Đề thi, đáp án chọn đội tuyển học sinh dự thi học sinh giỏi tỉnh môn Văn

Tr­êng: THPT Quú Hîp II
 Tæ : Ng÷ v¨n
 §Ò thi, ®¸p ¸n chän ®éi tuyÓn häc sinh dù thi häc sinhgiái tØnh
 Thêi gian: 150 phót
 §Ò ra
C©u 1( 5 ®iÓm )
 Nhận định về thơ ca Cách mạng từ tháng Tám năm 1945 đến năm 1975 , sách “Văn học12”, tập một có viết: “ Thơ ca ngày nay là sự kết hợp hài hoà nhân tố hiện thực và nhân tố lãng mạn cách mạng”.
 	Hãy giải thích và chứng minh nhận định trên.
 C©u 2( 8 ®iÓm): 
 Văn chương là cái đẹp. Đó là tâm và tài của người nghệ sĩ . 
 §¸p ¸n
 C©u 1( 5 ®iÓm)
I . Yêu cầu chung:
 	1. Xác định kiểu bài giải thích và chứng minh về nhận định.
 	2. Luận đề là một trong những đặc điểm chủ yếu của thơ ca Việt Nam từ 1945 đến 1975. Vì thế, khi làm bài, cần có cái nhìn bao quát, tránh sa vào phân tích chi li.
 	3. Biết làm bài văn nghị luận văn học, kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt tốt. Không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ và ngữ pháp. Chữ viết cẩn thận, rõ ràng.
II. Yêu cầu cụ thể:
* Kết cấu của bài làm có thể giải thích trước, chứng minh sau hoặc có thể xen kẽ miễn sao đảm bảo nội dung. Nội dung bài làm cần có những ý sau:
1. Giải thích nhận định: 1.5 ®iÓm
a. Nhân tố hiện thực là sự phản ánh cuộc sống ( xây dựng và chiến đấu anh dũng) của nhân dân ta. ( 0,5 ®iÓm)
 b. Nhân tố lãng mạn cách mạng là sự thể hiện niềm tin vào lí tưởng cáh mạng, thể hiện tinh thần lạc quan cách mạng. ( 0,5 ®iÓm)
 c. Sự kết hợp hài hoà giữa hai yếu tố hiện thực và lãng mạn cách mạng: Hai yếu này không đối lập với nhau mà luôn gắn bó chặt chẽ với nhau ( nhìn thực tại bằng con mắt lí tưởng, phát hiện yếu tố lí tưởng từ trong thực tại) . ( 0,5 ®iÓm)
2.Chứng minh nhận định: (3 ®iÓm)
Cần chứng minh những ý trên qua những tác phẩm xuất sắc của các nhà thơ, nhµ v¨n tiêu biểu. Dẫn chứng để chứng minh phải chọn lọc, có sự phân tích, dẫn giải khi cần thiết.
 C©u 2 ( 5 ®iÓm)
 Đề bài rộng - mở, học sinh tự do khám phá cái đẹp của văn chương. 
 Một số yêu cầu địmh hướng cần đạt được :
 I .Yêu cầu về kiến thức : 
 1/ Nêu được chức năng chung của văn chương : ( 1 ®iÓm)
 - Văn chương tác động tích cực đến tâm hồn tình cảm của con người.
 - Có khả năng làm thay đổi thế giới bên trong của con người.
 - Hướng con người ta đến cái thiện và sự cao cả.
 - Góp phần hoàn thiện đạo đức nhân cách con người. v¨n ch­¬ng gãp phÇn nh©n ®¹o 
 ho¸ con ng­êi
 - Giúp con người ta biết sống mạnh mẽ thoát khỏi cảnh tăm tối âu lo.
 Tất cả  là khả năng kỳ diệu của văn chương. 
