I. Lý do đề xuất vấn đề.
Môn Ngữ Văn là môn học có tính đặc thù bộ môn.Dạy học môn Ngữ Văn ở trường THPT,ngoài việc khám phá những tri thức về văn học nghệ thuật, người giáo viên còn thông qua đó tác động đến sự hình thành đạo đức nhân cách, đặc biệt là kĩ năng sống,giao tiếp, ứng xử cho học sinh.Từ quan điểm này chúng tôi xác định những lý do cơ bản sau đây để đưa ra đề xuất này.
1. Lý do khách quan
Dạy học môn Ngữ Văn như đã nói ở trên,chúng ta thường gặp những vấn đề về giao tiếp, đối nhân xử thế trong cuộc sống hàng ngày.Những vấn đề đó chính là những “câu hỏi mở” yêu cầu chúng ta phải tìm được “chìa khoá” để làm rõ vấn đề.Cụ thể hơn,trong các tác tác phẩm văn học trong nhà trường,người đọc thường thấy chứa đựng các tình các tình huống mà ở đâu đó trong cuộc sống ta vẫn phảng phất thấy. Điều này cần thiết phải có kĩ năng để xử lí sao cho tốt nhất.
I . PhÇn chung : 1 . Lý do chän ®Ò tµi : 1.1/ C¬ së ph¸p chÕ : Víi môc ®Ých n©ng cao chÊt lîng gi¸o dôc trong thêi k× ®æi míi, x©y dùng vµ b¶o vÖ tæ quèc . Nhµ níc ta còng nh Bé GD & §T lu«n ®Ò ra nh÷ng yªu cÇu vµ nhiÖm vô cuh thÓ cña tõng n¨m häc ®èi víi ngµnh nãi chung vµ tõng nhµ trêng nãi riªng . Cô thÓ trong n¨m häc 2006 - 2007 , nhiÖm vô ®· ®îc ®Ò ra nh sau : Tríc tiªn toµn ngµnh gi¸o dôc hëng øng cuéc vËn ®éng " Nãi kh«ng víi tiªu cùc trong thi cö vµ bÖnh thµnh tÝch trong gi¸o dôc " . Bªn c¹nh ®ã chóng ta tiÕp tôc thùc hiÖn ®æi míi ch¬ng tr×nh SGK ph¬ng ph¸p gi¸o dôc, gi¶ng d¹y . TiÕp tôc thùc hiÖn chuÈn ho¸ ®éi ngò gi¸o viªn , hiÖn ®¹i ho¸ gi¸o dôc , t¨ng cêng nÒn nÕp, kØ c¬ng trong gi¸o dôc . §èi víi bËc häc THCS còng cã nh÷ng môc tiªu vµ nhiÖm vô cô thÓ ®ã lµ tiÕp tôc h×nh thµnh nh÷ng kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng cÇn thiÕt vµ phÈm chÊt trÝ tuÖ ®Ó häc sinh cã thÓ tiÕp tôc bËc häc hoÆc ®i vµo cuéc sèng lao ®éng . Cô thÓ trong qu¸ tr×nh gi¸o dôc, chóng ta cÇn båi dìng nh©n lùc, nh©n tµi cho ®Êt níc, båi dìng ®éi ngò khoa häc kÜ thuËt, ®µo t¹o thÕ hÖ trÎ trë thµnh ngêi lao ®éng cã tri thøc, v¨n ho¸, cã ®¹o ®øc, søc khoÎ , chñ ®éng s¸ng t¹o trong häc tËp còng nh trong lao ®éng ®Ó tiÕp tôc sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña ®Êt níc . Ngoµi ra, mét trong nh÷ng chñ tr¬ng , chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ níc ta hiÖn nay lµ më réng quan hÖ ngo¹i giao víi c¸c níc trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc . Ch×a kho¸ ®Ó më ra c¸nh cöa v¨n minh thÕ giíi ®ã lµ ng«n ng÷ giao tiÕp chung , vµ mét trong nh÷ng ng«n ng÷ ®îc coi träng lµ ng«n ng÷ quèc tÕ International Language - ®ã lµ tiÕng Anh . N¾m b¾t ®îc tÇm quan träng cña ngo¹i ng÷, ®Æc biÖt lµ tiÕng Anh, ngay ë bËc THCS , nhµ níc ta ®· tró träng viÖc d¹y m«n nµy . Tuy nhiªn, ë bËc THCS chØ cÇn båi dìng cho c¸c em c¸c kÜ n¨ng giao tiÕp c¬ b¶n , tèi thiÓu vµ t¬ng ®èi hÖ thèng vÒ TiÕng Anh hiÖn ®¹i phï hîp víi løa tuæi . Tõ ®ã gióp c¸c em dÔ dµng trong c¸c bËc häc tiÕp theo hoÆc trong viÖc lùa chän nghÒ nghiÖp trong t¬ng lai . Tõ nh÷ng lÝ do, c¨n cø c¬ b¶n trªn , cho ta thÊy viÖc gi¸o dôc toµn diÖn cho häc sinh lµ rÊt cÇn thiÕt . Bªn c¹nh ®ã viÖc gi¶ng d¹y tiÕng Anh còng lµ mét nhiÖm vô quan träng trong nhµ trêng . VÊn ®Ò dÆt ra cho mçi chóng ta nãi chung vµ c¸c gi¸o viªn trùc tiÕp gi¶ng d¹y tiÕng Anh ë bËc THCS nãi riªng lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã ®îc kÕt qu¶ tèt trong gi¶ng d¹y . V× vËy c¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y tÝch cùc lu«n ®îc thùc hiÖn triÖt ®Ó vµ s¸ng t¹o bëi c¸c gi¸o viªn . 1.2/ C¬ së lÝ luËn : Còng nh phÇn ®Çu t«i ®· tr×nh bµy, viÖc d¹y häc tiÕng Anh trong nhµ trêng lµ rÊt quan träng, lµ bíc khëi ®Çu ®Ó c¸c em lµm quen víi tiÕng Anh, gióp c¸c em h×nh thµnh c¸c kÜ n¨ng c¬ b¶n trong giao tiÕp vµ sö dông tiÕng Anh . Còng gièng nh tÊt c¶ c¸c m«n häc kh¸c, ph¬ng ph¸p gi¸o dôc, gi¶ng d¹y trong thêi k× ®æi míi ®ã lµ lu«n ph¸t huy vai trß chñ ®éng s¸ng t¹o cho häc sinh . Trong giê häc, gi¸o viªn chØ ®ãng vai trß lµ ngêi híng dÉn, chØ ®¹o trùc tiÕp ®Ó gióp c¸c em t×m ra c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n , ch©n lÝ ®óng ®¾n . Trong giê häc ë trêng còng nh ë nhµ häc sinh lu«n ph¸t huy tèi ®a cña m×nh trong c¸c kÜ n¨ng c¬ b¶n : Nghe - nãi - ®äc - viÕt . Qua ®ã rÌn luyÖn thãi quen lao ®éng ®éc lËp s¸ng t¹o phï hîp víi yªu cÇu cña su thÕ ph¸t triÓn cña thêi ®¹i . TiÕng Anh ®îc ®a vµo nh mét m«n häc chÝnh thøc trong trêng häc THCS , còng lµ bíc ®Çu cho häc sinh thÊy nhu cÇu, còng nh yªu cÇu giao lu quèc tÕ, héi nhËp víi c¸c níc trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc lµ rÊt quan träng . V× vËy viÖc häc tiÕng Anh còng nh c¸c ngo¹i ng÷ kh¸c lµ diÒu kh«ng thÓ thiÕu . Víi m«n häc tiÕng Anh ë trêng THCS , häc sinh cÇn ®¹t ®îc c¸c yªu cÇu cô thÓ sau : + N¾m ®îckiÕn thøc c¬ b¶n, tèi thiÓu vµ t¬ng ®èi hÖ thèng vÒ tiÕng Anh hiÖn ®¹i , phï hîp víi løa tuæi . + Cã kü n¨ng sö dông tiÕng Anh nh mét c«ng cô giao tiÕp ®¬n gi¶n díi d¹ng Nghe - Nãi - ®äc - viÕt . + Cã sù hiÓu biÕt vÒ c¸c níc nãi tiÕng Anh nãi chung vµ níc Anh nãi riªng . + H×nh thµnh c¸c kÜ n¨ng häc tÕng Anh vµ ph¸t triÓn t duy . Nh÷ng kü n¨ng nµy sÏ gióp c¸c em ph¸t triÓn kh¶ n¨ng sö dông tiÕng mÑ ®Î vµ gãp phÇn h×nh thµnh ng«n ng÷ toµn diÖn cho häc sinh . Còng nh c¸c m«n häc kh¸c, m«n tiÕng Anh ë trêng THCS cã nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n riªng : + §èi víi häc sinh, m«n häc nµy lµ m«n häc t¬ng ®èi míi mÎ . V× vËy häc sinh lu«n cã ý thøc tß mß kh¸m ph¸ . Do ®Æc trng cña bé m«n lµ t¬ng ®èi s«i næi nªn phÇn lín c¸c em ®Òu yªu thÝch . HiÖn nay ch¬ng tr×nh SGK vµ ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ®îc ®æi míi phï hîp víi t©m lý løa tuæi vµ yªu cÇu gi¸o dôc trong t×nh h×nh ®æi míi . Bªn c¹nh ®ã gia ®×nh c¸c em lu«n to¹ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc häc tËp cña häc sinh ®îc tèt . + §èi víi gi¸o viªn cã kiÕn thøc, ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cËp nhËt phï hîp víi yªu cÇu hiÖn nay, thêng xuyªn ®îc tham gia c¸c líp häc båi dìng n©ng cao chuyªn m«n nghiÖp vô . + §èi víi x· héi ®· cã c¸ch nh×n nhËn kh¸ch quan vµ tÝch cùc h¬n ®èi víi m«n häc . H¬n n÷a, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, m«n tiÕng Anh ®· trë thµnh m«n thi tèt nghiÖp còng nh thi vµo c¸c trêng cao §¼ng, §¹i häc. V× vËy ®éng lùc häc vµ ®iÒu kiÖn häc tËp ®îc tró träng h¬n . Tuynhiªn so víi nh÷ng thuËn lîi trªn, m«n häc nµy cßn tån t¹i mét sè khã kh¨n sau : + Thø nhÊt lµ c¬ së vËt chÊt cßn thiÕu thèn , kh«ng cã ®ñ trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt phôc vô cho viÖc häc tËp bé m«n nh ®µi, b¨ng, tµi liÖu tham kh¶o vµ n©ng cao rÊt h¹n chÕ . Bªn c¹nh ®ã , song song víi nh÷ng gia ®×nh cã ®iÒu kiÖn quan t©m ®Õn viÖc häc tËp cña häc sinh th× cßn nh÷ng gia ®×nh d©n téc thiÓu sè , do ®iÒu kiÖn kinh tÕ cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n nªn cha quan t©m s©u s¾c tíi qu¸ tr×nh häc tËp cña c¸c em ; NhËn thøc cña häc sinh v× thÕ còng cha cao . Do vËy lµ gi¸o viªn, nhiÒu khi t«i chØ cè g¾ng truyÒn ®¹t ®ñ néi dung kiÕn thøc trong SGK , viÖc më réng trªn líp lµ rÊt h¹n chÕ vµ khã kh¨n . §iÒu ®ã dÉn ®Õn chÊt lîng bµi häc cña häc sinh còng cha cao . Ngoµi ra ®iÒu kiÖn tù häc , båi dìng n©ng cao nghiÖp vô chuyªn m«n , n©ng cao tr×nh ®é cña gi¸o viªn cßn thÊp, v× vËy chÊt lîng giê gi¶ng cha thêng xuyªn ®îc n©ng cao . §Ó ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc cña gi¸o viªn còng nh häc sinh , kh¾c phôc vµ h¹n chÕ nh÷ng khã kh¨n nh×n chung cã nhiÒu c¸ch ®Ó gióp gi¸o viªn n©ng cao chÊt lîng giê d¹y cña m×nh . Mét trong c¸c ph¬ng ph¸p biÖn ph¸p t«i m¹nh d¹n ®Ò ra th¶o luËn trong ®Ò tµi nµy lµ : " Híng dÉn häc sinh rÌn luyÖn, luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm trong giê häc tiÕng Anh " . 1.3 / C¬ së thùc tiÔn : Qua thùc tÕ gi¶ng d¹y, t«I nhËn thÊy r»ng, häc sinh phæ th«ng ®Æc biÖt lµ häc sinh n«ng th«n miÒn nói rÊt ng¹i giao tiÕp, c¸c em qu¸ e dÌ , nhót nh¸t , ®«i khi lµ tù ti víi b¶n th©n . C¸c em kh«ng cã thãi quen bµy tá quan ®iÓm cña m×nh tríc mét vÊn ®Ò g× ®ã, nhiÒu em cã t©m lÝ thô ®éng, chê ®îi , phô thuéc vµo ngêi kh¸c . Trong khi ®ã ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y míi ®ßi hái ph¶I ph¸t huty tèi ®a kh¶ n¨ng ®éc lËp, s¸ng t¹o cña häc sinh, mçi häc sinh ®Òu ph¶i cã ý kiÕn, ®Ò xuÊt vÒ mét vÊn ®Ò ®Æt ra . H¬n n÷a, m«n häc tiÕng Anh ë bËc häc THCS ®ßi hái häc sinh rÌn luyÖn trªn 4 kÜ n¨ng c¬ b¶n lµ : nghe, nãi, ®äc, viÕt . Trong ®ã ®Æc biÖt lµ kÜ n¨ng nghe vµ nãi ®îc thùc hiÖn nhiÒu ë trªn líp ( KÜ n¨ng ®äc; viÕt thêng ®îc dµnh cho c¸c bµi tËp ë nhµ ) . Do ®ã viÖc luyÖn tËp giao tiÕp cña häc sinh ë trªn líp lµ rÊt quan träng, nã gãp phÇn rÊt lín ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt lîng giê d¹y còng nh chÊt lîng häc tËp cña häc sinh . Nh÷ng vÊn ®Ò khã kh¨n ®îc ®Æt ra lµ : Sè lîng häc sinh trong mét líp lµ t¬ng ®èi lín ( Kho¶ng 40 häc sinh ) . V× vËy viÖc híng dÉn tõng häc sinh rÌn luyÖn lµ rÊt khã thùc hiÖn . Nh chóng ta ®· biÕt , hiÑn nay chóng ta ®ang thùc hiÖn ®æi míi ph¬ng ph¸p d¹y häc trªn t¸t c¶ c¸c m«n . Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p ph¸t huy ®îc tÝnh tÝch cùc cña häc sinh , hiÖu qu¶ cao vµ ét trong r¸t nhiÒu ph¬ng ph¸p ®ã lµ : " Híng dÉn häc sinh rÌn luyÖn, luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm " §èi víi ph¬ng ph¸p nµy ®· kh¾c phôc ®îc mét sè khã kh¨n trªn nh : TÊt c¶ häc sinh trong líp ®Òu ®îc häc cïng mét néi dung, cïng mét thêi ®iÓm ; Gióp gi¸o viªn tiÕt kiÖm ®îc thêi gian ; gióp c¸c em yÕu kÐm hoÆc hay xÊu hæ cã c¬ héi ®Ó ®îc cïng luyÖn tËp víi b¹n ®Ó ®îc ®a ra ý kiÕn cña m×nh . Tuy nhiªn khi ¸p dông ph¬ng ph¸p nµy, gi¸o viªn l¹i gÆp ph¶I nh÷ng vÊn ®Ò bÊt lîi nh : §«i khi c¸c em g©y ra qu¸ ån µo, mét sè em lîi dông t×nh thÕ ®Ó nãi chuyÖn riªng , lµm viÖc riªng . V× c¸c em luyÖn tËp víi b¹n nªn nhiÒu khi c¸c em m¾c nhiÒu lçi sai gi¸o viªn kh«ng biÕt . NÕu c¸c ®iÓm yÕu nµy kh«ng ®îc ®iÒu chØnh kÞp thêi th× hiÖu qu¶ cña giê d¹y häc sÏ rÊt thÊp . VËy lµm thÕ nµo ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao trong gi¸o dôc nãi chung còng nh ph¬ng ph¸p rÌn luyÖn theo cÆp nãi riªng . ngêi gi¸o viªn ph¶i lµm g× ®Ó ®¹t ®îc ®iÒu ®ã ! ®ã chÝnh lµ vÊn ®Ò ®îc gi¶i quyÕt trong ®Ò tµi nµy . 2 . NhiÖm vô cña ®Ò tµi : a/ NhiÖm vô c¬ b¶n : Nh×n chung víi ®Ò tµi nµy cÇn ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò sau : + T×m hiÓu thùc tÕ gi¶ng d¹y bé m«n , t×nh h×nh häc tËp cña häc sinh . + T×m hiÓu lÝ thuyÕt cña ph¬ng ph¸p "" Híng dÉn häc sinh rÌn luyÖn, luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm " ; tõ ®ã thÊy ®îc nh÷ng mÆt tÝch cùc còng nh khã kh¨n cña ph¬ng ph¸p . + Ph¸t huy c¸c mÆt tÝch cùc, kh¾c phôc nh÷ng mÆt cha thuËn lîi ®Ó ¸p dông vµo thùc tÕ gi¶ng d¹y . b/ NhiÖm vô cña gi¸o viªn : §èi víi mçi ngêi gi¸o viªn ®Òu cã nh÷ng nhiÖm vô cô thÓ cña ngµnh giao cho nh : Thùc hiÖn c¸c qui chÕ chuyªn m«n so¹n, gi¶ng, chÊm, ch÷a bµi kiÓm tra cña häc sinh, båi dìng häc sinh giái, phô ®¹o häc sinh yÕu kÐm, hoµn thµnh c¸c ®Çu hå s¬ sæ s¸ch Tuy nhiªn ë ®©y, t«i chØ bµn vÒ nhiÖm vô cô thÓ cña gi¸o viªn trong viÖc thùc hiÖn ®Ò tµi . §ã lµ : + Tríc tiªn ®Ó thùc hiÖn ®Ò t×a nµy vµ triÓn khai vµo thùc tÕ gi¶ng d¹y th× gi¸o viªn ph¶I hiÓu râ lý thuyÕt gi¸o häc ph¸p cña ph¬ng ph¸p d¹y " Híng dÉn häc sinh rÌn luyÖn, luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm " trong t×nh h×nh ®æi míi hiÖn nay . + TiÕp theo gi¸o viªn ph¶I tiÕn hµnh kh¶o s¸t t×nh h×nh häc tËp chÊt lîng häc tËp cña häc sinh ®Ó x©y dùng c¬ së thùc hiÖn ®Ò tµi sao cho hîp lý n©ng cao chÊt lîng häc tËp cña häc sinh . + Sau ®ã gi¸o viªn tiÕn hµnh viÕt ®Ò tµi, triÓn khai ®Ò tµi trong thùc tÕ gi¶ng d¹y . Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu còng nh triÓn khai ¸p dông ®Ò tµi sÏ cã nhiÒu vÊn ®Ò n¶y sinh . V× vËy cÇn cã sù ®iÒu chØnh sao cho phï hîp ®Ó ®a ra ph¬ng ph¸p luyÖn tËp cho tõng häc sinh . H¬n n÷a ®Ó kÕt qu¶ gi¸o dôc cã chÊt lîng th× gi¸o viªn còng cÇn kÕt hîp chÆt chÏ víi c¸c ph¬ng ph¸p d¹y häc kh¸c còng nh ®èi víi c¸c gi¸o viªn kh¸c . c/ NhiÖm vô cña häc sinh : Nh chóng ta ®· biÕt, mçi häc sinh ®Òu ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh nhiÖm vô, vai trß cña m×nh . Tríc tiªn häc sinh ph¶i cã ®ñ ph¬ng tiÖn, ®å