Giáo án Ngữ văn Lớp 12 - Tiết 14: Nghị luận về một hiện tượng đời sống - Năm học 2018-2019

Ngày soạn: 15/9/2018
Ngày dạy: 19/9/2018 	T2-C2..........................................................................................
	 20/9/2018 T1-C3...........................................................................................
Tiết 14
NGHỊ LUẬN VỀ MỘT HIỆN TƯỢNG ĐỜI SỐNG
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
1. Kiến thức:
- Nắm được cách làm, triển khai bài nghị luận về một hiện tượng đời sống.
- Có nhận thức, tư tưởng, thái độ và hành động đúng trước những hiện tượng đời sống hằng ngày.
2. Kỹ năng:
- Nhận diện được hiện tượng đời sống được nêu ra trong một số văn bản nghị luận.
- Huy động kiến thức và những trải nghiệm của bản thân để viết bài nghị luận về một hiện tượng đời sống.
3. Thái độ
4. Nội dung tích hợp
 Môi trường
III. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh: 
 - Chuẩn bị của giáo viên: Giáo án, chuẩn kiến thức kĩ năng, sách giáo viên...
 - Chuẩn bị của học sinh: soạn bài theo hướng dẫn bài học.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (5’)
Cho học sinh xem video
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 30p
? câu I: Qua các vi deo và hiểu biết hãy cho biết khái niệm, những vẫn đề, dạng bài tập nghị luận về một hiện tượng đời sống?
? Câu II: dựa vào đề bài phần 1 sgk trang hs trả lời những câu hỏi sau:
câu 1: Phần a tìm hiểu đề : 
câu 2: Dựa vào phân b cho biết một bài văn nghị luận về hiện tượng đời sống gồm mấy phần? là những phần nào?
câu 3: Dựa vào phần b cho biết các phần trong bài văn gồm mấy ý?
câu 4: Đề bài trên cần sử dụng những thao tác lập luận gì?
câu 5: Đề bài cần sử dụng trong lĩnh vực cuộc sống hay trong văn học? lấy 1 số ví dụ
? Câu III: cho biết cách làm bài nghị luận về 1 hiện tượng đời sống?
Hoạt động của GV - HS
Nội dung cần đạt
GV cho học sinh nhắc lại khái niệm ?
Câu I: giáo viên cho học sinh làm việc độc lập
 Học sinh trả lời 
Câu II: GV Cho học sinh hoạt động theo nhóm sử dụng phiếu học tập( giấy A0)
Nhóm 1: câu 1: Phần a tìm hiểu đề : câu thơ của Tố hữu nêu lên vấn đề gì
Nhóm 2: câu 2: Dựa vào phân b cho biết một bài văn nghị luận về tư tưởng đạo lý gồm mấy phần? là những phần nào?
Nhóm 3: câu 3: Dựa vào phần b cho biết các phần trong bài văn gồm mấy ý?
Nhóm 4: câu 4: Đề bài trên cần sử dụng những thao tác lập luận gì?
Nhóm 5: câu 5: Đề bài cần sử dụng trong lĩnh vực cuộc sống hay trong văn học? lấy 1 số ví dụ
Câu III: giáo viên cho học sinh làm việc nhóm nhỏ 2 người
 Gv gợi ý : thông qua phần 1 đã tìm hiểu rút cách làm bài
I. khái niệm
Nghị luận về một hiện tượng đời sống là bàn về một sự việc, hiện tượng trong đời sống xã hội, có ý nghĩa xã hội đáng khen, đáng chê hay vấn đề đáng suy nghĩ. 
II. Những vấn đề, dạng bài tâp của 1 hiện tượng đời sống
 Là NL về các vấn đề XH mang tính thời sự như: 
- Chấp hành luật giao thông 
- Nạn bạo hành trong giao đình
- Phong trào thanh niên tiếp sức mùa thi
- Cuộc vận động giúp đỡ đồng bào hoạn nạn
- Những tấm gương người tốt việc tốt
III. 
1. Tìm hiểu đề và lập dàn ý:
 a. Tìm hiểu đề:
 - Chia chiếc bánh thời gian của các bạn trẻ.
 - Luận điểm:
 + Việc làm của NHA.
 + Hiện tượng NHA là hiện tượng sống đẹp của thanh niên ngày nay.
 + Hiện tượng lãng phí thời gian của một số thanh niên, học sinh
 - Dẫn chứng:
 + Một số việc làm có ý nghĩa
 + Một số việc làm đáng phê phán
 - Thao tác lập luận: phân tích, so sánh, bình luận, bác bỏ
 b. Lập dàn ý:
2. Cách làm bài văn nghị luận:
kiểu bài 1:
A. Mở bài
- Dẫn dắt , giới thiệu vấn đề
B. Thân bài
 - Nêu hiện tượng.
 - Những biểu hiện của hiện tượng.
 - Phân tích các mặt đúng – sai, lợi – hại.
 - Chỉ ra nguyên nhân chủ quan, khách quan.
 - Bày tỏ thái độ, ý kiến của người viết.
C. Kết luận
- Khái quát, nhận xét vấn đề.
Kiểu bài 2:
A. Mở bài
- Dẫn dắt, giới thiệu vấn đề
B. Thân bài
- LĐ 1: giải thích hiện thượng( giải thích từ, cụm từ)
LĐ 2: Thực trạng
LĐ 3: Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng
LĐ 4: Hậu quả của hiện tượng
LĐ 5 : giải pháp khắc phục hiện tượng
LĐ 6: Liên hệ bản thân
C. Kết bài
- Đánh giá, nhận xét hiện tượng
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 10p
Bài tập 1: 
 - Trong văn bản trên, bàn về hiện tượng nhiều thanh niên, sinh viên Việt Nam du học nước ngoài dành quá nhiều thời gian cho việc chơi bời, giải trí mà chưa chăm chỉ học tập, rèn luyện để khi trở về góp phần xây dựng đất nước.
Hiện tượng ấy diễn ra vào những năm đầu của thế kỉ XX.
 - Tác giả đã sử dụng các thao tác lập luận: 
 + Phân tích: Thanh niên du học mãi chơi bời, thanh niên trong nước “không làm gì cả”, họ sống “già cỗi”, thiếu tổ chức, rất nguy hại cho tương lai đất nước...
 + So sánh: nêu hiện tượng thanh niên, sinh viên Trung Hoa du học chăm chỉ, cần cù.
 + Bác bỏ: “Thế thì thanh niên của ta đang làm gì? Nói ra thì buồn, buồn lắm: Họ không làm gì cả”.
 - Nghệ thuật diễn đạt của văn bản: 
 + Dùng từ, nêu dẫn chứng xác đáng, cụ thể,
 + Kết hợp nhuần nhuyễn các kiểu câu trần thuật, câu hỏi, câu cảm thán.
 - Rút ra bài học cho bản thân: 
Xác định lí tưởng, cách sống; mục đích, thái độ học tập đúng đắn.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG 5p 
	 Phân tích đề, lập dàn ý các đề bài sau:
Đề 1: vấn đề môi trường hiện nay 
Đề 2: Bệnh vô cảm hiện nay trong xã hội
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG
viết phần mở bài, kết bài cho phần D
Đã kiểm tra//2018 
Lường Thị Hây