Giáo án Ngữ văn 11 CB tiết 97: Người trong bao A.P.sêkhốp

Ngày soạn:.../....../2008 Ngày dạy:...../....../ 2008
Tiết : 97 Văn:
 NGƯờI TRONG BAO
 A.P.Sêkhốp
A.phần chuẩn bị .
I. Mục tiêu bài dạy :Giúp hs:
- Hiểu được sự phê phán sâu sắc của nhà văn đối với lối sống “thu mình vào trong bao”của một bộ phận trí thức Nga cuối thế kỉ XIX.
- Thấy được những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm: xây dựng biểu tượng và nhân vật điển hình , cách kể chuyện đặc sắc. 
II. Phương tiện thực hiện
 1, Thày : SGK, SGV ,Tài liệu tham khảo , Thiết kế bài học
 2, Trò : SGK, Soạn bài theo câu hỏi SGK
III. Cách thức tiến hành
Kết hợp các hình thức : đọc, tóm tắt văn bản, sử dụng hệ thống câu hỏi dẫn dắt để hiểu tác phẩm
B. Tiến trình bài học:
 * ổn định tổ chức (1’)
I. Kiểm tra bài cũ: (5’)
 1.Câu hỏi: Đọc thuộc lòng bài thơ “Tôi yêu em” của Puskin. Cho biết những nét đặc
 sắc trong nội dung tư tưởng 
 2,Trả lời: HS cần đạt những yêu cầu :
 - Đọc chính xác , diễn cảm.( 5đ’)
 - Nêu được những nét đặc sắc về nội dung tư tưởng.( 5đ’)
II. Bài mới
 *Lời vào bài (1’): Văn học hiện thực Nga thế kỉ XIX là một trong những nền văn học phong phú, tiên tiến nhất của nhân loại. Nó ra đời và trưởng thành trong cuộc đấu tranh lâu dài và gay gắt của nhân dân Nga chống lại chế độ nông nô chuyên chế tàn bạo và phản động. Trong nền văn học vĩ đại ấy , A.P.Sêkhốp là một đại biểu lớn cuối cùng của chủ nghĩa hiện thực Nga. Tên tuổi của ông gắn liền với những tác phẩm nổi tiếng như : Con kì nhông, Phòng số sáu, Đảo Xa-kha-lin, Đồng cỏ... cùng những vở kịch mang tính cách tân như: Hải âu, Ba chị em, Vườn anh đào...Người trong bao là một trong số những truyện ngắn đặc sắc của Sêkhốp. Sáng tạo nhân vật điển hình mang tính biểu tượng để phê phán lối sống thu mình trong bối cảnh ngột ngạt của chế độ, nó là nét nổi bật đặc sắc của truyện ngắn này.
 *Nội dung bài:
 HĐ của GV và HS
 Yêu cầu cần đạt
?Đọc tiểu dẫn và cho biết những nét chính về nhà văn Sêkhốp
- GV tổ chức cho HS đọc văn bản, phần chú thích và tóm tắt văn bản
? Cho biết thời gian, bối cảnh sáng tác của tác phẩm. Nhận xét về giá trị của tác phẩm
Gọi 1 HS đọc đoạn văn “Đây này, chẳng tìm đâu xa... mới là những cái rõ ràng” 
? Nhân vật Bê-li-cốp được miêu tả như thế nào? chọn vài chi tiết tiêu biểu cho tính cách Bê-li-cốp.
* HS chỉ ra những chi tiết tiêu biẻu miêu tả chân dung nhân vật
và rút ra nhận xét:
Gọi HS tóm tắt chi tiết tiêu biểu trong đoạn văn bản tiếp “Hắn có một thói quen kì quặc...mặt hắn tái nhợt, rầu rĩ.”
? Em hãy cho biết Bê- li- côp có hành động như thế nào với đồng nghiệp, với những người xung quanh và chính cuộc sống của anh ta từ đó rút ra nhận xét
HS chỉ ra những chi tiết kể về quan hệ của Bê-li-côp với đồng nghiệp, với những người xung quanh; chỉ ra những chi tiết miêu tả tâm lí của Bê-li-côp.
HS tóm tắt phần văn bản lược thuật “Tuy sống thu mình... chỉ gặp người em” kết hợp đọc đoạn “Bê-li-côp ngồi yên...đạt được mục đích của cuộc đời”.
GV gợi ý để HS xác địh những sự việc cơ bản 
? Em hãy nhận xét gì về kiểu sống của Bê-li-côp qua những sự việc trên.
? Qua bài các em đã nắm được những nét cơ bản nào .
? Nhận xét kiểu người
I, Tìm hiểu chung
1, Tác giả : (6’)
- A.P.Sêkhốp (1860-1904)
- Nhà văn Nga kiệt xuất có nhiều cống hiến cho nền văn học Nga và hoạt động XH-GD-VH...
- Ông là đại biểu lớn cuối cùng của chủ nghĩa hiện thực Nga.
- Sêkhốp là một nhà cách tân thiên tài trong truyện ngắn và kịch nói.
- Số lượng ; trên 500 truyện ngắn và truyện vừa
- Gía trị : cốt truyện giản dị, đặt ra những vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn, ý nghia nhân bản sâu xa.
2, Văn bản : (5’)
- Yêu cầu : đọc lưu loát, giọng kể ẩn chứa sự giễu cợt, phê phán
-Tóm tắt ngắn gọn cốt truyện theo nhân vật chính, đảm bảo những chi tiết cơ bản.
- Tác phẩm được sáng tác trong thời gian nhà văn dưỡng bệnh ở thành phố I-an-ta.
- Bối cảnh : xã hội Nga cuối thế kỉ XIX đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề.
- Tác phẩm là phát hiện nghệ thuật độc đáo , đặc sắc của nhà văn. Câu chuyện phẩn ánh thực trạng xã hội, đồng thời có ý nghĩa triết lý sâu sắc.
II, Đọc – hiểu
1.Hình tượng nhân vật Bê-li-cốp 
 a, Giới thiệu kiểu người trong bao(19’)
=>Chân dung Bê-li-cốp được nhà văn cụ thể hoá bằng những nét vẽ có phần kì quái và ngày càng được tô đậm. Nhà văn cũng phát hiện “khát vọng mãnh liệt” của con người này thu mình trong vỏ tạo một thứ bao để ngăn cách với thế giới bên ngoài.Nhân vật Người kể chuyện cũng thấy rõ anh ta là người nhút nhát, luôn luôn sợ hãi nên tất cả anh ta đều cố giấu trong bao: vật dụng, thể xác, ngay cả ý nghĩ. Để vỏ bọc ấy chắc chắn, anh ta dã ghê tởm với hiện tại, ngợi ca quá khứ không có thật. Anh ta chỉ thích sống thêo những thông tư, chỉ thị một cách máy móc, giáo điều,như một cỗ máy vô hồn
- Trong phần đầu của văn bản, với cách kể chuyện miêu tả kết hợp tự sự, nhà văn đã tái hiện chân dung một kiểu người trong bao.Tính cách kì dị của Bê-li-côp được tác giả đẩy lên cao hơn trong đoạn truyện tiếp theo.
=> Những chi tiết đó có tác dụng khắc hoạ tính cách có vẻ quái đản, kì dị của Bê-li-côp. Con người có lối sống kì quặc: thu mình, đơn độc, nhút nhát nghi kị, luôn bị ám ảnh bởi ý nghĩ nhỡ xảy ra chuyện gì.
- Lối sống đã chi phối mạnh mẽ tâm lý, hành động và cách xử sự của Bê-li-côp. Trong suốt phần văn bản vừa tìm hiểu, tính cách của Bê-li-côp được thể hiện qua cái nhìn có vẻ chủ quan của người kể chuyện. Sau đó tính cách ấy được khắc hoạ có vẻ khách quan hơn qua một câu chuyện cụ thể.
 * Những sự việc cơ bản:
- Be-li-côp tính chuyện lấy vợ, đã thích cô Va-ren-ca nhưng lại đắn đo, lo lắng và lại chui sâu hơn vào cái bao của mình.
- Bê-li-côp nhận được bức tranh châm biếm,nhìn thấy đồng nghiệp cùng Va-ren-ca đi xe đạp và nỗi kinh hoàng của anh ta
- Cuộc tranh luận với đồng nghiệp dẫn đến cái chết của Bê-li-côp.
- Những sự việc góp phần khắc hoạ tính cách hèn nhát và lối sống cô độc đến quái đản của y. Chính kiểu sống, tính cách như thế đã giết chết luôn mối tình đầu muộn mằn và bào mòn tâm hồn Bê-li-côp.
- Qua câu chuyện trong lời thoại ta thấy điều đáng lưu ý là bản thân Bê-li-côp lại rất hài lòng, thoả mãn với lối sống của mình. Y tự tin đó là cách sống tốt đẹp. Hơn thế còn lấy đó làm hệ quy chiếu cách sống của người khác.
- Bê-li-côp không chịu được cách sống của chị em Va-ren-ca bởi anh ta không hiểu mọi người và không hiểu được cuộc sống.
- Cái chết của Bê-li-côp đã đẩy tính cách nhân vật lên đến đỉnh cao. Nhưng đó là cái chết tất yếu.Cuối cùng Bê-li-côp đã tìm được cho mình một cái bao tốt nhất, bền vững nhất.
- : Tóm lại Bê-li-côp là kiểu người trong bao có lối sống trong bao, tính cách trong bao.Lối sống ấy đã không chỉ giết chết Bê-li-côp mà còn ảnh hưởng ghê gớm đến những người xung quanh.
- Những nét KQ về TG, Quá trình sáng tác
- Kiểu người trong bao
* Luyện tập : (5’)
- Bê-li-côp là kiểu người trong bao có lối sống trong bao, tính cách trong bao.Lối sống ấy đã không chỉ giết chết Bê-li-côp mà còn ảnh hưởng ghê gớm đến những người xung quanh.
C. Hướng dẫn học sinh học bài và làm bài tập (3’)
1, Bài cũ : - Học nắm vững ND bài
 - đọc thêm sách tham khảo về nhà văn Sê-khôp và nền VH Nga thế kỷ 19
2, Bài mới :- Hướng dẫn soạn phần còn lại , Tiết sau học tiếp