Đề tài Đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Toán bổ túc trung học phổ thông

 ®æi míi ph­¬ng ph¸p kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n to¸n bæ tóc trung häc phæ th«ngThµnh phè Hå ChÝ Minh 1/ 20081§æi míi ph­¬ng ph¸p kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n To¸n Bæ tóc THPTPhÇn I: C¸c kh¸i niÖm ®¸nh gi¸, kiÓm tra, thi PhÇn II: §æi míi ph­¬ng ph¸p kiÓm tra, ®¸nh gi¸PhÇn III: Quy tr×nh vµ kü thuËt biªn so¹n ®Ò kiÓm tra2PhÇn I: C¸c kh¸i niÖm ®¸nh gi¸, kiÓm tra, thi1. §¸nh gi¸ Qu¸ tr×nh thu thËp vµ xö lÝ kÞp thêi, cã hÖ thèng th«ng tin vÒ hiÖn tr¹ng, kh¶ n¨ng hay nguyªn nh©n cña chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ gi¸o dôc c¨n cø vµo môc tiªu gi¸o dôc, lµm c¬ së cho nh÷ng chñ tr­¬ng, biÖn ph¸p vµ hµnh ®éng gi¸o dôc tiÕp theo.§¸nh gi¸ ®­îc ph©n chia thµnh: ®¸nh gi¸ chÈn ®o¸n; ®¸nh gi¸ ®Þnh h×nh; ®¸nh gi¸ tæng kÕt.§¸nh gi¸ cã thÓ thùc hiÖn ë møc ®é ®Þnh tÝnh hoÆc ®Þnh l­îng.32. KiÓm tra KiÓm tra lµ ph­¬ng tiÖn vµ h×nh thøc ®¸nh gi¸. KiÓm tra cung cÊp th«ng tin lµm c¬ së cho viÖc ®¸nh gi¸.Cã lo¹i h×nh ®¸nh gi¸ nµo th× cã lo¹i h×nh kiÓm tra ®ã.3. Thi Thi còng lµ kiÓm tra nh­ng cã tÇm quan träng ®Æc biÖt vµ th­êng ®­îc dïng trong ®¸nh gi¸ tæng kÕt.44. VÞ trÝ, vai trß cña ®¸nh gi¸ trong gi¸o dôc§¸nh gi¸ lµ c«ng cô ®o tr×nh ®é, møc tiÕn bé cña ng­êi häc.§¸nh gi¸ lµ mét bé phËn cña qu¸ tr×nh d¹y häc nh­ng cã tÝnh ®éc lËp t­¬ng ®èi víi qu¸ tr×nh nµy (phô thuéc môc tiªu vµ kh«ng phô thuéc chñ quan ng­êi d¹y). Do ®ã ®¸nh gi¸ cã t¸c dông ®iÒu chØnh, ®Þnh h­íng cho qu¸ tr×nh d¹y häc.55. C¸c lÜnh vùc ®¸nh gi¸ Cã nh÷ng quan niÖm kh¸c nhau vÒ lÜnh vùc ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp cña HV, ch¼ng h¹n:KiÕn thøc – Kü n¨ng – Th¸i ®éKiÕn thøc – Th¸i ®é – Hµnh vi – Xóc c¶mNhËn biÕt - Th«ng hiÓu - VËn dông HiÖn nay ®a sè c¸c n­íc theo quan niÖm thø ba.66. C¸c tiªu chÝ ®¸nh gi¸1. §é tin cËy Mét ®Ò ®­îc coi lµ cã ®é tin cËy nÕuDïng cho c¸c ®èi t­îng kh¸c nhau kÕt qu¶ æn ®Þnh (hoÆc sai sè cho phÐp).§iÓm bµi thi kh«ng phô thuéc ng­êi chÊm.KÕt qu¶ ph¶n ¸nh ®óng tr×nh ®é ng­êi thi.Kh«ng t¹o ra nh÷ng c¸ch hiÓu kh¸c nhau.2. TÝnh kh¶ thi (phï hîp ®iÒu kiÖn, hoµn c¶nh)3. Kh¶ n¨ng ph©n lo¹i tÝch cùc4. TÝnh gi¸ trÞ (®¸nh gi¸ ®­îc lÜnh vùc cÇn ®¸nh gi¸)77. §¸nh gi¸ th«ng qua chuÈn ®iÓm§­îc sö dông chñ yÕu ®Ó ph©n lo¹i thµnh tÝch häc tËp cña HV.