dïng häc tËp tèi thiÓu cho bé m«n nh : S¸ch, vë, bót, mùc Trong giê häc lu«n cã th¸I ®é häc tËp nghiªm tóc, tÝch cùc chó ý nghe gi¶ng, luyÖn tËp theo sù chØ ®¹o cña gi¸o viªn . Lµm bµi tËp vÒ nhµ ®Çy ®ñ, chuÈn bÞ bµi tèt tríc khi lªn líp . §Æc biÖt víi bé m«n tiÕng Anh c¸c em lu«n ph¶i t¹o cho m×nh phong th¸I tù tin, m¹nh d¹n kh«ng sî khã, sî sai . Mçi häc sinh biÕt tù ®Ò ra cho m×nh ph¬ng ph¸p häc tËp hîp lý thêng xuyªn th¶o luËn , ®Ò xuÊt ý kiÕn vÒ nh÷ng thuËn lîi ... e – Nãi ” . C¸c kÜ n¨ng nµy ®îc rÌn luyÖn díi nhiÒu h×nh thøc nh : Nghe b¨ng ®µi, nghe b¹n bÌ, nghe c« gi¸o nãi víi b¹n bÌ, thÇy c« ... Mét trong nhiÒu ph¬ng ph¸p th«ng dông, cã hiÖu qu¶ gióp rÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng nµy ë líp ®«ng häc sinh lµ ph¬ng ph¸p “ RÌn luyÖn theo cÆp, theo nhãm ” . Trong tµi liÖu SGK ®æi míi th× c¸c bµi t¹p trong SGK lu«n cã nh÷ng yªu cÇu nh : + Listen and read . Then practice With a partner . + Listen and repeat . then ask and answer with a partner . + Work in groups of four, make a similar dialogue ... Nh vËy c¸c d¹ng bµi tËp trªn lu«n yªu cÇu häc sinh luyÖn tËp Nghe – Nãi víi b¹n ... C¸c bµi tËp tren thêng lµ t×nh huèng c¸c bµi héi thäa, qua c¸c t×nh huèng giao tiÕp, gi¸o viªn gióp häc sinh biÕt ®îc tõ míi, c¸c mÉu c©u, cÊu tróc ng÷ ph¸p míi . V× thÕ viÖc cho häc sinh rÌn luyÖn theo cÆp, theo nhãm lµ c«ng viÖc thêng xuyªn ë trªn líp häc tiÕng Anh VD : Unit 2 ; English 7 – Exercise . Bµi tËp yªu cÇu : Listen . Then practice With a partner . §Ó tiÕn hµnh bµi tËp nµy, gi¸o viªn híng dÉn häc sinh thùc hiÖn c¸c bíc sau : Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn Ho¹t ®éng cña häc sinh - Híng dÉn häc sinh t×nh huèng bµi h«i tho¹i - Híng dÉn tõ míi . - Yªu cÇu häc sinh ®äc bµi theo cÆp . - ( Söa lçi ph¸t ©m cho häc sinh ) - Híng dÉn c¸ch lµm bµi tËp . - Ch÷a lçi ( NÕu cã ) (Híng dÉn c¸c bíc t¬ng tù ) +§o¸n t×nh huèng, néi dung cña bµi héi tho¹i . + §äc tõ míi + §äc bµi theo cÆp . + Mét vµi cÆp ®äc to tríc líp * Now answer +Hái vµ tr¶ lêi theo cÆp . + Mét vµi cÆp tr¶ lêi to tríc líp . + ViÕt c©u tr¶ lêi ®óng vµo vë bµi tËp . * About you : (as the same) Qua vÝ dô trªn cho thÊy ®©y lµ mét trong c¸c vÝ dô ®iÓn h×nh sö dông ph¬ng ph¸p luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm . Trong vÝ dô nµy còng nh c¸c bµi tËp t¬ng tù, phÇn lín thêi gian trong bµi dµnh cho häc sinh luyÖn tËp vµ gi¸o viªn chØ ®ãng vai trß “ Monitor/guider” – Ngêi híng dÉn / ngêi ®iÒu hµnh . Trong khi HS luyÖn tËp, GV ®i quanh líp theo dâi, gióp ®ì nh÷ng em, nh÷ng cÆp cßn yÕu . Khi yªu cÇu c¸c em luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm th× lîng ng«n ng÷ ®îc luyÖn tËp trong ®¬n vÞ líp, ®¬n vÞ thêi gian sÏ ®îc nhiÒu h¬n . VÝ dô : Unit 1 Exercise 2 / page 11 – TiÕng Anh 8 . ViÖc miªu t¶ h×nh d¸ng ngêi cã thÓ thùc hiÖn cïng mét thêi gian víi tÊt c¶ 6 ngêi vµ ®iÒu quan trong lµ tÊt c¶ c¸c em ®Òu ®îc luyÖn nãi . ViÖc gäi mét vµi häc sinh ®äc, tr¶ líi tríc líp chØ lµ ®Ó ®¸nh gi¸, kiÓm tra sù hiÓu bµi cña c¶ líp, GV ch÷a kçi chung cho c¶ líp . Ta