Giáo án môn Ngữ văn lớp 12 - Những đứa con trong gia đình - Nguyễn Thi

Tuần 23
Tiết 66	 Ngày dạy: 26 -01 -2011
NHỮNG ĐỨA CON TRONG GIA ĐÌNH
Nguyễn Thi
I.MỤC TIÊU :
1 Kiến thức:Hiểu được nguồn gốc tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn và những chiến thắng của dân tộc Việt Nam.
- Thấy được một số nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm
2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng giao tiếp, tư duy sáng tạo
Đọc – hiểu truyện ngắn hiện đại theo đặc trưng thể loại.
3. Thái độ:Bồi dưỡng học sinh tình cảm yêu nước.
II. TRỌNG TÂM:
1. Kiến thức:- Phẩm chất tốt đẹp của những con người trong gia đình Việt, nhất là Chiến và Việt.
- Nghệ thuật trần thuật đặc sắc, nghệ thuật xây dựng tính cách và miêu tả tâm lí nhân vật, ngôn ngữ phong phú, góc cạnh, đậm chất hiện thực và màu sắc Nam Bộ
2. Kĩ năng: Đọc – hiểu truyện ngắn hiện đại theo đặc trưng thể loại.
III. CHUẨN BỊ 
1. GV: Giáo án, SGK,SGV, hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng
2. HS: Đọc sgk và nắm nội dung cơ bản, định hướng tìm hiểu các câu hỏi theo các câu hỏi hướng dẫn học bài.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
 	kiểm tra sĩ số:
12A2	12B4	 
2. Kiểm tra bài cũ:
Phân tích hình tượng nhân vật T nú? Nghệ thuật ? Ý nghĩa văn bản?
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Hoạt động 1: Tạo tâm thế cho HS
Vào bài:Kháng chiến chống Mĩ là đề tài mà các nhà văn phản ánh. Trong truyện ngắn Rừng xà nu, chúng ta tìm hiểu về cuộc kháng chiến của nhân dân Tây Nguyên. Hôm nay, chúng ta tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình, Nguyễn Thi đã viết về cuộc kháng chiến của nhân dân nam Bộ.
Hoạt động 2:Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chung
HS ®äc phÇn TiĨu dÉn, kÕt hỵp víi nh÷ng hiĨu biÕt cđa b¶n th©n, giíi thiƯu nh÷ng nÐt chÝnh vỊ cuéc ®êi NguyƠn Thi, nh÷ng s¸ng t¸c, ®Ỉc ®iĨm phong c¸ch, ®Ỉc biƯt lµ thÕ giíi nh©n vËt cđa nhµ v¨n.
GV nhËn xÐt, bỉ sung vµ kh¾c s©u mét sè ý c¬ b¶n.
-GV: Nêu xuất xứ, tóm tắt truyện ngắn Những đứa con trong gia đình?
Hoạt động 3:Hướng dẫn học sinh đọc hiểu văn bản
- GV nªu vÊn ®Ị: T×nh huèng truyƯn cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo?
HS trả lời. GV theo dâi, nhËn xÐt gãp ý.
GV tỉ chøc cho HS t×m hiĨu vỊ ph­¬ng thøc trÇn thuËt cđa t¸c phÈm b»ng c¸ch nªu mét sè c©u hái: 
- TruyƯn ®­ỵc trÇn thuËt chđ yÕu tõ ®iĨm nh×n cđa nh©n vËt nµo? Theo ph­¬ng thøc nµo?
- C¸ch trÇn thuËt nµy cã t¸c dơng nh­ thÕ nµo ®èi víi kÕt cÊu truyƯn vµ viƯc kh¾c häa tÝnh c¸ch nh©n vËt?
-GV:T¸c phÈm kĨ chuyƯn mét gia ®×nh n«ng d©n Nam Bé, truyỊn thèng nµo ®· g¾n bã nh÷ng con ng­êi trong gia ®×nh víi nhau?
HS lµm viƯc c¸ nh©n vµ ph¸t biĨu.
- GV :Trong gia đình, chú Năm và má là những người như thế nào ?
