Giáo án Ngữ văn lớp 12 tuần 21

vî nhÆt
61,62---------------------------------------------------------------------------------------------------
A. Mục tiêu cần đạt:
 - Hiểu được tình cảm thê thảm của người nông dân nước ta trong nạn đói khủng khiếp năm 1945 do thực dân Pháp và phát xít Nhật gây ra. Hiểu được niềm khát khao hạnh phúc gia đình, niềm tin bất diệt vào cuộc sống và tình thương yêu đùm bọc lẫn nhau giữa những con người lao động ngèo khổ ngay trên bờ vực thẳm của cái chết. Nắm được những nét đặc sắc về nghệ thuật của thiên truyện: sáng tạo tình huống, gợi không khí, miêu tả tâm lí, dựng đối thoại. 
B. Phương tiện thực hiện:
- Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, 
C. Tiến trình bài dạy: 1. Ổn định, kiểm tra sĩ số lớp.
 2. Kiểm tra bài cũ 
 3. Vào bài mới. 
Ho¹t ®éng cña gv & hs
Néi dung cÇn ®¹t
 Ho¹t ®éng1: T×m hiÓu chung
 HS ®äc phÇn TiÓu dÉn (SGK) vµ nªu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ:
 * Nhµ v¨n Kim L©n.
 * XuÊt xø truyÖn ng¾n Vî nhÆt 
 HS dùa vµo phÇn TiÓu dÉn vµ nh÷ng hiÓu biÕt cña b¶n th©n ®Ó tr×nh bµy.
(GV gi¶ng thªm ®Ó HS hiÓu thªm vÒ bèi c¶nh x· héi ViÖt Nam n¨m 1945.) 
=> Bèi c¶nh x· héi cña truyÖn.
Ph¸t xÝt NhËt b¾t nh©n d©n ta nhæ lóa trång ®ay nªn th¸ng 3 n¨m 1945, n¹n ®ãi khñng khiÕp ®· diÔn ra. ChØ trong vßng vµi th¸ng, tõ Qu¶ng TrÞ ®Õn B¾c K×, h¬n hai triÖu ®ång bµo ta chÕt ®ãi.
I. T×m hiÓu chung 
1. Kim L©n (1920- 2007)
Tªn khai sinh lµ NguyÔn V¨n Tµi.
Quª qu¸n: lµng Phï L­u, x· T©n Hång, huyÖn Tiªn S¬n, tØnh B¾c Ninh. Kim L©n chØ häc hÕt tiÓu häc nh­ng «ng ®· nç lùc hÕt m×nh ®Ó trë thµnh mét nhµ v¨n.
N¨m 2001 «ng ®­îc tÆng Gi¶i th­ëng Hå ChÝ Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt .
T¸c phÈm chÝnh: Nªn vî nªn chång (1955), Con chã xÊu xÝ (1962), ...
Kim L©n lµ c©y bót truyÖn ng¾n. ThÕ giíi nghÖ thuËt cña «ng th­êng lµ khung c¶nh n«ng th«n, h×nh t­îng ng­êi n«ng d©n. §Æc biÖt «ng cã nh÷ng trang viÕt ®Æc s¾c vÒ phong tôc vµ ®êi sèng th«n quª. Kim L©n lµ nhµ v¨n mét lßng mét d¹ ®i vÒ víi "®Êt", víi "ng­êi", víi "thuÇn hËu nguyªn thñy" cña cuéc sèng n«ng th«n.
2. XuÊt xø:
Vî nhÆt lµ truyÖn ng¾n xuÊt s¾c in trong tËp truyÖn “Con chã xÊu xÝ” (1962).
 Ho¹t ®éng 2: Tæ chøc ®äc- hiÓu v¨n b¶n
 HS ®äc vµ tãm t¾t t¸c phÈm
II. néi dung chÝnh
1. §äc- tãm t¾t.
 §äc vµ tãm t¾t diÔn biÕn cèt truyÖn víi nh÷ng chi tiÕt chÝnh.
 GV: Dùa vµo néi dung truyÖn em h·y gi¶i thÝch nhan ®Ò Vî nhÆt ?
 GV gîi ý. HS th¶o luËn vµ tr×nh bµy. 
 GV nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh mét sè ý c¬ b¶n.
2. T×m hiÓu ý nghÜa nhan ®Ò Vî nhÆt.
+ Nhan ®Ò Vî nhÆt th©u tãm gi¸ trÞ néi dung t­ t­ëng t¸c phÈm. "NhÆt" ®i víi nh÷ng thø kh«ng ra g×. Th©n phËn con ng­êi bÞ rÎ róng nh­ c¸i r¬m, c¸i r¸c, cã thÓ "nhÆt" ë bÊt k× ®©u, bÊt k× lóc nµo. Ng­êi ta hái vî, c­íi vî, cßn ë ®©y Trµng "nhÆt" vî. §ã tùc chÊt lµ sù khèn cïng cña hoµn c¶nh.
+ Nh­ng "vî" l¹i lµ sù tr©n träng. Ng­êi vî cã vÞ trÝ trung t©m x©y dùng tæ Êm. Trong t¸c phÈm, gia ®×nh Trµng tõ khi cã ng­êi vî nhÆt, mäi ng­êi trë nªn g¾n bã, qu©y quÇn, ch¨m lo, thu vÐn cho tæ Êm cña m×nh.
+ Nh­ vËy, nhan ®Ò Vî nhÆt võa thÓ hiÖn th¶m c¶nh cña ng­êi d©n trong n¹n ®ãi 1945 võa béc lé sù c­u mang, ®ïm bäc vµ kh¸t väng, søc m¹nh h­íng tíi cuéc sèng, tæ Êm, niÒm tin cña con ng­êi trong c¶nh khèn cïng.
 GV: Nhµ v¨n ®· x©y dùng t×nh huèng truyÖn nh­ thÕ nµo? T×nh huèng ®ã cã nh÷ng ý nghÜa g×?
 HS th¶o luËn vµ tr×nh bµy, bæ sung. GV gîi ý, nhËn xÐt vµ nhÊn m¹nh nh÷ng ý c¬ b¶n.
GVH: Gi¸ trÞ hiÖn thùc?
GVH: Gi¸ trÞ nh©n ®¹o ?
GVH: Gi¸ trÞ nghÖ thuËt?
3. T×m hiÓu t×nh huèng truyÖn.
+ Trµng lµ mét nh©n vËt cã ngo¹i h×nh xÊu. §· thÕ cßn dë ng­êi. Lêi ¨n tiÕng nãi cña Trµng còng céc c»n, th« kÖch nh­ chÝnh ngo¹i h×nh cña anh ta. Gia c¶nh cña Trµng còng rÊt ¸i ng¹i. Nguy c¬ "Õ vî" ®· râ. §· vËy l¹i gÆp n¨m ®ãi khñng khiÕp, c¸i chÕt lu«n lu«n ®eo b¸m. Trong lóc kh«ng mét ai (kÓ c¶ Trµng) nghÜ ®Õn chuyÖn vî con cña anh ta th× ®ét nhiªn Trµng cã vî. Trong hoµn c¶nh ®ã, Trµng "nhÆt" ®­îc vî lµ nhÆt thªm mét miÖng ¨n còng ®ång thêi lµ nhÆt thªm tai häa cho m×nh, ®Èy m×nh ®Õn gÇn h¬n víi c¸i chÕt. V× vËy, viÖc Trµng cã vî lµ mét nghÞch c¶nh Ðo le, vui buån lÉn lén, c­êi ra n­íc m¾t. 
+ D©n xãm ngô c­ ng¹c nhiªn, cïng bµn t¸n, ph¸n ®o¸n råi cïng nghÜ: "biÕt cã nu«i næi nhau sèng qua ®­îc c¸i th× nµy kh«ng?", cïng nÝn lÆng.
+ Bµ cô Tø, mÑ Trµng l¹i cµng ng¹c nhiªn h¬n. Bµ l·o ch¼ng hiÓu g×, råi "cói ®Çu nÝn lÆng" víi nçi lo riªng mµ rÊt chung: "BiÕt chóng nã cã nu«i næi nhau sèng qua ®­îc c¬n ®ãi kh¸t nµy kh«ng?"
 + B¶n th©n Trµng còng bÊt ngê víi chÝnh h¹nh phóc cña m×nh: "Nh×n thÞ ngåi ngay gi÷a nhµ ®Õn b©y giê h¾n vÉn cßn ngê ngî". ThËm chÝ s¸ng h«m sau Trµng vÉn ch­a hÕt bµng hoµng.
+ T×nh huèng truyÖn mµ Kim L©n x©y dùng võa bÊt ngê l¹i võa hîp lÝ. Qua ®ã, t¸c phÈm thÓ hiÖn râ gi¸ trÞ hiÖn thùc, gi¸ trÞ nh©n ®¹o vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt.
- Gi¸ trÞ hiÖn thùc: Tè c¸o téi ¸c thùc d©n, ph¸t xÝt qua bøc tranh x¸m xÞt vÒ th¶m c¶nh chÕt ®ãi. 
NhÆt vî lµ c¸i khèn cïng cña cuéc sèng. C¸i ®ãi quay qu¾t dån ®uæi ®Õn møc ng­êi ®µn bµ chñ ®éng gîi ý ®ßi ¨n. ChØ v× ®ãi qu¸ mµ ng­êi ®µn bµ téi nghiÖp nµy ¨n lu«n vµ "¨n liÒn mét chÆp 4 b¸t b¸nh ®óc". ChØ cÇn vµi lêi nöa ®ïa nöa thËt thÞ ®· chÊp nhËn theo kh«ng Trµng. Gi¸ trÞ con ng­êi bÞ phñ nhËn khi chØ v× cïng ®­êng ®ãi kh¸t mµ ph¶i trë nªn tr¬ trÏn, liÒu lÜnh, bÊt chÊp c¶ e thÑn. C¸i ®ãi ®· bãp mÐo c¶ nh©n c¸ch con ng­êi. 
- Gi¸ trÞ nh©n ®¹o: T×nh nh©n ¸i, c­u mang ®ïm bäc nhau, kh¸t väng h­íng tíi sù sèng vµ h¹nh phóc.
 §iÒu mµ Kim L©n muèn nãi lµ: trong bèi c¶nh bi th¶m, gi¸ trÞ nh©n b¶n kh«ng mÊt ®i, con ng­êi vÉn cø muèn ®­îc lµ con ng­êi, muèn ®­îc nªn ng­êi vµ muèn cuéc ®êi thõa nhËn hä nh­ nh÷ng con ng­êi. Trµng lÊy vî lµ ®Ó tiÕp tôc sù sèng, ®Ó sinh con ®Î c¸i, ®Ó h­íng ®Õn t­¬ng lai. Ng­êi ®µn bµ ®i theo Trµng còng ®Ó ch¹y trèn c¸i ®ãi, c¸i chÕt ®Ó h­íng ®Õn sù sèng. Bµ cô Tø, mét bµ l·o nh­ng l¹i lu«n nãi ®Õn chuyÖn t­¬ng lai, chuyÖn sung s­íng vÒ sau, nhen lªn niÒm hi väng cho d©u con. §ã chÝnh lµ søc sèng bÊt diÖt cña Vî nhÆt. §Æc biÖt t×nh ng­êi, lßng nh©n ¸i, sù c­u mang ®ïm bäc cña nh÷ng con ng­êi nghÌo ®ãi lµ søc m¹nh ®Ó hä v­ît lªn c¸i chÕt. 
- Gi¸ trÞ nghÖ thuËt: T×nh huèng truyÖn khiÕn diÔn biÕn ph¸t triÓn dÔ dµng vµ lµm næi bËt ®­îc nh÷ng c¶nh ®êi, nh÷ng th©n phËn ®ång thêi næi bËt chñ ®Ò t­ t­ëng t¸c phÈm.
 GV: C¶m nhËn cña em vÒ diÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt Trµng? 
 (lóc quyÕt ®Þnh ®Ó ng­êi ®µn bµ theo vÒ, trªn ®­êng vÒ xãm ngô c­, buæi s¸ng ®Çu tiªn cã vî).
