Giáo án Hóa học bài 34: Crom và hợp chất của crom

Ngày 26 tháng 3 năm 2012
Bài 34 Crom và hợp chất của crom
I. Chuẩn kiến thức, kỹ năng
1. Kiến thức
- Vị trí, cấu hình e, tính chất vật lí (độ cứng, màu, khối lượng riêng) của crom, các số oxi hoá trong hợp chất.
- Tính chất hoá học của crom là tính khử (phản ứng với O2, Cl2, S, dung dịch axit).
- Tính chất của hợp chất crom (III) : Cr2O3, Cr(OH)3 (tính tan, tính oxi hoá và tính khử, tính lưỡng tính).
- Tính chất của hợp chất crom (VI) : K2Cr2O7, K2CrO4 (tính tan, màu sắc, tính oxi hoá)
2. Kỹ năng
- Dự đoán và kết luận được về tính chất của crom và một số hợp chất.
- Viết các PTHH thể hiện tính chất hoá học của crom và hợp chất crom.
- Tính thể tích hoặc nồng độ K2Cr2O7 tham gia phản ứng hoá học.
II. Phương pháp và phương tiện dạy học chủ yếu
1. Phương pháp
- Đàm thoại tìm tòi, kết hợp với thí nghiệm hoá học.
- Học sinh làm việc theo cá nhân và nhóm.
2. Phương tiện 
- Bảng toàn hoàn các nguyên tố hoá học.
- Hoá chất : dd NaOH đặc, CrCl3, HCl, K2Cr2O7, K2CrO4, H2SO4, KI, FeSO4, hồ tinh bột, Br2 bão hòa. Kim loại Zn viên
-Dụng cụ : ống nghiệm, cặp gỗ, giá để.
III. Tiến trình dạy học
Ổn định tổ chức
Kiểm tra bài cũ
Bài mới
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Hoạt động 1 : Vị trí của crom trong BTH - Tính chất vật lí
Phiếu học tập số 1: 
Cho ký hiệu 24Cr hãy :
- Viết cấu hình electron của nguyên tử Crom?
- Cho biết vị trí của Crom trong bảng tuần hoàn?
GV giải thích thêm về sự bất thường của cấu hình electron của nguyên tử crom
 Quan sát mẫu, kết hợp SGK cho biết tính chất vật lí của crom?
Hoạt động 2 : Tính chất hoá học của crom
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2
	Em hãy cho biết
a/ Tính chất hoá học cơ bản của Crom? So sánh với kim loại Sắt (Fe) và Kẽm (Zn)?
b/ Các số oxi hoá thường gặp của Crom?
c/ Viết các phương trình hoá học minh hoạ?
 So sánh tính chất hoá học của crom với nhôm?
Hoạt động 3 : Hợp chất crom(III)
a. Crom(III) oxit
 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3
+ Mô tả màu sắc của Cr2O3?
+ Hãy cho biết hiện tượng xảy ra khi cho Cr2O3 tác dụng với H2O; dd HCl; dd NaOH đặc. Viết phương trình phản ứng minh họa?
b. Crom (III) hiđroxit
 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4
a/ Từ dd CrCl3, hãy điều chế Cr(OH)3?
b/ Mô tả màu sắc của Cr(OH)3?
c/ Hãy cho biết hiện tượng xảy ra khi cho Cr(OH)3 tác dụng với dd HCl; dd NaOH đặc. Viết phương trình phản ứng minh họa?
GV làm thí nghiệm điều chế và tính chất của Cr(OH)3.
c. Muối Cr(III)
? Dựa vào các trạng thái oxi hoá của crom em hãy dự đoán tính chất hoá học của dung dịch Cr3+. Viết PTHH minh hoạ.
Hoạt động 3 : Hợp chất crom(VI)
Crom(VI) oxit
GV giới thiệu về tính chất của CrO3.
Muối crom(VI)
GV giới thiệu các muối cromat và đicromat. Yêu cầu HS quan sát màu sắc và dự đoán tính chất hoá học.
GV làm thí nghiệm : K2Cr2O7 + FeSO4 (môi trường axit).
Sự chuyển hoá giữa muối cromat và đicromat :
 Cr2O72- + H2O 2CrO42- + 2H+.
da cam vàng
Hoạt động 4 : Củng cố bài học
Sử dụng BT 1, 2, 3, 4, 5 tr.155 SGK
I- Vị trí trong BTH, cấu hình electron
Cấu hình e của Cr: 1s22s22p63d54s1
- Crom (Cr) ở ô số 24, thuộc nhóm VIB, chu kỳ 4 của bảng tuần hoàn
II. Tính chất vật lí
Crom là kim loại màu trắng ánh bạc, có khối lượng riêng lớn ( D = 7.2 g/cm3), nóng chảy ở 1890oC.
Crom là kim loại cứng nhất, có thể rạch được thủy tinh
III. Tính chất hoá học của crom
Crom là kim loại có tính khử mạnh hơn sắt và kém kẽm.
Crom có số oxi hóa từ +1 đến +6. Các số oxi hoá thường gặp : +2, +3 và +6.
Crom tác dụng với phi kim, dung dịch axit ở nhiệt độ cao. Crom bền với nước và không khí do có màng oxit bảo vệ.
Thực tế Crom không tác dụng với nước.
Tác dụng với phi kim : Cl2. O2, S
Tác dụng với dd axit : HCl, HNO3...
Chú ý : Cr thụ động trong dd HNO3 đặc nguội hoặc H2SO4 đặc nguội tương tự nhôm và sắt.
Tác dụng với nước :
IV. Hợp chất của crom
Hợp chất crom(III)
a. Crom(III) oxit
Chất rắn, màu lục thẫm, không tan trong nước
Cr2O3 là oxit lưỡng tính : tác dụng với dd axit và kiềm đặc.
Được dùng để tạo màu lục cho đồ sứ, đồ thuỷ tinh.
b. Crom (III) hiđroxit
Quan sát và viết PTHH :
CrCl3 + 3NaOH Cr(OH)3 + 3NaCl
Cr(OH)3 + NaOH NaCrO2 + 2H2O
Cr(OH)3 + 3HCl CrCl3 + 3H2O
 Cr(OH)3 có tính lưỡng tính.
Muối Cr3+
Môi trường axit : tính oxi hoá : 
 Cr3+ + 1e Cr2+
Môi trường bazơ : tính khử : 
 Cr3+ 3e + Cr+6.
2CrCl3 + Zn 2CrCl2 + ZnCl2.
 2Cr3+ + Zn 2Cr2+ + Zn2+ 
2NaCrO2 + 3Br2 + 8NaOH 2Na2CrO4 + 6NaBr + 4H2O
 2CrO2- + 3Br2 + 8OH- 2CrO42- + 6Br- + 4H2O
2. Hợp chất crom(VI)
CrO3 là một chất rắn màu đỏ thẫm.
CrO3 + H2O 	 H2CrO4 (axit cromic)
CrO3 + H2O	 H2Cr2O7 (axit đicromic)
CrO3 có tính oxi hoá mạnh
Muối cromat (CrO42-) : màu vàng
 dicromat (Cr2O72-) : da cam
Muối cromat và đicromat đều có tính oxi hoá mạnh, đặc biệt là trong môi trường axit, muối crom(VI) bị khử thành muối crom(III).
K2Cr2O7 + 6FeSO4 + 7H2SO4 3Fe2(SO4)3 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 + 7H2O
 Cr2O72- + H2O 2CrO42- + 2H+.
da cam vàng