Giáo án tự chọn Ngữ văn 12 tiết 22 đến 25: Luyện tập nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi

 GIÁO ÁN GIẢNG DẠY
 Tiết : 22,23,24,25
Ngày soạn : 12/1/2010
 Chủ đề 1
Phân môn : Làm văn 
LUYỆN TẬP NGHỊ LUẬN VỀ MỘT 
TÁC PHẨM, ĐOẠN TRÍCH VĂN XUÔI
--------aðb-------- 
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT 
Giúp học sinh:
- Hiểu và biết cách làm bài văn nghị luận về một tác phẩm, 1 đoạn trích văn xuôi.
- Viết được bài văn nghị luận về một tác phẩm, 1 đoạn trích văn xuôi.
II. CHUẨN BỊ DẠY VÀ HỌC 
1. GV: SGK + SGV, Soạn giáo án lên lớp , tư liệu, GV tổ chức giờ dạy theo phương pháp: thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi...
2. HS: Soạn bài theo câu hỏi SGK.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC 
Hoạt động của giáo viên 
Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Hướng dẫn HS ôn tập lại kiến thức 
 Mục tiêu : Hiểu và biết cách làm bài văn nghị luận về một tac sphẩm , một đoạn trích văn 
Cách thức tiến hành : 
bước 1: Kĩ năng tìm hiểu đề văn nghị luiận L : GV hướng dẫn HS tìm hiểu đối tượng, nội dung của bài nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi.
Nhấn mạnh : 
Tác phẩm truyện nên cần phải nắm vững cốt truyện, hệ thống - tuyến nhân vật, chi tiết, lời kể.
Tư tưởng, ý đồ nghệ thuật của tác giả được thể hiện qua các chi tiết nghệ thuật, nên cần phải bám vào những chi tiết ấy (chi tiết về ngoại hình, ngôn ngữ, hành động nhân vật và ngoại cảnh...). Qua đó làm nổi bật tính cách số phận nhân vật.
Bước 2 : Bài tập 
GV hướng dẫn HS luyện tập 
NHấn mạnh : GV cùng HS nhận xét, chốt lại vấn đề.
Hoạt động 2 : Luyện tập
Mục tiêu : Rèn kĩ năng viết bài văn nghị luận về một tác phẩm văn xuôi
Cách thức tiến hành :
GV đưa bài tập rèn luyện – HS thảo luận nhóm và trình bày theo yêu cầu :
 Đề 1 : Suy nghĩ của anh ( chị) về nhận thức của nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa 
Nhấn mạnh :
Phùng - nghệ sĩ nhiếp ảnh, biết quan sát phát hiện cái đẹp của thiên nhiên, cảnh vật, con người. Sự rung động trước cái đẹp “ đắt giá - trời cho”
Cái dẹp kết hợp với cái tâm, cái tài kết hợp với cái thiện
Đằng sau cái đẹp , Phùng chứng kiến một cảnh sống gia đình đời thường nơi làng chài: Người đàn ông đánh vợ người vợ không có phẩn ứng gì.
Hiện thực cuộc sống làm mủi lòng người . Cảnh đời trần trụi cứ phơi bày trước mắt 
kết cục gia đình ấy ra sao? Tác giả còn bỏ ngỏ. Chỉ biết bức ảnh anh chụp có chiếc thuyền lưới vó và suy nghĩ của Phùng “ bao giờ tôi cũng thấy người đàn bà bước ra từ tấm ảnh ..” phải chăng đây là sự trăn trở trước cuộc sống còn nhiều khó khăn, vất vả của người làm nghệ thuật . Đó là mối quan hệ văn chương với cuộc đời.
Đề 2 : Suy nghĩ về 10 ngón tay của Tnú bị đốt
Nhấn mạnh : Đôi bàn tay như 10 ngọn đuốc của Tnú cho thấy tội ác dã man, tàn ác đến tột cùng của giặc và sức chịu đựng đến mức tột cùng của con người
Thể hiện sự trưởng thành của anh 
+ Của con người biết nhận thức về mình, khi học chữ không bằng mai cầm đá đập vào đầu
+ Bàn tay tình cảm của con người, khi thổ lộ tình yêu “ Nắm lấy tay Mai khi ở tù về”, và “ đôi bàn tay như hai gọng kìm ôm lấy vợ con”
+ bàn tay hành động : giết giặc, bpó chết tên đồn trưởng
Đó là đôi bàn tay của người anh hùng trên quê hương của Đăm Săn, Xinh Nhã, của anh hùng Núp thời đánh Pháp. Là hiện thân của con người miền nam anh dũng , kiên cường
Đề 3 : Suy nghĩ các chi tiết của truyện ngắn Những đứa con trong gia đình . Chi tiết ấn tượng nhất.
Nhấn mạnh :Đó là chi tiết cuốn sổ gia đình
+ ghi tường tận cái chết của thím năm, ông nội, ba , má Việt.. ghi công tác của gia đình 
+ ghi chép không đầy đủ nhưng thiêng liêng để lưu giữ cho con cháu đời sau biết về cha ông mình
+ chứng minh đây là một gia đình có thù sâu với phong kiến và đế quốc -> gia đình có truyền thống CM
Đó là câu nói của chú năm :
“ chú thường ví chuyện gia đình như sông.cả nước ta” -> đay là lời thoại tự nhiên . Truyền thống gia đình ví như sông 
+ Truyền thống gia đình nào cũng đẹp
+ Truyền thống gia đình xây dựng, giữ quê hương, làng xóm
+Truyền thống gia đình giúp các thế hệ tốt đẹp
+ Truyền thống gia đình làm nên truyền thống đát nước và cả nhân loại “ trăm con sông đều đổ về biển. Biển rộng lắm rộng bằng cả nước ta và ra cả nước ngoài”
Chứng kiến cảnh ba má bị giặc sát hại . CHIẾN, ViỆT ghi sâu mối thù với quân giặc, quyết tâm trả thùi cho ba, má
+ Hai chị em theo du kích đánh tàu Mĩ trên sông Định Thủy
+ Cả hai đều tranh nhau nhập ngũ trước, chẳng ai chịu nhường ai. Chỉ biết chú Năm phải đứng ra nói chuyện với đồng chí cán bộ
Hai chi em khiêng bàn thờ má sang gởi chú năm 
Hoạt động 3 : Rèn luyện kĩ năng viết bài văn nghị luận tác phẩm văn xuôi
Mục tiêu : Vận dung kĩ năng đọc hiểu viết bài văn nghị luận tác phẩm văn xuôi
Cách thức tiến hành : GV đưa ra đề văn nghị luận - HS thiết lập dàn ý và viết bài văn nghị luận về tác phẩm văn xuôi
Đề 1 :
Sức sống cuả Mị từ khi bị bắt làm con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá tra đến khi thoát khỏi Hồng Ngài
Nhấn mạnh : 
Các ý sau :
Nhân vật MỊ chỉ hai lần tham gia vào đối thoại 
+ LẦN 1: nói với cha ruột : con nay đã biết cuốc nương ngô. Con phải làm nương ngô giả nợ thay bố . Bố đừng bán con cho nhà giàu
+ lần 2 : nói với Aphủ ở đoạn cuối truyện : Đi ngay ..Aphủ cho tôi đi .. ở đây thì chết mất.
Mị hầu như câm lặngnhưng nội tâm mãnh liệt. Sức sống ấy bộc lộ ngay từ lúc mới bắt về làm dâu gạt nợ nhà thống lí. Mị đã phản ứng một cách quyết liệt, có ý định ăn lá ngón tự tử. Đó là hành động tiêu cựcnhưng Mị sống như thế chết còn hơn. Lòng hiếu thảo đã ngăn Mị lại. Sức sống được dồn nén tích tụ, có dịp nó sẽ bùng lên. Đấy là buổi sáng mùa xuân khi cái tết về với đất Hồng Ngài “ Mị nghe tiếng sáo vọng lại , thiết tha bồi hồi , Mị ngồi nhẩm lại bài hát của người đang thổi . Mị từ nghe đến nhẩm thầm . Khát vọng tình yêu đôi lứa như ngon lửa đang nhen nhóm trong lòng cô gái tội nghiệp : Mị len suống rượu , cư uống ừng ực từng bát . Rồi say. lòng Mị thì đang sống về ngày trước . Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước , Mị thổi sáo giỏi ..có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo theo Mị : tiếng sáo là âm thanh cuộc đời ngày ấy. tiếng sáo gọi bạn cũng là tiếng của tình yêu thửơ xa xưa đang trỗi dậy trong lòng Mị
Tiếng sáo cứ giục giã lòng Mị . Khát vọng sức sống đã chuyển từ tâm trang sang cử chỉ hành động : Mị xắn một miếg mỡ bỏ thêm vào dĩa đèn cho sáng . mị quyết định đi chơi. Trong đầu Mị lúc này đang rập rờn tiếng sáo . Những cử chỉ : quấn tóc , với tay lấy cái váy hoa vắt ở phia trong vách hiếm thấy ở Mị khi về làm dâu gạt nợ -> cử chỉ bùng phát 
ASử đã dập tắt ý định đi chơi của Mị. Bị trói trong buồng tối : Mị đứng im lặng như không biết mình đang bị trói .. Mị nghe tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi . Trái tim Mị vẫn thổn thức nghe lời bài hát . Mị vẫn sống với khao khát cháy bỏng . Nó chỉ chờ cơ hội là vùng lên
Nếu khát vọng hạnh phúc lúc đầu là nhờ có sự tac sđộng của tiếng sáo đưa Mị trở về sống với quá khứ, những kỉ niệm đẹp thì cảnh Aphủ bị trói ngay lối đi lại , ra vào trong bếp lại là tác động của hiện tại 
+ lúc lửa trong lò bốc cao cũng là lúc ngọn lửa trong lòng Mị lịm tắt . Mị chẳng còn nghĩ tới chuyện đi chơi xuân nữa: Asử còn muốn đi chơi xuân nữa : Asử bắt nhiều cô gái nữa về làm vợ Mị chẳng nói . Aphủ dẫu là cái xác không hồn cũng thế thôi. Nhưng ngon lửa : Mị lé mắt trong sang, thấy hai con mắt Aphủ cũng mở , dòng nước mắt lấp alnhs bò xuống hai hỏm má đen xám lại . mị nghĩ đến cảnh mình bị trói . Nhiều lần khóc . Nước mắt chảy xuống miệng, xuống cổ không biết lau đi được . Mị nghĩ tới người đàn bà bị trói đến chết trong cái nhà này . Mị rùng mình nghĩ đến kết cục thamt thương của Aphủ : trời ơi, nó bắt trói người ta đến chết . chúng nó thật độc ác ,.cả lí lẽ đơn giản trong cuộc đời : ta đã là thân đàn bà , nó bứt ta về trình ma nhà nó rồi thì chỉ còn biết đợi ngày rủ xương ở đây thôi..người kia việc gì mà phải chết . Cái lí ấy cũng xuất phát từ khát vọng sống tự do
+ Ngon ;lửa trong lò không còn bốc cao .. cũng là lúc ngon lửa cuộc đơig Mị rực sáng . Mị nghĩ đến chuyện của Aphủ . Mị đã quyết định cứu Aphủ . Mị cầm dao cắt dây trói cho Aphủ cũng là tự cởi trói cho chính mình. Mị tình nguỵen theo Aphủ. -> tự giải thóat cuộc đời mình . Hành động tự phát hợp lẽ thường nó chứng minh một cách rõ ràng quy luật hiện thực của đời sống “ tức nước vỡ bờ”bị đè nén lâu ngày cũng có lúc con người buộc phải đứng dậy. 
Đề 2 : Tình huống vợ nhặt
Nhấn mạnh : 
+ vì nên vợ nên chồng. Họ đưa nhau về qua xóm ngụ cư, cái đói , sự thất vọng của những người xung quanh không át được niềm vui của đôi vợ chồng trẻ
+ bà cụ Tứ nhận dâu con , tình người đáng trân trọng
+ không khí gia đình đầm ấm : dọn nhà cửa . Bà cụ Tứ nói toàn chuyện làm ănà họ tin tưởng vào ngày mai
+ bữa cơm đầu đón nàg dâu thật thảm hại
+ cái đói cái chết đang đe dọa
ý nghĩ tình huống : §Æc biÖt t×nh ng­êi, lßng nh©n ¸i, sù c­u mang ®ïm bäc cña nh÷ng con ng­êi nghÌo ®ãi lµ søc m¹nh ®Ó hä v­ît lªn c¸i chÕt
Hoạt động 4 : củng cố và dặn dò
Mục tiêu : hệ thống và khắc sâu tri thức về cách luyện tập nghị luận về một tác phẩm , đoạn trích văn xuôi
Cách thức tiến hành : 
 Bước 1 : Củng cố 
GV hướng dẫn cho HS về nghị luận một tác phẩm văn xuôi, đoạn trích văn xuôi 
Kĩ năng tìm hiểu đề lập dàn ý:
Bước 2 : Dặn dò 
GV yêu cầu HS luyện tập : 
Đề 1: Phân tích tâm trạng của nhân vật Mị khi ”những đêm tình mùa xuân đã tới” trong tác phẩm ”Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài.
Đề 2: Cảm nhận của anh/ chị về hình ảnh ”Rừng xà nu” trong tác phẩm cùng tên của Nguyễn Trung Thành.
Đề 3: Anh/ chị hãy trình bày suy nghĩ của mình về nhân vật người đàn bà trong truyện ngắn ”Chiếc thuyền ngoài xa” của nhà văn Nguyễn Minh Châu.
Đề 4: Anh/ chị hãy phân tích tâm trạng nhân vật Tràng trong truyện ngắn ”Vợ nhặt” của Kim Lân.
Đề 5: Cảm nhận của anh/ chị về nhân vật Việt trong truyện ngắn ”Những đứa con trong gia đình” của Nguyễn Thi.
Bước 2 : Dặn dò 
HS xem lại bài học và rèn luyện viết văn nghị luận
HS phát biểu : 
Kĩ năng tìm hiểu đề lập dàn ý:
- Tìm hiểu đề: phân tích tác phẩm cần nắm vững toàn bộ truyện, kể cả yếu tố ngoài tác phẩm, rồi tách ra từng phương diện để khảo sát, nhận xét, sau đó chọn ra những phương diện đặc sắc và tiêu biểu nhất để trình bày.
- Lập dàn bài: 
+ Mở bài: giới thiệu về tác phẩm, tác giả, đoạn trích, hoàn cảnh sáng tác, yêu cầu đề bài.
+ Thân bài: đi vào phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật tác phẩm, đoạn trích.
+ Kết bài: đánh giá chung về tác phẩm, đoạn trích, những đóng góp mới về tư tưởng và hình thức biểu hiện.
Các em hãy căn cứ vào những câu hỏi trong SGK tìm hiểu đề và lập dàn ý đề bài trên (nhóm 1, 2, 3 đề 1, nhóm 4, 5, 6 đề 2).
 Từng nhóm trình bày.
* Đề 1:
Phân tích truyện ngắn “Tinh thần thể dục” của Nguyễn Công Hoan.
a. Tìm hiểu đề:
- Đề bài yêu cầu phân tích những đặc sắc về nội dung, nghệ thuật.
- Từ đó, khái quát về giá trị hiện thực, ý nghĩa phê phán
b. Gợi ý lập dàn bài:
- Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về nhà văn Nguyễn Công Hoan và truyện ngắn “Tinh thần thể dục”.
- Thân bài:
Điểm chung và nét riêng của các cảnh bắt người đi xem đá bóng.
+ Cảnh anh Mịch xin ông Lí được miễn đi xem đá bóng.
+ Cảnh bác Phô gái xin đi xem bóng đá thay chồng.
+ Cảnh bà cụ phó Bính xin ông Lí cho thằng Sang đi thay con.
+ Cảnh ông Lí và lính tuần áp giải mọi người xếp hàng đi lên huyệ ... t giải về làng, tra hỏi chổ ở của cộng sản, Tnú đặt tay lên bụng mình nói “ở đây này”.
- Khi chứng kiến cảnh vợ con bị bắt, tra tấn dã man, mặc dù tay không, Tnú dũng cảm nhảy vào giữa lũ giặc đang điên cuồng. Nhưng anh không cứu được vợ con, bản thân bị giặc bắt và đốt mười ngón tay.
- Khi được dân làng cứu thoát, dù hai bàn tay đã cụt đốt, Tnú gia nhập giải phóng quân như một tất yếu Phẩm chất anh hùng của Tnú là ở chổ biết vượt lên mọi đau đớn và bi kịch cá nhân.
* Tnú có tình yêu quê hương, bản làng; có tính kỷ luật cao:
 - Bàn tay Tnú:
- Nguyễn Trung Thành dụng công miêu tả hình ảnh đôi bàn tay Tnú. Từ hình ảnh này ta có thể thấy được cuộc đời, tính cách, số phận của nhân vật.
- Khi còn lành lặn, bàn tay Tnú là bàn tay nghĩa tình, thẳng thắn, trung thành.
- Bàn tay Tnú là bàn tay đau thương.
- Tuy tàn tật nhưng hai bàn tay ấy vẫn cầm được giáo, cầm súng chiến đấu.
-> Chi tiết này được miêu tả theo suốt câu chuyện. Dường như mọi nét tính cách cũng như số phận và chiến công của Tnú đều gắn với hình ảnh 2 bàn tay ấy.
* Sơ kết:
Cũng như nhiều nhân vật trong văn học chống Mỹ, Tnú được xây dựng bằng bút pháp lãng mạn, giàu chất lý tưởng. Qua nhân vật này, Nguyễn Trung Thành muốn thể hiện phẩm chất, số phận và nhất là con đường đến với Cách mạng của nhân dân Tây Nguyên, nhân dân miền Nam trong quá trình đấu tranh giải phóng đất nước.
HS lắng nghe , ghi nhận
HS phát biểu :
h×nh ¶nh chÞ em ViÖt khiªng bµn thê ba m¸ sang gëi chó N¨m.
+ Chç hay nhÊt cña ®o¹n v¨n lµ kh«ng khÝ thiªng liªng, nã ho¸n c¶i c¶ c¶nh vËt lÉn con ng­êi.
+ Kh«ng khÝ thiªng liªng ®· biÕn ViÖt thµnh ng­êi lín. LÇn ®Çu tiªn ViÖt thÊy râ lßng m×nh (th­¬ng chÞ l¹, mèi thï th»ng MÜ th× cã thÓ rê thÊy v× nã ®ang ®Ì nÆng trªn vai).
+ H×nh ¶nh cã ý nghÜa t­îng tr­ng thÓ hiÖn sù tr­ëng thµnh cña hai chÞ em cã thÓ g¸nh v¸c viÖc gia ®×nh vµ viÕt tiÕp khóc s«ng cña m×nh trong dßng s«ng truyÒn thèng gia ®×nh. H¬n thÕ n÷a, thÕ hÖ sau cøng c¸p, tr­ëng thµnh vµ cã thÓ ®i xa h¬n. 
 + Cuèn sæ lµ lÞch sö gia ®×nh mµ qua ®ã thÊy lÞch sö cña mét ®Êt n­íc, mét d©n téc trong cuéc chiÕn chèng MÜ. 
+ Sè phËn cña nh÷ng ®øa con, nh÷ng thµnh viªn trong gia ®×nh còng lµ sè phËn cña nh©n d©n miÒn Nam trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ khèc liÖt.
+ TruyÖn cña mét gia ®×nh dµi nh­ dßng s«ng cßn nèi tiÕp. "Tr¨m dßng s«ng ®æ vµo mét biÓn, con s«ng cña gia ®×nh ta còng ch¶y vÒ biÓn, mµ biÓn th× réng l¾m, réng b»ng c¶ n­íc ta vµ ra ngoµi c¶ n­íc ta". TruyÖn kÓ vÒ mét dßng s«ng nh­ng nhµ v¨n muèn ta nghÜ ®Õn biÓn c¶. TruyÖn vÒ mät gia ®×nh nh­ng ta l¹i c¶m nhËn ®­îc c¶ mét Tæ quèc ®ang hµo hïng chiÕn ®Êu b»ng søc m¹nh sinh ra tõ nh÷ng ®au th­¬ng.
+ Mçi nh©n vËt trong truyÖn ®Òu tiªu biÓu cho truyÒn thèng, ®Òu g¸nh v¸c trªn vai tr¸ch nhiÖm víi gia ®×nh, víi Tæ quèc trong cuéc chiÕn tranh vÖ quèc vÜ ®¹i.
HS lắng nghe , ghi nhận
HS xây dựng dàn ý :
 MÞ- mét søc sèng tiÒm Èn:
+ Nh­ng ®©u ®ã trong câi s©u t©m hån ng­êi ®µn bµ c©m lÆng v× c¬ cùc, khæ ®au Êy vÉn tiÒm Èn mét c« MÞ ngµy x­a, mét c« MÞ trÎ ®Ñp nh­ ®ãa hoa rõng ®Çy søc sèng, mét ng­êi con g¸i trÎ trung giµu ®øc hiÕu th¶o. Ngµy Êy, t©m hån yªu ®êi cña MÞ göi vµo tiÕng s¸o "MÞ thæi s¸o giái, thæi l¸ còng hay nh­ thæi s¸o". 
+ ë MÞ, kh¸t väng t×nh yªu tù do lu«n lu«n m·nh liÖt. NÕu kh«ng bÞ b¾t lµm con d©u g¹t nî, kh¸t väng cña MÞ sÏ thµnh hiÖn thùc bëi "trai ®Õn ®øng nh½n c¶ ch©n v¸ch ®Çu buång MÞ". MÞ ®· tõng håi hép khi nghe tiÕng gâ cöa cña ng­êi yªu. MÞ ®· b­íc theo kh¸t väng cña t×nh yªu nh­ng kh«ng ngê sím r¬i vµo c¹m bÉy.
 + BÞ b¾t vÒ nhµ Thèng lÝ, MÞ ®Þnh tù tö. MÞ t×m ®Õn c¸i chÕt chÝnh lµ c¸ch ph¶n kh¸ng duy nhÊt cña mét con ng­êi cã søc sèng tiÒm tµng mµ kh«ng thÓ lµm kh¸c trong hoµn c¶nh Êy. "MÊy th¸ng rßng ®ªm nµo MÞ còng khãc", MÞ trèn vÒ nhµ cÇm theo mét n¾m l¸ ngãn. ChÝnh kh¸t väng ®­îc sèng mét cuéc sèng ®óng nghÜa cña nã khiÕn MÞ kh«ng muèn chÊp nhËn cuéc sèng bÞ chµ ®¹p, cuéc sèng lÇm than, tñi cùc, bÞ ®èi xö
bÊt c«ng nh­ mét con vËt. 
 + TÊt c¶ nh÷ng phÈm chÊt trªn ®©y sÏ lµ tiÒn ®Ò, lµ c¬ së cho sù trçi dËy cña MÞ sau nµy. Nhµ v¨n miªu t¶ nh÷ng tè chÊt nµy ë MÞ khiÕn cho c©u chuyÖn ph¸t triÓn theo mét l« gÝc tù nhiªn, hîp lÝ. ChÕ ®é phong kiÕn nghiÖt ng· cïng víi t­ t­ëng thÇn quyÒn cã thÓ giÕt chÕt mäi ­íc m¬, kh¸t väng, lµm tª liÖt c¶ ý thøc lÉn c¶m xóc con ng­êi nh­ng tõ trong s©u th¼m, c¸i b¶n chÊt ng­êi vÉn lu«n tiÒm Èn vµ ch¾c ch¾n nÕu cã c¬ héi sÏ thøc dËy, bïng lªn.
MÞ- sù trçi dËy cña lßng ham sèng vµ kh¸t väng h¹nh phóc 
+ Nh÷ng yÕu tè t¸c ®éng ®Õn sù håi sinh cña MÞ:
- "Nh÷ng chiÕc v¸y hoa ®· ®em ph¬i trªn mám ®¸, xße nh­ con b­ím sÆc sì, hoa thuèc phiÖn võa në tr¾ng l¹i ®æi ra mµu ®á hau, ®á thËm råi sang mµu tÝm man m¸c". 
- "§¸m trÎ ®îi tÕt ch¬i quay c­êi Çm trªn s©n ch¬i tr­íc nhµ" còng cã nh÷ng t¸c ®éng nhÊt ®Þnh ®Õn t©m lÝ cña MÞ. 
- R­îu lµ chÊt xóc t¸c trùc tiÕp ®Ó t©m hån yªu ®êi, kh¸t sèng cña MÞ trçi dËy. "MÞ ®· lÊy hò r­îu uèng õng ùc tõng b¸t mét". MÞ võa nh­ uèng cho h¶ giËn võa nh­ uèng hËn, nuèt hËn. H¬i men ®· d×u t©m hån MÞ theo tiÕng s¸o.
+ Trong ®o¹n diÔn t¶ t©m tr¹ng håi sinh cña MÞ, tiÕng s¸o cã mét vai trß ®Æc biÖt quan träng. 
- "MÞ nghe tiÕng s¸o väng l¹i, thiÕt tha, båi håi. MÞ ngåi nhÈm thÇm bµi h¸t cña ng­êi ®ang thæi". "Ngµy tr­íc, MÞ thæi s¸o giái MÞ uèn chiÕc l¸ trªn m«i, thæi l¸ còng hay nh­ thæi s¸o. Cã biÕt bao nhiªu ng­êi mª, ngµy ®ªm ®· thæi s¸o ®i theo MÞ hÕt nói nµy sang nói kh¸c". 
- "TiÕng s¸o gäi b¹n cø thiÕt tha, båi håi", "ngoµi ®Çu nói lÊp lã ®· cã tiÕng ai thæi s¸o", "tai MÞ v¼ng tiÕng s¸o gäi b¹n ®Çu lµng", "mµ tiÕng s¸o gäi b¹n yªu vÉn löng l¬ bay ngoµi ®­êng", "MÞ vÉn nghe tiÕng s¸o ®­a MÞ ®i theo nh÷ng cuéc ch¬i, nh÷ng ®¸m ch¬i", "trong ®Çu MÞ rËp rên tiÕng s¸o", 
- T« Hoµi ®· miªu t¶ tiÕng s¸o nh­ mét dông ý nghÖ thuËt ®Ó lay tØnh t©m hån MÞ. TiÕng s¸o lµ biÓu t­îng cña kh¸t väng t×nh yªu tù do, ®· theo s¸t diÔn biÕn t©m tr¹ng MÞ, lµ ngän giã thæi bïng lªn ®èn löa t­ëng ®· nguéi t¾t. Tho¹t tiªn, tiÕng s¸o cßn "lÊp lã", "löng l¬" ®Çu nói, ngoµi ®­êng. Sau ®ã, tiÕng s¸o ®· th©m nhËp vµo thÕ giíi néi t©m cña MÞ vµ cuèi cïng tiÕng s¸o trë thµnh lêi mêi gäi tha thiÕt ®Ó råi t©m hån MÞ bay theo tiÕng s¸o. 
+ DiÔn biÕn t©m tr¹ng MÞ trong ®ªm t×nh mïa xu©n:
- DÊu hiÖu ®Çu tiªn cña viÖc sèng l¹i ®ã lµ MÞ nhí l¹i qu¸ khø, nhí vÒ h¹nh phóc ng¾n ngñi trong cuéc ®êi tuæi trÎ cña m×nh vµ niÒm ham sèng trë l¹i "MÞ thÊy ph¬i phíi trë l¹i, lßng ®ét nhiªn vui s­íng nh­ nh÷ng ®ªm tÕt ngµy tr­íc". "MÞ cßn trÎ l¾m. MÞ vÉn cßn trÎ l¾m. MÞ muèn ®i ch¬i". 
- Ph¶n øng ®Çu tiªn cña MÞ lµ: "nÕu cã n¾m l¸ ngãn rong tay MÞ sÏ ¨n cho chÕt". MÞ ®· ý thøc ®­îc t×nh c¶nh ®au xãt cña m×nh. Nh÷ng giät n­íc m¾t t­ëng ®· c¹n kiÖt v× ®au khæ ®· l¹i cã thÓ l¨n dµi. 
- Tõ nh÷ng s«i sôc trong t©m t­ ®· dÉn MÞ tíi hµnh ®éng "lÊy èng mì s¾n mét miÕng bá thªm vµo ®Üa dÇu". MÞ muèn th¾p lªn ¸nh s¸ng cho c¨n phßng bÊy l©u chØ lµ bãng tèi. MÞ muèn th¾p lªn ¸nh s¸ng cho cuéc ®êi t¨m tèi cña m×nh. 
- Hµnh ®éng nµy ®Èy tíi hµnh ®éng tiÕp: MÞ "quÊn tãc l¹i, víi tay lÊy c¸i v¸y hoa v¾t ë phÝa trong v¸ch".
- MÞ quªn h¼n sù cã mÆt cña A Sö, quªn h¼n m×nh ®ang bÞ trãi, tiÕng s¸o vÉn d×u t©m hån MÞ "®i theo nh÷ng cuéc ch¬i, nh÷ng ®¸m ch¬i". 
 - T« Hoµi ®· ®Æt sù håi sinh cña MÞ vµo t×nh huèng bi kÞch: kh¸t väng m·nh liÖt- hiÖn thùc phò phµng khiÕn cho søc sèng ë MÞ cµng thªm phÇn d÷ déi. Qua ®©y, nhµ v¨n muèn ph¸t biÓu mét t­ t­ëng: søc sèng cña con ng­êi cho dï bÞ giÉm ®¹p. bÞ trãi chÆt vÉn kh«ng thÓ chÕt mµ lu«n lu«n ©m Ø, chØ gÆp dÞp lµ bïng lªn.
- MÞ tr­íc c¶nh A Phñ bÞ trãi	
+ Tr­íc c¶nh A Phñ bÞ trãi, ban ®Çu MÞ hoµn toµn v« c¶m: "MÞ vÉn th¶n nhiªn thæi löa h¬ tay". 
+ ThÕ råi, "MÞ lÐ m¾t tr«ng sang thÊy mét dßng n­íc m¾t lÊp l¸nh bß xuèng hai hám m¸ ®· x¸m ®en l¹i cña A Phñ". Giät n­íc m¾t tuyÖt väng cña A Phñ ®· gióp MÞ nhí l¹i m×nh, nhËn ra m×nh, xãt xa cho m×nh. Th­¬ng ng­êi vµ th­¬ng m×nh ®ång thêi nhËn ra tÊt c¶ sù tµn ¸c cña nhµ Thèng lÝ, tÊt c¶ ®· khiÕn cho hµnh ®éng cña MÞ mang tÝnh tÊt yÕu.
 + TÊt nhiªn, MÞ còng rÊt lo l¾ng, ho¶ng sî. MÞ sî m×nh bÞ trãi thay vµo c¸i cäc Êy, "ph¶i chÕt trªn c¸i cäc Êy". Khi ®· ch¹y theo A Phñ, c¸i ý nghÜ Êy vÉn cßn ®uæi theo MÞ: "ë ®©y th× chÕt mÊt". Nçi lo l¾ng cña MÞ còng lµ mét khÝa c¹nh cña lßng ham sèng, nã ®· tiÕp thªm cho MÞ søc m¹nh vïng tho¸t khái sè phËn m×nh.
HS lắng nghe . ghi nhận bài
HS nêu ý kiến : 
T×m hiÓu t×nh huèng truyÖn.
+ Trµng lµ mét nh©n vËt cã ngo¹i h×nh xÊu. §· thÕ cßn dë ng­êi. Lêi ¨n tiÕng nãi cña Trµng còng céc c»n, th« kÖch nh­ chÝnh ngo¹i h×nh cña anh ta. Gia c¶nh cña Trµng còng rÊt ¸i ng¹i. Nguy c¬ "Õ vî" ®· râ. §· vËy l¹i gÆp n¨m ®ãi khñng khiÕp, c¸i chÕt lu«n lu«n ®eo b¸m. Trong lóc kh«ng mét ai (kÓ c¶ Trµng) nghÜ ®Õn chuyÖn vî con cña anh ta th× ®ét nhiªn Trµng cã vî. Trong hoµn c¶nh ®ã, Trµng "nhÆt" ®­îc vî lµ nhÆt thªm mét miÖng ¨n còng ®ång thêi lµ nhÆt thªm tai häa cho m×nh, ®Èy m×nh ®Õn gÇn h¬n víi c¸i chÕt. V× vËy, viÖc Trµng cã vî lµ mét nghÞch c¶nh Ðo le, vui buån lÉn lén, c­êi ra n­íc m¾t. 
+ D©n xãm ngô c­ ng¹c nhiªn, cïng bµn t¸n, ph¸n ®o¸n råi cïng nghÜ: "biÕt cã nu«i næi nhau sèng qua ®­îc c¸i th× nµy kh«ng?", cïng nÝn lÆng.
+ Bµ cô Tø, mÑ Trµng l¹i cµng ng¹c nhiªn h¬n. Bµ l·o ch¼ng hiÓu g×, råi "cói ®Çu nÝn lÆng" víi nçi lo riªng mµ rÊt chung: "BiÕt chóng nã cã nu«i næi nhau sèng qua ®­îc c¬n ®ãi kh¸t nµy kh«ng?"
+ B¶n th©n Trµng còng bÊt ngê víi chÝnh h¹nh phóc cña m×nh: "Nh×n thÞ ngåi ngay gi÷a nhµ ®Õn b©y giê h¾n vÉn cßn ngê ngî". ThËm chÝ s¸ng h«m sau Trµng vÉn ch­a hÕt bµng hoµng.
+ T×nh huèng truyÖn mµ Kim L©n x©y dùng võa bÊt ngê l¹i võa hîp lÝ. Qua ®ã, t¸c phÈm thÓ hiÖn râ gi¸ trÞ hiÖn thùc, gi¸ trÞ nh©n ®¹o vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt.
- Gi¸ trÞ hiÖn thùc: Tè c¸o téi ¸c thùc d©n, ph¸t xÝt qua bøc tranh x¸m xÞt vÒ th¶m c¶nh chÕt ®ãi. 
NhÆt vî lµ c¸i khèn cïng cña cuéc sèng. C¸i ®ãi quay qu¾t dån ®uæi ®Õn møc ng­êi ®µn bµ chñ ®éng gîi ý ®ßi ¨n. ChØ v× ®ãi qu¸ mµ ng­êi ®µn bµ téi nghiÖp nµy ¨n lu«n vµ "¨n liÒn mét chÆp 4 b¸t b¸nh ®óc". ChØ cÇn vµi lêi nöa ®ïa nöa thËt thÞ ®· chÊp nhËn theo kh«ng Trµng. Gi¸ trÞ con ng­êi bÞ phñ nhËn khi chØ v× cïng ®­êng ®ãi kh¸t mµ ph¶i trë nªn tr¬ trÏn, liÒu lÜnh, bÊt chÊp c¶ e thÑn. C¸i ®ãi ®· bãp mÐo c¶ nh©n c¸ch con ng­êi. 
- Gi¸ trÞ nh©n ®¹o: T×nh nh©n ¸i, c­u mang ®ïm bäc nhau, kh¸t väng h­íng tíi sù sèng vµ h¹nh phóc.
 §iÒu mµ Lim L©n muèn nãi lµ: trong bèi c¶nh bi th¶m, gi¸ trÞ nh©n b¶n kh«ng mÊt ®i, con ng­êi vÉn cø muèn ®­îc lµ con ng­êi, muèn ®­îc nªn ng­êi vµ muèn cuéc ®êi thõa nhËn hä nh­ nh÷ng con ng­êi. Trµng lÊy vî lµ ®Ó tiÕp tôc sù sèng, ®Ó sinh con ®Î c¸i, ®Ó h­íng ®Õn t­¬ng lai. Ng­êi ®µn bµ ®i theo Trµng còng ®Ó ch¹y trèn c¸i ®ãi, c¸i chÕt ®Ó h­íng ®Õn sù sèng. Bµ cô Tø, mét bµ l·o nh­ng l¹i lu«n nãi ®Õn chuyÖn t­¬ng lai, chuyÖn sung s­íng vÒ sau, nhen lªn niÒm hi väng cho d©u con. §ã chÝnh lµ søc sèng bÊt diÖt cña Vî nhÆt.
§Æc biÖt t×nh ng­êi, lßng nh©n ¸i, sù c­u mang ®ïm bäc cña nh÷ng con ng­êi nghÌo ®ãi lµ søc m¹nh ®Ó hä v­ît lªn c¸i chÕt. 
- Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: T×nh huèng truyÖn khiÕn diÔn biÕn ph¸t triÓn dÔ dµng vµ lµm næi bËt ®­îc nh÷ng c¶nh ®êi, nh÷ng th©n phËn ®ång thêi næi bËt chñ ®Ò t­ t­ëng t¸c phÈm.
HS chú ý theo dõi
HS lắng nghe 
HS luyện tập ở nhà