Giáo án Ngữ văn 10 tiết 17, 18: Đọc văn Ra ma buộc tội -Trích Ramayana-sử thi Ấn Độ

GIÁO ÁN GIẢNG DẠY
 Phân môn : đọc văn
 Tiết 17 - 18
Soạn ngaỳ : 16/9/10
RA MA BUỘC TỘI
-Trích Ramayana-Sử thi Ấn Độ-
I- MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC : 
1. Kiến thức 
Giuùp HS :
 Qua hai nhaân vaät Rama vaø Xita, hieåu ñöôïc quan nieäm cuûa AÁn Ñoä coå ñaïi veà ngöôøi, anh huøng, ñöùc vua maãu möïc vaø ngöôøi phuï nöõ lyù töôûng. 
 - Thaáy ñöôïc ngheä thuaät theå hieän nhaân vaät cuûa söû thi Ra ma ya na. Qua giọng kể 
2. Kĩ năng
 - Đọc hiểu văn bản theo đặc trưng thể loại
 - Phân tích tâm lí , tính cách, sự phát triển của xung đột nhân vật
3. Tư tưởng, tình cảm 
 - Yêu quý phẩm hạnh con người
Học tập tính thủy chung son sắt của người Ấn Độ xưa
II- THIẾT BỊ, PHÖÔNG TIEÄN DAÏY HOÏC : 
1. GV : - Phöông tieän :
- SGK, Baøi thieát keá , Tranh ảnh về Ấn Độ và sử thi Rama
2. HS :Đọc và soạn bài , chuẩn bị tư liệu , phiếu học tập
III- TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC :
1- Kieåm tra baøi cuõ : Cho HS kiểm tra bài 15 phút với 4 đề trắc nghiệm (15p)
2- Giôùi thieäu baøi môùi :2p
Neáu ngöôøi anh huøng OÂ ñi xeâ trong söû thi Hilaïp ñöôïc ca ngôïi veà söùc maïnh cuûa trí tueä, loøng duõng caûm, Ñam San trong söû thi Taây Nguyeân Vieät Nam laø ngöôøi anh huøng chieán ñaáu vôùi caùc tuø tröôûng thuø ñòch, vì muïc ñích rieâng giaønh laïi vôï ñoàng thôøi baûo veä cuoäc soáng bình yeân cuûa buoân laøng thì Rama laø ngöôøi anh huøng trong söû thi AÁN Ñoä laïi ñöôïc ca ngôïi bôûi söùc maïnh cuûa ñaïo ñöùc, loøng töø thieän vaø danh döï caù nhaân. Ñeå thaáy roõ ñieàu naøy, chuùng ta tìm hieåu ñoaïn trích “Ra ma buoäc toäi” trích söû thi Ramayana cuûa Vanmiki . 
3- Tổ chức dạy học (55 p)
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV & HS
YEÂU CAÀU CAÀN ÑAÏT
Hoạt động 1 :Tìm hiểu chung 
Mục tiêu : 
Hiểu và nhận thức đầy đủ về sử thi Ấn Độ
Tóm tắt được cốt truyện
Nêu ý nghĩa của sử thi Rama
Tổ chức thực hiện
Thao tác 1: Sử thi Ấn Độ 
Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung về sử thi Ấn Độ
+ GV: Cho biết nội dung phần tiểu dẫn giới thiệu vấn đề gì?
+ HS: Phát biểu.
+ GV: Chốt lại vấn đề.
Thao tác 2: Tóm tắt sử thi
 Hoïc sinh ñoïc phaàn toùm taét trong SGK
Gv chốt lại (SGK ) 
Thao tác 3: Đoạn trích 
GV : Em haõy cho bieát vò trí cuûa ñoaïn trích trong boä söû thi ? Hoïc sinh ñoïc vaên baûn ? Cho bieát ñoaïn trích coù theå chia laøm maáy phaàn ? YÙ cuûa töøng phaàn ?
HS lần lượt trả lời
* Kết luận : 
- GV định hướng chung
- HS ghi nhận 
Hoạt động 2 : Đọc hiểu
Mục tiêu :
Hiểu về nội dung và nghệ thuật của Ramma
Hiểu về ngôn ngữ nghẹ thuật qua diễn biên stâm trạng của Rama
Hiểu tâm sự của XiTa và thái độ chung thủy 
Sự cchứng giám cho tình yêu thủy chung – thần lửa Anhi
Tổ chức thực hiện 
Thao tác 1: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu :Diễn biến tâm trạng, thái độ của Rama 
HS cho bieát hoaøn caûnh dieãn ra cuoäc gaëp gôõ giöõa Rama vaø Xita?
HS trả lời
* GV chốt lại
 - HS ghi bài 
GV gợi mở :
Sau khi chieán thaéng quyû vöông Varana cöùu Xita,Rama noùi vôùi taát caû moïi ngöôøi veà thaéng lôïi cuûa mình vaø söû hoaøi nghi veà loøng chung thuûy cuûa Xita.
Taâm traïng cuûa Rama ñöôïc Van mi ki boäc loä roõ qua lôøi noùi, thaùi ñoä vôùi Xi ta vôï cuûa chaøng. Em cho bieát caûm nhaän cuûa em veà nhöõng lôøi leõ ñoù ? 
HS suy nghĩ và trả lời
GV nhận định lại : Gioïng ñieäu cuûa Rama coù luùc trang troïng, cao caû ñaày veû töï haøo (khi noùi veà chieán thaéng cuûa mình), coù luùc gay gaét, giaän döõ, coù luùc thoâ baïo, taøn nhaãn nhö muoán truùt taát caû ra cho haû giaän (khi noùi vôùi Xita )
? Thaùi ñoä cuûa Rama vôùi Xita ntn ?
- HS trả lời theo cách hiểu
* Kết quả :
GV giảng : Do quaù ghen tuoâng Rama ñaõ maát ñi veû saùng suoát cuûa vò minh quaân. Chaøng ñay ñi ñay laïi vieäc Xita ñaõ ôû trong voøng tay cuûa quyû vöông Ravana. Vaø tuyeân boá khoâng caàn ñeán Xita, coi reû phaåm haïnh, khinh bæ tö caùch cuûa ngöôøi phuï nöõ nhö Xita. 
? Tröôùc haønh ñoäng böôùc vaøo löûa cuûa Xita Rama toû thaùi ñoä gì ? Nhö vaäy taâm traïng Rama theå hieän nhö theá naøo qua ñoaïn trích ? 
- HS phát biểu ý kiến
* Gv định hướng – HS ghi bài
Thao tác 2 : Tâm trạng Xita
GV hỏi : Tröôùc lôøi buoäc toäi laïnh luøng, taøn nhaãn cuûa choàng, Xita ñaõ rôi vaøo tình caûnh nhö theá naøo ? Naøng ñaõ duøng nhöõng lôøi leõ nhö theá naøo ñeå thuyeát phuïc chaøng, tin vaøo loøng chung thuûy cuûa mình ? Lôøi leõ cuõng khoâng lay chuyeån ñöôïc söï hoaøi nghi quaù lôùn trong Rama Xita ñaõ hoaït ñoäng nhö theá naøo ?
HS lần lượt suy nghĩ trả lời
* Kết quả :
GV định hướng lại ý chính 
– HS ghi bài 
* Gv gợi mở :
Caûm nhaän cuûa em veà nhaân vaät Xita?
HS phát biểu theo suy nghĩ 
GV định hướng chung 
Thao tác 3: Nghệ thuật
GV : Ñoaïn trích cho thaáy neùt ngheä thuaät naøo ñoäc ñaùo ñöôïc Vanmiki söû duïng ? 
Nhaân vaät bò ñaët vaøo tình theá hieåm ngheøo buoäc phaûi löïa choïn.
HS phát biểu và chỉ ra 
Kết luận chung:
- Gv định hướng 
 -HS ghi bài 
Hoạt động 3: Tổng kết 
Mục tiêu :
NhẬN thức rút ra ý nghĩa bài học cho bản thân
Hiểu dược sử thi và giá trị nhân phẩm con người
Hiểu được danh dự và phẩm giá 
Tổ chức thực hiện
Gv Giáo dục ý thức và kĩ năng sống cho HS : Phẩm hạnh người phụ nữ
HS lắng nghe - HS ñoïc phaàn ghi nhôù SGK.