cã thÓ so s¸nh cïng víi bµi nµy : NÕu GV kh«ng sö dông ph¬ng ph¸p luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm mµ gäi tõng HS lªn tr¶ lêi : NÕu lÇn lît c¶ líp ®Òu ®îc tr¶ lêi th× rÊt mÊt thêi gian, nhng ngîc l¹i chØ cÇn tr¶ lêi song 8 c©u hái th× trong líp chØ cã 8 em ®îc luyÖn tËp, ®îc gi¸o viªn ch÷a lçi cßn c¸c em kh¸c kh«ng ®îc GV ch÷a lçi, vµ GV còng kh«ng thÓ ch¾c ch¾n ®îc r»ng c¶ líp cã hiÓu bµi hay kh«ng . ThËm trÝ nh÷ng em ®îc ®øng dËy ph¸t biÓu th× chØ ®îc luyÖn tËp víi 1 c©u , c¸c em kh¸c c¶ giê sÏ kh«ng ®îc nãi, luyÖn tËp c©u nµo . DÇn dÇn sÏ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng ch©y ú , ®Æc biÖt nh÷ng em nhót nh¸t vµ lêi nh¸c , v× vËy viÖc luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm sÏ gióp thu hót, l«i cuèn tÊt c¶ c¸c em tham gia, c¸c em cã c¬ héi häc tËp gióp ®ì lÉn nhau, gióp c¸c em yÕu kÐm cã c¬ héi luyÖn tËp nhiÒu h¬n . Tuy nhiªn trong qóa tr×nh luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm sÏ x¶y ra mét sè ®iÒu bÊt lîi sau : - Líp häc g©y ån µo, cã thÓ g©y ¶nh hëng tíi c¸c líp häc bªn c¹nh, ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn líp häc nh hiÖn nay, mÆc dï ®©y lµ nh÷ng tiÕng ån tÝch cùc vµ ®îc phÐp . - Bªn c¹nh ®ã khi c¸c em tù luyÖn tËp th× cã thÓ sÏ m¾c nhiÒu lçi sai mµ GV kh«ng biÕt . - Ngoµi ra nhiÒu em sÏ tranh thñ nãi chuyÖn, lµm viÖc riªng trong khi c¶ líp luyÖn tËp, th©m chÝ cã nh÷ng em ngåi im . §Ó h¹n chÕ ®îc c¸c ®iÒu bÊt lîi trªn, gi¸o viªn cÇn ®Æt ra nh÷ng qui ®Þnh râ rµng vµ lu«n yªu cÇu c¸c em luyÖn tËp, thùc hiÖn theo c¸c bíc ®· qui ®Þnh . VÝ dô : Khi b¾t ®Çu bÊt cø mét bµi tËp nµo th× GV ®Òu híng dÉn chi tiÕt c¸ch thùc hiÖn, lµm mÉu mét vµi vÝ dô sau ®ã cho c¸c em tù luyÖn tËp vµ söa lçi vµ nh»m tr¸nh ®îc hiÖn tîng m¾c lçi nhiÒu ë häc sinh th× gi¸o viªn sÏ xÕp nh÷ng em häc kh¸ ngåi cïng luyÖn tËp víi nh÷ng em häc kÐm . Tuy nhiªn GV còng kh«ng lÊy hiÖn tîng m¾c lçi nhiÒu lµ ®iÒu qóa trÇm träng, bëi v× khi gi¸o viªn ch÷a lçi th× c¸c em sÏ tù biÕt söa lçi vµ nhí l©u h¬n . VËy gi¸o viªn ph¶i tæ chøc vµ híng dÉn häc sinh tiÕn hµnh ho¹t ®éng nh thÕ nµo ? còng nh c¸c ho¹t ®éng kh¸c , ho¹t ®éng theo cÆp, theo nhãm cã thÓ nhanh chãng trë nªn quen thuéc víi HS vµ khi vµo bµi GV chØ cÇn ®a ra yªu cÇu “ Work in pairs , pleasd ” hoÆc “Work in groups, please !” th× häc sinh cã thÓ luyÖn tËp ngay víi cÆp / nhãm cña m×nh . Cã nghÜa lµ ngay nh÷ng giê ®Çu tiªn gi¸o viªn qui ®Þnh c¸c cÆp , c¸c nhãm cô thÓ . + §èi víi PaiWork – CÆp häc sinh th× hai em ngåi c¹nh nhau sÏ lµ mét cÆp hoÆc víi b¹n ngay sau hoÆc ngåi ngay tríc m×nh . Víi nh÷ng líp lîng HS häc kh¸ th× viÖc chia cÆp rÊt ®¬n gi¶n . Nhng víi nh÷ng líp nhiÒu häc sinh kÐm th× khi chia cÆp gi¸o viªn ph¶i lu ý c¸c em häc kh¸ sÏ kÌm c¸c em häc kÐm , c¸c em m¹nh d¹n sÏ kÌm víi c¸c em nhót nh¸t , hay sÊu hæ . + ®èi víi Group work – Nhãm häc tËp th× tïy vµo t×nh h×nh cña líp , tïy vµo t×nh h×nh bµi häc ®Ó chia , cã thÓ chia nhãm 3, nhãm 4, nhãm 5 häc sinh . VËy nÕu mét bµn cã 2 HS ngåi th× hai bµn sÏ lµ mét nhãm , nÕu mét bµn cã 4 em ngåi th× bµn ®ã sÏ lµ mét nhãm . Còng nh cÆp häc sinh th× nhãm luyÖn tËp còng cÇn lu ý c¸c em kh¸ giái kÌm c¸c em yÕu kÐm . Sau khi chia c¸c cÆp, c¸c nhãm mét c¸ch râ rµng , rµnh rÏ th× khi cã yªu cÇu th× häc sinh sÏ tù luyÖn tËp theo cÆp theo nhãm cña m×nh . Qua qu¸ tr×nh luyÖn tËp, gi¸o viªn cã thÓ ®¸nh gi¸ , phª b×nh, khen ngîi c¸c cÆp , c¸c nhãm . Híng dÉn bµi tËp mét c¸ch râ rµng cã vÝ dô c¸ch thùc hiÖn bµi tËp ; Vµ khi HS luyÖn tËp, GV ph¶i quan s¸t HS mét c¸ch kü lìng, ®¶m b¶o tÊt c¶ c¸c em ®Òu ®ang luyÖn tËp , tuy nhiªn còng kh«ng qu¸ ån µo g©y ¶nh hëng tíi c¸c líp kh¸c . Gi¸o viªn cã thÓ qui ®Þnh møc ®é ©m lîng lêi nãi cña c¸c em . Gi¸o viªn cã thÓ tham gia luyÖn tËp víi tõng nhãm . Gióp ®ì, khuyÕn khÝch c¸c em ®a ra ý kiÕn cña m×nh . Trªn ®©y lµ mét sè ph¬ng ph¸p t«i ¸p dông , dùa trªn c¬ së lÝ luËn vµ dùa trªn c¬ së thùc tiÔn cña ph¬ng ph¸p luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm ®Ó híng dÉn häc sinh thùc hiÖn ë líp t«i trùc tiÕp gi¶ng d¹y . Tuy nhiªn vÉn cßn nhiÒu ®iÓm bÊt cËp v× vËy trong qu¸ tr×nh gi¶ng d¹y, t«i vÉn ph¶i tiÕp tôc ®iÒu chØnh , ph¸t huy nh÷ng ®iÓm tèt , h¹n chÕ, kh¾c phôc nh÷ng ®iÓm yÕu . 2 . KÕt qu¶ : §¸nh gia kÕt qu¶ gi¸o dôc lµ c¶ mét qu¸ tr×nh l©u dµi . §èi víi t«i trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, ¸p dông mét trong c¸c ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ®æi míi lµ ph¬ng ph¸p “ Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm” . T«i nhËn thÊy r»ng : Thø nhÊt, cïng víi c¸c ph¬ng ph¸p ®æi míi kh¸c th× ph¬ng ph¸p nµy kh«ng nh÷ng rÊt phï hîp víi ®Æc trng cña bé m«n vµ cßn rÊt phï hîp víi nhiÒu m«n kh¸c . Trong m«n häc tiÕng Anh th× ho¹t ®éng nhãm phï hîp víi rÊt nhiÒu phÇn trong bµi häc : vÝ dô phÇn Warmup, Cotrolled , practice vµ phï hîp víi nhiÒu kiÓu bµi kh¸c nhau nh : §äc bµi khãa, luyÖn tËp hái vµ tr¶ lêi Qua thùc tÕ th× víi phÇn ho¹t ®éng cÆp , nhãm th× häc sinh rÊt s«i næi häc tËp t¹o ra sù m¹nh d¹n, tho¶i m¸i cña häc sinh , c¸c em yÕu kÐm nhót nh¸t dÇn lÊy l¹i ®îc sù tù tin . Nh×n chung mÆc dï tiÕng Anh lµ mét m«n häc khã nhng phÇn lín c¸c em ®Ò yªu thÝch, m«n häc kÕt qu¶ ngµy cµng ®îc n©ng cao . 3 . Bµi häc kinh nghiÖm vµ gi¶I ph¸p thùc hiÖn : Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ ¸p dông ®Ò tµi SKKN “ Híng dÉn häc sinh luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm” b¶n th©n t«i rót ra ®îc mét sè bµi häc kinh nghiÖm sau : + Ph¬ng ph¸p nµy lµ mét trong sè c¸c ph¬ng ph¸p daþ häc ®æi míi phï hîp víi ®Æc trng cña bé m«n . V× vËy cÇn ¸p dông linh ho¹t vµo tõng bµi häc , tõng ®èi tîng häc sinh . + CÇn tr¸nh häc sinh g©y qua ån µo vµ lµm viÖc riªng trong giê th× gi¸o viªn ph¶i ®ãng vai trß lµ mét “ Monitor/guider” – Ngêi híng dÉn / ngêi ®iÒu hµnh hÕt søc nghiªm tóc , theo dâi chÆt chÏ ho¹t ®éng cña häc sinh ; Cã c¸c biÖn ph¸p , vÝ dô ®¸nh gi¸ cho ®iÓm , ®Ó t¹o sù thi ®ua tÝch cùc gi÷a c¸c cÆp, c¸c nhãm . + CÇn ®¶m b¶o c¸c cÆp, c¸c nhãm ho¹t ®éng ®óng chñ ®Ò, theo ®óng híng yªu cÇu cña bµi häc còng nh cña gi¸o viªn th× tríc khi cho häc sinh luyÖn tËp th× gi¸o viªn ph¶I híng dÉn kÜ lìng c¸ch lµm bµi ; Vµ sau khi cho c¶ líp kuyÖn tËp th× gi¸o viªn gäi mét sè cÆp , nhãm ®Ó kiÓm tra l¹i ; §Æc biÖt khuyÕn khÝch c¸c ph¬ng híng, ph¬ng ¸n tr¶ lêi kh¸c nhau ph¸t huy kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña häc sinh . + CÇn kÕt hîp víi c¸c gi¸o viªn kh¸c còng nh c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c ®Ó ph¸t huy tèi ®a kh¶ n¨ng häc cña häc sinh còng nh n©ng cao chÊt lîng häc tËp cña häc sinh . 4 . KÕt luËn : Lu«n ®æi míi néi dung, ph¬ng ph¸p gi¸o dôc nh»m n©ng cao chÊt lîng, hiÖu qu¶ gi¶ng d¹y lµ yªu cÇu hµng ®Çu cña ngµnh gi¸o dôc còng nh cña gi¸o viªn, häc sinh, gia ®×nh häc sinh B¶n th©n t«i lµ mét gi¸o viªn trùc tiÕp gi¶ng d¹y , t«i m¹nh d¹n ®a ra mét sè ph¬ng ph¸p híng dÉn häc sinh luyÖn tËp theo cÆp, theo nhãm . §©y chØ lµ c¸c ý kiÕn nhá nh»m n©ng cao chÊt lîng gi¶ng d¹y , tuy nhiªn kh«ng cã ph¬ng ph¸p nµo lµ duy nhÊt tèi u . V× vËy ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ cao cho ®Ò tµi nµy, ngoµi sù nç lùc cè g¾ng phÊn ®Êu cña gi¸o viªn vµ häc sinh th× viÖc kÕt hîp víi c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c còng nh kÕt hîp víi c¸c gi¸o viªn c¸c bé m«n kh¸c lµ ®iÒu kh«ng thÓ thiÕu . Dï gi¸o viªn cã sö dông ph¬ng ph¸p nµo th× häc sinh còng vÉn lµ ®èi tîng trung t©m trong bµi gi¶ng . Trong khi ®ã ®èi víi m«n tiÕng Anh th× tËp trung ph¸t triÓn c¸c kü n¨ng Nge – nãi - ®äc – viÕt . Mµ kÜ n¨ng nghe – nãi lµ chñ yÕu , V× vËy viÖc ph¸t huy, t¨ng cêng thêi gian nãi cña häc sinh lµ rÊt quan träng . T«i hi väng ®Ò tµi nµy sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ cao , gióp t«i ®óc rót kinh nghiÖm ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ gi¸o dôc cao . MÆc dï vËy trong mét giê häc cô thÓ còng cÇn thiÕt kÕt hîp nhiÒu ph¬ng ph¸p gi¸o dôc , gi¶ng d¹y kh¸c nhau . 5 . KiÕn nghÞ ®Ì xuÊt : §èi víi b¶n th©n t«i lµ gi¸o viªn gi¶ng d¹y bé m«n vµ còng lµ ngêi th¶o luËn ®Ò tµi SKKN nµy . VËy ®Ó cho ®Ò tµi ®îc ¸p dông cã hiÖu qu¶ cao nhÊt vµo thùc tÕ gi¶ng d¹y còng nh n©ng cao chÊt lîng gi¶ng d¹y t«i m¹nh d¹n ®Ò ®¹t mét sè kiÕn nghÞ sau : + §èi víi c¸c lo¹i ph¬ng tiÖn, ®å dïng d¹y häc dµnh cho m«n tiÕng Anh cßn thiÕu nhiÒu . V× vËy ®Ò nghÞ c¸c cÊp l·nh ®¹o trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c trang thiÕt bÞ ®Ó ®¶m b¶o cho viÖc d¹y häc bé m«n ®îc n©ng cao h¬n . + §èi víi phô huynh häc sinh cÇn dµnh nhiÒu thêi gian quan t©m nh¾c nhë viÖc häc tËp ë nhµ cña häc sinh , còng nh cã th¸i ®é tÝch cùc h¬n ®èi víi viÖc häc tËp cña con em m×nh . B¶n th©n t«i sÏ cè g¾ng tù häc, tù rÌn luyÖn mét c¸ch thêng xuyªn nh»m n©ng cao kiÕn thøc nãi chung còng nh chuyªn m«n nghiÖp vô nãi riªng . §èi víi ban gi¸m hiÖu nhµ trêng còng nh c¸c ®ång nghiÖp kh¸c , t«i rÊt mong nhËn ®îc sù ®ãng gãp ý kiÕn x©y dùng ph¬ng ph¸p gi¶ng d¹y cã chÊt lîng, hiÖu qu¶ vµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ ë ®Þa ph¬ng . T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Yªn ThÕ , Ngµy 07 th¸ng 12 n¨m 2006 Ngêi viÕt : NguyÔn ThÞ Mai
Tài liệu đính kèm: