Đề khảo sát chất lượng lần 2 môn Ngữ văn Lớp 12 - Đề chẵn (Có đáp án) - Năm học 2019-2020 - Trường THPT Nguyễn Viết Xuân

SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LẦN 2, NĂM HỌC 2019-2020 
TRƯỜNG THPT NGUYỄN VIẾT XUÂN MÔN: NGỮ VĂN 12 
 Đề chẵn Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề. 
 -------------------------------- 
I. ĐỌC- HIỂU (3,0 điểm) 
Đọc đoạn văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: 
 Trong dòng đời vội vã có nhiều người dường như đã quên đi tình nghĩa giữa người với 
người. Nhưng đã là cuộc đời thì đâu phải chỉ trải đầy hoa hồng, đâu phải ai sinh ra cũng có 
được cuộc sống giàu sang, có được gia đình hạnh phúc toàn diện mà còn có nhiều mảnh đời 
đau thương, bất hạnh cần chúng ta chia sẻ, giúp đỡ. Chúng ta đâu chỉ sống riêng cho mình, 
mà còn phải biết quan tâm tới những người khác. Đó chính là sự cho và nhận trong cuộc đời 
này. 
“Cho” và “nhận” là hai khái niệm tưởng chừng như đơn giản nhưng số người có thể 
cân bằng được nó lại chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Ai cũng có thể nói “những ai biết yêu 
thương sẽ sống tốt đẹp hơn” hay “đúng thế, cho đi là hạnh phúc hơn nhận về”. Nhưng tự bản 
thân mình, ta đã làm được những gì ngoài lời nói? Cho nên, giữa nói và làm lại là hai chuyện 
hoàn toàn khác nhau. Hạnh phúc mà bạn nhận được khi cho đi chỉ thật sự đến khi bạn cho đi 
mà không nghĩ ngợi đến lợi ích của chính bản thân mình. Đâu phải ai cũng quên mình vì người 
khác. Nhưng xin đừng quá chú trọng đến cái tôi của chính bản thân mình. Xin hãy sống vì mọi 
người để cuộc sống không đơn điệu và để trái tim có những nhịp đập yêu thương. 
Cuộc sống này có quá nhiều điều bất ngờ nhưng cái quan trọng nhất thực sự tồn tại là 
tình yêu thương. Sống không chỉ là nhận mà còn phải biết cho đi. 
(Trích- Lời khuyên cuộc sống, nguồn Internet) 
Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn văn bản (0,5 điểm) 
Câu 2: Nội dung chính của đoạn văn bản là gì? (0,5 điểm) 
Câu 3: Tại sao tác giả cho rằng “Hạnh phúc mà bạn nhận được khi cho đi chỉ thật sự đến khi 
bạn cho đi mà không nghĩ ngợi đến lợi ích của chính bản thân mình”?(1,0 điểm) 
Câu 4: Anh/chị có đồng tình với quan điểm “Chúng ta đâu chỉ sống riêng cho mình, mà còn 
phải biết quan tâm tới những người khác” hay không? ”?(1,0 điểm) 
II. LÀM VĂN (7,0 điểm) 
Câu 1 (2,0 điểm): 
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về ý kiến được 
nêu trong phần đọc - hiểu : “Sống không chỉ là nhận mà còn phải biết cho đi” 
Câu 2(5,0 điểm) 
Trong tùy bút Người lái đò Sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân đã có những lần miêu tả 
dòng Sông Đà: 
Thuyền tôi trôi trên sông Đà. Cảnh ven sông ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Lí đời Trần 
đời Lê, quãng sông này cũng lặng tờ đến thế mà thôi. Thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú 
lên mấy lá ngô non đầu mùa. Mà tịnh không một bóng người. Cỏ gianh đồi núi đang ra những 
nõn búp. Một đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm. Bờ sông hoang dại như 
một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa. Chao ôi, thấy thèm được 
giật mình vì một tiếng còi xúp-lê của một chuyến xe lửa đầu tiên đường sắt Phú Thọ - Yên Bái - 
Lai Châu. Con hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm nhìn tôi lừ lừ 
trôi trên một mũi đò. Hươu vểnh tai, nhìn tôi không chớp mắt mà như hỏi tôi bằng cái tiếng nói 
riêng của con vật lành: “Hỡi ông khách sông Đà, có phải ông cũng vừa nghe thấy một tiếng 
còi sương?”. Đàn cá dầm xanh quẫy vọt lên mặt sông bụng trắng như bạc rơi thoi. Tiếng cá 
đập nước sông đuổi mất đàn hươu vụt biến. Thuyền tôi trôi trên “ Dải Sông Đà bọt nước lênh 
bênh – Bao nhiêu cảnh bấy nhiêu tình” của “một người tình nhân chưa quen biết” (Tản Đà). 
Dòng sông quãng này lững lờ như nhớ thương những hòn đá thác xa xôi để lại trên thượng 
nguồn Tây Bắc. Và con sông như đang lắng nghe những giọng nói êm êm của người xuôi, và 
con sông đang trôi những con đò mình nở chạy buồm vải nó khác hẳn những con đò đuôi én 
thắt mình dây cổ điển trên dòng trên. 
 (Nguyễn Tuân - Người lái đò Sông Đà, Ngữ văn 12, Tập 1) 
Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp dòng Sông Đà trong đoạn văn trên, từ đó nhận xét về 
cái tôi tài hoa, uyên bác của nhà văn Nguyễn Tuân. 
-------Hết------- 
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm. 
Họ và tên thí sinh:............................. SBD................ 
 Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc ĐỀ THI KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LẦN 2 
 Trường THPT Nguyễn Viết Xuân MÔN: NGỮ VĂN LỚP 12, NĂM HỌC 2019-2020 
 Đề lẻ (Thời gian làm bài: 120 phút) 
Phần I. Đọc hiểu (3,0 điểm) 
Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu: 
Mỗi chúng ta, dù là người lạc quan nhất - cũng hẳn đã từng ít nhất một lần cảm thấy bi 
quan và nhận ra rằng: Cuộc sống này, thật ra đầy rẫy những bất trắc và không may. Mỗi 
ngày, chỉ riêng việc mở Ti-vi lên và xem hàng tá những mẩu tin về thế giới đầy biến động, có lẽ 
cũng đủ làm cho chúng ta mất đi đôi chút sự lạc quan. Bước chân ra khỏi nhà, chúng ta lại 
buộc mình lao vào một cuộc chiến khốc liệt, với những xung đột, những vất vả, những đua 
tranh vô hình với xã hội, những gánh nặng của chính bản thân. 
Bạn chẳng thể làm được gì đâu, những điều bất trắc và vất vả không như ý này vốn đã 
là một phần chẳng thể gạt bỏ của cuộc sống. Bạn sẽ luôn gặp phải chúng trên con đường của 
mình mà chẳng thể nào bẻ ngoặt lái đi để trốn tránh. Con người trở thành những tờ giấy thấm, 
dễ dàng hút về mình những tiêu cực và xấu xí của đời sống hiện đại xung quanh, từng chút 
từng chút, chúng thấm vào và khiến bạn cảm thấy chỉ thở thôi cũng nặng nề, cuộc sống qua đôi 
mắt thật xám xịt và chẳng có gì hay ho. 
Chúng tôi cảm thấy rằng, chính giữa những guồng quay hối hả, khắc nghiệt của đời 
sống hiện đại, giữa việc chúng ta luôn phải lao về phía trước với một nỗi sợ bị thất bại, sợ bị 
thụt lùi, sợ gặp những điều bất trắc. Chúng ta kiệt sức, hụt hơi và luôn phải gồng gánh. Khi 
nghĩ đến đấy, chúng tôi nhận ra: "Bình tĩnh sống" chính là cái thái độ sống mà chúng ta đang 
thiếu, một thông điệp cần thiết để xoa dịu những tâm hồn đang mệt nhoài. 
( 
Câu 1. Chỉ ra và nêu tác dụng 01 biện pháp tu từ cú pháp trong câu: Bước chân ra khỏi nhà, 
chúng ta lại buộc mình lao vào một cuộc chiến khốc liệt, với những xung đột, những vất vả, 
những đua tranh vô hình với xã hội, những gánh nặng của chính bản thân. (0,5đ) 
Câu 2. Anh/ chị hiểu như thế nào về câu: Bạn chẳng thể làm được gì đâu, những điều bất trắc 
và vất vả không như ý này vốn đã là một phần chẳng thể gạt bỏ của cuộc sống. (0,5đ) 
Câu 3. Theo anh/ chị, cần phải làm gì để xoa dịu những tâm hồn đang mệt nhoài được nêu 
trong văn bản? (1đ) 
Câu 4. Anh/ chị có đồng tình với quan điểm: Con người trở thành những tờ giấy thấm, dễ 
dàng hút về mình những tiêu cực và xấu xí của đời sống hiện đại xung quanh hay không ? (1đ) 
Phần II. Làm văn (7,0 điểm) 
Câu 1 (2,0 điểm) 
Hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về { nghĩa thông 
điệp “Bình tĩnh sống” đối với tuổi trẻ trong cuộc sống hôm nay. 
Câu 2 (5,0 điểm) 
Trong tùy bút Người lái đò Sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân đã có những lần miêu tả 
dòng Sông Đà: 
Thuyền tôi trôi trên sông Đà. Cảnh ven sông ở đây lặng tờ. Hình như từ đời Lí đời Trần 
đời Lê, quãng sông này cũng lặng tờ đến thế mà thôi. Thuyền tôi trôi qua một nương ngô nhú 
lên mấy lá ngô non đầu mùa. Mà tịnh không một bóng người. Cỏ gianh đồi núi đang ra những 
nõn búp. Một đàn hươu cúi đầu ngốn búp cỏ gianh đẫm sương đêm. Bờ sông hoang dại như 
một bờ tiền sử. Bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa. Chao ôi, thấy thèm được 
giật mình vì một tiếng còi xúp-lê của một chuyến xe lửa đầu tiên đường sắt Phú Thọ - Yên Bái - 
Lai Châu. Con hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm nhìn tôi lừ lừ 
trôi trên một mũi đò. Hươu vểnh tai, nhìn tôi không chớp mắt mà như hỏi tôi bằng cái tiếng nói 
riêng của con vật lành: “Hỡi ông khách sông Đà, có phải ông cũng vừa nghe thấy một tiếng 
còi sương?”. Đàn cá dầm xanh quẫy vọt lên mặt sông bụng trắng như bạc rơi thoi. Tiếng cá 
đập nước sông đuổi mất đàn hươu vụt biến. Thuyền tôi trôi trên “ Dải Sông Đà bọt nước lênh 
bênh – Bao nhiêu cảnh bấy nhiêu tình” của “một người tình nhân chưa quen biết” (Tản Đà). 
Dòng sông quãng này lững lờ như nhớ thương những hòn đá thác xa xôi để lại trên thượng 
nguồn Tây Bắc. Và con sông như đang lắng nghe những giọng nói êm êm của người xuôi, và 
con sông đang trôi những con đò mình nở chạy buồm vải nó khác hẳn những con đò đuôi én 
thắt mình dây cổ điển trên dòng trên. 
 (Nguyễn Tuân - Người lái đò Sông Đà, Ngữ văn 12, Tập 1) 
 Cảm nhận của anh/chị về vẻ đẹp dòng Sông Đà trong đoạn văn trên, từ đó nhận xét về 
cái tôi tài hoa, uyên bác của nhà văn Nguyễn Tuân. 
.-----------HẾT---------- 
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm 
Họ và tên thí sinh  . Số báo danh.. 
SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC 
TRƯỜNG THPT NGUYỄN VIẾT XUÂN 
(Hướng dẫn chấm gồm: 04 trang) 
Đề chẵn 
HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG LẦN 2 
NĂM HỌC 2019-2020 
MÔN: NGỮ VĂN 
Phần Câu Nội dung Điểm 
I ĐỌC- HIỂU 3,0 
 1 Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận 0,5 
 2 Nội dung chính: Bàn về mối quan hệ giữa cho và nhận của con người 
trong cuộc sống. 
0,5 
 3 Vì: đó là sự “cho” đi xuất phát từ tấm lòng, từ tình yêu thương thực sự, không 
vụ lợi, không tính toán hơn thiệt. Khi đó cái ta nhận lại sẽ là niềm vui, hạnh 
phúc thực sự. 
1,0 
 4 -Học sinh có thể đồng tình hoặc không đồng tình nhưng cần có cách lí giải 
hợp lí, lôgich, đúng chuẩn mực. 
+ Đồng tình hoặc không đồng tình 
+ Lí giải hợp lí, lôgich, đúng chuẩn mực. 
0,25 
0,75 
II LÀM VĂN 7,0 
 1 Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ ) trình bày suy nghĩ về về ý kiến được 
nêu trong phần đọc-hiểu : “Sống không chỉ là nhận mà còn phải biết cho 
đi” 
2,0 
 a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức đoạn văn 
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng – 
phân- hợp, móc xích hoặc song hành. 
0,25 
 b. Xác định đúng vấn đề nghị luận 
Mối quan hệ giữa cho và nhận trong cuộc sống 
0,25 
 c. Triển khai vấn đề nghị luận 
Thí sinh lựa chọn các thao thác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề 
nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ mối quan hệ giữa cho và 
nhận trong cuộc sống. Có thể theo hướng sau: 
*Giải thích 
Cho : là sự san sẻ, giúp đỡ, quan tâm, yêu thương người khác xuất phát từ cái 
tâm, từ tấm lòng. 
Nhận: là sự đền ơn, là được đáp lại những điều tốt đẹp. 
 => Câu nói nhấn mạnh mối quan hệ giữa cho và nhận trong cuộc sống con 
người, đặc biệt là phải biết cho đi nhiều hơn. 
*Bàn luận 
- Con người cho đi nhiều sẽ nhận lại được nhiều điều tốt đẹp hơn. Cái cho đi 
đa dạng phong phú cả giá trị vật chất lẫn tinh thần. 
- Cho đi một cách chân thành những gì tốt đẹp nhất mà không hề hi vọng 
nhận lại bạn đã đem đến niềm vui và hạnh phúc, giảm bớt sự khốn khó, bất 
hạnh cho người khác đồng thời đem đến sự thanh thản, hạnh phúc cho chính 
mình. 
- Phê phán những con người sống ích kỉ, cá nhân, vụ lợi, chỉ mong đợi nhận 
được của người khác mà không hề biết cho đi. 
1,0 
*Bài học: 
- Đây là lời khuyên về lối sống đẹp, biết yêu thương, sẻ chia. 
- Cần luôn cố gắng rèn luyện hoà ... n vừa trang trọng, trầm lắng, vừa da diết bâng khuâng vì thế 
tràn đầy xúc cảm. Từng câu, từng chữ, từng nhịp đi của hơi văn đều làm 
lộ ra cái dạt dào đó của cảm xúc. 
+Ngôn ngữ chọn lọc, tinh tế và giàu khả nàng gợi cảm: Những từ “lặng 
tờ” “hoang dại”, “hồn nhiên”, “con hươu thơ ngộ”, “tiếng còi 
sương” được dùng rất đắt, có sức lột tả tính chất của hình tượng. Cách 
so sánh độc đáo: so sánh cái cụ thể với cái trừu tượng để trừu tượng 
hoá, thi vị hoá một hình ảnh cụ thể nhằm gây ấn tượng cảm giác hơn là 
gây ấn tượng thị giác “Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông 
hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa “. Sức tưởng tượng phong 
phú khiến Nguyễn Tuân hình dung và mô tả được nỗi niềm của cả con 
sông và của cả những sinh vật sinh sống trên bờ sông ấy. 
=> Đoạn văn đã góp phần quan trọng trong việc tái hiện vẻ đẹp trữ tình 
của Sông Đà, của thiên nhiên đất nước gấm vóc nên thơ đồng thời góp 
phần khẳng định tài năng của Nguyễn Tuân trong nghệ thuật viết tuỳ 
bút. 
* Nhận xét cái tôi tài hoa, uyên bác của Nguyễn Tuân: 
+ Tài hoa: Ở lối viết uyển chuyển, linh hoạt; cách so sánh, liên tưởng 
nhiều tầng bậc, bất ngờ, độc đáo. Ông nhìn sự vật bằng con mắt của 
người họa sĩ, dưới góc độ thẩm mĩ; tài hoa thể hiện ở những rung động, 
say mê của nhà văn trước vẻ đẹp mĩ lệ của thiên nhiên đất nước. 
+ Uyên bác: thể hiện ở cách nhìn và khám phá hiện thực theo chiều 
sâu, ở sự vận dụng kiến thức sách vở và các tri thức của đời sống một 
cách đa dạng, phong phú; ở sự giàu có về chữ nghĩa. Hình ảnh dòng 
sông Đà được nhà văn miêu tả, tái hiện một cách ấn tượng từ nhiều góc 
nhìn, với những chi tiết điển hình, tiêu biểu; những liên tưởng, so sánh 
bất ngờ, thú vị. Tất cả đều cho thấy khả năng quan sát và sử dụng ngôn 
ngữ hết sức điêu luyện của Nguyễn Tuân. 
d. Chính tả, ngữ pháp 
 Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu 
e. Sáng tạo: 
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề 
nghị luận. 
1,0 
0,25 
0,5 
Lưu ý: Giám khảo linh hoạt khi cho điểm. Khuyến khích điểm với những bài viết có sáng tạo. 
Điểm bài thi làm tròn đến 0,25. 
 Sở GDĐT Vĩnh Phúc HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ KHẢO SÁT LẦN 2 ( Đề lẻ ) 
Trường THPT Nguyễn Viết Xuân MÔN VĂN KHỐI 12 
 (Đáp án gồm 05 trang ) 
Phần Câu Điểm 
I Đọc hiểu 3.0 
 1 Biện pháp tu từ cú pháp: liệt kê (cuộc chiến khốc liệt, với 
những xung đột, vất vả, đua tranh vô hình với xã hội, gánh 
nặng của chính bản thân...) 
Tác dụng: tạo giọng điệu mang tính suy tư, chiêm nghiệm; chỉ 
ra những khó khăn, thử thách mà con người phải đối đầu hàng 
ngày. 
0.5 
 2 Bạn chẳng thể làm được gì đâu, những điều bất trắc và vất vả 
không như ý này vốn đã là một phần chẳng thể gạt bỏ của 
cuộc sống. Câu này có thể hiểu là (gợi ý): 
- Những bất trắc vất vả dù không muốn nhưng nó vẫn có thể 
xảy đến với cuộc sống hàng ngày của chúng ta. 
- Hãy đón nhận một cách bình tĩnh, nhẹ nhàng vì ta có đau khổ 
hay cố trốn chạy cũng vô ích. 
0,5 
 3 Để xoa dịu những tâm hồn đang mệt nhoài, chúng ta cần 
- Tập sống lạc quan, yêu đời; rèn bản lĩnh, sức chịu đựng để 
đón nhận mọi thử thách. 
- Cần có sự quan tâm, san sẻ gánh nặng; tình yêu thương để 
xoa dịu những nỗi nhọc nhằn. 
1,0 
 4 HS có thể trả lời đồng tình/ không đồng tình/đồng tình một 
phần tùy theo suy nghĩ (0,25điểm ) nhưng cần có lý giải phù 
hợp (0,75điểm), sau đây là gợi ý: 
- Đồng tình: Cuộc sống hiện đại luôn đầy những khó khăn thử 
thách và khi sống trong nó, con người buộc phải chấp nhận 
những mặt tiêu cực và xấu xí mà cuộc sống ấy mang lại. 
- Không đồng tình: Quan niệm trên còn thiên về cái nhìn bi 
1.0 
quan, phiến diện vì cho rằng con người chỉ thụ động hút về 
mình những tiêu cực, xấu xí trong khi hàng ngày vẫn có những 
điều tốt đẹp đến với mỗi người. 
- Đồng tình một phần: dung hòa hai ý trên. 
II Làm văn 
 1 Viết đoạn văn (khoảng 200 từ) bày tỏ suy nghĩ của bản 
thân về { nghĩa thông điệp “Bình tĩnh sống” đối với tuổi trẻ 
trong cuộc sống hôm nay. 
2.0 
a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận 200 chữ 
Có đủ các phần mở đoạn, phát triển đoạn, kết đoạn. Mở đoạn 
nêu được vấn đề, phát triển đoạn triển khai được vấn đề, kết 
đoạn kết luận được vấn đề. 
 ( Nếu HS viết từ 2 đoạn trở lên thì không cho điểm cấu trúc) 
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận về { nghĩa thông điệp 
“Bình tĩnh sống” đối với tuổi trẻ trong cuộc sống hôm nay. 
0.25 
0.25 
c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng 
tốt các thao tác lập luận; các phương thức biểu đạt, nhất là 
nghị luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài 
học nhận thức và hành động. Cụ thể: 
 * Giải thích: 
- Bình tĩnh sống: là một thái độ sống chừng mực; biết tiết chế 
nhịp điệu trong mọi suy nghĩ, hành động; bình tĩnh sống là 
cảm nhận mọi thứ xung quanh một cách từ tốn, chín chắn; 
bình tĩnh sống là cảm nhận sâu sắc { nghĩa, giá trị sống của bản 
thân; bình tĩnh sống là không hồ đồ, chạy theo tư duy đám 
đông, tát nước theo mưa... 
- Cần phân biệt “bình tĩnh” với sự chậm chạp, ù lì, lười biếng, 
thụ động. 
 * Bàn luận 
- Nêu { nghĩa: Lối sống bình tĩnh giúp ta nhận ra giá trị đích 
thực của cuộc sống; việc suy nghĩ chín chắn sẽ giúp tránh 
những sai lầm không đáng có; mở ra những khoảng thời gian 
để phấn đấu hoàn thành mục tiêu... 
- Phê phán: Những con người sống hấp tấp,vội vàng; dễ nản 
1.0 
lòng dù vẫn còn có thể tìm ra hướng khắc phục; những người 
quá tự tin vào bản thân đến độ hành động mà không cần suy 
nghĩ, đắn đo; những con người lười nhác, ỷ lại; cố tình sống 
chậm chạp, giả vờ “bình tĩnh” để chờ thời, dựa hơi người 
khác... 
* Bài học thiết thực cho bản thân: 
 -Cố gắng duy trì sự bình tĩnh trong mọi trường hợp; rèn luyện 
lối sống ấy từ những việc nhỏ nhất; sau mỗi thành công hay 
thất bại đừng vội vui mừng hay thất vọng mà phải nhìn vào kết 
quả để rút ra bài học.... 
d. Sáng tạo 
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ 
về vấn đề nghị luận. 
0,25 
e. Chính tả, dùng từ, đặt câu 
Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu. 
0,25 
 2 Cảm nhận về vẻ đẹp dòng sông Đà qua đoạn văn trong tác 
phẩm Người lái đò Sông Đà, từ đó nhận xét cái tôi tài hoa uyên bác 
của nhà văn Nguyễn Tuân. 
5,0 
a. Đảm bảo cấu trúc của một bài văn nghị luận: có đầy đủ Mở 
bài, Thân bài, Kết bài. Mở bài giới thiệu được tác giả, tác 
phẩm; Thân bài triển khai được các luận điểm thể hiện cảm 
nhận về đoạn văn; Kết bài khái quát được toàn bộ nội dung 
nghị luận. 
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận 
Cảm nhận đoạn văn trong tác phẩm Người lái đò sông Đà của 
nhà văn Nguyễn Tuân từ đó nhận xét cái tôi tài hoa uyên bác của 
nhà văn Nguyễn Tuân. 
c. Chia vấn đề cần nghị luận thành các luận điểm phù hợp: 
* Khái quát chung về tác giả, tác phẩm, vấn đề cần nghị luận. 
* Cảm nhận vẻ đẹp dòng sông Đà qua đoạn văn: 
- Nội dung: đoạn văn miêu tả vẻ đẹp của dòng sông Đà: 
+Thác ghềnh lúc này chỉ còn là nỗi nhớ. Thuyền tôi trôi...câu 
văn mở đầu toàn thanh bằng gợi cảm giác lâng lâng, mơ màng; 
phép điệp “thuyền tôi trôi....lặng tờ, thuyền tôi trôi...không 
bóng người, thuyền tôi trôi....lững lờ” nhắc lại trùng điệp như 
một điểm nhấn của cảm xúc, cảm giác làm cho đoạn văn như 
một dòng cảm giác, cảm xúc cứ tràn đi, lan toả, bâng khuâng. 
+ Con sông bây giờ không hẳn chỉ là của hiện tại, mà nó trôi 
0,25 
0,5 
0,5 
2,0 
ngược về quá khứ. Bởi người ngắm nó - người đang lênh đênh 
giữa dòng sông, đang chìm trong hoài niệm, mạch cảm xúc bơi 
ngược về với lịch sử dân tộc “Hình như từ đời Lí, đời Trần đời 
Lê, quãng sông này cũng lặng lờ đến thế mà thôi”. 
+ Thiên nhiên hài hòa mang vẻ đẹp trong trẻo, nguyên sơ, kì 
thú được cảm nhận bằng hệ thống hình ảnh phù hợp, hô ứng 
với nhau để tạo cảm giác, ấn tượng về vẻ hoang sơ và tĩnh 
lặng của không gian: đó là những hình ảnh non tơ nhất, tươi 
tắn và tinh khiết nhất như lá ngô non đầu mùa, búp cỏ gianh 
đồi núi, vạt cỏ gianh với những nõn búp đẫm sương đêm, con 
hươu thơ ngộ, đàn cá dầm xanh... Trong không gian ấy, ngay 
cả một âm thanh rất hiện đại là tiếng còi tàu cùng được cổ tích 
hoá, huyền thoại hoá: tiếng còi sương. Trong một không gian 
như thế, sự tương giao giữa lòng người và tạo vật là một tất 
yếu nên một người khách sông Đà đã nghe được câu hỏi của 
con hươu thơ ngộ về sự tồn tại của một tiếng còi sương..... 
+ Nguyễn Tuân đã trải lòng mình ra với dòng sông, hoá thân 
vào nó để lắng nghe và xúc động: “Dòng sông quãng này lững 
lờ như nhớ thương những hòn đá thác xa xôi để lại trên 
thượng nguồn Tây Bắc. Và con sông như đang lắng nghe 
những giọng nói êm êm của người xuôi, và con sông đang trôi 
những con đò mình nở chạy buồm vải nó khác hẳn những con 
đò đuôi én thắt mình dây cổ điển trên dòng trên”. Qua mỗi 
dặm đường đất nước, nhà văn đều thấy cảnh vật và con người 
gắn quyện với nhau rất chặt chẽ. Yêu sông Đà cũng chính là 
yêu Tổ quốc và yêu con người Việt Nam. 
-Nghệ thuật: 
+Giọng văn vừa trang trọng, trầm lắng, vừa da diết bâng 
khuâng vì thế tràn đầy xúc cảm. Từng câu, từng chữ, từng nhịp 
đi của hơi văn đều làm lộ ra cái dạt dào đó của cảm xúc. 
+Ngôn ngữ chọn lọc, tinh tế và giàu khả nàng gợi cảm: Những 
từ “lặng tờ” “hoang dại”, “hồn nhiên”, “con hươu thơ ngộ”, 
“tiếng còi sương” được dùng rất đắt, có sức lột tả tính chất 
của hình tượng. Cách so sánh độc đáo: so sánh cái cụ thể với 
cái trừu tượng để trừu tượng hoá, thi vị hoá một hình ảnh cụ 
thể nhằm gây ấn tượng cảm giác hơn là gây ấn tượng thị 
giác “Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử. Bờ sông hồn 
nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa “. Sức tưởng tượng 
phong phú khiến Nguyễn Tuân hình dung và mô tả được nỗi 
niềm của cả con sông và của cả những sinh vật sinh sống trên 
bờ sông ấy. 
=> Đoạn văn đã góp phần quan trọng trong việc tái hiện vẻ 
đẹp trữ tình của Sông Đà, của thiên nhiên đất nước gấm vóc 
Lưu ý: Giám khảo linh hoạt khi cho điểm. Khuyến khích điểm với những bài viết có sáng tạo. 
Điểm bài thi làm tròn đến 0,25. 
nên thơ đồng thời góp phần khẳng định tài năng của Nguyễn 
Tuân trong nghệ thuật viết tuz bút. 
* Nhận xét cái tôi tài hoa, uyên bác của Nguyễn Tuân: 
+ Tài hoa: Ở lối viết uyển chuyển, linh hoạt; cách so sánh, liên 
tưởng nhiều tầng bậc, bất ngờ, độc đáo. Ông nhìn sự vật bằng 
con mắt của người họa sĩ, dưới góc độ thẩm mĩ; tài hoa thể 
hiện ở những rung động, say mê của nhà văn trước vẻ đẹp mĩ 
lệ của thiên nhiên đất nước. 
+ Uyên bác: thể hiện ở cách nhìn và khám phá hiện thực theo 
chiều sâu, ở sự vận dụng kiến thức sách vở và các tri thức của 
đời sống một cách đa dạng, phong phú; ở sự giàu có về chữ 
nghĩa. Hình ảnh dòng sông Đà được nhà văn miêu tả, tái hiện 
một cách ấn tượng từ nhiều góc nhìn, với những chi tiết điển 
hình, tiêu biểu; những liên tưởng, so sánh bất ngờ, thú vị. Tất 
cả đều cho thấy khả năng quan sát và sử dụng ngôn ngữ hết 
sức điêu luyện của Nguyễn Tuân. 
d. Chính tả, ngữ pháp 
 Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu 
e. Sáng tạo: 
Có cách diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ 
về vấn đề nghị luận. 
1,0 
0,25 
0,5