toàn lông xám. Cho chuột F1 tiếp tục giao phối với nhau được F2 có 31 con lông xám và 10 con lông trắng.
 a. Hãy giải thích và viết sơ đồ lai từ P --> F2.
 b. Cho chuột F1 giao phối với chuột lông trắng thì kết quả của phép lai phải như thế nào?
V. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: chuẩn bị bai: “Quy luật MenĐen: quy luật phân li độc lập”