Giáo án Ngữ văn 12 tiết 65: Bắt sấu rừng U Minh hạ - Sơn Nam

Tuần 23
Tiết 65	 Ngày dạy: 25 -01 -2011
BẮT SẤU RỪNG U MINH HẠ
Sơn Nam
I.MỤC TIÊU :
1 Kiến thức:
- Cảm nhận được vẻ đẹp của con người Nam Bộ qua hình ảnh ông Năm Hên có tài, mưu trí, dũng cảm bắt cá sấu trừ họa cho mọi người và lòng ngưỡng mộ của mọi người đối với ông.
- Thấy được lối kể chuyện ngắn gọn, đậm chất huyền thoại. Ngôn ngữ văn xuôi mang sắc thái Nam Bộ
2 Kĩ năng: Đọc - hiểu truyện ngắn theo đặc trưng thể loại
3.Thái độ: Bồi dưỡng tình yêu thiên nhiên và con người
II. TRỌNG TÂM:
1.Kiến thức: 
- Nhân vật ông Năm Hên ngay thẳng, chât phác, thuần hậu, mưu trí, dũng cảm bắt cá sấu trừ họa cho mọi người.
- Thấy được lối kể chuyện ngắn gọn, đậm chất huyền thoại. Ngôn ngữ văn xuôi mang sắc thái Nam Bộ 
2. Kĩ năng:
 Đọc – hiểu truyện ngắn theo đặc trưng thể loại.
III. CHUẨN BỊ 
1. GV: Giáo án, SGK,SGV, hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng
2. HS: Đọc sgk và nắm nội dung cơ bản, định hướng tìm hiểu các câu hỏi theo các câu hỏi hướng dẫn học bài.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
 	kiểm tra sĩ số:
12A2	12B4	 
2. Kiểm tra bài cũ:
* Phân tích hình tượng nhân vật Tnú?
+ Tnú là người gan góc, dũng cảm mưu trí.
+ Tnú là người có tính kỉ luật cao, tuyệt đối trung thành với cách mạng.
+ Tnú có một trái yêu thương và sục sôi căm thù giặc: sống rất nghĩa tình và luôn mang trong tim ba mối thù: thù của bản thân, thù của gia đình, thù của buôn làng.
+ Cuộc đời bi tráng và con đường đến với cách mạng của Tnú điển hình cho con đường đến với cách mạng của người dân Tây Nguyên, góp phần làm sáng tỏ chân lí của thời đại: phải dùng bạo lực cách mạng để tiêu diệt bạo lực phản cách mạng; đấu tranh vũ trang là con đường tất yếu để tự giải phóng.
- Hình tượng rừng xà nu và Tnú có mối quan hệ khăng khít, bổ sung cho nhau. Rừng xà nu chỉ giữ được màu xanh bất diệt khi có nhũng con người biết hi sinh như Tnú; sự hi sinh của những con người như Tnú góp phần làm cho những cánh rừng mãi mãi xanh tươi.
* Nêu vài nét về nghệ thuật? Ý nghĩa văn bản? 
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Hoạt động 1: Tạo tâm thế cho HS
Vào bài: Con người Nam Bộ có vẻ đẹp như thế nào? Nhà văn Sơn Nam đã cảm nhận qua tác phẩm Bắt sấu Rừng U Minh Hạ.Hôm nay , chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu.
Hoạt động 2:Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung
-GV: HS ®äc phÇn TiĨu dÉn trong SGK, nªu nh÷ng nÐt chÝnh vỊ nhµ v¨n S¬n Nam vµ tËp truyƯn H­¬ng rõng Cµ Mau
 GV nhËn xÐt chốt lại nh÷ng nÐt chÝnh.
Hoạt động 3:Hướng dẫn học sinh đọc hiểu văn bản
-GV: Qua ®o¹n trÝch, em nhËn thÊy thiªn nhiªn vµ con ng­êi vïng U Minh H¹ cã nh÷ng ®Ỉc ®iĨm nỉi bËt nµo?
- HS ®äc ®o¹n trÝch, chĩ ý nh÷ng chi tiÕt vỊ thiªn nhiªn, con ng­êi, tõ ®ã ®­a ra nh÷ng nhËn xÐt.
- GV h­íng dÉn ®äc, t×m hiĨu. 
- GV tỉ chøc cho HS ph©n tÝch tài năng và lòng dũng cảm cđa nh©n vËt «ng N¨m Hªn. (Gỵi ý: «ng lµ ng­êi thÕ nµo? ®iỊu ®ã ®­ỵc biĨu hiƯn qua nh÷ng chi tiÕt nµo? Bµi h¸t cđa «ng N¨m gỵi cho anh (chÞ) c¶m nghÜ g×?,)
- GV: Thái độ của mọi người đối với ông Năm Hên như thế nào?
 -GV: NghƯ thuËt kĨ chuyƯn, sư dơng ng«n ng÷ cđa nhµ v¨n S¬n Nam cã g× ®¸ng chĩ ý?
GV tỉ chøc cho HS trả lời vµ chèt l¹i nh÷ng ý c¬ b¶n.
- GV: Nêu ý nghĩa của văn bản?
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả:SGK
- Tªn bĩt danh, n¨m sinh, quª qu¸n.
- Qu¸ tr×nh s¸ng t¸c.
- C¸c t¸c phÈm tiªu biĨu.
- §Ỉc ®iĨm s¸ng t¸c.
2. TËp truyƯn H­¬ng rõng Cµ Mau.
- Néi dung: viÕt vỊ thiªn nhiªn vµ con ng­êi vïng rõng U Minh víi nh÷ng ng­êi lao ®éng cã søc sèng m·nh liƯt, s©u ®Ëm ©n nghÜa vµ tµi ba can tr­êng.
- NghƯ thuËt: Dùng truyƯn li k×, chi tiÕt gỵi c¶m, nh©n vËt vµ ng«n ng÷ ®Ëm mµu s¾c Nam Bé.
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Nội dung:
a. Thiªn nhiªn vµ con ng­êi U Minh H¹
* Thiªn nhiªn
Thiªn nhiªn vïng U Minh H¹ lµ mét thÕ giíi bao la, l× thĩ:
- "U Minh ®á ngßm
Rõng trµm xanh biÕc"
- "SÊu léi tõng ®µn", "nh÷ng ao sÊu", "MiỊn R¹ch Gi¸, Cµ Mau cã nh÷ng con l¹ch ng· ba mang tªn §Çu SÊu, L­ng SÊu, Bµu SÊu". §ã lµ nh÷ng n¬i ghª gím.
* Con ng­êi
- Con ng­êi vïng U Minh H¹ lµ nh÷ng ng­êi lao ®éng cã søc sèng m·nh liƯt, ®Ëm s©u ©n nghÜa vµ cịng ®Çy tµi ba trÝ dịng, gan gãc can tr­êng. 
b. Nh©n vËt «ng N¨m Hªn
 - Tài năng và lòng dũng cảm của ông Năm Hên: Oâng tự tìm đến ngọn rạch Cái Tàu. Oâng là người nông dân nghèo, sống chất phác, thuần hậu, ngay thẳng, không lợi dụng tài bắt sấu của mình để kiếm tiền. Oâng bắt cá sấu để trừ họa cho mọi người.
+ ¤ng lµ thỵ b¾t sÊu, "b¾t sÊu b»ng hai tay kh«ng".
+ ¤ng cã tµi nghƯ phi phµm, m­u kÕ k× diƯu, b¾t sèng 45 con sÊu, "con nµy buéc nèi ®u«i con kia ®en ngßm nh­ mét khĩc c©y kh« dµi".
+ Bµi h¸t cđa «ng N¨m Hªn:
"TiÕng nh­ khãc lãc, nµi nØ. TiÕng nh­ phÉn né, bi ai".
TiÕng h¸t Êy cïng h×nh ¶nh: "«ng ®i ra khái mÐ rõng, ¸o r¸ch vai, tãc rèi mï, m¾t ®á ngÇu, bã nhang ch¸y ®á qu¬ ®i qu¬ l¹i trªn tay" gỵi nh÷ng ®au th­¬ng mµ con ng­êi ph¶i tr¶ gi¸ ®Ĩ sinh tån trªn m¶nh ®Êt hoang d¹i k× thĩ. §ång thêi h×nh ¶nh Êy cịng thĨ hiƯn vỴ ®Đp bi tr¸ng cđa nh÷ng con ng­êi gan gãc v­ỵt lªn kh¾c nghiƯt cđa thiªn nhiªn ®Ĩ chÕ ngù vµ lµm chđ nã.
- Sự ngưỡng mộ của mọi người với ông Năm Hên : Mọi người trong làng hết lòng ngưỡng mộ ông Năm Hên. Oâng đã cứu dân làng khỏi tai họa có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
2.Nghệ thuật:
- Lối kể chuyện ngắn gọn, mang màu sắc huyền thoại, ngôn ngữ văn xuôi đậm sắc thái Nam Bộ
3. Ý nghĩa văn bản:
Truyện giúp người đọc nhận thức trước hiểm họa phải có lòng quả cảm, mưu trí để vượt qua. Sức mạnh của con người xuất phát từ lòng yêu thương con người.
4. Củng cố, luyện tập: 
* Nêu vài nét về nghệ thuật của văn bản?
- Lối kể chuyện ngắn gọn, mang màu sắc huyền thoại, ngôn ngữ văn xuôi đậm sắc thái Nam Bộ
* Nêu ý nghĩa của văn bản? Truyện giúp người đọc nhận thức trước hiểm họa phải có lòng quả cảm, mưu trí để vượt qua. Sức mạnh của con người xuất phát từ lòng yêu thương con người
5. Hướng dẫn tự học:
- Đối với bài học ở tiết này: Phân tích các nhân vật Năm Hên, nghệ thuật, ý nghĩa văn bản?
- Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: 
 Chuẩn bị bài: Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi
 + Nêu vài nét về tác giả? Tóm tắt truyện? Hoàn cảnh sáng tác, phân tích nhân vật Việt, Chiến?Nghệ thuật, ý nghĩa văn bản?
12B4: Tự chọn Rừng xà nu: Ý nghĩa nhan đề truyện ngắn Rừng xà nu?Phân tích các nhân vật cụ Mết, Dít, bé Heng
 Oân kiến thức: Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong bầu trời văn nghệ của dân tộc
V. Rút kinh nghiệm: