Giáo án Ngữ văn 12 tiết 5, 6: Tuyên ngôn độc lập - Hồ Chí Minh

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐĂK LĂK 	GIÁO ÁN NGỮ VĂN 12 BAN KH XH
TRƯỜNG THPT HUỲNH THÚC KHÁNG
GIÁO VIÊN: PHẠM VĂN LỢI
TIẾT PP: 05.06.	BÀI	 TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP
Soạn ngày: 29/08/2009 HỒ CHÍ MINH
MỤC ĐÍCH
Giúp HS nhận thức được TNĐL là một văn kiện lịch sử lớn, đã tổng kết 1 thười kì đầy đau thương nhưng vô cùng anh dũng trong cuộc đấu tranh dành độc lập dân tộc và khẳng định mạnh mẽ quyền độc lập, tự do của nước VN trước toàn t/g
Thấy được giá trị của áng văn nghị luận chính trị bất hủ.
PHƯƠNG PHÁP
- Kết hợp phương pháp vấn đáp, đàm thoại và thuyết trình.
PHƯƠNG TIỆN
GV: Sách ngữ văn 12 NC, sách giáo viên 12 NC, giáo án, tài liệu tham khảo..
HS: Sách ngữ văn 12 NC, vở ghi, vở soạn..
TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Ổn định lớp
Kiểm tra bài cũ.- nêu các đặc trưng cơ bản của VHVN giai đoạn từ CMT8/ 1945 đến 1975.
Bài mới
Hoạt động của Thầy và Trò
Nội dung
- Theo em TNÑL ñöôïc Baùc st trong hoaøn caûnh naøo?
- TNÑL mang yù nghóa lòch söû naøo? Kẻ thù đã có luận điệu gì?
- Haõy neâu giaù trò vaên hoïc cuûa TNÑL?
- HS ñoïc TP. Gv ñoïc maãu 1 soá ñoaïn.
- HS chia nhoùm thaûo luaän.
+ Toå 1 tìm hieåu cô sôû phaùp lí cuûa baûn TNÑL. Taïi sao Ngöôøi laïi trích daãn 2 baûn TN cuûa P&M?
+ Toå 2 tìm hieåu veà cô sôû thöïc tieãn cuûa baûn TNÑL. Baûn TN ñaõ toá caùo nhöõng toäi aùc giaø cuûa TDP? Haõy nhaän xeùt veà ngoân ngöõ cuûa ñoaïn vaên?
+ Toå 3 tìm hieåu lôøi tuyeân boá ñoäc laäp cuûa BTN. Lôø tuyeân boá ñoù ntn?
+ Toå 4 tìm hieåu chuû ñeà cuûa BTNÑL.
I. Tìm hiểu chung
1. Hoàn cảnh, đối tượng và mục đích sáng tác:
a. Hoàn cảnh st
- Ngày 19-8 chính quyền CM về tay nhân dân.
- Ngày 26-8, HCM từ chiến khu VB về đến HN.
- Tại căn nhà số 48 phố Hàng Ngang Người bắt tay vào soạn thảo bản TN, Ngày 2- 9- 1945 tại quảng trường Ba Đình HN, Người đọc bản TN trước quốc dân đồng bào khai sinh ra nước VNDCCH.
* Lúc ấy tại phía Bắc: Quân Tưởng và đế quốc Mỹ lăm le muốn nhảy vào đ/nước ta.Phía Nam Quân viễn chinh pháp núp sau quân đội Anh đang chuẩn bị chiếm lại nước ta. 
=> TNĐL ra đời khi chính quyền CM ta còn non trẻ, hoàn cảnh đất nước vô cùng khó khăn giữa sự bao vây và can thiệp nhiều thế lực.
b. Đối tượng: Quốc dân ĐB, Nhân dân T/g và đặc biệt là TDP, ĐQM.
c. Mục đích: Tuyên bố độc lập, đánh đòn phủ đầu kẻ thù, cuộc tranh luận.
2. Ý nghĩa lịch sử và giá trị văn học của bản TN 
a. Ý nghĩa lịch sử :
- Đánh dấu một mốc son trong lịch sử đất nước ta: chấm dứt hoàn toàn chế độ thực dân phong kiến, mở ra kỉ nguyên mới - kỉ nguyên độc lập tự do.
- Khẳng định vị trí nước VN trên trường quốc tế, vạch trần âm mưu xâm lược, đập tan luận điệu của kẻ thù (TDP). 
b.Giá trị văn học 
- Nêu cao truyền thống yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí chống quân xâm lược và bảo vệ tổ quốc của nhân dân ta.
- Là áng văn chính luận mẫu mực vôùi nhöõng lập luận chặt chẽ, lí lẽ đanh thép - luận cứ tiêu biểu, văn phong sắc sảo
=> TNĐL là áng văn tâm huyết của HCM hội tụ vẻ đẹp tư tưởng và tình cảm của Người , đồng thời là khát vọng cháy bỏng về độc lập tự do của dân tộc ta.
 II. Hướng dẫn khám phá tìm hiểu văn bản 
 1. Cơ sở pháp lí của bản tuyên ngôn 
Mở đầu là lời trích dẫn 2 bản TN của Pháp và Mĩ : 
 * TNĐL của Mĩ năm 1776
 * TN về nhân quyền và dân quyền của Pháp 1791
à việc trích dẫn có dụng ý và hiệu quả sâu sắc
- Tạo ra sức thuyết phục :
Vì thế giới đã công nhận, khâm phục 2 bản TN kia- đó là những cuộc CM có tính chất tiên phong, có ảnh hưởng lớn trên thế giới – có tính công pháp quốc tế.
- Tăng tính chiến đấu 
Dùng phương pháp “Gậy ông đập lưng ông”, dùng lời nói của dân tộc P, tổ tiên người Pháp để nói với thực dân Pháp hiện tại.
- Thể hiện sự sáng tạo, khéo léo.. 
+ Từ quyền con người(TNM)→ mở rộng thành quyền dân tộc 
+ Đặt 3 cuộc CM, 3 nền đ/ập của 3 nước ngang hàng nhau. CMVN =P+M
+ So sánh với Ng Trãi:Triệu/ Đinh/ Lí/ Trần bao đời gây nền độc lập Hán/ Đường/ Tống/ Nguyên mỗi bên xưng đế một phương.
K/thúc bằng câu nói n/gọn: “Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được? 
2. Cơ sở thực tiễn của bản TN 
a. Tố cáo tội ác của thực dân Pháp
* Về chính trị : Thi hành nhiều luật pháp dã man
 Thi hành nhiều chính sách ngu dân : đầu độc dân ta 
 bằng rượu và thuốc phiện
 Lập nhà tù nhiều hơn trường học
 Hai lần bán nước ta cho Nhật
*Về kinh tế: Bốc lột dân ta đến xương tủy
 Cướp ruộng đất,hầm mỏ, guyên liệu
 Giữ độc quyền in giấy bạc, đặt ra hàng trăm thứ
 thuế vô lí
- NT Điệp từ “chúng” đứng ở đầu câu vang lên mạnh mẽ, nhấn mạnh và trở đi trở lại 
 => Giọng văn chính luận sắc sảo - lời văn đanh thép có những bằng chứng hùng hồn đã lột tả được bộ mặt giả dối xảo quyệt của bọnTDP(k/óa, b/hộ)
b. Nêu lên cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân ta
- Gan goùc choùng aùch noâ leä hôn 80 naêm nay.
- Gan goùc ñöùng về phe Đồng Minh chống Phát Xít.
- Kêu gọi Pháp chống Nhật cứu giúp người Pháp thoát khỏi tay Nhật.
- Lấy lại nước ta từ tay Nhật ... 
* Kết quả : Pháp chạyàNhật hàngàvua Bảo Đại thoái vị, 3 tầng xiềng xích + 3 thế lực bị đập tan.
àCâu văn ngắn gọn nêu thắng lợi bao quát toàn diện thâu tóm tầm vóc lớn lao của CMVN.
3. Lời tuyên bố độc lập và quyết tâm giữ gìn độc lập tự do :
Tuyên bố: Thoát ly hẳn quan hệ với Pháp
 Xóa bỏ hết những hiệp ước mà Pháp kí với VN
 Xoaù boû taát caû moïi ñaëc quyeàn cuûa Phaùp
- Giọng văn đanh thép: xóa bỏ hết, xóa bỏ tất cả, thoát li hẳn...
- 2 chữ “gan góc” đã thay thế cho lòng quả cảm- khái quát đầy đủ tinh thần của nhân dân ta.
- Lời tuyên bố trịnh trọng thiêng liêng xúc động mà quyết liệt -> Cụm từ “độc lập tự do” được lặp lại 3 lần với 3 ý nghĩa khác nhau Quyền được hưởng..sự thật đã thành....Và quyết tâm....
àLời tuyên bố như lời thề sắt son khắc vào hồn thiêng sông núi- đồng thời là lời cảnh báo mạnh mẽ với kẻ thù.
IV. Kết luận Chủ đề