Giáo án môn Ngữ văn 12 tiết 9: Tiếng việt Giữ gìn sự trong sáng của tiếng việt (tiếp theo)

GIÁO ÁN GIẢNG DẠY
Tiết 9
Soạn ngày : 13/8/10
Phân môn : Tiếng việt
GIỮ GÌN SỰ TRONG SÁNG CỦA TIẾNG VIỆT
(Tiếp theo) 
I MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
1. Kiến thức 
- Nắm vững khái niệm sự ỷtong sáng của TV, những biểu hiện chủ yếu trong sáng của TV
+ hệ thống chuẩn mực, quy tắc và sự tuân thủ các chuẩn mực , quy tắc trong TV
+ Sự sáng tạo, linh hoạt trên cơ sở quy tăc schung
 + Sự không pha tạp và lạm dụng các yếu tố ngôn ngữ khác
 + Tính văn hóa lịch sự trong giao tiếp
 - Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của TV
 + Về thái độ tình camt: yêu quý và trân trọng di sản ngôn ngữ của ông cha ta , tài sản cộng đồng
 + Về nhận thức: luôn luôn nâng cao hiểu biết về TV
 + Về hành động : Sử dụng TV theo chuẩn và đúng quy tắc 
2. Kĩ năng 
 - Phân biệt hiện tượng trong sáng và không trong sáng cách sử dụng TV, Phân tích và sửa sai những hiện tượng không trong sáng
Cảm nhận và phân tích được cái hay cái đẹp của những lời nói và câu văn trong sáng 
 Sử dụng TV trong giao tiếp đúng quy tắc đúng chuẩn mực để đạt dược sự trong sáng
Sử dụng TV linh hoạt, sáng tạo theo quy tắc chung
3. Tư tưởng, tình cảm 
- Có ý thức, thói quen giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt khi sử dụng; luôn nâng cao hiểu biết về tiếng Việt và rèn luyện các kĩ năng sử dụng tiếng Việt
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC 
1. GV :
 - SGK, SGV, Thiết kế giáo án lên lớp
 - CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:
 * GV tổ chức giờ dạy theo cách kết hợp các phương pháp gợi tìm, kết hợp các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. 
2. HS:
 - SGK, SBT, soạn bài trước khi lên lớp
III.TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
 1. ổn định lớp ( 1 phút)
 2 .Kiểm tra bài cũ ( Hình thức vấn đáp) (3 )
TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP - Hồ Chí Minh
 GV nêu câu hỏi: 
 Lí giải vì sao bản Tuyên ngôn độc lập khi ra đời cho đến nay là một áng văn chính luận có sức lay động sâu sắc hàng chục triệu trái tim con người VN?
 HS thực hiện theo yêu cầu trước lớp va GV nhận xét đánh giá 
 3. Giảng bài mới : GV nói chậm Lời vào bào và HS chú ý lắng nghe kết hợp SGK: 1p
 Ở tiết học trước, ta đã tìm hiểu thế nào là sự trong sáng của tiếng Việt và các phương diện biểu hiện sự trong sáng đó. Trong tiết học hôm nay, chúng ta sẽ xác định những trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn và phát huy sự trong sáng của tiếng Việt.
4. Tổ chức thực hiện (35 p0
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CẦN ĐẠT
 Hoạt động 1: Hướng dẫn học sinh xác định trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.
Mục tiêu 
 Hướng dẫn HS hiểu được trách nhiệm việc giữ gìn sự trong sáng của TV, hành động
Tổ chức thực hiện
 - Thao tác 1: Hướng dẫn học sinh xác định trách nhiệm của mình trong việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt về phương diện tình cảm.
 Bước 1: vấn đáp
+ GV: Là học sinh chúng ta phải có tình cảm gì đối với tiếng Việt để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt?
+ HS: Phát biểu.
+ GV chốt lại
 Bước 2: Gợi mở
+ GV: Chúng ta phải có những hiểu biết gì để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt?
+ HS: Phát biểu.
+ GV chốt lại
 Bước 3: Vấn đáp
+ GV: Chúng ta phải có những hành động cụ thể gì để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt?
+ HS: Phát biểu.
* GV chốt lại
* Kết luận 
+ GV định hướng chung
+ HS tự ghi nhận
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tổng kết 
Mục tiêu
Chốt ý chính của bài học và khắc sâu kiến thức về tiết học
Tổ chức thực hiện
+ GV yêu cầu HS : đọc phần Ghi nhớ của sách giáo khoa
+ HS đọc và ghi nhớ
Kết luận 
 * GV: Yêu cầu học sinh đọc các bài tham khảo phía sau bài học ở nhà
 Hoạt động 3 : Hướng dẫn học sinh luyện tập
MỤC TIÊU 
Rèn kĩ năng trong việc sử dụng tiếng Việt
Tổ chức thực hiện : Thảo luận nhóm
Thao tác : Bài tập 1 
+ GV: Gọi học sinh đọc các ngữ liệu Yêu cầu học sinh phân tích từng câu văn để tìm ra những câu văn “trong sáng” và những câu “không trong sáng”?
+ HS: Lần lượt phân tích các câu văn
* kết quả :
 - GV chốt ý
 -HS theo dõi bài 
 Thao tác 2: Bài tập 2
+ GV: Gọi học sinh đọc ngữ liệu. Yêu cầu học sinh phân tích để tìm ra những từ nước ngoài nào không nên sử dụng và thay thế bằng từ khác để đảm bảo sự trong sáng của tiếng Việt.
+ HS: Lần lượt phân tích và chỉ ra.
* Kết quả :
 GV định hướng chung
- HS theo dõi ghi nhận
II. Trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt:
1. Về tình cảm:
Cần có ý thức tôn trọng và yêu quý tiếng Việt, coi đó là ”Thứ của cải vô cùng lâu đời và quí báu của dân tộc”
2. Về nhận thức:
Cần có những hiểu biết cần thiết về các chuẩn mực của tiếng Việt: ngữ âm, chữ viết, từ ngữ, ngữ pháp
3. Về hành động:
- Cần có thói quen cẩn trọng, cân nhắc lựa lời khi giao tiếp, sao cho lời nói phù hợp với nhân tố giao tiếp để đạt hiệu quả cao nhất.
- Rèn luyện năng lực nói và viết theo đúng chuẩn mực về ngữ âm và chữ viết, từ ngữ, ngữ pháp, đặc điểm phong cách, phải luôn trau dồi, học hỏi.
- Loại bỏ những lời núi thô tục, kệch cỡm, pha tạp, lai căng không đúng lúc.
- Biết cách tiếp nhận những từ ngữ của tiếng nước ngoài.
- Làm giàu có thêm tiếng Việt, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa và sự hội nhập, giao lưu quốc tế hiện nay.
 III. Kết luận:
 Ghi nhớ : Muốn đạt được sự trong sáng
khi sử dụng tiếng Việt , mỗi cá nhân cần có tình cảm quý trọng, có hiểu biết về tiếng Việt, có ý thức và thói quen sử dụng tiếng Việt đúng chuẩn.
IV. Luyện tập :
 1. Bài tập 1:
- Các câu b, c, d là những câu trong sáng, 
- Câu a không trong sáng (có sự lẫn lộn giữa trạng ngữ muốn xóa bỏ sự cách biệt giữa thành thị và nông thôn và chủ ngữ , trong khi đó các câu b, c, d thể hiện rõ các thành phần ngữ pháp và các quan hệ ý nghĩa trong câu .
2. Bài tập 2:
Trong lời quảng cáo dùng 3 hình thức biểu hiện cùng nội dung: ngày lễ tình nhân, ngày Valentine, ngày Tình yêu .
à Cùng biểu hiện ý nghĩa cao đẹp là tình cảm con người .
- Từ cần thay thế: ngày Valentine
à ngày lễ tình nhân,ngày Tình yêu
 5. Củng cố (2 P)
 GV hướng dẫn củng cố bài và HS khắc sâu kiến thức:
 - Thanh niên, học sinh cần phải có trách nhiệm gì để giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt?
 - Khi hành văn, cần phải viết như thế nào để đảm bảo sự trong sáng của tiếng Việt?
 6. Dặn dò((3 P)
 Hướng dẫn soạn bài:
"Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc"
 Câu hỏi: Tìm hệ thống luận điểm, luận cứ trong bài viết của tác giả Phạm Văn Đồng?