Đề thi tốt nghiệp THPT – Năm học 2010 - 2011 môn thi: Ngữ văn 12

ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT – Năm học 2010-2011
Môn thi: NGỮ VĂN 12
Thời gian làm bài: 150 phút (không kể thời gian phát đề)
TRƯỜNG THPT BẢO LỘC 
TỔ NGỮ VĂN
ĐỀ CHÍNH THỨC
( Đề thi gồm 01 trang)
I. PHẦN CHUNG CHO TẤT CẢ HỌC SINH (5 điểm)
Câu 1: (2 điểm)
Trình bày ngắn gọn những hiểu biết của anh (chị) về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn Ơ.Hê-minh-uê? Nêu tên ba tác phẩm của ông?
Câu 2: (3 điểm)
Viết một bài văn ngắn (khoảng 400 từ) trình bày suy nghĩ của anh (chị) về câu nói của A.Lin-côn: “Xin hãy dạy cho con tôi chấp nhận: thi rớt còn vinh dự hơn gian lận trong thi cử”.
II. PHẦN RIÊNG (5 điểm)
 Thí sinh lựa chọn một trong hai câu ( 3a hoặc 3b) dưới đây để làm bài:
Câu 3a. Theo chương trình chuẩn ( 5,0 điểm)
Anh (chị) hiểu như thế nào về tâm sự của Nguyễn Khoa Điềm trong đoạn thơ sau:
“Trong anh và em hôm nay 
Đều có một phần Đất Nước
Khi hai đứa cầm tay
Đất Nước trong chúng ta hài hoà nồng thắm
Khi chúng ta cầm tay mọi người 
Đất Nước vẹn tròn, to lớn
Mai này con ta lớn lên
Con sẽ mang Đất Nước đi xa
Đến những tháng ngày mơ mộng
Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hoá thân cho dáng hình xứ sở 
Làm nên Đất Nước muôn đời”
(“Đất Nước” trích trường ca “Mặt đường khát vọng”, Nguyễn Khoa Điềm, Ngữ văn 12, tập I, trang 119, NXB Giáo dục 2008)
Câu 3b. Theo chương trình nâng cao ( 5,0 điểm)
Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm cứu A Phủ ở tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của Tô Hoài.
..HẾT..
HỌ VÀ TÊN THÍ SINH :.......................................................Số báo danh...................
Chữ ký giám thị 1 :................................... Chữ ký giám thị 2 ......................................
HƯỚNG DẪN CHẤM
 ĐỀ THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM HỌC 2010-2011 
MÔN NGỮ VĂN 12
Câu 1: (2 điểm)
* HS có thể có những cách trình bày khác nhau, song cần đạt các ý chính sau:
- Hê-minh-uê (1899 – 1961) là nhà văn Mĩ nổi tiếng thế giới. (0.25đ)
- Ông yêu thích thiên nhiên hoang dại, từng tham gia chiến tranh thế giới thứ nhất, chiến tranh thế giới thứ hai là phóng viên mặt trận, sáng tác văn chương(0.5đ)
- Dù viết về đề tài nào, ông đều nhằm ý đồ “viết một áng văn xuôi đơn giản và trung thực về con người”. (0.25đ)
- Ông được giải Nô-ben Văn học (1954) (0.25đ)
- Tác phẩm tiêu biểu: “Gĩa từ vũ khí”, “ Chuông nguyện hồn ai”, “Ông già và biển cả”(0.75đ) 
Câu 2: (3 điểm)
Về kĩ năng:
- Biết làm bài nghị luận xã hội, kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, diễn đạt.
Về kiến thức:
* HS có thể nêu ý kiến riêng và trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần nêu được các ý sau:
- Giới thiệu chung, dẫn dắt vào vấn đề. (0.25đ)
- Câu nói của A.Lin-côn khẳng định: chấp nhận thi rớt một cách trung thực còn hơn thi đỗ nhờ gian dối, hướng con người (đặc biệt là học sinh) đến sự trung thực trong học tập, thi cử. (0.25đ)
- Khẳng định vấn đề: Trong cuộc sống, con người đôi khi phải biết chấp nhận để có thể đem lại nhiều điều tốt đẹp cho cuộc sống. (0.5đ) 
- Là một người trung thực, dù thi trượt anh ta có thể học lại để có kiến thức thật sự cho mình. (0.5đ)
- Gian lận trong thi cử dù thi đỗ vẫn không có kiến thức và đến một lúc nào đó chắc chắn sẽ bị đào thải. (0.5đ)
- Suy nghĩ, thái độ của bản thân trước thực tế hoặc giải pháp. (0.75đ) 
- Đánh giá, chốt vấn đề (0.25đ)
Câu 3: (5 điểm)
	* Học sinh chọn một trong hai câu để làm bài.
Về kĩ năng:
- Biết làm bài nghị luận văn học, kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, diễn đạt.
Về kiến thức:
Câu 3a. 
- Học sinh có thể triển khai và trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý sau:
a.1. Về kĩ năng và hình thức:
+ Đúng kiểu bài nghị luận vÒ mét ®o¹n trÝch trong tác phẩm tr÷ t×nh.
+VËn dông kÕt hîp kiÕn thøc ®äc hiÓu v¨n b¶n vµ c¸c kÜ n¨ng ph©n tÝch, b×nh gi¸ th¬ ®Ó lµm s¸ng tá suy nghÜ, t­ t­ëng cña t¸c gi¶ về §Êt N­íc.
+ Bố cục 3 phần. 