§Ò kiÓm tra theo chuÈn ®iÓm ph¶i cã ph©n bè tèt, tøc lµ:Xu h­íng trung t©m (gi¸ trÞ trung b×nh, trung vÞ, mèt gÇn trïng nhau).Ph©n bè kh«ng bÞ lÖch.D¶i ®iÓm tr¶i réng hÕt thang ®iÓm ®· ®Þnh.8§­êng tÇn suÊt9PhÇn II: §æi míi ph­¬ng ph¸p  kiÓm tra, ®¸nh gi¸§æi míi ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ nªn thÓ hiÖn:1. §¸nh gi¸ trong toµn bé qu¸ tr×nh d¹y häc2. KÕt hîp c¸c h×nh thøc ®¸nh gi¸3. Quy tr×nh vµ kü thuËt biªn so¹n ®Ò kiÓm tra101. §¸nh gi¸ trong toµn bé giê häc KiÓm tra ®Çu giê häc (kiÓm tra ®Çu vµo, gîi ®éng c¬ ban ®Çu, kÝch ho¹t vïng ph¸t triÓn gÇn nhÊt ...)KiÓm tra trong giê häc (cñng cè, kh¾c s©u, gîi ®éng c¬ trung gian ...)KiÓm tra sau giê häc (cuèi néi dung, cuèi ch­¬ng, cuèi häc kú, gîi ®éng c¬ kÕt thóc ...) H×nh thøc cã thÓ lµ tr¾c nghiÖm (TN) hoÆc tù luËn (TL).112. KÕt hîp c¸c h×nh thøc kiÓm traa) Thay ®æi h×nh thøcH×nh thøc: GV – HVH×nh thøc: HV – HVH×nh thøc: PTDH – HVb) KÕt hîp TN vµ TLPh¸t huy ­u ®iÓm cña TN Ph¸t huy thÕ m¹nh cña TL12 PhÇn III: Quy tr×nh vµ kü thuËt  biªn so¹n ®Ò kiÓm tra1. Quy tr×nh biªn so¹n ®Ò kiÓm traX¸c ®Þnh môc ®Ých, yªu cÇu cña ®Ò kiÓm traX¸c ®Þnh môc tiªu d¹y häcThiÕt lËp ma trËn hai chiÒuThiÕt kÕ c©u hái theo ma trËnX©y dùng ®¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm13ThiÕt lËp ma trËn hai chiÒuGhi chó: Trong mçi «, sè trªn bªn tr¸i lµ sè c©u hái, sè d­íi bªn ph¶i lµ tæng ®iÓm trong « ®ã.141410436453Tæng43,511111110,5Ph­¬ng ph¸p to¹ ®é trong mÆt ph¼ng321110,5L­îng gi¸c2110,510,5Thèng kª53,511112110,5BÊt ®¼ng thøc, bÊt ph­¬ng tr×nhTLTNTLTNTLTNTængVËn dôngThông hiÓuNhËn biÕtChñ ®ÒMa trËn ®Ò kiÓm tra häc kú II líp 101 0,5152. Kü thuËt biªn so¹n ®Ò kiÓm traCã thÓ ghÐp c¸c m¹ch néi dung thµnh mét c©u.Cã thÓ ghÐp c¸c c©u hái TN thµnh mét c©u vµ c¸c c©u hái TL thµnh mét c©u ®Ó ®Ò ®ì dµi.163. Mét sè ­u ®iÓm cña TNChÊm bµi nhanh, chÝnh x¸c vµ kh¸ch quan§¸nh gi¸ diÖn réng trong mét thêi gian ng¾nKiÓm tra ®­îc mét c¸ch hÖ thèng vµ toµn diÖn kiÕn thøc vµ kü n¨ng cña HVT¹o ®iÒu kiÖn cho HV ®¸nh gi¸ vµ tù ®¸nh gi¸Ph©n phèi ®iÓm tr¶i réng nªn cã thÓ ph©n biÖt ®­îc c¸c tr×nh ®é cña HV174. Mét sè nh­îc ®iÓm cña TNBiªn so¹n ®Ò kiÓm tra vÒ c¬ b¶n kh«ng dÔKhã ®¸nh gi¸ ®­îc t­ duy còng nh­ kh¶ n¨ng diÔn ®¹t cña HVHV cã thÓ ®o¸n (mß) c©u tr¶ lêiIn Ên tèn kÐm185. Mét sè ­u, nh­îc ®iÓm cña TLNhiÒu khi mÆt yÕu cña TN l¹i ®­îc bæ khuyÕt bëi TL vµ ng­îc l¹i.BiÖn ph¸p: nªn phèi hîp TN víi TL.196. Mét sè d¹ng c©u hái TNC©u nhiÒu lùa chän 	VÝ dô . Trong mçi c©u sau ®©y ®Òu cã 4 ph­¬ng ¸n tr¶ lêi A, B, C, D nh­ng chØ cã mét ph­¬ng ¸n ®óng. H·y khoanh trßn ch÷ c¸i ®øng tr­íc ph­¬ng ¸n ®óng ®ã.	 C©u 1. TËp hîp nghiÖm cña bÊt ph­¬ng tr×nh (x + 3) (x - 1)2 > 0 lµ	A. (- 3; ∞) B. (- 3; 1)(1; ∞)	C. (- ∞; - 3) D. (- 3; 1)206. Mét sè d¹ng c©u hái TNC©u nhiÒu lùa chän 	C©u 2. Hµm sè bËc hai f(x) = x2 - 6x + 8	A. ®ång biÕn trªn kho¶ng (1; 3).	B. nghÞch biÕn trªn kho¶ng (1; + ).	C. nhËn gi¸ trÞ ©m trªn kho¶ng (2; 4). D. cã f(2) > f(4).216. Mét sè d¹ng c©u hái TNC©u 3. Trong mÆt ph¼ng to¹ ®é Oxy, ph­¬ng tr×nh nµo sau ®©y kh«ng ph¶i lµ ph­¬ng tr×nh ®­êng trßn:	A. x2 + y2 + 14x - 12y -11 = 0	B. x2 - y2 - 2x + 4y = 3	C. 5x2 + 5y2 + x + y = 0	D. - 2x2 - 2y2 + 4x + 6y = 3 226. Mét sè d¹ng c©u hái TN CÇn rÊt nhiÒu thêi gian ®Ó biªn so¹n ®Ò HV cã thÓ th«ng b¸o nhanh cho nhau ph­¬ng ¸n cÇn chän nÕu c¶ líp lµm chung mét ®Ò Nh­îc ®iÓm Th­êng xuyªn- RÊt thÝch hîp víi viÖc kiÓm tra nhiÒu lo¹i kiÕn thøc, kü n¨ngNªn sö dông1. C©u nhiÒu lùa chän 236. Mét sè d¹ng c©u hái TNKQ2. C©u ®óng - sai	VÝ dô. Trong mçi c©u sau ®©y, h·y ®¸nh dÊu x vµo « dµnh cho ch÷ § nÕu c©u ®ã ®óng hoÆc vµo « dµnh cho ch÷ S nÕu c©u ®ã sai.	C©u 1. Ph­¬ng tr×nh 2004x2+20005x = 200006 lµ ph­¬ng tr×nh v« nghiÖm.	§  S 246. Mét sè d¹ng c©u hái TN	C©u 2. NÕu AB = 5cm, BC = 6cm, CA = 7cm th× gãc lín nhÊt cña tam gi¸c ABC lµ gãc tï.	§  S 	C©u 3. §iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ ®Ó ph­¬ng tr×nh x2 - 2x + m - 1 = 0 v« nghiÖm lµ m > 2.	§  S 	C©u 4. Trong mét tam gi¸c, cã thÓ cã mét gãc vu«ng vµ mét gãc tï.	§  S 	256. Mét sè d¹ng c©u hái TN	C©u 5. sin2x - cos2x = 2 cos(1350 - 2x).	§  S 	C©u 6. Hµm sè y = x4 - 5x2 + 1 kh«ng cã gi¸ trÞ lín nhÊt.	§  S 	266. Mét sè d¹ng c©u hái TN X¸c suÊt mß kÕt qu¶ cao Tiªu chÝ § - S cã thÓ phô thuéc HV hoÆc ng­êi chÊm HV cã thÓ häc vÑtNh­îc ®iÓm- H¹n chÕ Khi cÇn vÊn ®¸p nhanh Khi kh«ng t×m ®­îc ph­¬ng ¸n nhiÔuNªn sö dông2. C©u ®óng - sai	276. Mét sè d¹ng c©u hái TN3. C©u ghÐp ®«i	 VÝ dô. GhÐp mçi phÇn (1, 2, 3) ë cét bªn tr¸i víi mét phÇn (A, B, C, D) t­¬ng øng ë cét bªn ph¶i ®Ó ®­îc mÖnh ®Ò ®óng.	286. Mét sè d¹ng c©u hái TNTam thøc bËc hai cã biÖt sè d­¬ng2. Tam thøc bËc hai cã biÖt sè kh«ng d­¬ng3. Tam thøc bËc hai cã biÖt sè ©mkhi vµ chØ khi tam thøc ®ã lu«n lu«n cïng dÊu víi hÖ sè aB. khi vµ chØ khi tam thøc ®ã lu«n lu«n cïng dÊu víi hÖ sè a hoÆc b»ng 0C. khi vµ chØ khi tam thøc ®ã cã nghiÖm kÐpD. khi vµ chØ khi tam thøc ®ã cã hai nghiÖm ph©n biÖt29 6. Mét sè d¹ng c©u hái TN3. C©u ghÐp ®«i HV dÔ tr¶ lêi nhê lo¹i trõ Khã ®¸nh gi¸ t­ duy cña HV HV mÊt nhiÒu thêi gian lµm bµiNh­îc ®iÓm- H¹n chÕ RÊt thÝch hîp víi kiÓm tra nhËn biÕt kiÕn thøc sau khi häcNªn sö dông306. Mét sè d¹ng c©u hái TN4. C©u ®iÒn khuyÕt	VÝ dô. ViÕt c¸c tõ thÝch hîp vµo chç cßn ®Ó trèng trong c¸c c©u sau ®©y ®Ó ®­îc mÖnh ®Ò ®óng.	C©u 1. Mèt cña mét b¶ng ph©n bè tÇn sè lµ gi¸ trÞ cã tÇn sè ..	 C©u 2. NÕu hai ®­êng th¼ng trªn mÆt ph¼ng cã hÖ sè gãc kh¸c nhau th× chóng ..316. Mét sè d¹ng c©u hái TN4. C©u ®iÒn khuyÕt	C©u 3. Gi¸ trÞ cña sin1410° lµ ..	C©u 4. Víi mäi gi¸ trÞ cña tham sè m, parabol y2 = 8x . c¾t ®­êng th¼ng 2x + my = 1 t¹i . ®iÓm.	C©u 5. Ph­¬ng tr×nh 3x2 – 5x + 1 = 0 cã  nghiÖm sè lµ x = .. 326. Mét sè d¹ng c©u hái TN4. C©u ®iÒn khuyÕt Tiªu chÝ ®¸nh gi¸ cã thÓ kh«ng hoµn toµn kh¸ch quan Khã ®¸nh gi¸ t­ duy cña HV HV mÊt nhiÒu thêi gian lµm bµiNh­îc ®iÓm- H¹n chÕ RÊt thÝch hîp víi líp d­íiNªn sö dông337. §Æc ®iÓm cña TN vµ TL1. HV lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng trong mét sè c©u tr¶ lêi cho s½nTr¾c nghiÖm 1. HV t×m c©u tr¶ lêi (lêi gi¶i) vµ diÔn t¶ nã b»ng ng«n ng÷ cña m×nhTù luËn347. §Æc ®iÓm cña TN vµ TL2. Bµi kiÓm tra th­êng cã nhiÒu c©u hái vµ cã tÝnh chuyªn biÖt mµ HV chØ ph¶i lùa chän c©u tr¶ lêi ng¾n gänTr¾c nghiÖm 2. Bµi kiÓm tra th­êng cã Ýt c©u hái vµ cã tÝnh tæng qu¸t nh­ng HV ph¶i diÔn t¶ c©u tr¶ lêi b»ng lêi lÏ dµi dßngTù luËn357. §Æc ®iÓm cña TN vµ TL3. HV chØ ®­îc sö dông Ýt thêi gian ®Ó lùa chän c©u tr¶ lêi ®óng trong mét sè c©u tr¶ lêi cho s½nTr¾c nghiÖm 3. HV ph¶i sö dông nhiÒu thêi gian ®Ó t×m vµ viÕt ra c©u tr¶ lêi Tù luËn367. §Æc ®iÓm cña TN vµ TL4. ChÊt l­îng (møc ®é khã) cña bµi kiÓm tra phô thuéc vµo ng­êi biªn so¹n bé c©u háiTr¾c nghiÖm 4. ChÊt l­îng (møc ®é khã) cña bµi kiÓm tra phô thuéc vµo ng­êi chÊm bµiTù luËn377. §Æc ®iÓm cña TN vµ TL5. Bµi kiÓm tra th­êng khã biªn so¹n nh­ng dÔ chÊm vµ dÔ cho ®iÓm chÝnh x¸cTr¾c nghiÖm 5. Bµi kiÓm tra th­êng dÔ biªn so¹n nh­ng khã chÊm vµ khã cho ®iÓm chÝnh x¸cTù luËn387. §Æc ®iÓm cña TN vµ TL6. HV chØ ®­îc thÓ hiÖn møc ®é hiÓu biÕt cña m×nh qua tØ lÖ c©u tr¶ lêi ®óng vµ ng­êi chÊm kh«ng thÓ tù do cho ®iÓm c©u tr¶ lêi theo ý riªngTr¾c nghiÖm 6. HV cã thÓ tù do béc lé hiÓu biÕt cña m×nh trong c©u tr¶ lêi vµ ng­êi chÊm cã thÓ tù do cho ®iÓm c©u tr¶ lêi theo ý riªngTù luËn39KÕt thócCh©n thµnh c¸m ¬n sù chó ý l¾ng nghe cña c¸c thÇy, c«.Chóc c¸c thÇy, c« ®æi míi thµnh c«ng ph­¬ng ph¸p kiÓm tra, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp m«n To¸n Bæ tóc trung häc phæ th«ng.40