Giáo án Vật lý 11 cơ bản cả năm

Giáo án Vật lý 11 cơ bản cả năm

Tiết 1. ĐIỆN TÍCH. ĐỊNH LUẬT CU-LÔNG

I. MỤC TIÊU

1. Kiến thức

 - Trình bày được khái niệm điện tích điểm, đặc điểm tương tác giữa các điện tích, nội dung định luật Cu-lông, ý nghĩa của hằng số điện môi.

 - Lấy được ví dụ về tương tác giữa các vật được coi là chất điểm.

 - Biết về cấu tạo và hoạt động của cân xoắn.

2. Kĩ năng

 - Xác định phương chiều của lực Cu-lông tương tác giữa các điện tích giữa các điện tích điểm.

 - Giải bài toán ứng tương tác tĩnh điện.

 - Làm vật nhiễm điện do cọ xát.

 

doc 143 trang Người đăng ngochoa2017 Lượt xem 1333Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Vật lý 11 cơ bản cả năm", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ngaøy soaïn : / /
Ngaøy daïy : / /
PHAÀN I. 
ÑIEÄN HOÏC. ÑIEÄN TÖØ HOÏC
Chương I. 
ĐIỆN TÍCH. ĐIỆN TRƯỜNG
Tiết 1. ĐIỆN TÍCH. ĐỊNH LUẬT CU-LÔNG
I. MUÏC TIEÂU
1. Kiến thức
	- Trình bày được khái niệm điện tích điểm, đặc điểm tương tác giữa các điện tích, nội dung định luật Cu-lông, ý nghĩa của hằng số điện môi.
	- Lấy được ví dụ về tương tác giữa các vật được coi là chất điểm.
	- Biết về cấu tạo và hoạt động của cân xoắn.
2. Kĩ năng
	- Xác định phương chiều của lực Cu-lông tương tác giữa các điện tích giữa các điện tích điểm.
	- Giải bài toán ứng tương tác tĩnh điện.
	- Làm vật nhiễm điện do cọ xát.
II. CHUAÅN BÒ
1. Giáo viên
	- Xem SGK Vật lý 7 và 9 để biết HS đã học gì ở THCS.
	- Chuẩn bị câu hỏi hoặc phiếu câu hỏi.
2. Học sinh: ôn tập kiến thức đã học về điện tích ở THCS.
III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoạt động 1 (5 phút) : Giới thiệu chương trình, sách giáo khoa, sách bài tập, sách tham khảo.
Hoạt động 1 (20 phút) : Tìm hiểu sự nhiễm điện của các vật, điện tích, điện tích điểm, tương tác giữa các điện tích.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Cho học sinh làm thí nghiệm về hiện tượng nhiễm điên do cọ xát.
 Giới thiệu các cách làm vật nhiễm điện.
 Giới thiệu cách kiểm tra vật nhiễm điện.
 Giới thiệu điện tích.
 Cho học sinh tìm ví dụ.
 Giới thiệu điện tích điểm.
 Cho học sinh tìm ví dụ về điện tích điểm.
 Giới thiệu sự tương tác điện.
 Cho học sinh thực hiện C1.
 Làm thí nghiệm theo sự hướng dẫn của thầy cô.
 Ghi nhận các cách làm vật nhiễm điện.
 Nêu cách kểm tra xem vật có bị nhiễm điện hay không.
 Tìm ví dụ về điện tích.
 Tìm ví dụ về điện tích điểm.
 Ghi nhận sự tương tác điện.
 Thực hiện C1.
I. Sự nhiễm điện của các vật. Điện tích. Tương tác điện
1. Sự nhiễm điện của các vật
 Một vật có thể bị nhiễm điện do : cọ xát lên vật khác, tiếp xúc với một vật nhiễm điện khác, đưa lại gần một vật nhiễm điện khác. 
 Có thể dựa vào hiện tượng hút các vật nhẹ để kiểm tra xem vật có bị nhiễm điện hay không.
2. Điện tích. Điện tích điểm
 Vật bị nhiễm điện còn gọi là vật mang điện, vật tích điện hay là một điện tích.