I Tìm hiểàu chung:
1. Tác giả:
+ NguyƠn Thi (1928- 1968) tªn khai sinh lµ NguyƠn Hoµng Ca, quª Nam §Þnh.
+ NguyƠn Thi sinh ra trong mét gia ®ình nghÌo, må c«i cha tõ n¨m 10 tuỉi, mĐ ®i b­íc n÷a nªn vÊt v¶, tđi cùc tõ nhá. N¨m 1943, NguyƠn Thi theo ng­êi anh vµo Sµi Gßn,sau đó tham gia cách mạng và hi sinh
+ NguyƠn Thi cßn cã bĩt danh kh¸c lµ NguyƠn Ngäc TÊn. S¸ng t¸c cđa NguyƠn Thi gåm nhiỊu thĨ lo¹i: bĩt kÝ, truyƯn ng¾n, tiĨu thuyÕt. ¤ng ®­ỵc tỈng gi¶i th­ëng Hå ChÝ Minh vỊ v¨n häc nghƯ thuËt n¨m 2000.
+ §Ỉc ®iĨm s¸ng t¸c: NguyƠn Thi là một trong những cây bút văn xuôi hàng đầu của văn nghệ giải phóng miền Nam thời kì chống Mĩ cứu nước. Oâng g¾n bã víi nh©n d©n miỊn Nam vµ thùc sù xøng ®¸ng víi danh hiƯu: Nhµ v¨n cđa ng­êi d©n Nam Bé. Oâng cũng là cây bút có năng lực phân tích tâm lí sắc sảo.
Nh©n vËt cđa NguyƠn Thi cã c¸ tÝnh riªng nh­ng tÊt c¶ ®Ịu cã nh÷ng ®Ỉc ®iĨm chung "rÊt NguyƠn Thi". §ã lµ:
- Yªu n­íc m·nh liƯt, thđy chung ®Õn cïng víi Tỉ quèc, c¨m thï ngïn ngơt bän x©m l­ỵc vµ tay sai cđa chĩng, v« cïng gan gãc vµ tinh thÇn chiÕn ®Êu rÊt cao- nh÷ng con ng­êi d­êng nh­ sinh ra ®Ĩ ®¸nh giỈc.
- TÝnh chÊt Nam bé: th¼ng th¾n, béc trùc, l¹c quan, yªu ®êi, giµu t×nh nghÜa. 
C¸c nh©n vËt trong Nh÷ng ®øa con trong gia ®×nh tõ ba m¸ ViƯt, chĩ N¨m ®Õn chÞ em ViƯt ®Ịu tiªu biĨu cho nh÷ng ®Ỉc ®iĨm trªn.
 2. T¸c phÈm Nh÷ng ®øa con trong gia ®×nh:
+ XuÊt xø: t¸c phÈm ®­ỵc viÕt ngay trong nh÷ng ngµy chiÕn ®Êu ¸c liƯt khi «ng c«ng t¸c víi t­ c¸ch lµ mét nhµ v¨n- chiÕn sÜ ë T¹p chÝ V¨n nghƯ Qu©n gi¶i phãng (th¸ng 2 n¨m 1966). Sau ®­ỵc in trong TruyƯn vµ kÝ, NXB V¨n häc Gi¶i phãng, 1978.
+ Tãm t¾t t¸c phÈm theo nh©n vËt chÝnh vµ cèt truyƯn.
 II. §äc- hiĨu VB
1. T×nh huèng truyƯn.
§©y lµ c©u chuyƯn cđa gia ®×nh anh gi¶i phãng qu©n tªn ViƯt. Nh©n vËt nµy r¬i vµo mét t×nh huèng ®Ỉc biƯt: trong mét trËn ®¸nh, bÞ th­¬ng nỈng ph¶i n»m l¹i gi÷a chiÕn tr­êng. Anh nhiỊu lÇn ngÊt ®i tØnh l¹i, tØnh råi l¹i ngÊt. TruyƯn ®­ỵc kĨ theo dßng néi t©m cđa nh©n vËt khi ®øt (ngÊt ®i) khi nèi (tØnh l¹i). Tãm l¹i, t×nh huèng truyƯn dÉn ®Õn mét c¸ch trÇn thuËt riªng cđa thiªn truyƯn theo dßng ý thøc cđa nh©n vËt.
 2. Ph­¬ng thøc trÇn thuËt cđa t¸c phÈm.
+ C¨n cø vµo ng«n ng÷ cđa nh©n vËt trong truyƯn:
- Ph­¬ng thøc thø nhÊt: Nh©n vËt truyƯn lµ ®èi t­ỵng thuËt, kĨ nªn thuéc ng«i thø ba.
- Ph­¬ng thøc thø hai: Nh©n vËt tù kĨ chuyƯn m×nh nªn thuéc ng«i thø nhÊt.
- Ph­¬ng thøc thø ba: Ng­êi trÇn thuËt thuéc ng«i thø ba nh­ng lêi kĨ l¹i pháng theo quan ®iĨm, ng«n ng÷, giäng ®iƯu cđa nh©n vËt.
+ TruyƯn Nh÷ng ®øa con trong gia ®×nh ®­ỵc trÇn thuËt theo ph­¬ng thøc thø 3. Đặt điểm nhìn trần thuât vào nhân vật Việt, kể qua dịng hồi tưởng miên man đứt nối khi Việt bị trọng thương nằm ở lại chiến trường.
- Tác dụng:
+ Đem đến màu sắc trữ tình đậm đà, tự nhiên và tạo điều kiên cho tác giả thâm nhập sâu vào thế giới nội tâm nhân vật để dẫn dắt câu chuyện.
+ Diễn biến câu chuyện rất linh hoạt, khơng phụ thuộc vào trật tự thời gian và khơng gian: Từ hiện thực chiến trường à hồi tưởng quá khứ gần xa à từ chuyện này chuyển sang chuyện khác rất tự nhiên.
 3. TruyỊn thèng gia ®×nh.
- Cĩ truyền thống yêu nước và căm thù giặc sâu sắc.
- Gan gĩc, dũng cảm, khao khát được chiến đấu giết giặc.
- Giàu tình nghĩa, thuỷ chung son sắt với quê hương và cách mạng.
->Tất cả ®· g¾n kÕt nh÷ng con ng­êi trong gia ®×nh víi nhau. 
Lêi chĩ N¨m: "ChuyƯn gia ®×nh nã cịng dµi nh­ s«ng, ®Ĩ råi chĩ chia cho mçi ®øa mét khĩc mµ ghi vµo ®ã" cho thÊy, con lµ sù tiÕp nèi cha mĐ nh­ng kh«ng chØ lµ tiÕp nèi huyÕt thèng mµ cßn lµ sù tiÕp nèi truyỊn thèng. §ång thêi muèn hiĨu vỊ nh÷ng ®øa con ph¶i hiĨu ngän nguån ®· sinh ra nã, ph¶i hiĨu vỊ truyỊn thèng cđa gia ®×nh ®ã.
- Nhân vật chú Năm:
+ Người thân lớn tuổi duy nhất cịn lại tron gia đình, từng bơn ba khắp nơi, cưu mang các cháu khi ba mẹ Việt - Chiến hi sinh.
+ Người đề cao truyền thống gia đình, hay kể sự tích của gia đình để giáo dục con cháu, cần mẫn ghi chép trong cuốn sổ gia đình tội ác của giặc và chiến cơng của các thành viên .
+ Người lao động chất phác nhưng giàu tình cảm và cĩ tâm hồn nghệ sĩ (thích câu hị, tiếng sáo). Tiếng hị “khàn đục, tức như tiếng gà gáy” nhưng đĩ là tâm tư, khát vọng của tâm hồn ơng.
+ Tự nguyện, hết lịng gĩp sức người cho cách mạng khi thu xếp cho cả Việt và Chiến lên đường tịng quân.
=> Trong dịng sơng gia đình, chú Năm là thượng nguồn, là kết tinh đầy đủ những nét truyền thống. 
- Nhân vật má Việt:
 + Rất gan gĩc khi dẫn con đi địi đầu chồng, hiên ngang đối đáp với bọn giặc, khơng run sợ trước sự doạ bắn, cĩ lịng căm thù giặc sâu sắc.
 + Rất mực thương chồng thương con, đảm đang, tháo vát, cuộc đời chồng chất đau thương nhưng nén chặt tất cả để nuơi con và đánh giặc.
 + Ngã xuống trong một cuộc đấu tranh nhưng trái cà – nơng lép vẫ cịn nĩng hổi trong rổ; linh hồn luơn sống mãi, bất tử trong lịng các con mình.
à Điển hình cho người mẹ miền Nam luơn anh dũng, bất khuất, trung hậu, đảm đang.
4. Củng cố, luyện tập:
* Nêu ý nghĩa của tình huống truyện? §©y lµ c©u chuyƯn cđa gia ®×nh anh gi¶i phãng qu©n tªn ViƯt. Nh©n vËt nµy r¬i vµo mét t×nh huèng ®Ỉc biƯt: trong mét trËn ®¸nh, bÞ th­¬ng nỈng ph¶i n»m l¹i gi÷a chiÕn tr­êng. Anh nhiỊu lÇn ngÊt ®i tØnh l¹i, tØnh råi l¹i ngÊt. TruyƯn ®­ỵc kĨ theo dßng néi t©m cđa nh©n vËt khi ®øt (ngÊt ®i) khi nèi (tØnh l¹i). Tãm l¹i, t×nh huèng truyƯn dÉn ®Õn mét c¸ch trÇn thuËt riªng cđa thiªn truyƯn theo dßng ý thøc cđa nh©n vËt.
 * T¸c phÈm kĨ chuyƯn mét gia ®×nh n«ng d©n Nam Bé, truyỊn thèng nµo ®· g¾n bã nh÷ng con ng­êi trong gia ®×nh víi nhau? - Cĩ truyền thống yêu nước và căm thù giặc sâu sắc.
- Gan gĩc, dũng cảm, khao khát được chiến đấu giết giặc.
- Giàu tình nghĩa, thuỷ chung son sắt với quê hương và cách mạng.
->Tất cả ®· g¾n kÕt nh÷ng con ng­êi trong gia ®×nh víi nhau. 
5. Hướng dẫn tự học:
- Đối với bài học ở tiết này: Tóm tắt truyện? Nêu ý nghĩa của tình huống truyện? T¸c phÈm kĨ chuyƯn mét gia ®×nh n«ng d©n Nam Bé, truyỊn thèng nµo ®· g¾n bã nh÷ng con ng­êi trong gia ®×nh víi nhau?
- Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: 
 Chuẩn bị bài: Những đứa con trong gia đình (tt)
Phân tích nhân vật Việt, Chiến, chất sử thi của truyện, nghệ thuật, ý nghĩa văn bản?
Oân kiến thức: Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong bầu trời văn nghệ của dân tộc
V. Rút kinh nghiệm:
Tuần 24
Tiết 67	 Ngày dạy: 15 -02 -2011
NHỮNG ĐỨA CON TRONG GIA ĐÌNH(tt)
Nguyễn Thi
I.MỤC TIÊU :
1 Kiến thức:Hiểu được nguồn gốc tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn và những chiến thắng của dân tộc Việt Nam.
- Thấy được một số nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm
2. Kĩ năng: - Rèn kĩ năng giao tiếp, tư duy sáng tạo
Đọc – hiểu truyện ngắn hiện đại theo đặc trưng thể loại.
3. Thái độ:Bồi dưỡng học sinh tình cảm yêu nước.
II. TRỌNG TÂM:
1. Kiến thức:- Phẩm chất tốt đẹp của những con người trong gia đình Việt, nhất là Chiến và Việt.
- Nghệ thuật trần thuật đặc sắc, nghệ thuật xây dựng tính cách và miêu tả tâm lí nhân vật, ngôn ngữ phong phú, góc cạnh, đậm chất hiện thực và màu sắc Nam Bộ
2. Kĩ năng: Đọc – hiểu truyện ngắn hiện đại theo đặc trưng thể loại.
III. CHUẨN BỊ 
1. GV: Giáo án, SGK,SGV, hướng dẫn chuẩn kiến thức kĩ năng
2. HS: Đọc sgk và nắm nội dung cơ bản, định hướng tìm hiểu các câu hỏi theo các câu hỏi hướng dẫn học bài.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp:
 	kiểm tra sĩ số:
12A2	12B4	 
2. Kiểm tra bài cũ: Tóm tắt truyện? Nêu ý nghĩa của tình huống truyện? T¸c phÈm kĨ chuyƯn mét gia ®×nh n«ng d©n Nam Bé, truyỊn thèng nµo ®· g¾n bã nh÷ng con ng­êi trong gia ®×nh víi nhau?
3. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
Hoạt động 1: Tạo tâm thế cho HS
Vào bài:Chúng ta tìm hiểu truyện ngắn Những đứa con trong gia đình của Nguyễn Thi. Hôm nay, chúng ta tìm hiểu tiếp truyện ngắn này.
Hoạt động 2:Hướng dẫn học sinh đọc hiểu văn bản
-GV:ph©n tÝch vµ so s¸nh tÝnh c¸ch c¸c nh©n vËt ViƯt vµ ChiÕn ®Ĩ lµm râ sù tiÕp nèi truyỊn thèng gia ®×nh cđa nh÷ng ng­êi con?
GV Gỵi ý:
- NÐt riªng cđa mçi ng­êi:
+ Cđa ChiÕn (kh¸c víi ViƯt vµ kh¸c víi m¸)?
+ Cđa ViƯt?
HS ph©n tÝch theo c¸c b­íc gỵi ý cđa GV.
GV:Ph¸t biĨu c¶m nhËn vỊ h×nh ¶nh chÞ em, ViƯt vµ ChiÕn khiªng bµn thê ba m¸ sang gëi chĩ N¨m ?
 GV ®Þnh h­íng vµ nhËn xÐt.
- GV nªu vÊn ®Ị: ChÊt sư thi cđa thiªn truyƯn ®­ỵc thĨ hiƯn nh­ thÕ nµo?
- GV cã thĨ gỵi ý b»ng c¸ch nh¾c l¹i kh¸i niƯm, ®Ỉc ®iĨm cđa tÝnh sư thi trong v¨n häc. 
- HS lµm viƯc víi t¸c phÈm, sauy nghÜ vµ ph¸t biĨu.
- GV : Nêu vài nét về nghệ thuật của văn bản ?
- GV : Trình bày ý nghĩa của văn bản ?
4. Hai chÞ em ChiÕn vµ ViƯt.
a.Nh©n vËt ChiÕn:
- Chiến cĩ những nét giống mẹ: 
+ Mang vĩc dáng của má: "hai bắp tay trịn vo sạm đỏ màu cháy nắng thân người to và chắc nịch". 
+ Đặc biệt giống má ở cái đêm sắp xa nhà đi bộ đội: 
Biết lo liệu, toan tính mọi việc nhà (“nĩi nghe in như má vậy”), đảm đang, tháo vát
Hình ảnh người mẹ như bao bọc lấy Chiến, từ cái lối nằm với thằng út em trên giường ở trong buồng nĩi với ra đến lối hứ một cái "cĩc" rồi trở mình. 
Chính Chiến cũng thấy mình trong đêm ấy đang hịa vào trong mẹ: "Tao cũng đã lựa ý nếu má cịn sống chắc má tính vậy, nên tao cũng tính vậy". 
- Cĩ tính cách đa dạng:
+ là một cơ gái vừa mới lớn nên tính khí cịn rất “trẻ con” 
+ là một người chị biết nhường nhịn em, biết lo toan, đảm đang, tháo vát.
- Nét khác biệt so với người mẹ:
+ Trẻ trung, thích làm duyên làm dáng
+ Đươc trực tiếp cầm súng đánh giặc để trả thù nhà, thực hiện lời thề như dao chém: “Đã là thân con gái ra đi thì tao chỉ cĩ một câu: Nếu giặc cịn thì tao mất”.* Ng­êi mĐ ng· xuèng nh­ng dßng s«ng truyỊn thèng vÉn ch¶y.
b. Nhân vật Việt:
- Cĩ nét riêng của cậu con trai mới lớn, tính tình cịn trẻ con, ngây thơ, hiếu động:
 + Chiến hay nhường nhịn bao nhiêu thì Việt tranh giành phần hơn với chị bấy nhiêu: đi bắt ếch, giết giặc, đi bộ đội 
 + Thích đi câu cá, bắn chim, đến khi đi bộ đội vẫn cịn đem theo ná thun trong túi.
 + Đêm trước ngày lên đường: Trong khi chị đang toan tính, thu xếp chu đáo mọi việc (từ út em, nhà cửa, ruộng nương đến nơi gởi bàn thờ má), bàn bạc trang nghiêm thì Việt vo lo vơ nghĩ:
Vơ tư “lăn kềnh ra ván cười khì khì”
vừa nghe vừa “chụp một con đom đĩm úp trong lịng tay”
ngủ quên lúc nào khơng biết
 + Cách thương chị của Việt cũng rất trẻ con: “giấu chị như giấu của riêng” vì sợ mất chị trước những lời đùa của anh em.
 + Bị thương nằm lại chiến trường: sợ ma cụt đầu, khi gặp lại anh em thì như thằng Út ở nhà “khĩc đĩ rồi cười đĩ”
- Vừa là một chiến sĩ dũng cảm, kiên cường:
+ Cịn bé tí: dám xơng thẳng vào đá thằng giặc đã giết hại cha mình
+ Lớn lên: nhất quyết địi đi tịng quân để trả thù cho ba má
+ Khi xơng trận: chiến đấu rất dũng cảm, dùng pháo tiêu diệt được một xe bọc thép của giặc
+ Khi bị trọng thương: một mình giữa chiến trường, mặt khơng nhìn thấy gì, tồn thân rã rịi, rõ máu nhưng vẫn trong tư thế quyết chiến tiêu diệt giặc.
“Tao sẽ chờ mày  Mày cĩ bắn tao thi tao cũng bắn được mày  Mày chỉ giỏi giết gia đình tao, cịn đối với tao thì mày là thằng chạy”
=> Kế tục truyền thống gia đình nhưng Việt và Chiến cịn tiến xa hơn, lập nhiều chiến cơng mới hiển hách. ChiÕn vµ ViƯt lµ khĩc s«ng sau nªn ®i xa h¬n trong c¶ dßng s«ng truyỊn thèng.
5. H×nh ¶nh chÞ em ViƯt khiªng bµn thê ba m¸ sang gëi chĩ N¨m.
+ Chç hay nhÊt cđa ®o¹n v¨n lµ kh«ng khÝ thiªng liªng, nã ho¸n c¶i c¶ c¶nh vËt lÉn con ng­êi.
+ Kh«ng khÝ thiªng liªng ®· biÕn ViƯt thµnh ng­êi lín. LÇn ®Çu tiªn ViƯt thÊy râ lßng m×nh (th­¬ng chÞ l¹, mèi thï th»ng MÜ th× cã thĨ rê thÊy v× nã ®ang ®Ì nỈng trªn vai).
+ H×nh ¶nh cã ý nghÜa t­ỵng tr­ng thĨ hiƯn sù tr­ëng thµnh cđa hai chÞ em cã thĨ g¸nh v¸c viƯc gia ®×nh vµ viÕt tiÕp khĩc s«ng cđa m×nh trong dßng s«ng truyỊn thèng gia ®×nh. H¬n thÕ n÷a, thÕ hƯ sau cøng c¸p, tr­ëng thµnh vµ cã thĨ ®i xa h¬n.
6. ChÊt sư thi cđa thiªn truyƯn
+ ChÊt sư thi cđa thiªn truyƯn ®­ỵc thĨ hiƯn qua cuèn sỉ cđa gia ®×nh víi truyỊn thèng yªu ­íc, c¨m thï giỈc, thđy chung son s¾t víi quª h­¬ng.
+ Cuèn sỉ lµ lÞch sư gia ®×nh mµ qua ®ã thÊy lÞch sư cđa mét ®Êt n­íc, mét d©n téc trong cuéc chiÕn chèng MÜ. 
+ Sè phËn cđa nh÷ng ®øa con, nh÷ng thµnh viªn trong gia ®×nh cịng lµ sè phËn cđa nh©n d©n miỊn Nam trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ khèc liƯt.
+ TruyƯn cđa mét gia ®×nh dµi nh­ dßng s«ng cßn nèi tiÕp. "Tr¨m dßng s«ng ®ỉ vµo mét biĨn, con s«ng cđa gia ®×nh ta cịng ch¶y vỊ biĨn, mµ biĨn th× réng l¾m, réng b»ng c¶ n­íc ta vµ ra ngoµi c¶ n­íc ta". TruyƯn kĨ vỊ mét dßng s«ng nh­ng nhµ v¨n muèn ta nghÜ ®Õn biĨn c¶. TruyƯn vỊ mät gia ®×nh nh­ng ta l¹i c¶m nhËn ®­ỵc c¶ mét Tỉ quèc ®ang hµo hïng chiÕn ®Êu b»ng søc m¹nh sinh ra tõ nh÷ng ®au th­¬ng.
+ Mçi nh©n vËt trong truyƯn ®Ịu tiªu biĨu cho truyỊn thèng, ®Ịu g¸nh v¸c trªn vai tr¸ch nhiƯm víi gia ®×nh, víi Tỉ quèc trong cuéc chiÕn tranh vƯ quèc vÜ ®¹i.
2. Nghệ thuật: 
- Tình huống truyện: Việt – một chiến sĩ Quân giải phóng – bị thương phải nằm lại chiến trường. Truyện kể theo dòng nội tâm của Việt khi liền mạch ( lúc tỉnh), khi gián đoạn ( lúc ngất) của người trong cuộc làm câu chuyện trở nên chân thật hơn; có thể thay đổi đối tượng, không gian, thời gian, đan xen tự sự và trữ tình.
- Chi tiết được chọn lọc vừa cụ thể vừa giàu ý nghĩa, gây ấn tượng mạnh. Ngôn ngữ bình dị, phong phú, giàu giá trị tạo hình và đậm sắc thái Nam Bộ.
- Giọng văn chân thật , tự nhiên, nhiều đoạn gây xúc động mạnh
3. Ý nghĩa văn bản:
Qua câu chuyện về những con người trong một gia đình nông dân Nam Bộ có truyền thống yêu nước, căm thù giặc, thủy chung với quê hương, với cách mạng, nhà văn khẳng định: sự hòa quyện giữa tình cảm gia đình và tình yêu nước, giữa truyền thống gia đình và truyền thống dân tộc đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn của con người Việt Nam trong công cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.
4. Củng cố, luyện tập:
Phân tích nhân vật ChiÕn vµ ViƯt?
*.Nh©n vËt ChiÕn:
- Chiến cĩ những nét giống mẹ: 
- Cĩ tính cách đa dạng:
- Nét khác biệt so với người mẹ:
 * Nhân vật Việt:
- Cĩ nét riêng của cậu con trai mới lớn, tính tình cịn trẻ con, ngây thơ, hiếu động: 
- Vừa là một chiến sĩ dũng cảm, kiên cường:
 “Tao sẽ chờ mày  Mày cĩ bắn tao thi tao cũng bắn được mày  Mày chỉ giỏi giết gia đình tao, cịn đối với tao thì mày là thằng chạy”
=> Kế tục truyền thống gia đình nhưng Việt và Chiến cịn tiến xa hơn, lập nhiều chiến cơng mới hiển hách. ChiÕn vµ ViƯt lµ khĩc s«ng sau nªn ®i xa h¬n trong c¶ dßng s«ng truyỊn thèng.
5. Hướng dẫn tự học:
- Đối với bài học ở tiết này: Phân tích nhân vật Việt, Chiến, chất sử thi của truyện, nghệ thuật, ý nghĩa văn bản?
- Đối với bài học ở tiết học tiếp theo: 
 Chuẩn bị bài: Trả bài viết số 5; Ra đề bài viết 6 ( ở nhà)
Oân kiến thức: Tây Tiến của Quang Dũng; Dàn ý phân tích bài thơ.
V. Rút kinh nghiệm: