Bài tập Hóa học 12 - Tiết 29+30: Phân biệt một số chất vô cơ - Năm học 2011-2012 - Trường THPT Ninh Thạnh Lợi

Tiết 29-30
PHÂN BIỆT MỘT SỐ CHẤT VÔ CƠ
Hoạt động 1- LÍ THUYẾT
I- Nhận biết cation và anion
Ion
PP và thuốc thử
Hiện tượng
Các phản ứng xảy ra
Na+
Dùng pp vật lý thử màu ngọn lửa
Màu ngọn lửa nhộm màu vàng tươi
NH
Dùng NaOH hoặc KOH dư, đun nhẹ
Giải phóng khí NH3 có mùi khai (hoặc làm quỳ tím tẩm nước chuyển sang màu xanh)
NH + OH NH3 ↑ + H2O
Ba2+
Dd H2SO4 loãng
Tạo kết tủa trắng không tan trong thuốc thử dư
Ba2+ + SO BaSO4
Al3+
Dd kiềm dư
Đầu tiên hiđroxit Al(OH)3 kết tủa sau đó kết tủa này tan trong thuốc thử dư
Al3+ + 3OH Al(OH)3 ↓
Al(OH)3 + OH AlO + 2H2O
Fe3+
Dd kiềm hoặc dd NH3
Xuất hiện kết tủa màu nâu đỏ
Fe3+ + OH Fe(OH)3 ↓
Fe2+
Dd kiềm hoặc NH3
Xuất hiện kết tủa trắng hơi xanh, kết tủa này tiếp xúc với oxi không khí và bị oxi hóa thành Fe(OH)3 
Fe2+ + OH Fe(OH)2 ↓
Fe(OH)2 + O2 +2 H2O Fe(OH)3 ↓
Cu2+
Dd NH3
Xuất hiện kết tủa Cu(OH)2 màu xanh, sau đó kết tủa bị hòa tan trong thuốc thử dư tạo thành dd có màu xanh lam
NO
Bột Cu trong môi trường axit 
Tạo dd màu xanh, khí bay lên hóa nâu trong không khí
3Cu + 2 NO +8H+ 3Cu2+ + 
 2NO ↑ + 4H2O
2NO + O2 NO2 ↑
SO
Dd BaCl2
Xuất hiện kết tủa trắng không tan trong axit
Ba2+ + SO BaSO4 ↓
Cl
Dd AgNO3
Xuất hiện kết tủa trắng không tan trong axit
Ag+ + Cl AgCl ↓
CO
Dd H+
Giải phóng CO2, gây sủi bọt mạnh, khí đó làm đục nước vôi trong
CO + H CO2 ↑ + H2O
CO2 + Ca(OH)2 CaCO3 ↓ + H2O
II- Nhận biết chất khí
Khí
Tính chất vật lý
Thuốc thử
Hiện tượng và các phản ứng xảy ra
CO2
Không màu, không mùi, nặng hơn không khí, rất ít tan trong nước nên khi tạo thành từ cá dd nước nó tạo nên sự sủi bọt khá mạnh và đặc trưng
Dd Ba(OH)2 hoặc Ca(OH)2 dư
Khí CO2 bị hấp thụ, đồng thời tạo kết tủa trắng
CO2 + Ba(OH)2 (dư) BaCO3↓ +H2O
SO2
Không màu, nặng hơn không khí, có mùi hắc, gây ngạt và độc; làm vẩn đục nước vôi trong
Dd nước brom
Làm nhạt màu nước brom
SO2 + Br2 + 2H2O H2SO4 +2HBr
H2S
Không màu, nặng hơn không khí, có mùi trứng thối và độc
Dd Cu2+ hoặc Pb2+
Xuất hiện kết tủa màu đen
H2S + Cu2+ CuS ↓ + 2H+
H2S + Pb2+ PbS ↓+ 2H+
NH3
Không màu, nhẹ hơn không khí, tan nhiều trong nước, có mùi khai đặc trưng.
Giấy quỳ tím tẩm nước
Quỳ tím tẩm nước chuyển sang màu xanh
Hoạt động 2. CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Chỉ dùng dung dịch KOH để phân biệt được các chất riêng biệt trong nhóm nào sau đây ? 
	A. Zn, Al2O3, Al.	B. Mg, K, Na.	C. Mg, Al2O3, Al.	D. Fe, Al2O3, Mg.
Câu 2: Để phân biệt CO2 và SO2 chỉ cần dùng thuốc thử là
A. dung dịch Ba(OH)2.	B. CaO.	C. dung dịch NaOH.	D. nước brom.
Câu 3: Có 5 dung dịch riêng rẽ, mỗi dung dịch chứa một cation sau đây: NH4+, Mg2+, Fe2+, Fe3+, Al3+ (nồng độ khoảng 0,1M). Dùng dung dịch NaOH cho lần lượt vào từng dung dịch trên, có thể nhận biết tối đa được mấy dung dịch ?
 	A. 2 dung dịch.           	B. 3 dung dịch.	C. 1 dung dịch.    	D. 5 dung dịch.
Câu 4: Có 5 lọ chứa hoá chất mất nhãn, mỗi lọ đựng một trong các dung dịch chứa cation sau (nồng độ mỗi dung dịch khoảng 0,01M): Fe2+, Cu2+, Ag+, Al3+, Fe3+. Chỉ dùng một dung dịch thuốc thử KOH có thể nhận biết được tối đa mấy dung dịch ?
 	A. 2 dung dịch.     	B. 3 dung dịch.	C. 1 dung dịch.       	D. 5 dung dịch.
Câu 5: Có 5 dung dịch hoá chất không nhãn, mỗi dung dịch nồng độ khoảng 0,1M của một trong các muối sau: KCl, Ba(HCO3)2, K2CO3, K2S, K2SO3. Chỉ dùng một dung dịch thuốc thử là dung dịch H2SO4 loãng nhỏ trực tiếp vào mỗi dung dịch thì có thể phân biệt tối đa mấy dung dịch ?
 	A. 1 dung dịch.	B. 2 dung dịch.	C. 3 dung dịch.	D. 5 dung dịch.
Câu 6: Khí CO2 có lẫn tạp chất là khí HCl. Để loại trừ tạp chất HCl đó nên cho khí CO2 đi qua dung dịch nào sau đây là tốt nhất ?
 	A. Dung dịch NaOH dư.	B. Dung dịch NaHCO3 bão hoà dư.
 	C. Dung dịch Na2CO3 dư.	D. Dung dịch AgNO3 dư.
Câu 7: Có các lọ dung dịch hoá chất không nhãn, mỗi lọ đựng dung dịch không màu của các muối sau: Na2SO4, Na3PO4, Na2CO3, Na2S, Na2SO3. Chỉ dùng thuốc thử là dung dịch H2SO4 loãng nhỏ trực tiếp vào mỗi dung dịch thì có thể được các dung dịch
 	A. Na2CO3, Na2S, Na2SO3.	B. Na2CO3, Na2S.	
C. Na3PO4, Na2CO3, Na2S.	D. Na2SO4, Na3PO4, Na2CO3, Na2S, Na2SO3.
Câu 8: Có 4 ống nghiệm không nhãn, mỗi ống đựng một trong các dung dịch không màu sau (nồng độ khoảng 0,01M): NaCl, Na2CO3, KHSO4 và CH3NH2. Chỉ dùng giấy quì tím lần lượt nhúng vào từng dung dịch, quan sát sự đổi màu của nó có thể nhận biết được dãy các dung dịch nào ?
 	A. Hai dung dịch NaCl và KHSO4.	B. Hai dung dịch CH3NH2 và KHSO4.
C. Dung dịch NaCl.	D. Ba dung dịch NaCl, Na2CO3 và KHSO4.
Câu 9: Để phân biệt dung dịch Cr2(SO4)3 và dung dịch FeCl2 người ta dùng lượng dư dung dịch 
A. K2SO4. 	B. KNO3. 	C. NaNO3. 	D. NaOH. 
Câu 10: Có 4 mẫu kim loại là Na, Ca, Al, Fe. Chỉ dùng thêm nước làm thuốc thử có thể nhận biết được tối đa
A. 2 chất.     	B. 3 chất.	C. 1 chất.       	D. 4 chất.
Câu 11: Để nhận biết ion NO3- người ta thường dùng Cu và dung dịch H2SO4 loãng và đun nóng, bởi vì
A. tạo ra khí có màu nâu.	B. tạo ra dung dịch có màu vàng.
C. tạo ra kết tủa có màu vàng.	D. tạo ra khí không màu hóa nâu trong không khí.
Câu 12: Có 4 dung dịch là: NaOH, H2SO4, HCl, Na2CO3. Chỉ dùng một hóa chất để nhận biết thì dùng chất nào trong số các chất cho dưới đây ?
A. Dung dịch HNO3 	B. Dung dịch KOH. 	C. Dung dịch BaCl2	D. Dung dịch NaCl.
Câu 13: Sục một khí vào nước brom, thấy nước brom bị nhạt màu. Khí đó là
 A. CO2. 	B. CO. 	C. HCl. 	D. SO2. 
Câu 14: Khí nào sau có trong không khí đã làm cho các đồ dùng bằng bạc lâu ngày bị xám đen ?
 A. CO2. 	B. O2. 	C. H2S. 	D. SO2. 
Câu 15: Hỗn hợp khí nào sau đay tồn tại ở bất kỳ điều kiện nào ?
 A. H2 và Cl2. 	B. N2 và O2. 	C. HCl và CO2. 	D. H2 và O2. 
Hoạt động3: Củng cố, dặn dò:
Lưu ý những phần học sinh còn yếu.
* Rút kinh nghiệm
Kí duyệt tuần 30 – 31 
03 / 03 / 2012
Trương Bá Đoan