 Điện tích điểm là một vật tích điện có kích thước rất nhỏ so với khoảng cách tới điểm mà ta xét.
3. Tương tác điện
 Các điện tích cùng dấu thì đẩy nhau.
 Các điện tích khác dấu thì hút nhau.
Hoạt động 3 (15 phút) : Nghiên cứu định luật Coulomb và hằng số điện môi.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Giới thiệu về Coulomb và thí nghiệm của ông để thiết lập định luật.
 Giới thiệu biểu thức định luật và các đại lượng trong đó.
 Giới thiệu đơn vị điện tích.
 Cho học sinh thực hiện C2.
 Giới thiệu khái niệm điện môi.
 Cho học sinh tìm ví dụ.
 Cho học sinh nêu biểu thức tính lực tương tác giữa hai điện tích điểm đặt trong chân không.
 Cho học sinh thực hiện C3.
 Ghi nhận định luật.
 Ghi nhận biểu thức định luật và nắm vững các đại lương trong đó.
 Ghi nhận đơn vị điện tích.
 Thực hiện C2.
 Ghi nhận khái niệm.
 Tìm ví dụ.
 Ghi nhận khái niệm.
 Nêu biểu thức tính lực tương tác giữa hai điện tích điểm đặt trong chân không.
 Thực hiện C3.
II. Định luật Cu-lông. Hằng số điện môi
1. Định luật Cu-lông
 Lực hút hay đẩy giữa hai diện tích điểm đặt trong chân không có phương trùng với đường thẳng nối hai điện tích điểm đó, có độ lớn tỉ lệ thuận với tích độ lớn của hai điện tích và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng.
F = k ; k = 9.109 Nm2/C2.
 Đơn vị điện tích là culông (C).
2. Lực tương tác giữa các điện tích điểm đặt trong điện môi đồng tính. Hằng số điện môi
+ Điện môi là môi trường cách điện.
+ Khi đặt các điện tích trong một điện môi đồng tính thì lực tương tác giữa chúng sẽ yếu đi e lần so với khi đặt nó trong chân không. e gọi là hằng số điện môi của môi trường (e ³ 1).
+ Lực tương tác giữa các điện tích điểm đặt trong điện môi : F = k.
+ Hằng số điện môi đặc cho tính chất cách điện của chất cách điện.
Hoạt động 4 (5 phút) : Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
 Cho học sinh đọc mục Em có biết ?
 Cho học sinh thực hiện các câu hỏi 1, 2, 3, 4 trang 9, 10.
 Yêu cầu học sinh về nhà giả các bài tập 5, 6, 7, 8 sgk và 1.7, 1.9, 1.10 sách bài tập.
 Đọc mục Sơn tĩnh điện.
 Thực hiện các câu hỏi trong sgk.
 Ghi các bài tập về nhà.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY
Ngaøy soaïn : / /
Ngaøy daïy : / /
Tieát 2 . THUYEÁT ELECTRON. ÑÒNH LUAÄT BAÛO TOAØN ÑIEÄN TÍCH
I. MUÏC TIEÂU
1. Kiến thức
	- Trình bày được nội dung thuyết êlectron, nội dung định luật bảo toàn điện tích.
	- Lấy được ví dụ về các cách nhiễm điện.
	- Biết cách làm nhiễm điện các vật.
2. Kĩ năng
	- Vận dụng thuyết êlectron giải thích được các hiện tượng nhiễm điện.
	- Giải bài toán ứng tương tác tĩnh điện.
II. CHUAÅN BÒ
1. Giáo viên
- Xem SGK Vật lý 7 để biết HS đã học gì ở THCS.
- Chuẩn bị phiếu câu hỏi.
2. Học sinh
	 ôn tập kiến thức đãc học về điện tích ở THCS.
III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ : Phát biểu, biết biểu thức của định luật Cu-lông.
