Giáo án môn Ngữ văn khối 12 - Tiết 45: Thực hành phép tu từ ẩn dụ và hoán dụ

Ngày soạn : 30/11
 Ngày dạy: tuần 13
 Tiết ppct:39
 Thực hành phép tu từ ẩn dụ và hoán dụ
A. Mục tiêu bài học
 Giúp hs 
- Củng cố và nâng cao kiến thức về hai phép tu từ ẩn dụ vầ hoán dụ
- Có kĩ năng phân biệt phân tích và sử dụng hai phép tu từ nói trên.
- Bồi dưỡng cảm xúc thẩm mĩ qua bài thực hành trên lớp
B. Phương tiện thực hiện
 - SGV,SGK
 - Thiết kế bài học
C. Cách thức tiến hành
 GV tổ chức dạy học theo cách kết hợp các hình thức trao đổi thảo luận,trả lời các câu hỏi
D. Tiến trình tổ chức dạy học
1.Kiểm tra sĩ số
2.K iểm tra bài cũ
3.Bài mới
hoạt động của gv và hs
yêu cầu cần đạt
I.Ân dụ
1,Đọc những câu ca dao
a.Câu hỏi 1
b.Câu hỏi 2
- Thuyền và bến ở câu ca dao 1 với cây đa bến cũ câu 2 có gì khác nhau?
2.Tìm và phân tích phép ẩn dụ
3.Tìm thêm những ẩn dụ trong ca dao?tục ngữ?
II>Hoán dụ
1,Đọc và trả lời câu hỏi
A.Cụm từ đầu canh má hồng nd ám chỉ ai?
B.Ao nâu ,áo xanh chỉ ai?
2.Phân biệt hai phép tu từ
3.Viết đoạn văn có sử dụng ẩn dụ hoặc hoán dụ
III<Củng cố –dặn dò
- Thuyền là hình ảnh ẩn dụ để chỉ người con trai trong xh cũ.Người con trai có quyền lấy năm thê bảy thiếp,cũng như chiếc thuyền đi hết bến này đến bến khác.
- Bến là ẩn dụ cho người con gái.Bến là vật cố định chỉ tấm lòng thuỷ chung của người con gái
- Cây đa ,bến cũ chỉ những con người có quan hệ gắn bó nhưng vì hòan cảnh phải xa nhau
- Thuyền và con đò về bản chất đều là những dụng cụ chuyên chở trên sông.
- Bến và bến cũ đềi là địa điểm cố định
 Song chúng khác nhau,thuyền và bến câu 1 là 2 đối tượng khác nhau.Đó là chàng trai và cô gái.Còn bến và đò là 2 con người có quan hệ gắn bó nhưng phải xa cách nhau
a : Lửa lựu:chỉ hoa lựu đỏ chói như lửu
b. Làm thành người: con người mới sống trong độc lập tự do biết làm chủ thiên nhiên làm chủ xh,làm chủ cuộc đời mình
c. Hót:ca ngợi mùa xuân đất nước,ca ngợi cuộc đời mới với sức sống mới đang trỗi dậy
- từng giọt long lanh rơi: ca ngợi cái đẹp của sáng xuân cũng là cái đẹp của cuộc đời.cái đẹp của cuộc sống,
d.Thác :Là chỉ những gian khó của cuộc sống mà con người phải đối mặt.Thuyền ta:Cũng là ẩn dụ chỉ cuộc sống con người đang vượt qua những gian khó mà bước tới.
e.Phù sa Là hình ảnh được lấy làm ẩn dụ chỉ kiếp sống trôi nổi phù phiếm,sớm nở tối tàn của con người.
- Phù sa là hình ảnh để chỉ cuộc sống mới cuộc sống đầy màu mỡ của con người.
- Đi một ngày đàng học một sàng khôn
- Cháy nhà mới ra mặt chuột
- Lửa thử vàng
- Râu tôm nấu với ruột bầu
- Chông han vợ húp gật đầu khen ngon
- ND chỉ Thuý Kiều (lấy tên đối tượng này để gọi đối tượng khác)
- chỉ người nông dân và đội ngũ ông nhân Việt Nam.(họ thường hay mặc áo màu đó)
- Thôn Đoài,Thôn Đông là hoán dụ chỉ hai người trong cuộc tình.’’Cau thôn Đoài,Trầu không thôn Đông lại là ẩn dụ trong cách nói lấp lửng trong tình yêu là :em nhớ ai?
- Cơn bão số một đã đi qua .Sóng đã yên,biển đã lặng .Nhưng cơn bão trong cuộc sống hàng ngày vẵn còn tiếp diễn.Đây là cảnh người mẹ mất con.Vợ mất chồng.Gia đình tan nát.Những đôi mắt trẻ thơ ngơ ngác nhìn quanh.
+Sóng và biển:hoán dụ chỉ cuộc sống đã bình yên sau cơn bão
+Cơn bão:chỉ sự tàn phá mất mát đau đớn hàng ngày.
+ Đôiquanh là hoán dụ chỉ những đứa trẻ chưa đủ nhận thức mọi việc xung quanh