 HS: Th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi.
4. T×m hiÓu vÒ diÔn biÕn t©m tr¹ng c¸c nh©n vËt.
a) Nh©n vËt Trµng:
+ Trµng lµ nh©n vËt cã bÒ ngoµi th«, xÊu, th©n phËn l¹i nghÌo hÌn, m¾c tËt hay võa ®i võa nãi mét m×nh,
+ Trµng "nhÆt" ®­îc vî trong hoµn c¶nh ®ãi kh¸t. "ChËc, kÖ", c¸i tÆc l­ìi cña Trµng kh«ng ph¶i lµ sù liÒu lÜnh mµ lµ mét sù c­u mang, mét tÊm lßng nh©n hËu kh«ng thÓ chèi tõ. QuyÕt ®Þnh cã vÎ gi¶n ®¬n nh­ng chøa ®ùng nhiÒu t×nh th­¬ng cña con ng­êi trong c¶nh khèn cïng.
+ TÊt c¶ biÕn ®æi tõ gi©y phót Êy. Trªn ®­êng vÒ xãm ngô c­, Trµng kh«ng cói xuèng lÇm lòi nh­ mäi ngµy mµ "phën ph¬", "vªnh vªnh ra ®iÒu". Trong phót chèc, Trµng quªn tÊt c¶ t¨m tèi, "chØ cßn t×nh nghÜa víi ng­êi ®µn bµ ®i bªn" vµ c¶m gi¸c ªm dÞu cña mét anh Trµng lÇn ®Çu tiªn ®i c¹nh c« vî míi.
+ Buæi s¸ng ®Çu tiªn cã vî, Trµng biÕn ®æi h¼n: "H¾n thÊy b©y giê h¾n míi nªn ng­êi". Trµng thÊy tr¸ch nhiÖm vµ biÕt g¾n bã víi tæ Êm cña m×nh.
 GV: C¶m nhËn cña em vÒ ng­êi vî nhÆt ?
 (t­ thÕ, b­íc ®i, tiÕng nãi, t©m tr¹ng,).
b) Ng­êi vî nhÆt:
+ ThÞ theo Trµng tr­íc hÕt lµ v× miÕng ¨n (ch¹y trèn c¸i ®ãi).
+ Nh­ng trªn ®­êng theo Trµng vÒ, c¸i vÎ "cong cín" biÕn mÊt, chØ cßn ng­êi phô n÷ xÊu hæ, ng­îng ngõng vµ còng ®Çy n÷ tÝnh (®i sau Trµng ba bèn b­íc, c¸i nãn r¸ch che nghiªng, ngåi mím ë mÐp gi­êng,). T©m tr¹ng lo ©u, b¨n kho¨n, håi hép khi b­íc ch©n vÒ "lµm d©u ngµ ng­êi".
+ Buæi sím mai, chÞ ta dËy sím, quÐt t­íc, dän dÑp. §ã lµ h×nh ¶nh cña mét ng­êi vî biÕt lo toan, thu vÐn cho cuéc sèng gia ®×nh, h×nh ¶nh cña mét ng­êi "vî hiÒn d©u th¶o".
Ng­êi phô n÷ xuÊt hiÖn kh«ng tªn, kh«ng tuæi, kh«ng quª nh­ "r¬i" vµo gi÷a thiªn truyÖn ®Ó Trµng "nhÆt" lµm vî. Tõ chç nh©n c¸ch bÞ bãp mÐo v× c¸i ®ãi, thiªn chøc, bæn phËn lµm vî, lµm d©u ®­îc ®¸nh thøc khi ng­êi phô n÷ nµy quyÕt ®Þnh g¾n sinh m¹ng m×nh víi Trµng. ChÝnh chÞ còng ®· lµm cho niÒm hi väng cña mäi ng­êi trçi dËy khi kÓ chuyÖn ë B¾c Giang, Th¸i Nguyªn ng­êi ta ®i ph¸ kho thãc NhËt.
 GV: C¶m nhËn cña em vÒ diÔn biÕn t©m tr¹ng nh©n vËt bµ cô Tø- mÑ Trµng? 
 (lóc míi vÒ, buæi sím mai, b÷a c¬m ®Çu tiªn).
c) Bµ cô Tø:
+ T©m tr¹ng bµ cô Tø: mõng, vui, xãt, tñi, "võa ai o¸n võa xãt th­¬ng cho sè kiÕp ®øa con m×nh". §èi víi ng­êi ®µn bµ th× "lßng bµ ®Çy xãt th­¬ng". NÐn vµo lßng tÊt c¶, bµ dang tay ®ãn ng­êi ®µn bµ xa l¹ lµm con d©u m×nh: "õ, th«i th× c¸c con ph¶i duyªn, ph¶i sè víi nhau, u còng mõng lßng".
+ B÷a c¬m ®Çu tiªn ®ãn nµng d©u míi, bµ cô Tø ®· nhen nhãm cho c¸c con niÒm tin, niÒm hi väng: "tao tÝnh khi nµo cã tiÒn mua lÊy con gµ vÒ nu«i, ch¶ mÊy mµ cã ®µn gµ cho xem".
-> Bµ cô Tø lµ hiÖn th©n cña nçi khæ con ng­êi. Ng­êi mÑ Êy ®· nh×n cuéc h«n nh©n Ðo le cña con th«ng qua toµn bé nçi ®au khæ cña cuéc ®êi bµ. Bµ lo l¾ng tr­íc thùc tÕ qu¸ nghiÖt ng·. Bµ mõng mét nçi mõng s©u xa. Tõ ng¹c nhiªn ®Õn xãt th­¬ng nh­ng trªn hÕt vÉn lµ t×nh yªu th­¬ng. Còng chÝnh bµ cô lµ ng­êi nãi nhiÒu nhÊt vÒ t­¬ng lai, mét t­¬ng lai rÊt cô thÓ thiÕt thùc víi nh÷ng gµ, lîn, ruéng, v­ên, mét t­¬ng lai khiÕn c¸c con tin t­ëng bëi nã kh«ng qu¸ xa vêi. Kim L©n ®· kh¸m ph¸ ra mét nÐt ®éc ®¸o khi ®Ó cho mét bµ cô cËp kÒ miÖng lç nãi nhiÒu víi ®«i trÎ vÒ ngµy mai.
 GV: Em h·y nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt viÕt truyÖn cña Kim L©n?
 (C¸ch kÓ chuyÖn, c¸ch dùng c¶nh, ®èi tho¹i, nghÖ thuËt miªu t¶ t©m lÝ ng©n vËt, ng«n ng÷,)
 HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi 
5. §Æc s¾c nghÖ thuËt.
+ C¸ch kÓ chuyÖn tù nhiªn, l«i cuèn, hÊp dÉn.
+ Dùng c¶nh ch©n thËt, g©y Ên t­îng: c¶nh chÕt ®ãi, c¶nh b÷a c¬m ngµy ®ãi,
+ Miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt tinh tÕ nh­ng béc lé tù nhiªn, ch©n thËt.
+ Ng«n ng÷ n«ng th«n nhuÇn nhÞ, tù nhiªn.
Ho¹t ®éng 3: Tæ chøc tæng kÕt 
III. Tæng kÕt 
GV yªu cÇu HS: H·y kh¸i qu¸t l¹i bµi häc vµ tæng kÕt trªn hai mÆt: néi dung vµ h×nh thøc.
GV gîi ý. HS suy nghÜ, xem l¹i toµn bµi vµ ph¸t biÓu tæng kÕt.
+ Vî nhÆt t¹o ®­îc mét t×nh huèng truyÖn ®éc ®¸o, c¸ch kÓ chuyÖn hÊp dÉn, miªu t¶ t©m lÝ nh©n vËt tinh tÕ, ®èi tho¹i sinh ®éng.
+ TruyÖn thÓ hiÖn ®­îc th¶m c¶nh cña nh©n d©n ta trong n¹n ®ãi n¨m 1945. §Æc biÖt thÓ hiÖn ®­îc tÊm lßng nh©n ¸i, søc sèng k× diÖu cña con ng­êi ngay bªn bê vùc th¼m cña c¸i chÕt vÉn h­íng vÒ sù sèng vµ kh¸t khao tæ Êm gia ®×nh.
3. Củng cố - Dặn dò: Đọc lại tác phẩm. Soạn bài: Nghị luận một tp, đoạn trích văn xuôi.
4. Rút kinh nghiệm - Bổ sung:.
nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm, mét ®o¹n trÝch v¨n xu«i
63--------------------------------------------------------------------------------------------------------------
A. Mục tiêu cần đạt:
 - Cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c thao t¸c ph©n tÝch , b×nh luËn, chøng minh, so s¸nh ... ®Ó lµm v¨n nghÞ luËn v¨n häc.
- BiÕt c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm mét trÝch ®o¹n v¨n xu«i .
B. Phương tiện thực hiện:
- Thiết kế bài giảng, SGK, SGV, ..
C. Tiến trình bài dạy:
1. Kiểm tra bài cũ: 
2. Bài mới: 
Ho¹t ®éng cña gv & hs
Néi dung cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu c¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm, ®o¹n trÝch v¨n xu«i 
 GV tæ chøc cho HS thùc hiÖn c¸c yªu cÇu (SGK)
§Ò 1: Ph©n tÝch truyÖn ng¾n Tinh thÇn thÓ dôc cña NguyÔn C«ng Hoan.
 GV nªu yªu cÇu vµ gîi ý, h­íng dÉn.
 HS th¶o luËn vÒ néi dung vÊn ®Ò nghÞ luËn, nªu ®­îc dµn ý ®¹i c­¬ng.
I. C¸ch viÕt bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm, ®o¹n trÝch v¨n xu«i 
1. Gîi ý c¸c b­íc lµm ®Ò 1
 a) T×m hiÓu ®Ò, ®Þnh h­íng bµi viÕt:
+ Ph©n tÝch truyÖn ng¾n Tinh thÇn thÓ dôc cña NguyÔn C«ng Hoan tøc lµ ph©n tÝch nghÖ thuËt ®Æc s¾c lµm næi bËt néi dung cña truyÖn.
+ C¸ch dùng truyÖn ®Æc biÖt: sau tê tr¸t cña quan trªn lµ c¸c c¶nh b¾t bí.
+ §Æc s¾c kÕt cÊu cña truyÖn lµ sù gièng nhau vµ kh¸c nhau cña c¸c sù viÖc trong truyÖn.
+ M©u thuÉn trµo phóng c¬ b¶n: tinh thÇn thÓ dôc vµ cuéc sèng khèn khæ, ®ãi r¸ch cña nh©n d©n.
 Qua viÖc nhËn thøc ®Ò vµ lËp ý cho ®Ò trªn, GV yªu cÇu HS rót ra kÕt lËn vÒ c¸ch lµm nghÞ luËn mét t¸c phÈm v¨n häc.
 HS th¶o luËn vµ ph¸t biÓu.
b) C¸ch lµm nghÞ luËn mét t¸c phÈm v¨n häc
+ §äc, t×m hiÓu, kh¸m ph¸ néi dung, nghÖ thuËt cña t¸c phÈm.
+ §¸nh gi¸ ®­îc gi¸ trÞ cña t¸c phÈm.
 GV tæ chøc cho HS nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt sö dông ng«n tõ trong Ch÷ ng­êi tö tï cña NguyÔn Tu©n (cã so s¸nh víi ch­¬ng H¹nh phóc mét tang gia- TrÝch Sè ®á cña Vò Träng Phông).
 GV nªu yªu cÇu vµ gîi ý.
 HS th¶o luËn vµ tr×nh bµy.
2. Gîi ý c¸c b­íc lµm ®Ò 2
T×m hiÓu ®Ò, ®Þnh h­íng bµi viÕt:
+ §Ò yªu cÇu nghÞ luËn vÒ mét kÝa c¹nh cña t¸c phÈm: nghÖ thuËt sö dông ng«n tõ.
+ C¸c ý cÇn cã:
- Giíi thiÖu truyÖn ng¾n Ch÷ ng­êi tö tï, néi dung vµ ®Æc s¾c nghÖ thuËt, chñ ®Ò t­ t­ëng cña truyÖn.
- Tµi n¨ng nghÖ thuËt trong viÖc sö dông ng«n ng÷ ®Ó dùng l¹i mét vÎ ®Ñp x­a- mét con ng­êi tµi hoa, khÝ ph¸ch, thiªn l­¬ng nªn ng«n ng÷ trang träng (dÉn chøng ng«n ng÷ NguyÔn Tu©n khi kh¾c häa h×nh t­îng HuÊn Cao, ®o¹n «ng HuÊn Cao khuyªn qu¶n ngôc).
- So s¸nh víi ng«n ng÷ trµo phóng cña Vò Träng Phông trong H¹nh phóc cña mét tang gia ®Ó lµm næi bËt ng«n ng÷ NguyÔn Tu©n.
 Qua viÖc nhËn thøc ®Ò vµ lËp ý cho ®Ò trªn, GV yªu cÇu HS rót ra kÕt lËn vÒ c¸ch lµm nghÞ luËn mét t¸c phÈm v¨n häc.
 HS th¶o luËn vµ ph¸t biÓu.
b) C¸ch lµm nghÞ luËn mét khÝa c¹nh cña t¸c phÈm v¨n häc
+ CÇn ®äc kÜ vµ nhËn thøc ®­îc kÝa c¹nh mµ ®Ò yªu cÇu.
+ T×m vµ ph©n tÝch nh÷ng chi tiÕt phï hîp víi khÝa c¹nh mµ ®Ò y©u cÇu.
 Tõ hai bµi tËp trªn, GV tæ chøc cho HS rót ra c¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm, mét ®o¹n trÝch v¨n xu«i.
 HS ph¸t biÓu. GV nhËn xÐt, nhÊn m¹nh nh÷ng ý c¬ b¶n.
3. C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét t¸c phÈm, mét ®o¹n trÝch v¨n xu«i
+ Cã ®Ò nªu yªu cÇu cô thÓ, bµi lµm cÇn tËp trung ®¸p øng c¸c yªu cÇu ®ã.
+ Cã ®Ò ®Ó HS tù chän néi dung viÕt. CÇn ph¶i kh¶o s¸t vµ nhËn xÐt toµn truyÖn. Sau ®ã chän ra 2, 3 ®iÓm næi bËt nhÊt, s¾p xÕp theo thø tù hîp lÝ ®Ó tr×nh bµy. C¸c phÇn kh¸c nãi l­ít qua. Nh­ thÕ bµi lµm sÏ næi bËt träng t©m, kh«ng lan man, vôn vÆt.
Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp
II. LuyÖn tËp
 §Ò: §ßn ch©m biÕm, ®¶ kÝch trong truyÖn ng¾n Vi hµnh cña NguyÔn ¸i Quèc.
- GV gîi ý, h­íng dÉn.
- HS tham kh¶o c¸c bµi tËp trong phÇn trªn vµ tiÕn hµng tuÇn tù theo c¸c b­íc.
1. NhËn thøc ®Ò
Yªu cÇu nghÞ luËn mét khÝa c¹nh cña t¸c phÈm: ®ßn ch©m biÕm, ®¶ kÝch trong truyÖn ng¾n Vi hµnh cña NguyÔn ¸i Quèc.
2. C¸c ý cÇn cã:
+ S¸ng t¹o t×nh huèng: nhÇm lÉn.
+ T¸c dông cña t×nh huèng: miªu t¶ ch©n dung Kh¶i §Þnh kh«ng cÇn y xuÊt hiÖn, tõ ®ã mµ lµm râ thùc chÊt nh÷ng ngµy trªn ®Êt Ph¸p cña vÞ vua An Nam nµy ®ång thêi tè c¸o c¸i gäi lµ "v¨n minh", "khai hãa" cña thùc d©n Ph¸p.
3. Củng cố - Dặn dò: Soạn bài Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành
4. Rút kinh nghiệm - Bổ sung:.