 2/ Để làm được điều ấy, điểm xuất phát là tâm và tài của người nghệ sĩ.(1 ®iÓm)
Muèn viÕt ®óng ph¶i cã c¸i nh×n ®óng, ph¶i cã c¸i t©m trong s¸ng
“ Ch÷ t©m kia míi b»ng ba ch÷ tµi” ( NguyÔn Du)
 3/ Một vài dẫn chứng để minh hoạ ( 3 ®iÓm)
 * Xuất phát từ trái tim chan chứa yêu thương, đồng cảm, giàu tính nhân đạo kết hợp với tài
 sử dụng câu chữ và khả năng nhìn thấu lòng người Nguyễn Du đã làm nên kiệt tác
 truyện Kiều . 
* Honoré de Balzac : Với tài nắm bắt hiện thực nhạy bén, sâu sắc, ở thế nhìn vừa tổng quát vừa cụ thể, ông thấy được bản chất của giai cấp tư sản buổi đầu, ông lên án gay gắt thế lực của đồng tiền đã làm băng hoại đạo đức xã hội làm hoen ố tình cảm gốc rễ của con người, tình cha con và đức tin . Bộ “Tấn trò đời ” : 97 tập ( trích đoạn “ Đám tang lão G«ri« ”)
 * Thạch Lam : Với tình yêu thương con người và cuộc sống đã khiến ông lắng nghe và cảm thông được những khát vọng bình thường nhưng là những khát khao đầy ý nghĩa của những mảnh đời bé nhỏ . Ông đã có những trang viết nhẹ nhàng nhưng gợi rung cảm sâu xa, làm cho văn chương trở thành một thứ khí giới thanh cao góp phần đắc lực đấu tranh cho cái thiện toàn thắng , làm cho lòng người trong sạch và sống đẹp hơn.
 “ Hai đứa trẻ ; Dưới bóng Hoàng lan ” 
 * Nam Cao : Lòng nặng trĩu suy tư dằn vặt, âm thầm đấu tranh gay gắt giữa tình thương và lòng ích kỷ ; sự dũng cảm và hèn nhát ; sự chân thực và giả dối ; khát vọng cao đẹp và dục vọng tầm thường ; kết hợp với nghệ thuật viết văn bậc thầy đã tạo nên những truyện ngắn đặc sắc lay động lòng người. 
 Tác phẩm của ông là tiếng kêu cứu : cứu lấy cuộc sống của lớp người nghèo, của nông dân vô tội ; giúp người trí thức có đất sống, thoát khỏi sự quẩn quanh , bế tắt .“ Lão Hạc ; Chí Phèo ; Đời thừa ; Một bữa no ” .Và còn nữa Nguyễn Tuân ; Hồ Chí Minh ; Victor Hugo 
II. Yªu cÇu vÒ tr×nh bµy :
 1. Häc sinh cã thÓ lÊy c¸c dÉn chøng kh¸c ®Ó ph©n tÝch, chøng minh miÔn sao ph¶i lµm râ ý nghÜa c©u nhËn xÐt cña ®Ò ra.
 2. Tr×nh bµy bè côc hîp lý, diÔn ®¹t m¹ch l¹c, trong s¸ng.
============================================================== ====
 Ghi chó:
 Trong qu¸ tr×nh chÊm gÝao viªn linh ho¹t cho ®iÓm cho phï hîp, chó ý ph¸t hiªn
 nh÷ng häc sinh cã ý s¸ng t¹o,
Tr­êng: THPT Quú Hîp II
 Tæ : Ng÷ v¨n
 §Ò thi chän ®éi tuyÓn häc sinh dù thi häc sinhgiái tØnh
 N¨m häc: 2009 – 2010
 M«n : Ng÷ v¨n
 Thêi gian: 150 phót
 C©u 1( 5 ®iÓm )
 Nhận định về thơ ca Cách mạng từ tháng Tám năm 1945 đến năm 1975 , sách “Văn học12”, tập một có viết: “ Thơ ca ngày nay là sự kết hợp hài hoà nhân tố hiện thực và nhân tố lãng mạn cách mạng”.
 	Hãy giải thích và chứng minh nhận định trên.
 C©u 2( 5 ®iÓm): 
 Văn chương là cái đẹp. Đó là tâm và tài của người nghệ sĩ .
 ------------------------ HÕt ---------------------------
Ghi chó:
 Häc sinh kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu. Gi¸m thÞ kh«ng cÇn gi¶i thÝch g×.