Tiết 3 CÁC PHÉP TOÁN VỀ TẬP HỢP (tuần 3)
I. Mục tiêu:
Nắm vững các khái niệm hợp, giao, hiệu, phân bù của hai tập hợp và có kĩ năng xác định các tập hợp đó.
II. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp và kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ: Cho A = a; b; c; d
B = b; d; e; f
a. XD tập C chứa các phần tử chung của A, B.
b. XD tập D chứa phần tử vừa thuộc A vừa thuộc B.
c. XD tập E chứa phần tử
Ngµy 10/9/2006
TiÕt d3 C¸c phÐp to¸n vÒ tËp hîp (tuÇn 3)
I. Môc tiªu:
N¾m v÷ng c¸c kh¸i niÖm hîp, giao, hiÖu, ph©n bï cña hai tËp hîp vµ cã kÜ n¨ng x¸c ®Þnh c¸c tËp hîp ®ã.
II. C¸c bíc lªn líp:
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Cho A = {a; b; c; d}
B = {b; d; e; f}
a. XD tËp C chøa c¸c phÇn tö chung cña A, B.
b. XD tËp D chøa phÇn tö võa thuéc A võa thuéc B.
c. XD tËp E chøa phÇn tö chØ thuéc A kh«ng thuéc B vµ vÏ biÓu ®å ven thÓ hiÖn tËp hîp ®ã.
3. Néi dung bµi míi:
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. Giao cña hai tËp hîp
1. HD1: Cho A = {n Î Nï n lµ íc cña 12}
B = {n Î Nï n lµ íc cña 18}
a. LiÖt kª c¸c phÇn tö cña A vµ cña B
b. LiÖt kª c¸c phÇn tö cña tËp C lµ tËp lµ íc chung cña 12 vµ 18
2. §N: TËp hîp C gåm c¸c phÇn tö võa thuéc A; võa thuéc B ®îc gäi lµ giao cña A vµ B.
KÝ hiÖu A Ç B = C Û {x ï x Î A vµ x Î B}
VD: A = {1, 2, 3}; B = {2; 3} Þ AÇB = {2}
NX: TËp hîp C lµ giao cña A vµ B lµ tËp chøa tÊt c¶ c¸c phÇn tö chung cña 2 tËp hîp ®ã.
II. Hîp cña hai tËp hîp:
1. HD: A = {Minh, Nam, Lan, Hång, NguyÖt}
B = {Cêng, Lan, Dòng, Hång, TuyÕt, Lª}
YCBT: C = {Minh, Nam, Cêng, Lan, Hång, NguyÖt, TuyÕt, Lª}
2. §N: TËp hîp C gåm c¸c phÇn tö thuéc A hoÆc thuéc B ®îc gäi lµ hîp cña A vµ B.
KÝ hiÖu: C = A È B = {x Î A hoÆc x Î B}
NX: TËp hîp C hîp cña A vµ B lµ tËp chøa c¸c phÇn tö chung vµ riªng cña A vµ B.
III. HiÖu vµ phÇn bï cña hai tËp hîp:
1. HD: Cho A = {a; b; c; d}; B = {c;d, e, f)
X§ tËp C c¸c phÇn tö chØ thuéc A mµ kh«ng thuéc B
HS: c = {a; b}
2. §N: TËp C gåm c¸c phÇn tö thuéc A kh«ng thuéc B gäi lµ hiÖu cña A vµ B vµ kÝ hiÖu C = A\B (c = A-B)
VD: A = {tËp hîp c¸c häc sinh nam 10A7}
B = {tËp hîp c¸c häc sinh líp 10A7}
Þ B\A = tËp hîp c¸c häc sinh n÷ líp 10A7
NX: A\B = {xï x Î A vµ x Î B}
Chó ý: B Î A Þ A\B = {x ï x ÎA; x ÎB}
gäi lµ phÇn bï cña A trong B kÝ hiÖu
4. Cñng cè c¸c bµi tËp SGK.
Bµi 2: VÏ A Ç B, A È B, A\B
a. A B A B A B
A Ç B
b. A B A B A B
A Ç B = f AÈB A\B
c. A A A
B B B
A ÇB A È B A\B =
d. B B B
A A A
A ÇB A È B A\B = f
Bµi 3: 10A cã 45 häc sinh 15 xÕp lo¹i HLG
20 xÕp lo¹i HKT
10 võa HLG võa HKT
a. 10+5+10 = 25 häc sinh
b. 20 häc sinh cha cã HLG, HKT
Gi¶i:
A = {1,3,4;6;2;12}
B = {1,3;2;6;9;18}
b. C = {3;2;6;1}
NX tËp C
AÇB
A B
A B
A B
4. Cñng cè: TÝnh chÊt cña c¸c tËp
5. BTVN. C¸c bµi cßn l¹i SGK vµ s¸ch bµi tËp
Ngµy 10/9/2006
TiÕt 6: d3 C¸c phÐp to¸n vÒ tËp hîp (tuÇn 3)
I. Môc tiªu:
N¾m v÷ng c¸c kh¸i niÖm kho¶ng, ®o¹n, nöa kho¶ng vµ cã kÜ n¨ng t×m hîp, giao, hiÖu cña c¸c kho¶ng; ®o¹n vµ biÓu diÔn chóng trªn trôc sè.
II. C¸c bíc lªn líp:
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Cho A = {a, b, c, d}; B = {b; d; e, f}
T×m A ÇB; A È B; A\B; B\A. NX: A\B vµ A;
3. Néi dung bµi míi.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. C¸c tËp hîp sè ®· häc
1. TËp hîp sè tù nhiªn: N = {0; 1; 2; 3 ....}
N* = {1; 2; 3; ...}
2. TËp hîp sè nguyªn Z = {...-3; -2; -1; 0; 1; 2....}
Z* = Z -{0}
3. TËp hîp sè h÷u tû Q
Q =
4. TËp hîp sè thùc R = Q È I (I tËp sè v« tû)
NX: Mçi sè thùc biÓu diÔn mét ®iÓm trªn trôc sè vµ ngîc l¹i
x
x
x
x
x
x
x
x
-¥
a
b
a
a
a
b
a
b
b
a
II. C¸c tËp con cña tËp sè thùc
1. Kho¶ng: (a;b) = {x Î IRï a<x<b}
(a;+¥) = {x Î IRï x>a}
(-¥;a) = {x Î IRï x<a}
2. §o¹n: [a; b] = {x Î IRï a £ x £ b}
3. Nöa ®o¹n: [a; b) = {x Î IRïa £x < b}
(a; b] = {x Î IRïa < x £ b}
(-¥; b] = {x Î IRï x £ b}
[a; +¥] = {x Î IRïx ³ a}
IR = (-¥ +¥) = {xï-¥ <x<+¥}
4. Cñng cè BTSGK: 1a. [-3;4], b. B = [-1;2]
c. = (-2;+¥), 1d. [-1; 2), e. (-¥; + ¥)
Bµi 2: a.
x
x
A Ç B = [-1;3]
b. ÞAÇB = f
x
-7 -4 4 7
c. ÞAÇB = f
x
+¥
2 3 5
d. ÞAÇB =[-2;2]
-2 2
B
A
x
Bµi 3: a.
-2 1 3 5
B
A
A\B = (-2,1)
x
b.
-2 1 3 5
A\B = (-2; 1)
c. IR\ (2;+¥) = (-¥, 2)
d. IR\(-¥,3] = (3; + ¥)
5. Bµi tËp vÒ nhµ c¸c bµi tËp s¸ch bµi tËp
x
-2 -1 0 1 2
(+¥) §äc d¬ng v« cïng hoÆc v« cùc
(-¥) ®äc ©m v« cïng hoÆc v« cùc
¥ ®äc v« cïng hoÆc v« cùc
? Nªu ®Þnh nghÜa
A Ç B
? Nªu §N A È B
Nªu §N A\B
Nªu §N
A\B
B Ì A
Ngµy 11/9/2006
TiÕt 7 Sè gÇn ®óng, sai sè, bµi tËp
I. Môc tiªu:
N¾m v÷ng kh¸i niÖm sè gÇn ®óng, sai sè tuyÖt ®èi; ®é chÝnh x¸c cña mét sè gÇn ®óng vµ biÕt c¸ch viÕt sè quy trßn cña sè gÇn ®óng c¨n cø vµo ®é chÝnh x¸c cho tríc.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Cho A = (-5, 8) È (11;5)
B = (4; 0 ] È (9; 4 ]
T×m A Ç B; AÈB; A\ B; B\A
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. Sè gÇn ®óng
VD1: Cho ®êng trßn t©m O bk r = 2cm tÝnh S ® trßn
Gäi S = pr2 = p4 = 4p (cm2)
B¹n Nam: lÊy p » 3,1 Þ S = 4.3,1 = 12,4cm2
B¹n Minh: lÊy p » 3,14 Þ S = 4.3,14 = 12,56cm2.
No p » 3,14159... Þ kq cña Nam vµ Minh ®Òu lµ c¸c sè gÇn ®óng.
H§1: HSTL: lµ c¸c kÕt qu¶ gÇn ®óng.
II. Sai sè tuyÖt ®èi cña sè gÇn ®óng.
1. §èi: nÕu gäi a lµ sè gÇn ®óng th× Da = ïï
gäi lµ sè ®óng
2. §é chÝnh x¸c cña mét sè gÇn ®óng.
Ta cã: 3,1 <3, 14 < p < 3,15 nh©n 4 ta ®îc
12,4 < 12,56 < 8 < 12,6
Ta cã: ïS-12,4ï< ï12,6 - 12,4ï = 0,2 (Kq nam)
ïS-12,56ï< ï12,6 - 12,56ï = 0,04 (Kq nam)
Ta nãi kq cña Nam sai sè tuyÖt ®èi kh«ng vît qu¸ 0,2 hoÆc kq cña Nam cã ®é chÝnh x¸c 0,2; kq minh ®é chÝnh x¸c.
NX: NÕu ®é chÝnh x¸c cµng nhá (sai sè tuyÖt ®èi 0,04) cña sè gÇn ®óng) cµng nhá th× phÐp tÝnh ®ã cµng chÝnh x¸c h¬n.
§N: NÕu Da = ïï£ d Û -d £ ï£ dÛ a-d££a+d
Th× ta nãi lµ a lµ sè gÇn ®óng cña sè = a ± d
HD2: Ta cã: ®êng chÐo e = biÕt = 1,4142135
Ta cã: 1,41<<1,5 Þ4,23 < 3<4,5 Þa = 4,23
Þ
NX: kq tÝnh mçi ngêi mét kq riªng kh«ng duy nhÊt.
3. Sai sè t¬ng ®èi cña sè gÇn ®óng a.
gäi lµ sai sè t¬ng ®èi cña sè gÇn ®óng a.
III. QN Trßn sè gÇn ®óng
1. Qui t¾c (SGK).
2. C¸ch viÕt qui trßn sè c¨n cø vµo ®é chÝnh x¸c cho tríc
HD3: a. 374500 b. 4,14
Ngµy 19/9/2006
TiÕt 8 «n tËp ch¬ng I (tuÇn 4)
I. Môc tiªu:
Cñng cè c¸c kh¸i niÖm vÒ mÖnh ®Ò, tËp hîp vµ c¸c phÐp to¸n vÒ tËp hîp (giao, hîp, hiÖu, p bï).
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu §N giao, hîp, hiÖu, p bï cña 2 tËp hîp.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
BT3: A Û khi vµ chØ khi A Þ B vµ B Þ A
BT4: Ì Û " x; x ÎÞ xÎ B
A = B Û "x, x ÎA Û x ÎB
BT7: Da = sai sè tuyÖt ®èi cña sè gÇn ®óng a.
NÕu Da £ d th× d lµ ®é chÝnh x¸c cña sè gÇn ®óng a
BT8: a. P Þ Q lµ ®óng.
b. P Þ Q lµ M§ sai.
BT9. E Ì G Ì B Ì C Ì A; E Ì D Ì B Ì C Ì A.
BT10: a. A = {-2; 1; 4; 7; 10; 13}
b. B {0; 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 10; 11; 12}
c, C = {-1; 1}
BT11: P Û T; Q Û X; R Û S.
BT12: a. (-3; 7) Ç (0; 10) = 0;7)
b.(- ¥; 5) Ç (2; +¥) = (2; 5)
c. Ø\ (-¥; 3) = [3; +¥)
BT 13: a = 2,289 cã Da < 0,001
BT 14: §S lµ 347
BT 15: a. §óng; b.sai; c.®óng, d. sai; e. ®óng.
BT 16: ®¸p sè lµ A.
BT 17: ®¸p sè lµ B.
BT 5: AÈB = {x ïx ÎA hoÆc x Î B}
AÇB = {x ïx ÎA hoÆc x Î B}
A\ = {x ïx ÎA hoÆc x Ï B}
Khi B Ì A th× A\B = gäi lµ ph©n bï cña B trïng A.
4. Cñng cè c¸c bµi tËp th«ng qua ch÷a bµi tËp.
5. BTVN c¸c bµi SGK vµ s¸ch bµi tËp.
Nªu vÊn ®Ò vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò.
A
B
A Ç B
B
A
A È B
A
B
A\B
Ngµy 1/10/2006
TiÕt 9 CH¬ng II: Hµm sè bËc nhÊt (TuÇn 5)
vµ Hµm sè bËc hai
I. Môc tiªu:
N¾m v÷ng c¸c kh¸i niÖm vÒ hµm sè, tËp x¸c ®Þnh ®å thÞ vµ c¸c kh¸i niÖm ®b, nb. Hµm sè ch½n, lÎ ®ång thêi biÕt c¸ch t×m tx® vµ c¸ch lËp b¶ng biÕn thiªn mét hµm sè ®¬n gi¶n.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: ghbpt
3. Néi dung bµi míi.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. ¤n tËp
1. Hµm sè: TX§ cña hµm sè
a. §N: NÕu mçi x Î D th× $ gi¸ trÞ t¬ng øng lóc ®ã ta nãi r»ng X§ mét hµm sè vµ x gäi lµ biÕn sè.
y lµ hµm sè cña x; D lµ TX§.
b. Hµm sè cho bëi CT: (c¸ch cho hµm sè).
- Hµm sè cho bëi b¶ng.
- Hµm sè cho bëi biÓu ®å
- Hµm sè cho bëi CT.
c. §å thÞ hµm sè:
G = {M(x,y): x Î D; y = f(x)}
Chó ý: Mét hµm sè cã thÓ cho bëi nhiÒu c«ng thøc:
2x+1 víi x ³ (1)
-x2 víi x < 0 (2)
TÝnh: f(-2) = -4
f(5) = 11
II. Sù biÕn thiªn cña hµm sè:
1. ¤n tËp.
§N1: y = f(x) gäi lµ pt cña hµm sè
§N2:
y = f(x) ®b trªn D " x1, x2 ÎD; x1 <x2 Þ f(x1) <f (x2)
y = f(x) nb trªn D " x1, x2 ÎD; x1 f (x2)
2. B¶ng biÕn thiªn:
+ ChiÒu biÕn thiªn tøc xÐt tÝnh ®b, nb cña hµm sè.
+ Hµm sè ®b trªn D vÏ
+ Hµm sè nb trªn D vÏ
III. TÝnh ch½n lÎ cña hµm sè:
1. Hµm sè ch½n, lÎ:
y = f(x) lµ hµm sè ch½n trªn D Û
2. §T hµm sè ch½n nhËn oy lµm T§X
§T hµm sè lÎ nhËn O (0,0) lµm t©m §X.
4. Cñng cè:
5. BTVN c¸c bµi SGK.
NÕu vÊn ®Ò vµ gq vÊn ®Ò
y Î IR
Ghi chó: TX§ cña hµm sè y = f(x) lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c sè thùc sao cho f(x) cã nghÜa
VD: y = cã nghÜa x -3 ³ 0 Û x ³ 3
VD: y =
cã nghÜa x ¹ -2
VD:
y =
cã nghÜa khi
Mét hsè cã thÓ kh«ng ch½n vµ kh«ng lÎ.
VD: y = x3+2x2
Ngµy 20/10/2006
TiÕt 11 Hµm sè y = ax+b
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m ®îc ®Þnh nghÜa hµm sè bËc nhÊt biÕt c¸ch vÏ hµm sè bËc nhÊt trªn mét kho¶ng vµ biÕt c¸ch ®äc ®å thÞ cña hµm sè.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò. Nªu c¸c h×nh vÏ y = 2x+1
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. ¤n tËp vÒ hµm sè bËc nhÊt
y = ax + b (a¹0); a, b ÎIR, x lµ Èn sè.
1. TX§: D = IR.
2. CBT: Víi a > 0 hµm sè ®b trªn IR.
Víi a < 0 hµm sè nb trªn IR.
a > 0 BBT: x -¥ + ¥
y
-¥
+¥
a > 0 BBT: x -¥ + ¥
y
-¥
§å thÞ: + g® ox: y = 0 ® x =
§TH sè qua ® A (; 0)
+ g® oy: x = 0 ® y = b
§TH sè qua ®iÓm B(0;b)
II. Hµm sè h»ng: y = b
VD: Cho hs h»ng y = 2
Ta cã: x = 1 ® y = 2; x = 4 ® y = 2
x = 2 ® y = 2; x = 5 ® y = 2.
y
x
y = 2
o
2
§THS y = b lµ mét ®t song song hoÆc trïng víi ox c¾t oy t¹i ®iÓm (0; b) §T nµy gäi lµ ®t y = b.
IV. Hµm sè y = ïxï
a. TX§: D = IR HS lµ hµm sè ch½n Þ §T hµm sè nhËn oy lµm T§X.
b. CBT: y = ïxï= x nÕu x ³ 0 (1)
-x nÕu x < 0 (2)
Khi x ³ 0 Þ Hµm sè ®ång biÕn trªn {0, +¥)
+¥
Khi x < 0 Þ Hµm sè nb trªn (-¥, 0)
c. BBT x -¥ 0 + ¥
y
y
-¥ 0
y = -x
y = x
1
2
d. §å thÞ: VÏ y = x nÕu x ³
x
Cho x = 0 ® y = 0 nÕu x ³ 0 §T qua O (0,0)
2
1
-1
-2
o
x = 1 ® y = 1 B (1; 1)
VÏ y = -x nÕu x <0
Cho x = -1 ® y = 1 PTHS qua (-1, 1)
x = -2 ® y = 2 PTHS qua (-2, 2)
4. Cñng cè:
5. BTVN c¸c bµi SGK trang 41
y
x
b
o
VÏ HS y = 2x+1
HS vÏ gv theo dâi vµ hd hs
VÏ y =
HSè nb/IR
Ngµy 20/10/2006
TiÕt 12 LuyÖn tËp (TuÇn 16)
I. Môc tiªu:
Häc sinh biÕt c¸ch vÏ ®å thÞ cña hµm sè bËc nhÊt trªn tõng kho¶ng.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò. Nªu ®/n hµm sè bËc nhÊt vµ c¸ch vÏ
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
Bµi 1: VÏ ®t (d) y = 2x-3 vµ y =
y
HS thùc hiÖn, gv theo dâi
c. y =
d. y = ïxï - 1
TX§: D = IR
y = x-1 nÕu x ³ 0 (d)
-x-1 nÕu x < 0 (d’)
VÏ y = x-1 nÕu x ³ 0 cho x 0 1
y -1 0
VÏ y = -x-1 nÕu x < 0 cho x -1 -2
y 0 1
BT2: X§ (a, b) ®Ó
HS y = ax + b ®i qua c¸c ®iÓm
a. A(0,3), B (
b. A(1;2); B(2;1)
c. A (15,-3), B(21;3)
Gi¶i: a.
b.
c.
y
d
x
-3
0
BT 3: ViÕt pt ®t g = ax+b biÕt
a. Qua A(4,3)
B(2,-1)
b. §i qua A(1;-1) vµ song song víi ox.
BT4: VÏ:
a. y = 2x nÕu x ³0
nÕu x < ... i:
1) S2 =
VD: (SGK)
2) C«ng thøc S2 =
3) S2 =
II. §é lÖch chuÈn: S = gäi lµ ®é lÖch chuÈn.
§é lÖch chuÈn cµng nhá th× c¸c gi¸ trÞ xi cµng gÇn nhau vµ ngîc l¹i.
VD: (SGK)
4. Cñng cè.
5. BTVN: C¸c bµi cßn l¹i SGK.
Ngµy 15/3/2007
TiÕt 52 Bµi tËp
I. Môc tiªu:
Häc sinh biÕt c¸ch tÝnh c¸c gi¸ trÞ , Trung vÞ Mc vµ Mo, S2, S
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu kh¸i niÖm trung b×nh, trung vÞ, Mo, Mc, S2,
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
Bµi 3: a. B¶ng 9 sè con cña 59 hé gia ®×nh.
Sè con 0 1 2 3 4 N
TÇn sè 8 13 19 13 6 59
TÇn suÊt % 13,6 22,0 32,2 22,0 10,2
b. NhËn xÐt: Trong 59 hé gia ®×nh ®îc kh¶o s¸t ta thÊy: ChiÕm tû lÖ thÊp nhÊt (10,2%) lµ nh÷ng gia ®×nh cã 4 con.
ChiÕm tû lÖ cao nhÊt (32,2%) lµ nh÷ng gia ®×nh cã 2 con.
PhÇn lín (76,2%) lµ nh÷ng gia ®×nh cã tõ 1 - 3 con.
c. » 2 con; Ml = 2 con; Mo = 2 con.
C©u 4:
a. Khèi lîng nhãm c¸ thø 1.
Líp khèi lîng (gam) TÇn sè TÇn suÊt %
[630, 635) 1 4,2
[635; 640) 2 8,3
[640, 645) 3 12,5
[645; 650) 6 25,0
[650; 650) 12 50,0
Céng 24 100%
b. B¶ng 11: Khèi lîng nhãm thø 2
Líp khèi lîng (gam) TÇn sè TÇn suÊt %
[638, 642) 5 18,5
[642; 646) 9 33,3
[646, 650) 1 3,7
[650; 654) 12 44,5
Céng 27 100%
e. S2 = 33,2 ® S = 5,76
S2 = 23,14 ® S = 4,81
BT5: = 34.087.500® ; Me = 21.045
BT6: 1. Mét lµ 1
BT7: BT: 8B; BT: 9C BT: 10D BT: 11A
4. Cñng cè.
5. BTVN: C¸c bµi cßn l¹i SGK.
Ngµy 75/4/2007
TiÕt 53 TiÕt 53: Cung vµ gãc lg phÇn I + II 1abc
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m ®îc kh¸i niÖm ®êng trªn lg, ®êng trßn ®Þnh híng gãc lg, cung lg, ®é rad.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu kh¸i niÖm m«t, sè trung vÞ, c«ng thøc S2, S
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. Kh¸i niÖm cung vµ gãc lg
1. §êng trßn ®Þnh híng vµ cung lg
§êng trßn ®Þnh híng lµ ®êng trßn
trªn ®ã chän 1 ®iÓm A lµm gãc vµ
1 híng ®i lµ híng d¬ng vµ híng ngîc l¹i lµ híng ©m.
Qui íc: Híng (+) lµ híng ngîc chiÒu kim ®ång hå híng ©m lµ híng ngîc chiÒu kim ®ång hå.
Cung lg: Cho 2 ®iÓm A, B trªn ®êng trßn ®híng.
Lg: $ 2 cung AnB vµ AmB
NÕu 1 ®iÓm M ®i tõ A ®Õn B cã thÓ dõng l¹i ë B cã thÓ quay nhiÒu vßng theo 1 chiÒu nhÊt ®Þnh víi chóng l¹i ë B ta ®îc 1 cung gäi lµ cung lg ®iÓm ®Çu lµ A cuèi lµ K vµ kÝ hiÖu AB
2. Gãc lg: Nèi O víi A; O víi B ®îc ha ox vµ ov nèi O víi M ta ®îc ha ot khi M ch¹y tõ A ® K t¹o AB th× Ot quÐt tõ OA ®Õn ov t¹o thµnh ®t híng 1 gãc gäi lµ gãc lg kÝ hiÖu (ox, ov) = (OA, OB).