+ Lập luận chặt chẽ, biÕt chän dÉn chøng vµ ph©n tÝch dÉn chøng, hành văn tr«i chảy.
a.2. Về nội dung:
a.2.1 Giới thiệu ngắn gọn về tác giả và đoạn trích (0.5đ)
- CÇn lµm râ ®o¹n trÝch n»m ë cuèi m¹ch c¶m xóc, ®©y lµ nh÷ng lêi t©m sù trùc tiÕp cña nhµ th¬ vÒ ®Êt n­íc. 
a.2.2 T©m sù cña NguyÔn Khoa §iÒm vÒ §Êt N­íc (4.0đ)
- 2 c©u ®Çu: Trong anh  ĐÊt N­íc. (0.5đ)
+ Đất Nước gần gũi, thân thiết, ở ngay trong mỗi chúng ta. 
- 4 dßng tiÕp theo (1.5đ) :
+ §Êt N­íc ®Ñp ®Ï, lín lao nhê sù nèi kÕt gi÷a con ng­êi vµ con ng­êi, gi÷a c¸ nh©n vµ céng ®ång, gi÷a c¸i riªng vµ c¸i chung.
+ Đất Nước là sự hài hoà, thống nhất giữa tình yêu đôi lứa và tình yêu Tổ quốc. 
+ Đất Nước là sự thống nhất, hài hoà giữa các thế hệ, thể hiện niềm tin vào tương lai của Đất Nước. 
- Nh÷ng c©u th¬ cuèi: (1.0đ)
+ Nhận thức về trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với Đất Nước (c¸c møc ®é : g¾n bã, san sÎ, ho¸ th©n); được thể hiện như lời nhắn nhủ, tha thiết, chân thành. Nhà thơ nãi víi em - ng­êi yªu- lêi cña tr¸i tim tù nguyÖn; tha thiÕt : Em ¬i em;; c¸ch nãi: cña m×nh, ®iÖp tõ ph¶i, chøa chan, v« h¹n qua kh¸t väng Lµm nªn Đất Nước mu«n ®êi
- §¸nh gi¸ (1.0đ)
+ Trong suy nghÜ cña NguyÔn Khoa §iÒm, Đất Nước thật thiªng liªng và cũng thật gần gũi.
+ Mçi con ng­êi cÇn cã ý thøc tù nguyÖn g¾n bã, san sÎ vµ nÕu cÇn lµ tù nguyÖn hiÕn d©ng cuéc ®êi cho §Êt N­íc; 
+ T©m sù cña nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm lµ t©m sù cña thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m kh¸ng chiÕn chèng MÜ. Nh÷ng suy nghÜ cao ®Ñp ®ã cã gi¸ trÞ l©u bÒn, cã ý nghÜa gi¸o dôc s©u s¾c víi rhanh niªn chóng ta ngµy nay.
+ Đoạn thơ tiêu biểu cho vẻ đẹp của đoạn trích Đất Nước về nhiều phương diện: Thơ trữ tình – chính luận, ngôn ngữ giản dị mà trang trọng, giäng th¬ nghiªm trang, cao c¶ nh­ng ch©n thµnh, gi¶n dÞ... khơi dậy những miền sâu thẳm trong tâm thức mỗi người dân Việt.
a.2.3.Khái quát lại vấn đề (0.5đ)
Câu 3b. 
* Trên cơ sở hiểu biết về tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” HS biết chọn và phân tích những chi tiết tiêu biểu để làm nổi bật diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm Mị cởi trói cho A Phủ. Bài viết có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần nêu được các ý cơ bản sau:
- Giới thiệu chung, dẫn dắt vào vấn đề. (0.5đ)
- Tâm trạng và hành động của Mị trong đêm cứu A Phủ: (4.0đ)
+ Từ vô cảm đến đồng cảm: những đêm trước nhìn thấy cảnh A Phủ bị trói, Mị hoàn toàn dửng dưng, vô cảm. Đêm ấy, dòng nước mắt của A Phủ đã đánh thức và làm hồi sinh lòng thương người trong Mị, gợi cho Mị nhớ về quá khứ đau đớn của mình, Mị thấy thương xót cho người cùng cảnh ngộ. (1.0đ)
+ Nhận ra sự độc ác và bất công: từ cảnh ngộ của mình và những người đàn bà bị hành hạ ngày trước đến cảnh đau đớn và bất lực của A Phủ, Mị nhận thấy chúng nó thật độc ác, người kia việc gì phải chết. (1.0đ)
+ Hành động cứu người: Mị nhớ lại đời mình, lại tưởng tượng cảnh A Phủ tự trốn thoát, nghĩ thế Mị cũng không thấy sợ. Tình thương và lòng căm thù đã giúp Mị có sức mạnh để quyết định cứu người và liều mình cắt dây trói cứu A Phủ. (1.0đ)
+ Tự giải thoát cuộc đời mình: đối mặt với nguy hiểm Mị cũng hốt hoảng, lòng ham sống mãnh liệt đã thúc giục Mị chạy theo A phủ. (0.5đ)
+ Ý nghĩa việc miêu tả tâm trạng và hành động của Mị: tạo tình huống truyện độc đáo, hấp dẫn tạo nên sự thay đổi số phận của nhân vật; thể hiện gía trị nhân đạo của tác phẩm. (0.5đ)
- Đánh giá, mở rộng(0.5đ)
Lưu ý:
- Hướng dẫn chấm chỉ mang tính gợi ý, khi chấm giám khảo cần có sự thống nhất chung về biểu điểm cụ thể.
- Trân trọng những bài làm sáng tạo, có tính chất phát hiện vấn đề của HS và những bài làm có cảm xúc văn chương thật sự.
- Điểm tổng cộng làm tròn đến 0.5.