Giáo án môn Ngữ văn 12 - Tiết 21: Văn Việt bắc

Ngày soạn: / 10/ 2011 Ngày giảng: Lớp12G: /10 / 2011
	 Lớp12H: /10 / 2011
	Lớp12I: /10 / 2011
Tiết 21: Văn
VIỆT BẮC
 Phần 1: TÁC GIẢ TỐ HỮU
I, MỤC TIÊU BÀI DẠY
1, Về kiến thức: Giúp HS:
 - Nắm được những điểm cơ bản để hiểu và đánh giá đúng thơ Tố Hữu : nhà thơ cách mạng, nhà thơ của lý tưởng cộng sản, thơ Tố Hữu là đỉnh cao của thơ trữ tình chính trị trong văn học Việt Nam.
- Nắm được con đường sáng tác của Tố Hữu qua năm chặng với các tập thơ. Vị trí và nội dung cơ bản của mỗi tập. Những chặng đường thơ Tố Hữu gắn liền với các thời kỳ của cuộc đấu tranh cách mạng, thể hiện sự vận động của tư tưởng và nghệ thuật của nhà thơ.
-Hiểu được những nét chủ yếu của phong cách thơ Tố Hữu.
2, Về kĩ năng:
- RLKN PT, KQ, tổng hợp.
3, Về thái độ:
- GDHS lòng yêu mến trân trọng thơ ca cũng như con người nhà thơ Tố Hữu.
- Học tập p/c lí tưởng sống cao đẹp của nhà thơ.
II, CHUẨN BỊ:
1, Thầy: SGK, SGV, TLTK, Thiết kế bài giảng.
2, Trò: SGK, Soạn bài theo câu hỏi sgk
III, TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
 * ổn định tổ choc lớp (1’) 12G: 12H: 12I:
1, Kiểm tra bài cũ:
 Kết hợp trong quá trình dạy
2, Bài mới:
 * Lời vào bài (1’) Cuộc kháng chiến chống pháp và chống Mĩ trường kì, gian khổ, hi sinh và hết sức vẻ vang của DT đã đi dến thắng lợi hoàn toàn một phầ là nhờ có văn học- nghệ thuật. Trong VH thời kì này, Tố Hữu là vì sao sáng nổi bật nhất, với những vần thơ “cháy bang 1 thời”. Để hiểu. Tr94.
 * ND bài:
 Gọi HS đọc tiểu dẫn SGK 
? Nêu những nét chính về tiểu sử của tác gia Tố Hữu .
? Vùng đất Huế mộng mơ nhiều làn điệu dân ca và yếu tố gia đình có ảnh hưởng như thế nào đến sự nghiệp sáng tác của TH ?
? Ở Tố Hữu có thể tách rời 2 mảng thơ ca và CM được không vì sao?
? Nêu tác phẩm tiêu biểu của TH .
? Nêu con đường thơ tiêu biểu của TH .
? Nêu nội dung cơ bản của tập thơ Từ Ấy .
? tập thơ này có mấy phần .
? ND từng phần .
? Nội dung cơ bản của tập thơ “ Việt Bắc ”
? ND cơ bản tập thơ “ Gío lộng ”
? Nội dung chính của tập thơ “ Ra trận ”
? Tập thơ “ máu và hoa ”viết về nd gì?
? hai tập thơ nói về điều gì.
 ? Phong cách nghệ thuật thơ Tố Hữu , có mấy phong cách tiêu biểu?
? Do sự nghiệp thơ TH không thể tách rời sự nghiệp thơ văn , cho nên thơ ông không thể thiếu yếu tố nào?
? Khuynh h­íng sö thi, LM thÓ hiÖn NTM
? PC tiªu biÓu thø 3 lµ g×. thÓ hiÖn NTN.
? ®©m ®µ tÝnh DT thÓ hiÖn ë chç nµo.
? TÝnh DT thÓ hiÖn NTN vÒ NT. Ng«n ng÷.
? Nªu vÞ trÝ, vai trß th¬ TH trong nÒ VHDT.
? Qua bµi häc nªu nhòng ý chÝnh.
? Chon vµ PT 1 bµi, hoÆc 1 ®o¹n th¬ TH mµ em yªu thÝch nhÊt
- HS tù chän, PT, GV KL
I, Tiểu sử : (5’)
- Tên thật : Nguyễn Kim Thành (1920- 2002)
- Quê : tỉnh Thừa Thiên Huế.
- Gia đình nhà Nho có truyền thống văn hoá.
- Gia đình : cha thích thơ ca, dạy Tố Hữu làm thơ, mẹ thuộc nhiều dân ca xứ Huế.
- Quê hương: Huế thơ mộng, trữ tình, nhiều làn điệu dân ca.
àHai yếu tố trên ảnh hưởng đến hồn thơ Tố Hữu.
- Bản thân : sớm giác ngộ lý tưởng CM
àSự nghiệp thơ văn gắn liền sự nghiệp CM
- Được nhà nước trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996
Tác phẩm tiêu biểu : Từ ấy , gió lộng , Việt Bắc , Máu và hoa , Ra trận 
II. Con đường thơ của Tố Hữu (11’)
1, Từ ấy (1937 - 1946) :
 Chặng đường 10 năm giác ngộ và say mê lý tưởng, khao khát chiến đấu. 
- Tập thơ :Gồm 3 phần thơ :
 + Máu lửa : Là tiếng reo vui của một tâm hồn bắt gặp lý tưởng, tố cáo xã hội bất công và khơi dậy ở những người bất hạnh tinh thần đấu tranh.
+ Xiềng xích : Ghi lại tinh thần đấu
tranh, vượt thử thách của người chiến sĩ
trong tù, tâm hồn tha thiết yêu đời và cổ
vũ quần chúng đấu tranh.
+ Giải phóng : Người chiến sĩ hoà nhập
lại với phong trào đấu tranh, ca ngợi
cách mạng tháng Tám thành công.
2) Việt Bắc (1947 - 1954): Phản ánh cuộc sống kháng chiến và con người kháng chiến gian khổ mà anh hùng ca. tập trung phẩm chất cao đẹp nhất là Bác Hồ.
3) Gió lộng (1955 – 1961) : Thể hiện niềm vui và niềm tự hào của con người làm chủ đất nước. Phản ánh cuộc sống mới xã hội chủ nghĩa ở miền Bắc, nhớ về miền Nam còn chia cắt.
4) Ra trận (1962 – 1972) : Phản ánh không khí hào hùng của cả nước chống Mỹ. Suy nghĩ và phát hiện về con người Việt Nam rất đáng tự hào, với đủ mọi tầng lớp.
5) Máu và hoa (1972 – 1977) : Tổng kết giai đoạn kháng chiến và niềm vui chiến thắng bằng cảm hứng lãng mạn anh hùng.
6, Một tiếng đàn (1992)và ta với ta (1999): hai tập thơ đánh dấu bước chuyển biến mới trong thơ Tố Hữu. Dòng chảy sôi động của cuộc sống đời thường với bao vui buồn, đựoc mất, sớng khổ, mừng lo khơi gợi trong tâm hồn nhà thơ nhiều cảm xúc suy t. Tố Hữu tìm đến những chiêm nghiệm mang tính phổ quát về cuộc đời và con ngời. Vơn lên bao biến động, thăng trầm. Thơ Tố Hữu vẫn kiên định niềm tin vào lí tởng và con đờng CM.
III/ Nghệ thuật :
- Có 4 đặc điểm tiêu biểu:
1) Khuynh hướng trữ tình – chính trị : (4’)
- Tố Hữu là một chiến sĩ – thi sĩ. Thơ
ông phục vụ cho cuộc đấu tranh cách
mạng ở từng giai đoạn, luôn lấy lý tưởng
cách mạng và quan điểm chính trị để thể
hiện mọi đề tài.
- Nội dung : Đề cập đến những vấn đề lý
tưởng dân tộc, xã hội chủ nghĩa đồng
thời dạt dào cảm hứng lãng mạn, mét
niềm lạc quan, phơi phới và tình cảm sôi nổi.
2) Khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn : (4’)
- Cái tôi trữ tình là cái tôi công dân trở
thành cái tôi nhân danh cộng đồng dân
tộc. Đó là tính sử thi : nhân vật trữ tình
đại diện cho phẩm chất dân tộc, giai cấp.
- Cảm hứng chủ đạo trong thơ là cảm
hứng lãng mạn. Hình ảnh thơ phong phú,
từ láy giàu nhạc tính, phối âm nhịp
nhàng, trầm bổng.
3) Giọng tâm tình ngọt ngào : (4’)
- Do ảnh hưởng từ chất dân ca xứ Huế và
từ quan niệm thơ là tiếng nói đồng ý,
đồng chí, đồng tình.
- Cách xưng hô trò chuyện thân tình, thắm thiết.
4) Đậm đà tính dân tộc : (4’)
- Về nội dung : Phản ánh đậm nét hình
ảnh Tổ quốc Việt Nam, con người Việt
Nam, tiếp nối, phát huy tinh thần, tình
cảm dân tộc.
- Về nghệ thuật : Sử dụng đa dạng các
thể thơ dân tộc, kết hợp giọng thơ cổ
điển và dân gian, làm phong phú cho thơ
lục bát dân tộc.
- Về ngôn ngữ : Sử dụng từ ngữ và lối nói quen thuộc của dân tộc, phối âm trầm bổng nhịp nhàng nên dễ thuộc.
-- > Nhìn chung, nghệ thuật thơ Tố Hữu thiên về truyền thống hơn đổi mới.
 IV, Kết kuận chung: (2’)
- Thơ Tố Hữu là 1 tấm gương sáng phản chiếu tâm hồn 1 người chiến sĩ CM suốt đời phấn đấu hi sinh vì tương lai tươi đẹp của DT. Cuộc sống HP của con người là tấm gương phản chiếu tâm hồn DT, đời sống DT trên con đường lớn của CM
- Thơ Tố Hữu kết hợp hài hoà 2 yếu tố: CM và DT trong nghệ thuật, sáng tạo thơ ca.
- Thơ Tố Hữu là 1 thành tựu xuất sắc của thơ ca CM
- Sức hấp dẫn thơ Tố Hữu à niềm say mê lí tưởng và tính DT đậm đà.
_________________________________
3 CỦNG CỐ VÀ LUYỆN TẬP (7’)
* Củng cố
- Phần ghi nhớ sgk.
* Luyện tập:
 Đảm boả giá trị nội dung nghệ thuật( khái quát)
4, HƯỚNG DẪN HS HỌC VÀ CHUẨN BỊ BÀI (2’)
a, Bài cũ: - Học nắm vững những ND chính
 - Tìm đọc 1 số TP’ tiêu biểu.
b, Bài mới:- Chuẩn bị bài: Luật thơ
 - Tiết sau học TV.