Hoạt động 2 (20 phút) : Tìm hiểu thuết electron.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Yêu cầu học sinh nêu cấu tạo của nguyên tử.
 Nhận xét thực hiện của học sinh.
 Giới thiệu điện tích, khối lượng của electron, prôtôn và nơtron.
 Yêu cầu học sinh cho biết tại sao bình thường thì nguyên tử trung hoà về điện.
 Giới thiệu điện tích nguyên tố.
 Giới thiệu thuyết electron.
 Yêu cầu học sinh thực hiện C1.
 Yêu cầu học sinh cho biết khi nào thì nguyên tử không còn trung hoà về điện.
 Yêu cầu học sinh so sánh khối lượng của electron với khối lượng của prôtôn.
 Yêu cầu học sinh cho biết khi nào thì vật nhiễm điện dương, khi nào thì vật nhiễm điện âm.
 Nếu cấu tạo nguyên tử.
 Ghi nhận điện tích, khối lượng của electron, prôtôn và nơtron.
 Giải thích sự trung hoà về điện của nguyên tử.
 Ghi nhận điện tích nguyên tố.
 Ghi nhận thuyết electron.
 Thực hiện C1.
 Giải thích sự hình thành ion dương, ion âm.
 So sánh khối lượng của electron và khối lượng của prôtôn.
 Giải thích sự nhiễm điện dương, điện âm của vật.
I. Thuyết electron
1. Cấu tạo nguyên tử về phương diện điện. Điện tích nguyên tố
a) Cấu tạo nguyên tử
 Gồm: hạt nhân mang điện tích dương nằm ở trung tâm và các electron mang điện tích âm chuyển động xung quanh. 
 Hạt nhân cấu tạo bởi hai loại hạt là nơtron không mang điện và prôtôn mang điện dương.
 Electron có điện tích là -1,6.10-19C và khối lượng là 9,1.10-31kg. Prôtôn có điện tích là +1,6.10-19C và khối lượng là 1,67.10-27kg. Khối lượng của nơtron xấp xĩ bằng khối lượng của prôtôn.
 Số prôtôn trong hạt nhân bằng số electron quay quanh hạt nhân nên bình thường thì nguyên tử trung hoà về điện.
b) Điện tích nguyên tố
 Điện tích của electron và điện tích của prôtôn là điện tích nhỏ nhất mà ta có thể có được. Vì vậy ta gọi chúng là điện tích nguyên tố.
2. Thuyết electron
 + Bình thường tổng đại số tất cả các điện tích trong nguyên tử bằng không, nguyên tử trung hoà về điện.
 Nếu nguyên tử bị mất đi một số electron thì tổng đại số các điện tích trong nguyên tử là một số dương, nó là một ion dương. Ngược lại nếu nguyên tử nhận thêm một số electron thì nó là ion âm.
 + Khối lượng electron rất nhỏ nên chúng có độ linh động rất cao. Do đó electron dễ dàng bứt khỏi nguyên tử, di chuyển trong vật hay di chuyển từ vật này sang vật khác làm cho các vật bị nhiễm điện.
 Vật nhiễm điện âm là vật thiếu electron; Vật nhiễm điện dương là vật thừa electron.
Hoạt động3 (10 phút) : Vận dụng thuyết electron.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Giới thiệu vật dẫn điện, vật cách điện.
 Yêu cầu học sinh thực hiện C2, C3.
 Yêu cầu học sinh cho biết tại sao sự phân biệt vật dẫn điện và vật cách điện chỉ là tương đối.
 Yêu cầu học sinh giải thích sự nhiễm điện do tiếp xúc.
 Yêu cầu học sinh thực hiện C4
 Giới tthiệu sự nhiễm điện do hưởng ứng (vẽ hình 2.3).
 Yêu cầu học sinh giải thích sự nhiễm điện do hưởng ứng.
 Yêu cầu học sinh thực hiện C5.
Ghi nhận các khái niệm vật dẫn điện, vật cách điện.
 Thực hiện C2, C3.
 Giải thích.
 Giải thích.
 Thực hiện C4.
 Vẽ hình 2.3.
 Giải thích.
 Thực hiện C5.
II. Vận dụng
1. Vật dẫn điện và vật cách điện
 Vật dẫn điện là vật có chứa các điện tích tự do.
 Vật cách điện là vật không chứa các electron tự do.
 Sự phân biệt vật dẫn điện và vật cách điện chỉ là tương đối.
2. Sự nhiễm điện do tiếp xúc
 Nếu cho một vật tiếp xúc với một vật nhiễm điện thì nó sẽ nhiễm điện cùng dấu với vật đó.
3. Sự nhiễm diện do hưởng ứng
 Đưa một quả cầu A nhiễm điện dương lại gần đầu M của một thanh kim loại MN trung hoà về điện thì đầu M nhiễm điện âm còn đầu N nhiễm điện dương.
Hoạt động 4 (5 phút) : Nghiên cứu định luật bảo toàn điện tích.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Giới thiệu định luật.
 Cho học sinh tìm ví dụ.
 Ghi nhận định luật.
 Tìm ví dụ minh hoạ.
III. Định luật bảo toàn điện tích
 Trong một hệ vật cô lập về điện, tổng đại số các điện tích là không đổi.
Hoạt động 5 (5 phút) : Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
 Cho học sinh tóm tắt những kiết thức đã học trong bài.Yêu cầu học sinh về nhà giải các bài tập 5, 6 sgk và 2.1, 2.2, 2.5, 2.6 sách bài tập.
 Tóm tắt lại những kiến thức trong bài.
 Ghi các bài tập về nhà.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY
Ngaøy soaïn : / /
Ngaøy daïy : / /
Tieát 3. ÑIEÄN TRÖÔØNG VAØ CÖÔØNG ÑOÄ ÑIEÄN TRÖÔØNG. 
ÑÖÔØNG SÖÙC ÑIEÄN 
I. MUÏC TIEÂU
1. Kiến thức
- Trình bày được khái niệm điện trường.
- Phát biểu được định nghĩa của cường độ điện trường và nêu được đặc điểm của vectơ cường độ điện trường.
- Biết cách tổng hợp các vectơ cường độ điện trường thành phần tại mỗi điểm.
- Nêu được khái niệm đường sức điện và các đặc điểm của đường sức điện.
2. Kĩ năng
- Xác định phương chiều của vectơ cường độ điện trường tại mỗi điểm do điện tích điểm gây ra.
- Vận dụng quy tắc hình bình hành xác định hướng của vectơ cường độ điện trường tổng hợp.
- Giải các Bài tập về điện trường.
II. CHUAÅN BÒ
1. Giáo viên
- Chuẩn bị hình vẽ 3.6 đến 3.9 trang 19 SGK.
- Thước kẻ, phấn màu.
- Chuẩn bị phiếu câu hỏi.
2. Học sinh
- Chuẩn bị Bài trước ở nhà.
III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoạt động 1 (5 phút) : Kiểm tra bài cũ : Nêu và giải thích hiện tượng nhiễm điện do tiếp xúc, do hưởng ứng.
Hoạt động 2 (10 phút) : Tìm hiểu khái niệm điện trường.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Giới thiệu sự tác dụng lực giữa các vật thông qua môi trường.
 Giới thiệu khái niệm điện trường.
 Tìm thêm ví dụ về môi trường truyền tương tác giữa hai vật.
 Ghi nhận khái niệm.
I. Điện trường
1. Môi trường truyền tương tác điện
 Môi trường tuyền tương tác giữa các điện tích gọi là điện trường.
2. Điện trường
 Điện trường là một dạng vật chất bao quanh các điện tích và gắn liền với điện tích. Điện trường tác dụng lực điện lên điện tích khác đặt trong nó.
Hoạt động 3 (30 phút) : Tìm hiểu cường độ điện trường.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung cơ bản
 Giới thiệu khái niệm điện trường.
 ... h coù goùc troâng lôùn. Soá boäi giaùc cuûa kính hieãn vi lôùn hôn nhieàu so vôùi soá boäi giaùc cuûa kính luùp.
+ Kính hieãn vi goàm vaät kính laø thaáu kính hoäi tuï coù tieâu raát nhoû (vaøi mm) vaø thò kính laø thaáu kính hoäi tuï coù tieâu cöï nhoû (vaøi cm). Vaät kính vaø thò kính ñaët ñoàng truc, khoaûng caùch giöõa chuùng O1O2 = l khoâng ñoåi. Khoaûng caùch F1’F2 = d goïi laø ñoä daøi quang hoïc cuûa kính.
 Ngoaøi ra coøn coù boä phaän tuï saùng ñeå chieáu saùng vaät caàn quan saùt. Ñoù thöôøng laø moät göông caàu loûm.
Hoaït ñoäng 3 (10 phuùt) : Tìm hieåu söï taïo aûnh bôûi kính hieãn vi.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Yeâu caàu hoïc sinh ghi sô ñoà taïo aûnh qua heä thaáu kính.
 Giôùi thieäu ñaëc ñieåm cuûa aûnh trung gian vaø aûnh cuoái cuøng.
 Yeâu caàu hoïc sinh neâu vò trí ñaët vaät vaø vò trí hieän aûnh trung gian ñeå coù ñöôïc aûnh cuoái cuøng theo yeâu caàu.
 Giôùi thieäu caùch ngaém chöøng.
 Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C1.
 Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc thì aûnh trung gian naèm ôû vò trí naøo.
 Ghi sô ñoà taïo aûnh qua heä thaáu kính.
 Ghi nhaän ñaëc dieåm cuûa aûnh trung gian vaø aûnh cuoái cuøng.
 Neâu vò trí ñaët vaät vaø vò trí hieän aûnh trung gian ñeå coù ñöôïc aûnh cuoái cuøng theo yeâu caàu.
 Ghi nhaän caùch ngaém chöøng.
 Thöïc hieän C1.
 Cho bieát khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc thì aûnh trung gian naèm ôû vò trí naøo.
II. Söï taïo aûnh bôûi kính hieãn vi
 Sô ñoà taïo aûnh :
 A1B1 laø aûnh thaät lôùn hôn nhieàu so vôùi vaät AB. A2B2 laø aûnh aûo lôùn hôn nhieàu so vôùi aûnh trung gian A1B1.
 Maét ñaët sau thò kính ñeå quan saùt aûnh aûo A2B2.
 Ñieàu chænh khoaûng caùch töø vaät ñeán vaät kính (d1) sao cho aûnh cuoái cuøng (A2B2) hieän ra trong giôùi haïn nhìn roû cuûa maét vaø goùc troâng aûnh phaûi lôùn hôn hoaëc baèng naêng suaát phaân li cuûa maét.
 Neáu aûnh sau cuøng A2B2 cuûa vaät quan saùt ñöôïc taïo ra ôû voâ cöïc thì ta coù söï ngaém chöøng ôû voâ cöïc.
Hoaït ñoäng 4 (10 phuùt) : Tìm hieåu soá boäi giaùc cuûa kính hieãn vi.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Giôùi thieäu coâng thöùc tính soá boäi giaùc khi ngaém chöøng ôû cöïc caän.
 Giôùi thieäu hình veõ 35.5.
 Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C2.
 Ghi nhaän soá boäi giaùc khi ngaém chöøng ôû cöïc caän.
 Quan saùt hình veõ.
 Thöïc hieän C2.
III. Soá boäi giaùc cuûa kính hieãn vi
+ Khi ngaém chöøng ôû cöïc caän:
GC = 
+ Khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc:
G¥ = |k1|G2 = 
 Vôùi d = O1O2 – f1 – f2.
Hoaït ñoäng 5 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
 Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán thöùc cô baûn.
 Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø laøm caùc baøi taäp trang 212 sgk vaø 3.7, 3.8 sbt.
 Toùm taét nhöõng kieán thöùc cô baûn.
 Ghi caùc baøi taäp veà nhaø.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY
Ngaøy soaïn : / /
Ngaøy daïy : / /
Tieát 66. KÍNH THIEÂN VAÊN
I. MUÏC TIEÂU
	+ Neâu ñöôïc coâng duïng cuûa kính thieân vaên vaø caáu taïo cuûa kính thieân vaên khuùc xaï.
	+ Veõ ñöôïc ñöôøng truyeàn cuûa chuøm tia saùng qua kính thieân vaên khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc.
	+ Thieát laäp vaø vaän duïng ñöôïc coâng thöùc tính soá boäi giaùc cuûa kính thieân vaên khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc.
II. CHUAÅN BÒ
Giaùo vieân: Kính thieân vaên loaïi nhoû duøng trong phoøng thí nghieäm. Tranh veõ caáu taïo kính thieân vaên vaø ñöôøng truyeàn cuûa chuøm tia saùng qua kính thieân vaên.
Hoïc sinh: Möôïn, mang ñeán lôùp caùc oáng nhoøm ñoà chôi hoaëc oáng nhoøm quaân söï ñeå söû duïng trong giôø hoïc.
III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoaït ñoäng 1 (5 phuùt) : Kieåm tra baøi cuõ : Neâu caáu taïo, vieát coâng thöùc veà doä boäi giaùc cuûa kính hieãn vi.
Hoaït ñoäng 2 (15 phuùt) : Tìm hieåu coâng duïng vaø caáu taïo cuûa kính thieân vaên.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Cho hoïc sinh quan saùt caùc vaät ôû raát xa baèng maét thöôøng vaø baèng oáng nhoøm.
 Yeâu caàu hoïc sinh neâu coâng duïng cuûa kính thieân vaên.
 Giôùi thieäu tranh veõ caáu taïo kính thieân vaên.
 Giôùi thieäu caáu taïo kính thieân vaên.
 Quan saùt caùc vaät ôû raát xa baèng maét thöôøng vaø baèng oáng nhoøm.
 Neâu coâng duïng cuûa kính thieân vaên.
 Quan saùt tranh veõ caáu taïo kính thieân vaên.
 Ghi nhaän caáu taïo kính thieân vaên.
I. Coâng duïng vaø caáu taïo cuûa kính thieân vaên
+ Kính thieân vaên laø duïng cuï quang boå trôï cho maét, coù taùc duïng taïo aûnh coù goùc troâng lôùn ñoái vôùi caùc vaät ôû xa.
+ Kính thieân vaên goàm: 
 Vaät kính laø thaáu kính hoäi tuï coù tieâu cöï daøi (vaø dm ñeán vaøi m).
 Thò kính laø thaáu kính hoäi tuï coù tieâu cöï ngaén (vaøi cm).
 Vaät kính vaø thò kính ñaët ñoàng truïc, khoaûng caùch giöõa chuùng thay ñoåi ñöôïc.
Hoaït ñoäng 3 (10 phuùt) : Tìm hieåu söï taïo aûnh bôûi kính thieân vaên.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Giôùi thieäu tranh veõ söï taïo aûnh qua kính thieân vaên.
 Yeâu caàu hoïc sinh trình baøy söï taïo aûnh qua kính thieân vaên.
 Yeâu caàu hoïc sinh thöïc hieän C1.
 Yeâu caàu hoïc sinh cho bieát khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc thì aûnh trung gian ôû vò trí naøo.
 Quan saùt tranh veõ söï taïo aûnh qua kính thieân vaên.
 Trình baøy söï taïo aûnh qua kính thieân vaên.
 Thöïc hieän C1.
 Cho bieát khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc thì aûnh trung gian ôû vò trí naøo.
II. Söï taïo aûnh bôûi kính thieân vaên
 Höôùng truïc cuûa kính thieân vaên ñeán vaät AB ôû raát xa caàn quan saùt ñeå thu aûnh thaät A1B1 treân tieâu dieän aûnh cuûa vaät kính. Sau ñoù thay ñoåi khoaûng caùch giöõa vaät kính vaø thò kính ñeå aûnh cuoái cuøng A2B2 qua thò kính laø aûnh aûo, naèm trong giôùi haïn nhìn roû cuûa maét vaø goùc troâng aûnh phaûi lôùn hôn naêng suaát phaân li cuûa maét. 
 Maét ñaët sau thò kính ñeå quan saùt aûnh aûo naøy.
 Ñeå coù theå quan saùt trong moät thôøi gian daøi maø khoâng bò moûi maét, ta phaûi ñöa aûnh cuoái cuøng ra voâ cöïc: ngaém chöøng ôû voâ cöïc.
Hoaït ñoäng 4 (10 phuùt) : Tìm hieåu soá boäi giaùc cuûa kính thieân vaên.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
Noäi dung cô baûn
 Giôùi thieäu tranh veõ hình 34.4.
 Höôùng daãn hs laäp soá boäi giaùc.
 Quan saùt tranh veõ.
 Laäp soá boäi giaùc cuûa kính thieân vaên khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc.
 Nhaän xeùt veà soá boäi giaùc.
III. Soá boäi giaùc cuûa kính thieân vaên
 Khi ngaém chöøng ôû voâ cöïc:
 Ta coù: tana0 = ; tana = 
 Do doù: G¥ = .
 Soá boäi giaùc cuûa kính thieân vaên trong ñieàu kieän naøy khoâng phuï thuoäc vò trí ñaët maét sau thò kính.
Hoaït ñoäng 5 (5 phuùt) : Cuûng coá, giao nhieäm vuï veà nhaø.
Hoaït ñoäng cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
 Cho hoïc sinh toùm taét nhöõng kieán thöùc cô baûn.
 Yeâu caàu hoïc sinh veà nhaø laøm caùc baøi taäp trang 216 sgk vaø 34.7 sbt.
 Toùm taét nhöõng kieán thöùc cô baûn.
 Ghi caùc baøi taäp veà nhaø.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY
Ngaøy soaïn : / /
Ngaøy daïy : / /
Tieát 67. BAØI TAÄP
I. MUÏC TIEÂU
	+ Heä thoáng kieán thöùc vaø phöông phaùp giaûi baøi taäp veà caùc loaïi quang cuï boå trôï cho maét.
	+ Reøn luyeän kó naêng giaûi caùc baøi taäp ñònh tính veà heä quang cuï boå trôï cho maét.
II. CHUAÅN BÒ
Giaùo vieân: 	- Phöông phaùp giaûi baøi taäp.
	- Löïa choïn caùc baøi taäp ñaëc tröng. 
Hoïc sinh: 	- Giaûi caùc caâu hoûi traéc nghieäm vaø baøi taäp thaày coâ ñaõ ra veà nhaø.
	- Chuaån bò saün caùc vaán ñeà maø mình coøn vöôùng maéc caàn phaûi hoûi thaày coâ.
III. TIEÁN TRÌNH DAÏY – HOÏC
Hoaït ñoäng 1 (10 phuùt) : Moät soá löu yù khi giaûi baøi taäp
	Ñeå giaûi toát caùc baøi taäp veà kính luùp, kính hieãn vi vaø kính thieân vaên, phaûi naém chaéc tính chaát aûnh cuûa vaät qua töøng thaáu kính vaø caùc coâng thöùc veà thaáu kính töø ñoù xaùc ñònh nhanh choáng caùc ñaïi löôïng theo yeâu caàu cuûa baøi toaùn.
	Caùc böôùc giaûi baøi taâp:
	+ Phaân tích caùc ñieàu kieän cuûa ñeà ra.
	+ Vieát sô ñoà taïo aûnh qua quang cuï.
	+ Aùp duïng caùc coâng thöùc cuûa thaáu kính ñeå xaùc ñònh caùc ñaïi löôïng theo yeâu caàu baøi toaùn.
	+ Bieän luaän keát quaû (neáu coù) vaø choïn ñaùp aùn ñuùng.
Hoaït ñoäng 2 (30 phuùt) : Caùc daïng baøi taäp cuï theå.
	Baøi toaùn veà kính luùp
	+ Ngaém chöøng ôû cöïc caän: d’ = - OCC + l ; Gc = |k| = ||.
	+ Ngaém chöøng ôû voâ cöïc: d’ = - ¥ ; G¥ = .
Trôï guùp cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
 Goïi hoïc sinh leân baûng vaø höôùng daãn giaûi baøi taäp 6 trang 208 saùch giaùo khoa.
 Höôùng daãn hoïc sinh veõ sô ñoà taïo aûnh.
 Höôùng daãn hoïc sinh xaùc ñònh caùc thoâng soá maø baøi toaùn cho, chuù yù daáu.
 Höôùng daãn hoïc sinh döïa vaøo yeâu caàu cuûa baøi toaùn ñeå xaùc ñònh coâng thöùc tìm caùc ñaïi löôïng chöa bieát.
 Laøm baøi taäp 6 trang 208 theo söï höôùng daãn cuûa thaày coâ
 Veõ sô ñoà taïo aûnh cho töøng tröôøng hôïp.
 Xaùc ñònh caùc thoâng soá maø baøi toaùn cho trong töøng tröôøng hôïp.
 Tìm caùc ñaïi löôïng theo yeâu caàu baøi toaùn.
	Baøi toaùn veà kính hieãn vi
	+ Ngaém chöøng ôû cöïc caän: d2’ = - OCC + l2 ; GC = .
	+ Ngaém chöøng ôû voâ cöïc: d2’ = - ¥ ; G¥ = ; vôùi d = O1O2 – f1 – f2.
Trôï guùp cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
 Goïi hoïc sinh leân baûng vaø höôùng daãn giaûi baøi taäp 9 trang 212 saùch giaùo khoa.
 Höôùng daãn hoïc sinh veõ sô ñoà taïo aûnh.
 Höôùng daãn hoïc sinh xaùc ñònh caùc thoâng soá maø baøi toaùn cho, chuù yù daáu.
 Höôùng daãn hoïc sinh xaùc ñònh coâng thöùc tìm caùc ñaïi löôïng chöa bieát.
 Höôùng daãn hoïc sinh tìm soá boäi giaùc.
 Höôùng daãn hoïc sinh tính khoaûng caùch ngaén nhaát giöõa hai ñieåm cuûa vaät maø maét ngöôøi quan saùt coøn phaân bieät ñöôïc.
 Laøm baøi taäp 9 trang 212 theo söï höôùng daãn cuûa thaày coâ
 Veõ sô ñoà taïo aûnh.
 Xaùc ñònh caùc thoâng soá maø baøi toaùn cho.
 Tìm caùc ñaïi löôïng.
 Tìm soá boäi giaùc.
 Tính khoaûng caùch ngaén nhaát giöõa hai ñieåm cuûa vaät maø maét ngöôøi quan saùt coøn phaân bieät ñöôïc.
	Baøi toaùn veà kính thieân vaên
	Ngaém chöøng ôû voâ cöïc: O1O2 = f1 + f2 ; G¥ = 
Trôï guùp cuûa giaùo vieân
Hoaït ñoäng cuûa hoïc sinh
 Goïi hoïc sinh leân baûng vaø höôùng daãn giaûi baøi taäp 7 trang 216 saùch giaùo khoa.
 Höôùng daãn hoïc sinh veõ sô ñoà taïo aûnh.
 Höôùng daãn hoïc sinh xaùc ñònh caùc thoâng soá maø baøi toaùn cho, chuù yù daáu.
 Höôùng daãn hoïc sinh xaùc ñònh coâng thöùc tìm caùc ñaïi löôïng chöa bieát.
 Höôùng daãn hoïc sinh tìm soá boäi giaùc.
 Laøm baøi taäp 7 trang 216 theo söï höôùng daãn cuûa thaày coâ
 Veõ sô ñoà taïo aûnh.
 Xaùc ñònh caùc thoâng soá maø baøi toaùn cho.
 Tìm caùc ñaïi löôïng.
 Tìm soá boäi giaùc.
Hoaït ñoäng 3 (5 phuùt) : Cuõng coá baøi hoïc.
	+ Naém, hieåu vaø veõ ñöôïc aûnh cuûa moät vaät saùng qua caùc quang cuï boå trôï cho maét.
	+ Ghi nhôù caùc coâng thöùc tính soá boäi giaùc cuûa moãi loaïi kính. Phöông phaùp giaûi caùc loaïi baøi taäp.
	+ So saùnh ñieåm gioáng nhau vaø khaùc nhau veà caáu taïo, söï taïo aûnh, caùch quan saùt cuûa caùc loaïi quang cuï.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM TIEÁT DAÏY

Tài liệu đính kèm:

  • docVẬT LÝ 11 (BÙI ĐÌNH NAM).doc