 * Kêết luận chung
- HS ghi nhớ bài 
 I- Tieåu daãn : 
SGK
1- Veà söû thi AÁn Ñoä :
- Ra ma ya na và Mahabharata là 2 bộ sử thi Ấn Độ nổi tiếng, có ảnh hưởng sâu rộng, lâu bền trong văn hóa, văn học Ấn Độ cũng như nhiều nước Đông Nam Á 
- Ra ma ya na được hình thành khoảng TK III TCN. Sau đó được Vanmii ki hoàn thiện cả về nội dung và hình thức nghệ thuật. 
- Ramaya na gồm 24.000 câu thơ đôi.
2- Toùm taét söû thi Ramayana 
- Bước ngoặt cuộc đời
 - Xung đột giữa tình yêu và hạnh phúc
 - Hạnh phúc
3- Ñoaïn trích 
a). Vò trí : 
Ñoaïn trích naèm ôû khuùc ca thöù 6 chöông 79 cuûa boä söû thi.
b). Boá cuïc.
 Ñoaïn trích goàm 2 phaàn :
- Phaàn 1 : Töø ñaàu ñeán “Ravana ñaâu coù chòu laâu ñöôïc” :dieãn bieán taâm traïng cuûa Rama. 
- Phaàn 2 : Coøn laïi :dieãn bieán taâm traïng Xita. 
II- Tìm hieåu ñoaïn trích 
1- Dieãn bieán taâm traïng Rama 
-Qua ngoân ngöõ, gioïng ñieäu :
+ Lôøi leõ trònh troïng oai nghieâm cuûa baäc quaân vöông : “ta” – “phu nhaân cao quyù”.
+ Lôøi leõ laïnh luøng, phuõ phaøng, beâu rieáu Xi ta tröôùc maët moïi ngöôøi “phaûi bieát chaécnghi ngôø ñöùc haïnh cuûa naøng”. 
- Qua thaùi ñoä:
+ Xem thöôøng , xuùc phaïm ñeán phaåm haïnh cuûa Xi ta 
+ Xua ñuoåi Xita 
- Tröôùc haønh ñoäng cao caû cuûa Xita (vaøo löûa). 
+ Rama ngoài caâm laëng “maët daùn xuoáng ñaát”.
+ Rama teâ daïi “nom chaøng khuûng khieáp nhö thaàn cheát”. 
=> Taâm traïng Rama laø söï ñan xen giöõa tình yeâu vaø loøng ghen, giöõa tình caûm ñôøi thöôøng vaø phong thaùi cao quyù cuûa baäc quaân vöông. Do ñoù noù dieãn ra phöùc taïp, nhieàu cung baäc, nhieàu saéc thaùi. 
2- Taâm traïng Xita
 - Raèn vaët, ñau xoùt “ñau ñôùn ñeán ngheït thôû”,”nhö thaân daây leo bò voøi voi quaät naùt”
- Xaáu hoå, muoán “choân vuøi caû caùi hình haøi cuûa mình”. 
- Suy suïp tinh thaàn saâu saéc. 
- Duøng lôøi leõ dòu daøng, ngoït ngaøo keå caû chæ chích ñeå thanh minh cho loøng trinh baïch cuûa mình. 
- Xi ta duõng caûm böôùc vaøo giaøn hoûa thieâu.
èXita laø bieåu töôïng ñeïp veà ngöôøi phuï nöõ Aán Ñoä vôùi ñöùc haïnh saùng ngôøi vaø loøng thuûy chung son saét.
3- Vaøi neùt veà ngheä thuaät:
- Ngheä thuaät mieâu taû taâm lí nhaân vaät tinh teá. 
- Xaây döïng tình huoáng ñaày kòch tính 
III- Ghi nhôù : 
 SGK (trang 60)
4- Cuûng coá : (3 p)
- Hoaøn caûnh dieãn ra “Rama buoäc toäi”
- Ñaïo ñöùc , phaåm haïnh cuûa nhaân vaät theå hieän qua ñoaïn trích. 
5- Daën doø : (2 p)
Học bài và phân tích thái độ, tâm trạng Rama và Xita
 - Làm bài tập 1,2,3,4 sách bài tập Ngữ văn 10/ tập1
 - Soạn bài : 
“Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự”
 Câu hỏi:
1. Em hiểu thế nào là tự sự, sự việc, sự việc tiêu biểu, chi tiết và chi tiết tiêu biểu?
2. Trả lời các câu hỏi trong phần thực hành của SGK.
3. Từ những bài tập thực hành đó, em hãy nêu cách chọ sự việc và chi tiết tiêu biểu cho mậotbài văn tự sự?