NhËn xÐt cho 2 ha ox, ov cã v« sè gãc lg cã cïng kÝ hiÖu lµ (ox, ov).
3. §êng trßn lg: ®êng trßn lg lµ ®êng trßn ® híng cã bbk = 1
II. Sè ®o cña cung gãc lg
1. §é vµ ra®ian:
a. §é lµ ®¬n vÞ ®o gãc: to = 60’; 1’ = 60”
b. Radian lµ ®¬n vÞ ®o gãc cø 180o Û p (vad)
c. §é dµi cung trßn: l = k .a (a - rad)
4. Cñng cè.
5. BTVN: C¸c bµi SGK
Nªu vÊn ®Ò vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
NhËn xÐt cho 2 ®iÓm A, B Î ®êng trßn ®i ®t hg cã v« sè ay lg cã ®iÓm ®Çu lµ A vµ ®iÓm cuèi lµ B
Ngµy 75/4/2007
TiÕt 54 Cung vµ gãc lg
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m ®îc kh¸i niÖm vÒ sè cho gãc lg; sè ®o cung lg vµ c¸ch biÓu diÔn cung lg trªn ®êng trßn lg.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu kh¸i niÖm ®é rad vµ c¸ch ®æi ®é sang rad vµ ngîc l¹i b»ng MT§T.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
2. Sè ®o cña mét cung lg
Gäi ao lµ sè ®o cña gãc mµ OM quÐt tõ
OA gÆp OB lÇn ®Çu tiªn theo chiÒu
nhÊt ®Þnh (0o + k.360o)
Þ S® AB = ao k.360o (k Î z)
NX: c¸c gãc lg h¬n kÐm nhau béi lÇn cña 360o.
Khi ao tÝnh b»ng (rad) lµ a th× s® AB = a + k2p (kÎz)
Kh«ng ®îc viÕt trong 1 ct võa ®é vµ rad
3. Sè ®o gãc lg
Khi cïng lg AB cã sè ®o lµ ao + k360o hoÆc a + k2p th× sè ®o gãc lg: s® (OA, OB) = ao + k360o
Sè ®o cña gãc lg s® (ox, ov) = a + k2p (kÎz) vµ s® AN = a lµ hai cung cã ® ngän trïng nhau.
t2: s® AM = a + k360o vµ s® AN = ao lµ 2xy cã ® ngän = nhau nªn khi biÓu diÔn xy mµ lín h¬n 360o hoÆc 2p th× ta t¸ch ra d¹ng a ¹ k2p hoÆc ao hoÆc ao+ k360o vµ t×m ® ngän cña xy cã s® = a hoÆc s® = ao.
4. Cñng cè: BiÓu diÔn ® ngän cña xy cã sè ®o
5. BTVN: C¸c bµi SGK.
Ngµy 15/4/2007
TiÕt 55 Gi¸ trÞ lg cña mét cung (I, II)
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m ®îc ®Þnh nghÜa vÒ gi¸ trÞ lg cña gãc a lµ sina cosa, tana, cota. N¾m ®îc ý nghÜa h häc cña tana vµ cota.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu ®Þnh nghÜa cung lg vµ biÓu diÔn xy lg AM = 765o trªn ®êng trßn lg.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
1. §N: Trªn ®êng trßn lg: cho cung
AM cã sè ®o AM = a
§N: Tung ®é cña ®iÓm M gäi lµ sina
Hoµnh ®é cña ®iÓm M gäi lµ cosina
NÕu cosa ¹ th× (tga)
NÕu a ¹ 0 th× (cotga)
C¸c gi¸ trÞ sina, cosa, tga, cotg a gäi lµ c¸c gi¸ trÞ t¬ng gi¸c cña cung a.
Trôc ox gäi lµ trôc cosin vµ trôc oy gäi lµ trôc sin.
Chó ý: + C¸c ®n trªn ®îc ¸p dông cho c¸c gãc lg
+ NÕu a Î [Oo, 180o] th× sina, cosa, cota, tana trïng víi kn tû sè lg cña SGK h×nh 10.
VD:
cos(-240o) = cos240o=cos(180o+60o) = -cos60o=
tan(-405o) =
2. HÖ qu¶:
1. Sina vµ cosa x¸c ®Þnh "x Î IR h¬n n÷a.
Sin (a + b2p) = sina; cos (a+k2p) = cosa "k Î z
2. - 1 £ sina £ 1; -1 £ cosa £ 1
HG: Sina = -1; sina = 1; sina = 0
cosa = 1; cosa = - 1; cosa = 0
3. "m Î IR vµ m Î [-1,1] ®Òu tån t¹i ab sao cho sina = m; cosb = m.
4. mg a x¸c ®Þnh khi a ¹
5. cosa x¸c ®Þnh a ¹ kp (kÎz)
6. DÊu sina, cosa, tga, cotga phô thuéc vµo vÞ trÝ ®iÓm cuèi cña ®iÓm M Î cïng I, II, III, IV.
3. Gi¸ trÞ lg cña cung ®b vµ dÊu c¸c gi¸ trÞ lg (SGK).
II. ý nghÜa h×nh häc cña tana
Tõ A vÏ tiÕp tuyÕn t' At víi ®êng trßn lg ta coi tiÕp tuyÕn nµy lµ trôc sè b»ng c¸ch chän gèc A vµ vÐc t¬ ®¬n vÞ t' =
OHM ®ång d¹ng OAT Þ
TH1: T ¹ A
Þ
TH2:
VËy ; tana ®îc biÓu diÔn bëi ®é dµi ®¹i sè cña trªn t' At. Nªn trôc t' At gäi lµ trôc tang.
2. ý nghÜa: cota ®îc biÓu diÔn bëi ®é dµi ®¹i sè cña vect¬ trªn trôc S'BS nªn trôc S'BS gäi lµ trôc cotang
Þ KL: tg(a + kp) = tga; cot(a+kp) = cota "R Î z
4. Cñng cè.
5. BTVN: c¸c bµi SGK
Nªu vÊn ®Ò vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
Nªu vÊn ®Ò vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
Ngµy 15/4/2007
TiÕt 56 Gi¸ trÞ lg cña mét cung (III)
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m v÷ng quan hÖ gi÷a c¸c gi¸ trÞ vµ c¸c gi¸ trÞ lg cña c¸c cung cã liªn quan lg ®Æc biÖt.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu ®Þnh nghÜa c¸c gi¸ trÞ lg: sina, cosa, tga, cotga.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
III. Quan hÖ gi÷a c¸c gi¸ trÞ lg
1. C«ng thøc lg c¬ b¶n.
a. sin2a + cos2a = 1 c. 1 + cotg2a =
b. 1 + tg2a = ®k ¹ (a ¹ kp)
d. tga . cotga = 1
2. C¸c VD: Cho sina = vµ a Î tÝnh cosa
§S: cosa =
VD: Cho tana = víi a ÎtÝnh sina, cosa
Þ sina ; cosa =
VD: C/M r»ng
" a ¹
3. Gi¸ trÞ lg cña c¸c cung cã lg ®Æc biÖt
a. Hai cung ®èi nhau a vµ - a
cos(-a) = cosa, sin(-a) = -sina, tan(-a) = -tana.
b. Hai cung bï nhau: (a) vµ (p-a) cot (-a) = -cotg(a)
sin(p-a) = sina tan(p-a) = -tana
cos(p-a) = -cosa cot(p-a) = -cota.
c. Hai cung h¬n kÐm nhau p (a) vµ (p+a)
sin(p+a) = -sina; tan(p+a) = -tga
cos(p+a) = -cosa; cotg(p+a) = -cotga
d. Hai cung phô nhau a vµ -a
;
;
4. Cñng cè: tÝch
5. BTVN: C¸c bµi trong SGK.
Ngµy 15/4/2007
TiÕt 57 LuyÖn tËp
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m ®îc c¸c xÐt dÊu cña c¸c gi¸ trÞ lg vµ tÝnh gi¸ trÞ lg cña c¸c gãc lg ®Æc biÖt.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: c«ng thøc gi¸ trÞ lg cña gãc lg ®Æc biÖt.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
Bµi 3: Cho 0 < a < x¸c ®Þnh dÊu cña GTLG
a. Sin (a - p) = -sina < 0
b. Cos
c. tan(a+p) = tana > 0; d) cot
Bµi tËp 4:
a. cosa = víi a Î
sina =
tana = cosa
b. cota =-3 víi aÎ
tana =
Þ cos2a =
Bµi 5:
a. cosa = 1 Û a = k2p; cosa = -1Û a =p+k2p
b. cosa = 0 Û a = kp; sina = 1Û a =+k2p
c. sina = -1 Û a = - +k2p
d. sina = 0 Û a = kp (k Îz)
4. Cñng cè: KiÓm tra 15': Cho tana = víi a TÝnh c¸c GTLT ¹.
5. BTVN: C¸c bµi cßn l¹i SGK.
Ngµy 15/4/2007
TiÕt 58 C«ng thøc lîng gi¸c (phÇn I + II)
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m ®îc c«ng thøc céng; c«ng thøc gãc nh©n ®«i, c«ng thøc nh©n ba; c«ng thc h¹ bËc.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu c«ng thøc gi¸ trÞ lg ®Æc biÖt.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
I. C«ng thøc céng:
1. Cos(a-b) = cosacosb + sinasinb.
2. Cos(a+b) = cosacosb - sinasinb
3. sin(a-b) = sinacosb - sinbcosa.
4. Sin (a+b) = sinacosb = sinbcosa
cotg (a+b)
cotg (a-b)
§K: a-b; a+b, a, b ¹ (k Î z)
VD1: tan
VD2: CMR:
Gi¶i: chia c¶ tö vµ mÉu cho cosacosb ta ®îc ®pcm.
