Giáo án Ngữ văn 11 CB tiết 83: Làm văn Luyện tập thao tác lập luận bác bỏ

Ngµy so¹n: 13/02/2008 Ngµy d¹y: 15/02/2008
 TiÕt 83, lµm v¨n	11D2
LuyÖn tËp Thao T¸c lËp luËn b¸c bá
 A. PhÇn chuÈn bÞ
I. Môc tiªu bµi häc
1. KiÕn thøc, kÜ n¨ng
Gióp häc sinh:
- Cñng cè vµ n©ng cao hiÓu biÕt vÒ thao t¸c luËn b¸c bá.
- TÝch hîp víi c¸c v¨n b¶n nghÞ luËn ®· häc vµ tÝch hîp víi vèn sèng. 
- VËn dông ®­îc thao t¸c lËp luËn b¸c bá trong bµi v¨n nghÞ luËn.
2. GDTTTC: Cã ý rÌn giòa ng«n ng÷ chÝnh x¸c.
II. c¸ch thøc tiÕn hµnh
Gi¸o viªn h­íng dÉn HS ph©n tÝch c¸c yªu cÇu bµi tËp, th¶o luËn vµ hoµn thµnh c¸c bµi tËp trong SGK.
III. Ph­¬ng tiÖn thùc hiÖn
- Gi¸o viªn: SGK + SGV + TLTK + ThiÕt kÕ bµi d¹y
 	- Häc sinh: §äc v¨n b¶n, so¹n bµi theo h­íng dÉn SGK, gi¸o viªn.
B. TiÕn tr×nh Lªn líp
	* æn ®Þnh tæ chøc (1’)	D2:
I. KiÓm tra bµi cò (4’): KiÓm tra vë bµi tËp cña HS tõ 3- 4 HS – NhËn xÐt.
II. bµi míi
* Lêi vµi bµi (1’)
L
Ëp luËn b¸c bá lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu trong kÜ n¨ng lµm v¨n nghÞ luËn. §Ó vËn dông kÜ n¨ng nµy, tiÕt häc h«m nay luyÖn tËp cñng cè vÒ thao t¸c lËp luËn b¸c bá.
Ho¹t ®éng cña GV vµ hS
Yªu cÇu cÇn ®¹t
HS ho¹t ®éng nhãm (mçi tæ 1 bµi tËp) – Tr×nh bµy – nhËn xÐt - ®¸nh gi¸.
(?) Ph©n tÝch c¸ch b¸c bá trong hai ®o¹n trÝch trong s¸ch gi¸o khoa, tr.31?
(?) Trong buæi héi th¶o vÒ kinh nghiÖm häc m«n Ng÷ v¨n cña líp cã hai quan niÖm:
a. Muèn häc giái m«n ng÷ v¨n chØ cÇn ®äc nhiÒu s¸ch, häc thuéc nhiÒu th¬ v¨n.
b. Kh«ng cÇn ®äc nhiÒu s¸ch, kh«ng cÇn häc thuéc nhiÒu th¬ v¨n, chØ cÇn luyÖn nhiÒu vÒ t­ duy, vÒ c¸ch nãi, c¸ch viÕt lµ cã thÓ häc giái m«n Ng÷ v¨n.
Em h·y b¸c bá mét trong hai quan niÖm ®ã, råi ®Ò xuÊt mét vµi kinh nghiÖm häc Ng÷ v¨n tèt nhÊt?
(?) Cã quan niÖm cho r»ng: “Thanh niªn häc sinh thêi nay ph¶i biÕt nhuém tãc, hót thuèc l¸, uèng r­îu, vµo vò tr­êng... thÕ míi lµ c¸ch sèng “sµnh ®iÖu” cña tuæi trÎ thêi héi nhËp”.
Em h·y lËp dµn ý vµ viÕt bµi nghÞ luËn b¸c bá quan niÖm trªn?
(?) Ph©n tÝch thao t¸c lËp luËn b¸c bá trong ChuyÖn chøc ph¸n sù ®Òn T¶n Viªn (SGK, Ng÷ v¨n 10, tËp 2)?
1. Bµi tËp 1 (8’)
- §o¹n v¨n a:
+ VÊn ®Ò b¸c bá: quan niÖm sèng quÈn quanh, nghÌo nµn cña nh÷ng ng­êi ®· trë thµnh n« lÖ cña tiÖn nghi.
+ C¸ch b¸c bá: dïng lÝ lÏ vµ nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh sinh ®éng.
- §o¹n v¨n b:
+ VÊn ®Ò b¸c bá: Th¸i ®é dÌ dÆt, nÐ tr¸nh cña nh÷ng ng­êi hiÒn tµi tr­íc mét v­¬ng triÒu míi.
+ C¸ch b¸c bá: dïng lÝ lÏ ph©n tÝch ®Ó nh¾c nhë, kªu gäi nh÷ng ng­êi hiÒn tµi gióp n­íc.
2. Bµi tËp 2 (10’)
- Quan niÖm a:
+ VÊn ®Ò b¸c bá: nÕu chØ ®äc nhiÒu s¸ch vµ thuéc nhiÒu th¬ v¨n th× míi chØ cã kiÕn thøc s¸ch vë, thiÕu kiÕn thøc ®êi sèng, ®©y lµ quan niÖm phiÕn diÖn.
+ C¸ch b¸c bá: dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng thùc tÕ.
- Quan niÖm b:
+ VÊn ®Ò cÇn b¸c bá: nÕu chØ luyÖn t­ duy, luyÖn nãi, luyÖn viÕt th× míi chØ cã ph­¬ng ph¸p, biÖn ph¸p; ch­a cã kiÕn thøc vÒ bé m«n vµ kiÕn thøc vÒ ®êi sèng, ®©y còng lµ quan niÖm phiÕn diÖn.
+ C¸ch b¸c bá: dïng lÝ lÏ vµ dÉn chøng thùc tÕ.
- Quan niÖm ®óng ®¾n: muèn häc tèt m«n Ng÷ v¨n cÇn ph¶i:
+ Sèng s©u s¾c vµ cã tr¸ch nhiÖm ®Ó tÝch luü vèn sèng thùc tÕ.
+ Cã ®éng c¬ vµ th¸i ®é häc tËp phï hîp víi bé m«n ®Ó n¾m ®­îc tri thøc mét c¸ch c¬ b¶n vµ cã hÖ thèng.
+ th­êng xuyªn ®äc s¸ch b¸o, t¹p chÝ... vµ cã ý thøc thu nhËp th«ng tin trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng.
3. Bµi tËp 3 (10’)
A. Më bµi: Giíi thiÖu Ýt nhÊt hai quan niÖm sèng kh¸c nhau (mét quan niÖm trong SGK vµ mét quan niÖm kh¸c (ch¼ng h¹n: c¸ch sèng cña tuæi trÎ thêi héi nhËp lµ ph¶i cã trÝ tuÖ, cã kh¸t väng lµm giµu...).
B. Th©n bµi:
a. Thõa nhËn ®©y còng lµ mét trong nh÷ng quan niÖm vÒ c¸ch sèng hiÖn nay ®ang tån t¹i. Ph©n tÝch ng¾n gän nguyªn nh©n ph¸t sinh ra quan niÖm Êy.
b. B¸c bá quan niÖm vÒ c¸ch sèng Êy:
- VÊn ®Ò cÊn b¸c bá: b¶n chÊt cña c¸i gäi lµ “sµnh ®iÖu” chÝnh lµ lèi sèng bu«ng th¶, h­ëng thô vµ v« tr¸ch nhiÖm.
- C¸ch b¸c bá: dóng kÝ lÏ vµ dÉn chøng thùc tÕ
c. Kh¼ng ®Þnh mét quan niÖm vÒ c¸ch sèng ®óng ®¾n.
C. KÕt bµi: phª ph¸n vµ nªu t¸c h¹i cña quan niÖm vÒ c¸ch sèng sai tr¸i.
4. Bµi tËp 4 (10’)
- LÇn 1: 
+ Tö V¨n b¸c bá lêi buéc téi cña Diªm V­¬ng.
+ VÊn ®Ò b¸c bá: hçn l¸o, g©y téi ¸c.
+ C¸ch b¸c bá: dïng cø liÖu lµ lêi nãi cña Thæ C«ng.
+ Th¸i ®é: cøng cái, kh«ng chÞu nhón nh­êng.
- LÇn 2
+ Viªn t­íng b¹i trËn cña B¾c triÒu b¸c bá lêi buéc téi cña Tö V¨n.
+ VÊn ®Ò b¸c bá: Téi “c­íp ®Òn cña Thæ c«ng”.
+ C¸ch b¸c bá: so s¸nh lêi lÏ cña Tö V¨n tr­íc v­¬ng phñ víi hµnh ®éng cña Tö V¨n ë n¬i ®Òn miÕu hiu qu¹nh.
- LÇn 3:
+ Diªm V­¬ng b¸c bá kÕt qu¶ lµm viÖc cña thuéc h¹.
+ VÊn ®Ò b¸c bá: tinh thÇn chÝ c«ng khi thi hµnh luËt ph¸p.
+ C¸ch b¸c bá: phñ nhËn kÕt qu¶ lµm viÖc, buéc téi dèi tr¸.
C. H­íng dÉn häc vµ chuÈn bÞ bµi míi (2’)
	1. Bµi cò
- Häc vµ n¾m néi dung bµi häc.
- §äc s¸ch b¸o vµ chó ý tíi nh÷ng bµi tranh luËn, tù rót ra nh÷ng bµi häc vÒ c¸ch thøc b¸c bá qua nh÷ng tranh luËn Êy.	
- TËp ph©n tÝch qua t¸c phÈm ChiÕu cÇu hiÒn (Ng« Th× NhËm).	
	2. Bµi míi: ChuÈn bÞ lËp dµn ý bµi sè 5 ®Ó tiÕt sau Tr¶ bµi sè 5