II. C«ng thøc nh©n ®«i
sin2a = 2sinacosa Û sinacosa =
cos2a = cos2a - sin2a = 2sin2a -1 = 1-2cos2a(*)
tg2a =
Tõ (*) Þ cos2a = gäi lµ c«ng thøc h¹
VD: Cho sina+cosa = tÝnh sin2a. §S: sin2a =
VD: TÝnh cos §S:
4. Cñng cè:
5. BTVN: C¸c bµi cßn l¹i SGK
Nªu vÊn ®Ò vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
Ngµy 20/4/2007
TiÕt 59 C«ng thøc lîng gi¸c III
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m v÷ng c«ng thøc biÕn ®æi tæng ® tÝch, tÝch thµnh tæng vµ ¸p dông vµo gi¶i c¸c bµi to¸n ®¬n gi¶n.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu c«ng thøc céng, nh©n ®«i, h¹ bËc.
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
III. C«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng, tæng thµnh tÝch.
1. C«ng thøc biÕn ®æi tÝch thµnh tæng.
cosacosb =
sinasinb =
sinacosb =
cosasinb =
VD: TÝnh gi¸ trÞ cña c¸c biÓu thøc:
a). A = ; B =
Gi¶i:
a) A = =
A =
b. B=
B =
2. C«ng thøc biÕn ®æi tæng thµnh tÝch:
cosu+cosv=2cos
cosu-cosv=-2sin
VD: TÝnh tæng:
a. A = cos
B = 2cos
VD: CMR: Trong tam gi¸c D ABC ta cã:
SinA +SinB + SinC = 4cos
4. Cñng c.
5. BTVN: C¸c bµi cßn l¹i SGK.
Ngµy ..../..../2007
TiÕt 60 KiÓm tra häc kú II - Nhµ trêng chØ ®¹o
Ngµy 6/5/2007
TiÕt 61 ¤N tËp cuèi n¨m
I. Môc tiªu:
Häc sinh n¾m ®îc c¸c bµi to¸n vÒ TX§ cña hµm sè; gi¶i pt bpt; c¸c bµi to¸n vÒ tam thøc bËc 2.
II. C¸c bíc lªn líp.
1. æn ®Þnh líp vµ kiÓm tra sÜ sè.
2. KiÓm tra bµi cò: Nªu ®Þnh lÝ viÐt ®èi víi ptb2
Néi dung
Ph¬ng ph¸p
Bµi 1: a) f(x) =
§K:
b) A\B = [3;4]; IR\(A\B) = (-¥,3)È(4;+¥)
Bµi 2: a) Víi m ¹0 pt bËc hai cã biÖt thøc
D' = 1 + m (4m+1) = 4m2 + m + 1 > 0 "m
b) NÕu -1 lµ mét nghiÖm cña pt th×:
m + 2 - 4m - 1 = 0 Û m =
Khi ®ã pt: x2 - 6x - 7 = 0 nghiÖm cßn l¹i lµ x2 = 7
Bµi 3: a) pt cã no Û D' = 4m2 - 9 (m-1)2 ³ 0
Û m Î
b) S = x1 + x2 = 4m
P = x1.x2 = 9 (m-1)2 Tõ (1) ta cã m =
ThÕ gi¸ trÞ cña m vµo (2) ta cã:
x1x2 = 9
Û 9(x1+x2-4)2-16x1x2 = 0 lµ hÖ thøc kh«ng phô thuéc vµo m.
c) Tõ x2-x1 = 4 Þ (x2-x1)2 = (x1+x2)2 - 4x1x2
= 16m2 - 36(m-1)2 = 16 Û 5m2-18m+13=0
Bµi 4: a) Víi x > 1 ta cã:
x5-1-5(x-1) = (x-1)(x4+x3+x2+x+1-5)>0
do ®ã: x5 - 1 > 5 (x-1)
b) A = x5+y5-x4y-y4x=x5-x4y+y5-xy4
A = (x-y)(x4-y4) = (x-y)2(x+y)(x2+y2)
nªn A ³ 0 nÕu x + y ³ 0
c. Víi a ³ b ³ a ³ ta cã.
= (2a+1) + (2b+1)+(2c+1) = 2(a+b+c)+3=5
VËy
Bµi 5: a) tan (A+B) =
Þ-tanC=
b) Sin2A + Sin2B+Sin2C = 2Sin(A+B)Cos(A-B)+2SinCcosC = 2SinC[cos(A-B) + CosC]
= 4SinC.Cos
= 4SinC.Cos(90o-B).Cos(A-90o) = 4sinAsinBsinC.
Bµi 12: A =
A =
A = tan45o - 6tan45o = -5
4. Cñng cè: C¸c c«ng thøc trong bµi.
5. BTVN: C¸c bµi SGK.
Tài liệu đính kèm: